ਲੋਕਤੰਤਰ ’ਚ ਸੰਸਦ ਨੂੰ ਜਨਤਾ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਦਾ ਪਹਿਰੇਦਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਅੱਜ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ’ਚ ਸੰਸਦਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ’ਤੇ ਹੀ ਠੇਸ ਲੱਗਣ ਲੱਗੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਲੋਕਤੰਤਰ ਨੂੰ ਠੇਸ ਪੁੱਜ ਰਹੀ ਹੈ।
ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ’ਚ ਇਕ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ ‘ਕਿਮ ਜੋਂਗ’ ਨੇ ਸੰਸਦ ਦੇ ਸਾਰੇ ਅਧਿਕਾਰ ਖੋਹ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਹਰ ਲਿਹਾਜ਼ ਤੋਂ ਕੰਗਾਲ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਜਿਊਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਅਤੀਤ ’ਚ ਇਸੇ ਦਾ ਅਨਿੱਖੜਵਾਂ ਅੰਗ ਰਿਹਾ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਆਪਣੀਆਂ ਲੋਕਤੰਤਰਵਾਦੀ ਨੀਤੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਣ ਅੱਜ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ’ਚ ਗਿਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸੰਸਦੀ ਰਵਾਇਤਾਂ ਦੇ ਘਾਣ ਦੀ ਇਕ ਹੋਰ ਉਦਾਹਰਣ ਰੂਸ ’ਤੇ ਸੰਨ 2000 ਤੋਂ ਕਾਬਜ਼ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ‘ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ’ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੱਤਾ ਦੀ ਹਵਸ ’ਚ ਸੰਸਦ ’ਚ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਦਬਾ ਕੇ ਸੰਨ 2036 ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣੇ ਰਹਿਣ ਦਾ ਬਿੱਲ ਪਾਸ ਕਰਵਾ ਲਿਆ ਹੈ।
ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸੰਸਦ ‘ਕੈਪੀਟਲ ਹਿੱਲ’ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸੱਟ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ 6 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਮਾਰੀ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ‘ਕੈਪੀਟਲ ਹਿੱਲ’ ’ਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਭਾਰੀ ਭੰਨ-ਤੋੜ ਰੋਕਣ ਲਈ ਪੁਲਸ ਵੱਲੋਂ ਗੋਲੀ ਚਲਾਉਣ ਨਾਲ 4 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਕਈ ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ।
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਮਰੀਕੀ ਸੰਸਦੀ ਪ੍ਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਿਲ ਕਲਿੰਟਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦਫਤਰ ’ਚ ਇਕ ਕਰਮਚਾਰੀ ਮੋਨਿਕਾ ਲੇਵਿੰਸਕੀ ਦੇ ਨਾਲ ਓਰਲ ਸੈਕਸ ਕਰ ਕੇ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚਾਈ ਸੀ ਜਿਸ ਦੇ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 1998 ’ਚ ਮਹਾਦੋਸ਼ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਵਾਸੀਆਂ ਕੋਲੋਂ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗਣੀ ਪਈ ਸੀ।
ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਿਆਂਮਾਰ ’ਚ ਫੌਜ ਵੱਲੋਂ ਸੰਸਦ ਭੰਗ ਕਰ ਕੇ ਉੱਥੋਂ ਦੀ ਲੋਕਤੰਤਰਿਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਚੁਣੀ ਨੇਤਾ ‘ਆਂਗ-ਸਾਨ-ਸੂ-ਕੀ’ ਸਮੇਤ ਹੋਰਨਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਜੇਲ ’ਚ ਸੁੱਟਣ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇਨ੍ਹੀ ਦਿਨੀਂ ਅੰਦੋਲਨ ਜ਼ੋਰਾਂ ’ਤੇ ਹੈ ਜਿਸ ’ਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 500 ਦੇ ਲਗਭਗ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਫੌਜ ਨੇ ਚੁਣੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਜਾਣ ਲਈ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਦੇ ਬਾਰੇ ’ਚ ਤਾਂ ਪਾਠਕਾਂ ਨੇ 8 ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੇ ਅੰਕ ’ਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਸ਼੍ਰੀ ਸ਼ਾਂਤਾ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਲੇਖ ’ਚ ਪੜ੍ਹਿਆ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ, ‘‘ਸੰਸਦ ਦਾ ਵਧੇਰੇ ਸਮਾਂ ਰੌਲੇ-ਰੱਪੇ, ਬਾਈਕਾਟ ਅਤੇ ਟੋਕਾ-ਟਾਕੀ ’ਚ ਲੰਘ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।’’
‘‘ਜਦੋਂ ਕਦੀ ਕਿਸੇ ਵੱਡੇ ਨੇਤਾ ਦਾ ਸਵਰਗਵਾਸ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਤਾਂ ਸਦਨ ’ਚ 2 ਮਿੰਟ ਦਾ ਮੌਨ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਅਤੇ ਸਦਨ ਵਿਚ ਮੁਕੰਮਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਰਹਿੰਦੀ। ਤਦ ਮੈਂ ਅਕਸਰ ਕਿਹਾ ਕਰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਲੋਕ ਸਭਾ ਜਾਂ ਤਾਂ ‘ਸ਼ੋਰ ਸਭਾ’ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਜਾਂ ‘ਸ਼ੋਕ ਸਭਾ’।’’
ਜਿੱਥੇ ਅੱਜ ਵੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੰਸਦ ’ਚ ਅਜਿਹੇ ਹੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੀ ਸੰਸਦ ਤਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਨਿਕਲ ਗਈ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਕਈ ਨੇਤਾਵਾਂ ’ਤੇ ਅੱਧੀ ਦਰਜਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਔਰਤਾਂ ਸੈਕਸ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ।
ਸੰਸਦ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮਹਿਲਾ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਤੱਕ ਦੇ ਨਾਲ ਜਬਰ-ਜ਼ਨਾਹ ਅਤੇ ਸੈਕਸ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਲਗਾਤਾਰ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇਕ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਸੰਸਦ ’ਚ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਲਈ ਨਾ ਸਿਰਫ ਦੇਹ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਸਗੋਂ ਸੰਸਦ ਦੇ ‘ਪ੍ਰੇਅਰ ਰੂਮ’ (ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਹਾਲ) ਨੂੰ ਸੈਕਸ ਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੇ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਲੀਕ ਹੋਈ ਇਕ ਵੀਡੀਓ ’ਚ ਉੱਥੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਸੈਕਸ ਕਰਦੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੇ ਸਨ।
23 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਸੰਸਦ ਦੇ ਸਟਾਫ ਦੇ ਕੁਝ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸੰਸਦ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਸ਼ਲੀਲ ਹਰਕਤਾਂ ਕਰਨ ਦਾ ਵੀ ਇਕ ਵੀਡੀਓ ਲੀਕ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਦੇਰ ਰਾਤ ਕੁਝ ਨਿਊਜ਼ ਚੈਨਲਾਂ ਨੇ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮਰਦ ਸਟਾਫ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਸੰਸਦ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮਹਿਲਾ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਮੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਉਪਰ ਹਸਤ ਮੈਥੁਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਫੋਟੋ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ।
ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ’ਚ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਲਿਬਰਲ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ‘ਹੋਲੀ ਹਿਊਜ਼’ ਵੀ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ’ਤੇ ਸੈਕਸ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਦੋਸ਼ ਲਗਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਕਈ ਪੀੜਤਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਨੇਤਾ ਜਾਂ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਜਾਂ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗਲਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਛੂਹਿਆ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬੇਇੱਜ਼ਤੀ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਆਵਾਜ਼ ਉਠਾਉਣ ’ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਚਰਿੱਤਰ ਹਨਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਖਾਮੋਸ਼ ਹੋ ਗਈਆਂ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ’ਤੇ ਨੌਕਰੀ ਜਾਂ ਨਿਆਂ ’ਚੋਂ ਕਿਸੇ ਇਕ ਨੂੰ ਚੁਣਨ ਲਈ ਦਬਾਅ ਪਾਇਆ ਗਿਆ।
ਇਸੇ ਕਾਰਣ ਕਈ ਮੌਜੂਦਾ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੀ ਸੰਸਦ ਨੂੰ ‘ਟੇਸਟੋਸਟੇਰਾਨ’ (ਮਰਦ ਸੈਕਸ ਹਾਰਮੋਨ) ਦਾ ਤਹਿਖਾਨਾ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਿੱਥੇ ਹਰ ਇਕ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਕਮਰੇ ’ਚ ਫਰਿੱਜ ਸ਼ਰਾਬ ਨਾਲ ਭਰੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ‘ਸਕਾਟ ਮੋਰੀਸਨ’ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੇ ਤਾਂ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ, ‘‘ਮੇਰੇ ਪਤੀ ਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਇਕ ਪਿਤਾ ਵਾਂਗ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ’ਤੇ ਸੋਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।’’
ਉਕਤ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮਾਂ ਤੋਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਸੰਸਦੀ ਰਵਾਇਤ ਅਤੇ ਸ਼ਾਨ ਨੂੰ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦਾ ਇਹ ਸਿਲਸਿਲਾ ਕਿਸੇ ਇਕ ਦੇਸ਼ ਜਾਂ ਇਕ ਮਹਾਦੀਪ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੇ ਹਿੱਤ ’ਚ ਬਹੁਤ ਹੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
-ਵਿਜੇ ਕੁਮਾਰ
‘ਨਿੱਜੀ ਖਾਹਿਸ਼ਾਂ ਦੇ ਕਾਰਣ’ ‘ਟੁੱਟ ਰਹੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਅਤੇ ਭਿੜ ਰਹੇ ਪਰਿਵਾਰ’
NEXT STORY