ਜਗ ਬਾਣੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ (ਜਸਬੀਰ ਵਾਟਾਂ ਵਾਲੀ) ਇਸ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦਾ ਨਿਯਮ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦ ਹਰ ਸ਼ੈਅ ਇਕ ਸੰਤੁਲਨ ਵਿਚ ਹੀ ਕਾਇਮ ਰਹਿ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਸ਼ੈਅ ਜਾਂ ਤੱਤ ਦਾ ਬੇਤਹਾਸ਼ਾ ਵੱਧ ਜਾਣਾ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਵਿਚ ਤਬਾਹੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਤਿਹਾਸ ਵੱਲ ਝਾਤੀ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਇਸ ਧਰਤੀ ’ਤੇ ਹਰ ਉਸ ਸ਼ੈਅ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਹੋ ਗਿਆ, ਜੋ ਇਸ ਦੇ ਸੰਤੁਲਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਗਈ। ਸਾਡੇ ਗ੍ਰਹਿ ਧਰਤੀ ’ਤੇ ਵੱਧ ਰਹੀ ਬੇਤਹਾਸ਼ਾ ਮਨੁੱਖੀ ਆਬਾਦੀ ਵੀ ਕੁਝ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਹੈ। ਸਾਡੀ ਬੇਤਹਾਸ਼ਾ ਵੱਧਦੀ ਆਬਾਦੀ ਨੇ ਸਮੱਚੇ ਕੁਦਰਤੀ ਸਾਧਨਾਂ ਨੂੰ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚਟਮ ਅਤੇ ਤਬਾਹ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਇਹ ਵਿਨਾਸ਼ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਹਨ। ‘ਵਰਲਡ ਓ ਮੀਟਰ’ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸਮੁੱਚੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀ ਅੱਜ ਤੱਕ ਦੀ ਅੰਦਾਜਨ ਆਬਾਦੀ 7 ਅਰਬ 71 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਦਿੱਤੇ ਅੰਕੜਿਆ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਆਬਾਦੀ ’ਤੇ ਝਾਤੀ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਇਹ 1 ਅਰਬ 36 ਕਰੋੜ ਨੂੰ ਟੱਪ ਚੁੱਕੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸਮੁੱਚੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀ ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ ਦਾ 17.74 ਫੀਸਦ ਹੈ। ਇਸ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਬੇਹੱਦ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਸਥਿਤੀ ਵੱਲ ਨੂੰ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਾਂ।
ਪੀਣਯੋਗ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਕੁਦਰਤੀ ਸਰੋਤ ਲੱਗਭਗ ਹੋਏ ਚਟਮ
ਸਾਡੀ ਬੇਤਹਾਸ਼ਾ ਵੱਧ ਰਹੀ ਆਬਾਦੀ ਨੇ, ਜਿੱਥੇ ਹੋਰ ਮੁੱਖ ਜੀਣਯੋਗ ਸਾਧਨਾਂ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਪੀਣਯੋਗ ਪਾਣੀ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਨੀਤੀ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਦੇਸ਼ ਦੇ 21 ਸ਼ਹਿਰਾਂ 'ਚ ਪਾਣੀ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਤੱਕ ਖਤਮ ਹੋਣ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ’ਤੇ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਗੱਲ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇੱਥੇ ਵੀ ਹਾਲਾਤ ਕਾਫੀ ਗੰਭੀਰ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਪੰਜਾਬ ਦੇ 5 ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਪਟਿਆਲਾ, ਜਲੰਧਰ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਮੋਹਾਲੀ ਤੇ ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿਚੋਂ ਵੀ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਤੱਕ ਧਰਤੀ ਹੇਠਲਾ ਪੀਣਯੋਗ ਪਾਣੀ ਮੁੱਕ ਜਾਵੇਗਾ। ਚੇਨਈ ਅਤੇ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਆਦਿ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿਚ ਤਾਂ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਹੀ ਲੋਕ ਇਕ ਘੜਾ ਪਾਣੀ ਲੈਣ ਲਈ ਘੰਟਿਆਂ ਬੱਧੀ ਕਤਾਰਾਂ ਵਿਚ ਲੱਗੇ ਦੇਖੇ ਗਏ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਜੋ ਪਾਣੀ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਮੌਜੂਦ ਵੀ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਵੀ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਕੈਮੀਕਲ ਅਤੇ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਘੁਲ਼ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ‘ਵਰਲਡ ਓ ਮੀਟਰ’ ਦੇ ਡਾਟਾ ਮੁਤਾਬਕ ਪੀਣਯੋਗ ਸਾਫ ਪਾਣੀ 85 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਮੌਜੂਦਾ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਦੁਨੀਆ ਦੇ 53 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ 11 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਲੋਕ ਯੁੱਧ, ਜਲਵਾਯੂ ਤੇ ਹੋਰ ਆਪਦਾਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਭੁੱਖਮਰੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ ਹਨ। ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਕਈ ਅੱਤ ਲੁੜੀਂਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਸਰੋਤਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਚਟਮ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਾਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਤੇਲ, ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ, ਕੋਲਾ, ਫਾਸਫੋਰਸ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਕਿਸਮ ਦੇ ਖਣਿਜ ਹਨ, ਜੋ ਖਤਮ ਹੋਣ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ’ਤੇ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਦਲ ਵਜੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਾਢਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਕਿਸ ਭਾਅ ਪੈਣਗੀਆਂ ਇਹ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਸਮਾਂ ਹੀ ਦੱਸੇਗਾ। ਇਸ ਸਭ ਦਾ ਇਕੋ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਬੇਤਹਾਸ਼ਾ ਵਧੀ ਆਬਾਦੀ ਹੀ ਹੈ।
ਜੀਣਯੋਗ ਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਖਾਤਰ ਚੁਗਿਰਦੇ ਦੀ ਤਬਾਹੀ
ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਆਲਮੀ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਬੇਤਹਾਸ਼ਾਂ ਆਬਾਦੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ ਤਿਵੇਂ-ਤਿਵੇਂ ਸਾਡੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇ ਉਦਯੋਗਾਂ, ਕਾਰਖਾਨਿਆਂ, ਅਤੇ ਮਿੱਲਾਂ ਆਦਿ ਦੀ ਵੀ ਵਧੇਰੇ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੈ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਾਡੀਆਂ ਜੀਣਯੋਗ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹ ਉਦਯੋਗ ਅਤੇ ਕਾਰਖਾਨੇ ਦਿਨ-ਰਾਤ ਚੱਲਦੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਉਦਯੋਗਾਂ ਵਿਚੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਹੱਲ ਸਬੰਧੀ ਵੀ ਅਸੀਂ ਕੋਈ ਪੁਖਤਾ ਬੰਦੋਬਸਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਾਡਾ ਸਮੁੱਚਾ ਚੁਗਿਰਦਾ ਭੱਠੀ ਅਤੇ ਕੱਚਰੇ ਦਾ ਡੰਪ ਬਣਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਉਦਯੋਗਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰਖਾਨਿਆਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਧੇਰੇ ਬਦਤਰ ਹੈ। ਅੱਜ ਸਾਡੀ ਹਵਾ, ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਤਿੰਨੋ ਮੂਲ ਸਰੋਤ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਤ ਹਨ। ਸਾਡੇ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਮੂਲ ਧਾਰਾਵਾਂ ਗੰਗਾ, ਜਮੁਨਾ, ਸਤਲੁਜ, ਘੱਗਰ ਆਦਿ ਦਰਿਆ ਗੰਦੇ ਨਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੀ ਬੇਤਹਾਸ਼ਾ ਵੱਧ ਰਹੀ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਹੀ ਨਤੀਜਾ ਹੈ ਕਿ ਛੋਟੇ ਮੋਟੇ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਨਗਰ ਮਹਾਨਗਰਾਂ ਵਿਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਕਟਾਈ ਕਰਕੇ ਕੰਕਰੀਟ ਦੇ ਜੰਗਲ ਉਸਾਰੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਵੈਬਸਾਈਟ ‘ਵਰਲਡ ਓ ਮੀਟਰ’ ਦੇ ਡਾਟਾ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਸਾਲ 27 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਜੰਗਲਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਵੱਧ ਰਹੀ ਬੇਤਹਾਸ਼ਾ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਇਕ ਵੱਡਾ ਨੁਕਸਾਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕਾਰਨ ਸਮੁੱਚੇ ਢਾਂਚੇ ਦੀ ਵੱਡੀ ਘਾਟ ਪੈਦਾ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ, ਬੱਸ ਅੱਡੇ, ਹਸਪਤਾਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮੁੱਚੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਿਚ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦਾ ਹੜ੍ਹ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਉਹ ਸਮਾਂ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਜਦੋਂ ਸਾਡੀ ਸਮੁੱਚੀ ਧਰਤੀ ਜੀਵਨ ਜਿਊਣ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਨਹੀਂ ਰਹੇਗੀ।
ਇਨ੍ਹਾਂ 6 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਹੈ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਅੱਧੀ ਆਬਾਦੀ
ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਆਬਾਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨਾਲ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਜਿਆਦਾਤਰ ਦੇਸ਼ ਜੂਝ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਵਿਸ਼ਵ ਜਨਸੰਖਿਆ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਸਿਰਫ 6 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵੀ ਸਮੁੱਚੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਅੱਧੀ ਅਬਾਦੀ ਵਾਸ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਸਮੁੱਚੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਡਾਟਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ‘ਵਰਲਡ ਓ ਮੀਟਰ’ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆ ਮੁਤਾਬਕ 11/07/ 2019 ਦੁਪਹਿਰ 12.15 ਵਜੇ ਤੱਕ ਦੇ ਡਾਟਾ ਮੁਤਾਬਕ ਸਮੁੱਚੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀ ਆਬਾਦੀ 7,716,821,130 ਅਰਬ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਅਜੇ ਵੀ ਚੀਨ ਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ ਦਾ 18.41 ਫੀਸਦੀ ਹਿੱਸਾ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਵਿਚ 1.36 ਅਰਬ ਤੋਂ ਵਧੇਰ ਭਾਵ ਦੁਨੀਆ ਦੀ 17.74 ਫੀਸਦੀ ਆਬਾਦੀ ਵਾਸ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਦੁਨੀਆ ਦੀ 4.27 ਫੀਸਦ ਆਬਾਦੀ, ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਵਿਚ 3.49 ਫੀਸਦ ਆਬਾਦੀ, ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਵਿਚ 2.75 ਫੀਸਦ ਆਬਾਦੀ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚ 2.65 ਫੀਸਦ ਆਬਾਦੀ ਵਾਸ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ 6 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਇਹ ਆਬਾਦੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਕਰੀਬ 50 ਫੀਸਦ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਅੱਧੀ ਆਬਾਦੀ 7 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਵਾਸ ਕਰਦੀ ਸੀ, ਜੋ ਹੁਣ ਸਿਰਫ 6 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਇਕ ਸੱਚਾਈ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿਚ ਇਕੱਲੇ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹੋਰ ਜਿਆਦਾਤਰ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿਚ ਆਬਾਦੀ ਵੱਡੀ ਤੇਜੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਤਬਾਹੀ ਵੱਲ ਲਿਜਾ ਰਿਹੈ ‘ਨਦੀਆਂ ਦਾ ਜਲ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ’
ਮਲਾਇਕਾ ਗੋਇਲ ਨੇ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਗੇਮਜ਼ 'ਚ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਐਵਾਰਡ
NEXT STORY