ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ (ਬਿਊਰੋ): ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਦੋ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਆਰਥਿਕ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਇਕ ਵਪਾਰਕ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਇਆ। ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਵਪਾਰਕ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ 1 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ, ਜਿਸ ਨੇ 2 ਸਾਲ ਦੇ ਵਪਾਰਕ ਯੁੱਧ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਵਪਾਰਕ ਯੁੱਧ ਨੇ ਗਲੋਬਲ ਅਰਥ ਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਉਪ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਲਿਊ ਨੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ। ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਵਿਚ ਨਾਮੀ ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਿਚ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ।
ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤਾਜ਼ਾ ਸਮਝੌਤਾ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿਚ ਤਬਦੀਲੀ ਲਿਆਉਣ ਵਾਲਾ ਸਾਬਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਚੀਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਨੀਂਹ ਤਿਆਰ ਹੋਵੇਗੀ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ,''ਅਸੀਂ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਮਿਲ ਕੇ ਪਿਛਲੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਸੁਧਾਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਮਿਲ ਕੇ ਆਰਥਿਕ ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾਲਾ ਭਵਿੱਖ ਤਿਆਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਸਮਝੌਤਾ ਆਪਣੀ ਜਗ੍ਹਾ ਹੈ, ਇਸ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਇਕ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੈ।'' ਉੱਥੇ ਚੀਨ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਫਾਇਦੇ ਵਾਲਾ ਸਮਝੌਤਾ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸੁਧਾਰਨ ਵਿਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ।
ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਦੀਆਂ ਜੜਾਂ ਬਰਾਬਰੀ ਅਤੇ ਆਪਸੀ ਸਨਮਾਨ ਵਿਚ ਹਨ। ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਤਹਿਤ ਚੀਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਮਰੀਕੀ ਆਯਾਤ ਨੂੰ 200 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੱਕ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਦੇ ਬੌਧਿਕ ਜਾਇਦਾਦ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਵੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਹੈ।ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਤਹਿਤ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਵੀ ਕੁਝ ਚੀਨੀ ਉਤਪਾਦਾਂ 'ਤੇ ਲਗਾਈ ਗਈ ਉਤਪਾਦ ਡਿਊਟੀ 50 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਘੱਟ ਕਰਨ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ। ਭਾਵੇਂਕਿ ਕਸਟਮ ਡਿਊਟੀ ਦਾ ਇਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਹਾਲੇ ਵੀ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਰਹੇਗਾ।
ਸਮਝੌਤੇ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ
- ਚੀਨ ਨੇ ਸਾਲ 2017 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਆਪਣਾ ਅਮਰੀਕੀ ਆਯਾਤ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 200 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੱਕ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਨੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਆਯਾਤ 32 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ, ਨਿਰਮਾਣ ਆਯਾਤ 78 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ, ਊਰਜਾ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ 54 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਆਯਾਤ ਅਤੇ ਸੇਵਾ ਖੇਤਰ ਵਿਚ 38 ਬਿਲੀਅਨ ਆਯਾਤ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।
- ਚੀਨ ਨੇ ਬੌਧਿਕ ਜਾਇਦਾਦ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸਖਤ ਕਰਨ 'ਤੇ ਵੀ ਸਹਿਮਤੀ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਬੌਧਿਕ ਜਾਇਦਾਦ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ 'ਤੇ ਕੰਪਨੀਆਂ ਲਈ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਰਵਾਈ ਆਸਾਨ ਹੋਵੇਗੀ।
- ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ 360 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਾਲੇ ਚੀਨੀ ਉਤਪਾਦਾਂ 'ਤੇ ਲੱਗਣ ਵਾਲੀ ਡਿਊਟੀ 50 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਘਟਾ ਕੇ 25 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਅਤੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਚ ਅੱਗੇ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਨਗੇ। ਯੂ.ਐੱਸ. ਚੈਂਬਰ ਆਫ ਕਾਮਰਸ ਵਿਚ ਚੀਨੀ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਜੇਰੇਮੀ ਵਾਟਰਮੈਨ ਨੇ ਕਿਹਾ,''ਹਾਲੇ ਬਹੁਤ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਬਾਕੀ ਹੈ। ਹਾਲੇ ਜੋ ਵੀ ਹੋਇਆ ਹੈ ਉਸ ਨਾਲ ਖੁਸ਼ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਪਰ ਅੱਗੇ ਦੇ ਫੈਸਲਿਆਂ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੰਬਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ।''
ਗੌਰਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਸਾਲ 2018 ਤੋਂ ਵਪਾਰ ਯੁੱਧ ਵਿਚ ਉਲਝੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਇਸ ਦਾ ਨਤੀਜਾ 450 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੀਮਤ ਵਾਲੇ ਉਤਪਾਦਾਂ 'ਤੇ ਵਧੀਕ ਡਿਊਟੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ। ਇਸ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ ਵਪਾਰ ਦਾ ਪ੍ਰਵਾਹ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਇਆ ਸਗੋਂ ਗਲੋਬਲ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ 'ਤੇ ਵੀ ਅਸਰ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਮੈਰੀ ਲਵਲੀ ਨੇ ਇਕ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ-ਚੀਨ ਪੜਾਅ ਇਕ ਸੌਦਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਕ ਵਪਾਰਕ ਸਮਝੌਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਲਈ ਚੰਗੀ ਖਬਰ ਹੈ।
ਲੰਡਨ 'ਚ ਪਾਕਿ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਮਲੀਹਾ ਲੋਧੀ
NEXT STORY 
