Jagbani

helo

Jagbani.in

ਸਾਨੂੰ ਦੁੱਖ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ opt-out ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹੋ।

ਪਰ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਗਲਤੀ ਨਾਲ ''Block'' ਸਿਲੈਕਟ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਾਂ ਫਿਰ ਭਵਿੱਖ 'ਚ ਤੁਸੀਂ ਨੋਟਿਫਿਕੇਸ਼ਨ ਪਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਥੱਲੇ ਦਿੱਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਪਾਲਨ ਕਰੋ।

  • ਇੱਥੇ ਜਾਓ Chrome>Setting>Content Settings
  • ਇੱਥੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ Content Settings> Notification>Manage Exception
  • "https://www.punjabkesri.in:443" ਦੇ ਲਈ Allow ਚੁਣੋ।
  • ਆਪਣੇ ਬ੍ਰਾਉਜ਼ਰ ਦੀ Cookies ਨੂੰ Clear ਕਰੋ।
  • ਪੇਜ ਨੂੰ ਰਿਫ੍ਰੈਸ਼( Refresh) ਕਰੋ।
Got it
  • JagbaniKesari TvJagbani Epaper
  • Punjab News

    THU, DEC 05, 2019

    10:25:36 PM

  • syl issues  punjab and haryana  meeting

    ਐੱਸ. ਵਾਈ. ਐੱਲ. ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਕੱਲ੍ਹ ਹੋਵੇਗੀ ਪੰਜਾਬ...

  • jagjit singh suicide murder case  chakka jam

    ਆੜਤੀ ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਆਤਮ ਹੱਤਿਆ ਕਾਂਡ : ਆੜ੍ਹਤੀਆਂ ਨੇ...

  • child death due to firing by balloon shooter gun

    ਸਕੂਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ 'ਚ ਗੁਬਾਰੇ ਤੋੜਣ ਵਾਲੀ ਰਾਈਫਲ ਦਾ...

  • hazrat maulana fazel  death

    ਸਾਬਕਾ ਮੁਫਤੀ ਪੰਜਾਬ ਹਜ਼ਰਤ ਮੌਲਾਨਾ ਫਜ਼ੈਲ-ਉਰ-ਰਹਿਮਾਨ...

browse

  • ਪੰਜਾਬ
  • ਦੇਸ਼
    • ਦਿੱਲੀ
    • ਹਰਿਆਣਾ
    • ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ
    • ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
    • ਹੋਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
  • ਵਿਦੇਸ਼
    • ਕੈਨੇਡਾ
    • ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ
    • ਪਾਕਿਸਤਾਨ
    • ਅਮਰੀਕਾ
    • ਇਟਲੀ
    • ਇੰਗਲੈਂਡ
    • ਹੋਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਖਬਰਾਂ
  • ਦੋਆਬਾ
    • ਜਲੰਧਰ
    • ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ
    • ਕਪੂਰਥਲਾ-ਫਗਵਾੜਾ
    • ਰੂਪਨਗਰ-ਨਵਾਂਸ਼ਹਿਰ
  • ਮਾਝਾ
    • ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ
    • ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ
    • ਤਰਨਤਾਰਨ
  • ਮਾਲਵਾ
    • ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ
    • ਲੁਧਿਆਣਾ-ਖੰਨਾ
    • ਪਟਿਆਲਾ
    • ਮੋਗਾ
    • ਸੰਗਰੂਰ-ਬਰਨਾਲਾ
    • ਬਠਿੰਡਾ-ਮਾਨਸਾ
    • ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ-ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ
    • ਫਰੀਦਕੋਟ-ਮੁਕਤਸਰ
  • ਮਨੋਰੰਜਨ
    • ਪਾਰਟੀਜ਼
    • ਹਾਲੀਵੁੱਡ
    • ਪਾਲੀਵੁੱਡ
    • ਜਨਮ ਦਿਨ ਸਪੈਸ਼ਲ
    • ਬਾਲੀਵੁੱਡ
    • ਮਿਰਚ ਮਸਾਲਾ
    • ਪੌਪ ਕੌਨ
    • ਟੀਵੀ
    • ਰੂ-ਬ-ਰੂ
    • ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਯਾਦਾ
    • ਮੂਵੀ ਟਰੇਲਰਜ਼
  • ਖੇਡ
    • ਕ੍ਰਿਕਟ
    • ਫੁੱਟਬਾਲ
    • ਹਾਕੀ
    • ਟੈਨਿਸ
    • ਕਬੱਡੀ
    • ਹੋਰ ਖੇਡ ਖਬਰਾਂ
  • ਵਪਾਰ
    • ਨਿਵੇਸ਼
    • ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ
    • ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ
    • ਵਪਾਰ ਗਿਆਨ
  • ਅੱਜ ਦਾ ਹੁਕਮਨਾਮਾ
  • ਗੈਜੇਟ
    • ਆਟੋਮੋਬਾਇਲ
  • 550ਵਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ
    • ਲੇਖ
    • ਖ਼ਬਰਾਂ
  • BBC News
  • Home
  • ਮਨੋਰੰਜਨ
  • ਦੇਸ਼
  • ਵਿਦੇਸ਼
  • ਖੇਡ
  • ਵਪਾਰ
  • ਧਰਮ
  • Google Play Store
  • Apple Store
  • E-Paper
  • Kesari TV
  • Navodaya Times
  • Jagbani Website
  • JB E-Paper
  • PK Studios
  • BBC News Punjabi

ਪੰਜਾਬ

  • ਦੋਆਬਾ
  • ਮਾਝਾ
  • ਮਾਲਵਾ

ਮਨੋਰੰਜਨ

  • ਬਾਲੀਵੁੱਡ
  • ਪਾਲੀਵੁੱਡ
  • ਟੀਵੀ
  • ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਯਾਦਾ
  • ਪਾਰਟੀਜ਼
  • ਪੌਪ ਕੌਨ
  • ਰੂ-ਬ-ਰੂ
  • ਮੂਵੀ ਟਰੇਲਰਜ਼

Photos

  • Home
  • ਮਨੋਰੰਜਨ
  • ਖੇਡ
  • ਦੇਸ਼

Videos

  • Home
  • Latest News 2018
  • Aaj Ka Mudda
  • Daily Hukamnama
  • 22 Districts 22 News
  • Job Junction
  • Most Viewed Videos
  • Janta Di Sath
  • Siasi-te-Siasat
  • Religious
  • Punjabi Stars Interview
  • Home
  • Blog News
  • ਕੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ ਨਵਾਂ ਜੇ. ਪੀ.

BLOG News Punjabi(ਬਲਾਗ)

ਕੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ ਨਵਾਂ ਜੇ. ਪੀ.

  • Edited By Bharat Thapa,
  • Updated: 01 Dec, 2019 04:33 AM
Blog
will india get new j p
  • Share
    • Facebook
    • Tumblr
    • Linkedin
    • Twitter
  • Comment

ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਰਾਜਾ

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਭਾਜਪਾ 2014 ’ਚ ਸੱਤਾ ਵਿਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 2019 ’ਚ ਭਾਰੀ ਬਹੁਮਤ ਨਾਲ ਸੱਤਾ ’ਚ ਪਰਤੀ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਤੌਰ ’ਤੇ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੋਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ’ਚ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਲੋਕਪ੍ਰਿਯ ਨੇਤਾ ਹਨ ਪਰ ਇਤਿਹਾਸ ’ਚ ਕੁਝ ਸਮਾਨਤਾਵਾਂ ਹਨ। ਸਵ. ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਲੋਕਪ੍ਰਿਯ ਅਤੇ ਸਮਰੱਥ ਨੇਤਾਵਾਂ ’ਚੋਂ ਇਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਫਿਰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਸੀ। ਸਵ. ਜੈਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨਾਰਾਇਣ (ਜੇ. ਪੀ.) ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਇਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦਾ ਰਾਹ ਬਣਾਇਆ। ਦੇਸ਼ ’ਚ ਮੌਜੂਦਾ ਘਟਨਾਵਾਂ 1971-1977 ’ਚ ਇੰਦਰਾ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਈਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇ ਵਾਂਗ ਹਨ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਵਿਰੁੱਧ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਭੜਕਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

ਆਰਥਿਕ ਸੰਦਰਭ

1971 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ‘ਗਰੀਬੀ ਹਟਾਓ’ ਦਾ ਨਾਅਰਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ 1971-72 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀ ’ਚ ਬਹੁਤਾ ਸੁਧਾਰ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਸੰਕਟ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਰਥ ਵਿਵਸਥਾ ’ਤੇ ਭਾਰੀ ਦਬਾਅ ਪਾਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਜੰਗ ਹੋਈ ਸੀ। ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਸਾਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ 1973 ’ਚ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿਚ 23 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ 1974 ’ਚ 30 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ। ਉਦਯੋਗਿਕ ਵਿਕਾਸ ਘੱਟ ਸੀ ਅਤੇ ਬੇਰੋਜ਼ਗਾਰੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੀ, ਖਾਸ ਤੌਰ ’ਤੇ ਦਿਹਾਤੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ’ਚ।

ਦੇਸ਼ ਹੁਣ ਇਕ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਸਥਿਤੀ ’ਚੋਂ ਲੰਘ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਬੇਰੋਜ਼ਗਾਰੀ ਦਰ ਪਿਛਲੇ 45 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ’ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਖੀ ਗਈ ਹੈ। 8 ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੇ ਸੂਚਕਅੰਕ ’ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਅੰਕੜਿਆਂ ਤੋਂ ਅਰਥ ਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਮਾੜੀ ਹਾਲਤ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਨਾਂਹ-ਪੱਖੀ ਵਿਕਾਸ ’ਚ ਹੈ ਅਤੇ ਆਟੋ ਉਦਯੋਗ ਵੀ ਇਕ ਅਜਿਹੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਥੇ ਸਿਰਫ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸੁਧਾਰ ਹੀ ਇਸ ਨੂੰ ਬਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਉਦਯੋਗ ਵੀ ਲਾਲ ਹਾਸ਼ੀਏ ’ਚ ਹੈ ਅਤੇ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਖੇਤਰ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹੈ। ਬੈਂਕਿੰਗ ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਬੈਂਕਿੰਗ ਵਿੱਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ (ਐੱਨ. ਬੀ. ਐੱਫ. ਸੀ.) ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਐੱਨ. ਪੀ. ਏ. ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅੰਕੜਾ ਦਫਤਰ (ਐੱਨ. ਐੱਸ. ਓ.) ਦੀ ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ 40 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ’ਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਔਸਤ ਖਪਤਕਾਰ ਖਰਚ ’ਚ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਯੁੱਗ ’ਚ ਪ੍ਰਚੱਲਿਤ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਾਤ ਦੇ ਨਾਲ ਕਈ ਸਮਾਨਤਾਵਾਂ ਹਨ।

ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਬੇਰੋਜ਼ਗਾਰ ਨੌਜਵਾਨ ਸਰਕਾਰ ’ਤੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਉਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਦ ਕੋਈ ਸੰਤੋਖਜਨਕ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ’ਚ ਅੰਦੋਲਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਕੁਝ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ’ਚ ਇਸ ਦਾ ਗਵਾਹ ਹੋਵੇਗਾ।

ਕੌਮੀ ਸਿਆਸੀ ਦ੍ਰਿਸ਼

ਇੰਦਰਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਲੋਕਪ੍ਰਿਯਤਾ ਦਾ ਮਜ਼ਾ ਲਿਆ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੋਦੀ ਹੁਣ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਾਰਟੀ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿ ਗਈ ਅਤੇ ਚੋਣਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਜਾਂ ਵੱਡੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਭਾਫ ’ਤੇ ਹਾਰ ਗਏ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਨੇ ਇਹ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਇੰਦਰਾ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨੇਤਾ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹੁਣ ਮੋਦੀ ਰਾਜ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਹਨ। ਇੰਦਰਾ ਵਾਂਗ ਮੋਦੀ ਦਾ ਸਰਕਾਰ ’ਤੇ ਪੂਰਾ ਕੰਟਰੋਲ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸੰਸਦ ’ਚ ਵੀ ਭਾਰੀ ਬਹੁਮਤ ਹੈ। ਭਾਜਪਾ ਕਿਸੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਪਾਰਟੀ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅੰਦੋਲਨ

ਚਿਮਨ ਭਾਈ ਪਟੇਲ ਜੁਲਾਈ 1973 ’ਚ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ। ਦਸੰਬਰ 1973 ’ਚ ਐੱਲ. ਡੀ. ਕਾਲਜ ਆਫ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹੋਸਟਲ ਦੀ ਭੋਜਨ ਫੀਸ ’ਚ 20 ਫੀਸਦੀ ਦੇ ਵਾਧੇ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ’ਚ ਹੜਤਾਲ ’ਤੇ ਚਲੇ ਗਏ ਸਨ। ਗੁਜਰਾਤ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ’ਚ ਜਨਵਰੀ 1974 ’ਚ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੜਤਾਲ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪੁਲਸ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਝੜਪਾਂ ਹੋਈਆਂ। ਆਖਿਰਕਾਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ, ਵਕੀਲਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰਾਂ ਨੇ ਇਕ ਕਮੇਟੀ ਬਣਾਈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ’ਚ ਨਵ-ਨਿਰਮਾਣ ਯੁਵਾ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਰੂਪ ’ਚ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦਾ ਹੱਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਟੇਲ ਦੇ ਅਸਤੀਫੇ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਸੂਬੇ ’ਚ ਅੰਦੋਲਨ ਫੈਲ ਗਿਆ, ਇੰਦਰਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇਣ ਲਈ ਕਿਹਾ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਨਵ-ਨਿਰਮਾਣ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ’ਚ ਜੇ. ਪੀ. ਦੀ ਅਗਵਾਈ ’ਚ ਲੜਿਆ ਗਿਆ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਕਈ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਜੋ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਈ. ਆਈ. ਟੀ., ਉੱਤਰਾਖੰਡ ’ਚ ਆਯੁਰਵੇਦ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜਾਂ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ’ਚ ਫੀਸ ਵਾਧੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹਨ।

ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਾਧਾ ਮੰਨਣਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਨੌਕਰੀਆਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਸੰਕਟ ਕਾਰਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਬਾਰੇ ਸਪੱਸ਼ਟਤਾ ਦੀ ਕਮੀ ਹੈ।

70 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦਾ ਨਕਸਲੀ ਅਤੇ ਅੱਜ ਦਾ ਸ਼ਹਿਰੀ ਨਕਸਲੀ

70 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ’ਚ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ’ਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ‘ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ’ ਕਈ ਸੂਬਿਆਂ ’ਚ ਫੈਲਿਆ ਅਤੇ ਮੋਟੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ‘ਨਕਸਲੀ ਅੰਦੋਲਨ’ ਦੇ ਰੂਪ ’ਚ ਜਾਣਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ। ਬਾਅਦ ’ਚ ਉਹ ਮਾਕਪਾ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਇਕ ਨਵੀਂ ਪਾਰਟੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ (ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ-ਲੈਨਿਨਵਾਦੀ) ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਤਰਕ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ’ਚ ਲੋਕਤੰਤਰ ਇਕ ਦਿਖਾਵਾ ਸੀ ਅਤੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰਚੱਲਿਤ ਗੁਰਿੱਲਾ ਜੰਗ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਅਪਣਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ‘ਨਕਸਲੀ ਅੰਦੋਲਨ’ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜਬਰੀ ਅਮੀਰ ਜ਼ਿਮੀਂਦਾਰਾਂ ਤੋਂ ਜ਼ਮੀਨ ਖੋਹਣ ਅਤੇ ਗਰੀਬਾਂ ਅਤੇ ਬੇਜ਼ਮੀਨਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਿਆਸੀ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਹਿੰਸਕ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ। ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਵਲੋਂ ਚਲਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਨਿਵਾਰਕ ਨਿਰੋਧ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਉਪਾਵਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਨਕਸਲੀ ਅੰਦੋਲਨ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ’ਚ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ’ਚ ਫੈਲ ਗਿਆ।

ਅੱਜ ਅਸੀਂ ‘ਸ਼ਹਿਰੀ ਨਕਸਲੀਆਂ’ ਬਾਰੇ ਸੁਣਦੇ ਹਾਂ। ਭੀਮਾ-ਕੋਰੇਗਾਓਂ ਦੰਗਿਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਦੇ ਸਬੰਧ ’ਚ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਦੀ 2018 ਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਨੇ ‘ਸ਼ਹਿਰੀ ਨਕਸਲਵਾਦ’ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ’ਤੇ ਬਹਿਸ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। 2004 ਦਾ ਭਾਰਤੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ (ਮਾਓਵਾਦੀ) ਦਸਤਾਵੇਜ਼, ਜਿਸ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਸ਼ਹਿਰੀ ਸਬੰਧ ਹੈ, ਇਸ ਰਣਨੀਤੀ ’ਤੇ ਵਿਸਥਾਰਤ ਤੌਰ ’ਤੇ ਧਿਆਨ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ’ਚ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ’ਤੇ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੰਸਥਾਨਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਮਰ ਵਧਣ ਦੇ ਨਾਲ ਮਾਓਵਾਦੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਨਵੇਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਲਈ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਕਸਬਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਪ੍ਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ’ਚ ਰੱਖ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵੱਡੇ ਨੇਤਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਦੇ ਪੜ੍ਹੇ-ਲਿਖੇ ਲੋਕ ਹਨ।

ਜੇ. ਪੀ. ਦੀ ਕੁਲ ਕ੍ਰਾਂਤੀ

ਜੇ. ਪੀ. ਇਕ ਕੱਟੜ ਗਾਂਧੀਵਾਦੀ, ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਏ ਅਤੇ ਇਕ ਅਨੁਭਵੀ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਸਨ ਪਰ ਇੰਦਰਾ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੌਰਾਨ ਦੇਸ਼ ਜਿਥੇ ਸੀ, ਉਸ ਤੋਂ ਨਾਖੁਸ਼ ਸਨ। ਗੁਜਰਾਤ ਨੇ ਨਵ-ਨਿਰਮਾਣ ਅੰਦੋਲਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਜੇ. ਪੀ. ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਮਿਲਿਆ। ਲੱਗਭਗ ਸਾਰੀਆਂ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ’ਚ ਲੜਾਈ ਲਈ। ਅੰਦੋਲਨ ’ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਜੇ. ਪੀ. ਨੇ ਕਾਲਜਾਂ ਅਤੇ ਨੌਕਰੀਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ, ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਸਮੇਤ ਲੱਖਾਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਜੇ. ਪੀ. ਨੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਿਰੋਧੀ ਭਾਸ਼ਣਾਂ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ’ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਕੇ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿਰੁੱਧ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਲਾਮਬੰਦ ਕਰਨ ਲਈ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ।

ਨਤੀਜਾ 12 ਜੂਨ 1975 ਨੂੰ ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਹਾਈਕੋਰਟ ਨੇ ਇੰਦਰਾ ਨੂੰ ਚੋਣ ਬਦਲੇ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਲਈ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਨੂੰ ਸਿਫਰ ਅਤੇ ਸਿਫਰ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ 24 ਜੂਨ 1975 ਨੂੰ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਿਆ। 25 ਜੂਨ ਨੂੰ ਜੇ. ਪੀ. ਨੇ ਦੇਸ਼ ਪੱਧਰੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਇੰਦਰਾ ਦਾ ਅਸਤੀਫਾ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਐਮਰਜੈਂਸੀ 25 ਜੂਨ ਨੂੰ ਲਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਜੇ. ਪੀ., ਮੋਰਾਰਜੀ ਦੇਸਾਈ, ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਅਤੇ ਲਾਲ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਡਵਾਨੀ ਵਰਗੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵੱਡੇ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪ੍ਰੈੱਸ ਨੂੰ ਸੈਂਸਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਸਾਰੀਆਂ ਖਬਰਾਂ, ਲੇਖਾਂ ਨੂੰ ਛਪਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਿਫਾਰਿਸ਼ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਭੇਜਣਾ ਸੀ।

ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੈਂਸਰਸ਼ਿਪ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਟੀ. ਵੀ. ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਲਈ ਆਪਣੀ ਨੌਕਰੀ ਗੁਆਉਂਦੇ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ’ਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਨਵੇਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ’ਚ ਨਾਕਾਮ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਉਹ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ’ਚ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਇਕ ਨਵੀਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੱਤਰਕਾਰਿਤਾ ਵੀ ਦੇਖੀ ਹੈ, ਜਿਥੇ ਟੀ. ਵੀ. ਡਿਬੇਟ ਦੌਰਾਨ ਐਂਕਰ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਤੋਂ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛ ਰਹੇ ਹਨ।

ਜਿਥੋਂ ਤਕ ਸੱਚੀ ਪੱਤਰਕਾਰਿਤਾ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਤਾਂ ਅਖਬਾਰ ਟੀ. ਵੀ. ਨਾਲੋਂ ਬਿਹਤਰ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲ ਹੀ ’ਚ ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ’ਚ, ਵਾਦੀ ’ਚ ਲਾਕਡਾਊਨ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਕਮੀ ਵਿਰੁੱਧ ਲੇਖਕਾਂ ਨੇ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ। ਸਰਕਾਰ ਅੱਜ ਨਾ ਸਿਰਫ ਅਖਬਾਰ ਅਤੇ ਟੀ. ਵੀ. ਮੀਡੀਆ ’ਤੇ ਸਗੋਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਜ਼ ’ਤੇ ਵੀ ਸਖਤ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।

ਇਗਨੀਸ਼ਨ ਪੁਆਇੰਟਸ

ਗੁੱਡਜ਼ ਐਂਡ ਸਰਵਿਸ ਟੈਕਸ (ਜੀ. ਐੱਸ. ਟੀ.) ਜੁਲਾਈ 2017 ’ਚ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਇਹ ਖਾਮੀ ਭਰਿਆ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਜੀ. ਐੱਸ. ਟੀ. ਪਾਲਣਾ ਦੇ ਨਾਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੁੱਦੇ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹਨ ਅਤੇ ਵਪਾਰੀ ਇਸ ਤੋਂ ਖੁਸ਼ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਸੋਚਿਆ ਇਹ ਕਦੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ’ਚ ਇਕ ਵੱਡਾ ਅੰਦੋਲਨ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵੱਡੇ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ 70 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਵੀ ਹਵਾ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਤਕ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਮੁੱਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕਿਸਾਨ ਆਤਮ-ਹੱਤਿਆ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਖੇਤਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਹਰ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਗੱਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕੋਈ ਮਦਦ ਲਈ ਠੋਸ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਜਨ-ਅੰਦੋਲਨ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ।

ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਨਾਲ ਸਮੱਸਿਆ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਖੁਦ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮਾਜਿਕ, ਆਰਥਿਕ, ਸਿਆਸੀ ਹਾਲਾਤ 70 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਨਾਲ ਕਾਫੀ ਮਿਲਦੇ-ਜੁਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਕੁਝ ਹੀ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ’ਚ ਜੇ. ਪੀ. ਵਰਗਾ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇਖ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੇ ਹਾਲਾਤ ਜਲਦੀ ਨਾ ਸੁਧਰੇ।

ਅਗਲਾ ਜੇ. ਪੀ. ਕੌਣ ਹੋਵੇਗਾ, ਇਹ ਤਾਂ ਸਮਾਂ ਹੀ ਦੱਸੇਗਾ ਪਰ ਸਰਕਾਰ ਅਤੀਤ ਤੋਂ ਸਿੱਖਣ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਮੌਜੂਦਾ ਹਾਲਾਤ ’ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਲਈ ਸੁਧਾਰ-ਪੱਖੀ ਉਪਾਅ ਕਰੇਗੀ। (ਲੇਖਕ ਜੀ. ਐੱਸ. ਟੀ. ਅਤੇ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਹਨ)।


ਆਪਣੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਚੋ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨਸਾਥੀ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰੋ - ਮੁਫ਼ਤ ਰਿਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕਰੇ
  • ਭਾਰਤ
  • ਜੇ. ਪੀ.
  • India

ਫਿਰਕੂ ਸਿਆਸਤ ਦੇ ਦੋ ਕਿਨਾਰੇ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਗਲੇ ਮਿਲ ਰਹੇ

NEXT STORY

Stories You May Like

  • meet the muslim pundits of sanskrit
    ਮਿਲੋ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਦੇ ਮੁਸਲਿਮ ਪੰਡਿਤਾਂ ਨੂੰ
  • congress now ready to leave gandhi for nehru  s secularism
    ਹੁਣ ਨਹਿਰੂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਅਪਣਾਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ’ਚ ਕਾਂਗਰਸ
  • need to improve the indian railway  s operating
    ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਦੀ ਕਾਰਜ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ’ਚ ਸੁਧਾਰ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਲੋੜ
  • bjp   fought   in its second innings
    ਆਪਣੀ ਦੂਜੀ ਪਾਰੀ ਵਿਚ ‘ਲੜਖੜਾ’ ਗਈ ਭਾਜਪਾ
  • fraudulent membership and fake workers
    ਫਰਜ਼ੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਅਤੇ ਫਰਜ਼ੀ ਵਰਕਰ ਭਾਜਪਾ ਲਈ ਕਾਲ ਬਣ ਗਏ
  • this is how rap events can stop
    ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੁਕ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਰੇਪ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ
  • this village does not like onions
    ਇਸ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਪਿਆਜ਼ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ
  • it is not what you say
    ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੁਸੀਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋ, ਉਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ ਨਹੀਂ
  • jalandhar  rural police  14 employees  transfer
    ਜਲੰਧਰ : ਦਿਹਾਤੀ ਪੁਲਸ ਦੇ 14 ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦਾ ਤਬਾਦਲਾ
  • open eyes foundation childrens help
    ਇਹ ਸ਼ਖਸ ਲਗਾਉਂਦੈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਤੇ ਹੋਰ ਅਨੋਖੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਦਾ ਲੰਗਰ (ਵੀਡੀਓ)
  • punjab wrap up
    Punjab Wrap Up : ਪੜ੍ਹੋ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਦਿਨ ਭਰ ਦੀਆਂ 10 ਵੱਡੀਆਂ ਖਬਰਾਂ
  • jalandhar rural police transfers
    ਜਲੰਧਰ ਦਿਹਾਤੀ ਪੁਲਸ ਦੇ ਐੱਸ. ਐੱਚ. ਓ. 'ਚ ਫੇਰਬਦਲ
  • chairman of hinduja group met chief minister captain amarinder singh
    ਹਿੰਦੂਜਾ ਗਰੁੱਪ ਚੁੱਕੇਗਾ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਖੇਤਾਂ 'ਚੋਂ ਪਰਾਲੀ, ਕੈਪਟਨ ਨੂੰ ਦੱਸੇ ਇਹ...
  • jammu and kashmir relief material
    ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਕਾਰਣ ਉੱਜੜ ਗਏ ਧਰਾਟੀ ਅਤੇ ਡੱਬੀ
  • jasbir singh dimpa
    ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਔਜਲਾ ਤੇ ਜਸਬੀਰ ਡਿੰਪਾ ਨੇ ਲੋਕ ਸਭਾ 'ਚ ਚੁੱਕਿਆ GST ਦਾ ਮੁੱਦਾ
  • jalandhar  municipal corporation
    ਜਲੰਧਰ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਨੇ 19,500 ਰੁਪਏ 'ਚ ਨੀਲਾਮ ਕੀਤਾ ਹਰਿਆ-ਭਰਿਆ ਰੁੱਖ
Trending
Ek Nazar
patients will not have to take medicines after this research

ਇਸ ਖੋਜ ਦੇ ਬਾਅਦ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲੈਣੀਆਂ ਪੈਣਗੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ

dozens dead as migrant boat sinks off mauritania coast  un

ਮਾਰੀਤਾਨੀਆ ਨੇੜੇ ਕਿਸ਼ਤੀ ਪਲਟਣ ਕਾਰਨ 58 ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਦੀ ਮੌਤ

14 missing in deadly ukraine fire president

ਯੂਕ੍ਰੇਨ ਵਿਚ ਭਿਆਨਕ ਅੱਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 14 ਲੋਕ ਲਾਪਤਾ: ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ

princess anne shrugs queen elizabeth gestures for her greet donald trump

ਟਰੰਪ ਦਾ ਸਹੀ ਸਵਾਗਤ ਨਾ ਕਰਨ 'ਤੇ ਮਹਾਰਾਣੀ ਨੇ ਝਿੜਕ ਦਿੱਤੀ ਲਾਡਲੀ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ!...

jaguar xe facelift launched in india

Jaguar XE ਭਾਰਤ ’ਚ ਲਾਂਚ, ਕੀਮਤ 44.98 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ

nokia launch first 55 inch 4k smart tv in india

Nokia Smart TV ਭਾਰਤ ’ਚ ਲਾਂਚ, ਜਾਣੋ ਕੀਮਤ ਤੇ ਫੀਚਰਜ਼

israel  moses holtzberg

ਪੀ.ਐੱਮ. ਮੋਦੀ ਦੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਵਾਲੀ ਚਿੱਠੀ ਪਾ ਕੇ ਭਾਵੁਕ ਹੋਇਆ ਮੋਸ਼ੇ

nz airline trials edible coffee cups to reduce waste

ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਏਅਰਪੋਰਟ 'ਤੇ ਹੁਣ 'ਖਾਣਯੋਗ' ਕੱਪਾਂ ਵਿਚ ਮਿਲੇਗੀ ਕੌਫੀ

tik tok accused of stealing data from american users

TikTok ਯੂਜ਼ਰਜ਼ ਸਾਵਧਾਨ! ਖਤਰੇ ’ਚ ਹੈ ਤੁਹਾਡਾ ਨਿੱਜੀ ਡਾਟਾ

pakistan  imran khan

ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਪਾਕਿ ਸਰਕਾਰ ਵੇਚੇਗੀ ਸਰਕਾਰੀ ਜਾਇਦਾਦਾਂ

google photos app add new chat feature

Google Photos ’ਚ ਆਇਆ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਫੀਚਰ, ਫੋਟੋ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਨ ’ਚ ਹੋਵੇਗੀ ਆਸਾਨੀ

cheapest foldable smartphone escobar fold 1

ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸਸਤਾ ਫੋਲਡੇਬਲ ਫੋਨ ਲਾਂਚ, ਜਾਣੋ ਕੀਮਤ ਤੇ ਫੀਚਰਜ਼

pakistan  compliance report

ਪਾਕਿ ਨੇ FATF ਨੂੰ ਸੌਂਪੀ ਅਨੁਪਾਲਨ ਰਿਪੋਰਟ, ਸਮੇਂ ਸੀਮਾ ਵਧਣ ਦੀ ਆਸ

future smartphones may have dual fingerprint sensor

ਸਮਾਰਟਫੋਨ ’ਚ ਹੋਣਗੇ ਦੋ ਫਿੰਗਰਪ੍ਰਿੰਟ ਸੈਂਸਰ, ਕੁਆਲਕਾਮ ਲਿਆਈ ਨਵੀਂ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ

whatsapp dark mode will come with three options

WhatsApp ਦੇ ਡਾਰਕ ਮੋਡ ’ਚ ਹੋਵੇਗਾ ਇਹ ਖਾਸ ਬਦਲਾਅ

motorola new one hyper with pop up selfie camera launched

32MP ਪਾਪ-ਅਪ ਸੈਲਫੀ ਕੈਮਰੇ ਨਾਲ Motorola One Hyper ਲਾਂਚ

trump dismisses nato  s last journalist summit

ਟਰੰਪ ਨੇ ਨਾਟੋ ਸਮਾਗਮ ਦਾ ਆਖਰੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸੰਮੇਲਨ ਕੀਤਾ ਰੱਦ

karachi 20 year old girl has no clue  protests from the streets to social media

ਕਰਾਚੀ ਤੋਂ ਅਗਵਾਹ ਹੋਈ 20 ਸਾਲਾ ਦੁਆ ਦਾ ਕੋਈ ਸੁਰਾਗ ਨਹੀਂ, ਸੜਕਾਂ ਤੋ ਸੋਸ਼ਲ...

Daily Horoscope
    Previous Next
    • ਬਹੁਤ-ਚਰਚਿਤ ਖ਼ਬਰਾਂ
    • prison minister super gangster  sukhbir singh badal
      ਜੇਲ੍ਹ ਮੰਤਰੀ ਸੁਪਰ-ਗੈਂਗਸਟਰ ਬਣ ਕੇ ਗੈਂਗਸਟਰਾਂ ਦੀ ਕਰ ਰਿਹੈ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ : ਸੁਖਬੀਰ...
    • c  r  p  f death of a young heart attack
      ਪਿੰਡ ਗੇਰਾ ਦੇ ਸੀ. ਆਰ. ਪੀ. ਐੱਫ. ਜਵਾਨ ਦੀ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਨਾਲ ਮੌਤ
    • bbc news
      ਕੀ ਹੈ "USB ਕੰਡੋਮ" ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਉਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ?
    • india gets gold in table tennis men and women mix
      ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਟੇਬਲ ਟੈਨਿਸ ਪੁਰਸ਼ ਤੇ ਮਹਿਲਾ ਮਿਕਸਡ 'ਚ ਸੋਨ ਤਮਗਾ
    • reliance jio announces new all in one tariff plan
      ਰਿਲਾਇੰਸ ਜਿਓ ਨੇ ਨਵੇਂ 'ਆਲ ਇਨ ਵਨ ਟੈਰਿਫ' ਪਲਾਨ ਦਾ ਕੀਤਾ ਐਲਾਨ
    • ludhiana daljit singh shaheed
      ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ 'ਚ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਇਆ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਜਵਾਨ 'ਦਲਜੀਤ ਸਿੰਘ' (ਵੀਡੀਓ)
    • nepal  two pilgrims die  including indian woman in accident
      ਨੇਪਾਲ : ਦੁਰਘਟਨਾ 'ਚ ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਸਮੇਤ ਦੋ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਮੌਤ
    • aurangzeb and babar s name should be removed from road sign board
      ਔਰੰਗਜੇਬ ਤੇ ਬਾਬਰ ਦਾ ਨਾਂ ਸੜਕਾਂ ਤੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਤੋਂ ਹਟਾਇਆ ਜਾਵੇ : ਸਿਰਸਾ
    • suicide note against arhatie farmer drank spray
      ਆੜ੍ਹਤੀਏ ਖਿਲਾਫ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਨੋਟ ਲਿਖ ਕਿਸਾਨ ਨੇ ਪੀਤੀ ਸਪਰੇਅ
    • fraud  husband wife against case registred
      ਵਿਦੇਸ਼ ਭੇਜਣ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਨੇ ਠੱਗੇ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ, ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ
    • 2 killed in car and tractor trolley collision
      ਕਾਰ ਅਤੇ ਟਰੈਕਟਰ-ਟਰਾਲੀ ਦੀ ਟੱਕਰ ’ਚ 2 ਦੀ ਮੌਤ
    • ਬਲਾਗ ਦੀਆਂ ਖਬਰਾਂ
    • from   immortal love   to   kitty kite    hypocrisy
      ‘ਅਮਰ ਪ੍ਰੇਮ’ ਤੋਂ ‘ਕਟੀ ਪਤੰਗ’ ਤਕ ਪਾਖੰਡ ਅਚਾਨਕ ਫੈਸ਼ਨ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ
    • can hindus and muslims not live together
      ਕੀ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਮਿਲ ਕੇ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦੇ
    • ajit pawar returns home
      ਅਜੀਤ ਪਵਾਰ ਦੀ ਘਰ ਵਾਪਸੀ
    • 6 months of   modi 2 0
      ‘ਮੋਦੀ 2.0’ ਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ 6 ਮਹੀਨੇ
    • the indian  of pluralism is more subtle but deadly
      ਬਹੁਗਿਣਤੀਵਾਦ ਦਾ ਭਾਰਤੀ ਮਾਡਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੂਖਮ ਪਰ ਘਾਤਕ
    • will india get new j p
      ਕੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ ਨਵਾਂ ਜੇ. ਪੀ.
    • secular congress embraces two sides of communal politics
      ਫਿਰਕੂ ਸਿਆਸਤ ਦੇ ਦੋ ਕਿਨਾਰੇ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਗਲੇ ਮਿਲ ਰਹੇ
    • first mumbai  now delhi  s turn
      ਪਹਿਲਾਂ ਮੁੰਬਈ, ਹੁਣ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਵਾਰੀ
    • political parties love black money
      ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦਾ ਚਹੇਤਾ ‘ਕਾਲਾ ਧਨ’
    • negative poison in the country  s visa
      ਦੇਸ਼ ਦੀ ਫਿਜ਼ਾ ’ਚ ਨਾਂਹ-ਪੱਖੀ ਜ਼ਹਿਰ
    • google play
    • apple store

    Main Menu

    • ਪੰਜਾਬ
    • ਦੇਸ਼
    • ਵਿਦੇਸ਼
    • ਦੋਆਬਾ
    • ਮਾਝਾ
    • ਮਾਲਵਾ
    • ਮਨੋਰੰਜਨ
    • ਖੇਡ
    • ਵਪਾਰ
    • ਅੱਜ ਦਾ ਹੁਕਮਨਾਮਾ
    • ਗੈਜੇਟ
    • 550ਵਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ

    For Advertisement Query

    Email ID

    advt@punjabkesari.in


    TOLL FREE

    1800 137 6200
    Punjab Kesari Head Office

    Jalandhar

    Address : Civil Lines, Pucca Bagh Jalandhar Punjab

    Ph. : 0181-5067200, 2280104-107

    Email : support@punjabkesari.in

    • Navodaya Times
    • Nari
    • Yum
    • Jugaad
    • Health+
    • Bollywood Tadka
    • Punjab Kesari
    • Hind Samachar
    Offices :
    • New Delhi
    • Chandigarh
    • Ludhiana
    • Bombay
    • Amritsar
    • Jalandhar
    • Contact Us
    • Feedback
    • Advertisement Rate
    • Mobile Website
    • Sitemap
    • Live Help
    • Privacy Policy

    Copyright @ 2018 PUNJABKESARI.IN All Rights Reserved.

    SUBSCRIBE NOW!
    • Google Play Store
    • Apple Store

    Subscribe Now!

    • Facebook
    • twitter
    • google +