Fact Check by Vishvas news
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ (ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਿਊਜ਼)। ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਮੋਹਨ ਯਾਦਵ ਅਤੇ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਅਦਾਕਾਰਾ ਜੈਕਲੀਨ ਫਰਨਾਂਡੀਜ਼ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਕਥਿਤ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ 'ਤੇ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਕਲੱਬ ਤੋਂ ਹੋਟਲ ਤੱਕ ਮੋਹਨ ਯਾਦਵ ਅਤੇ ਜੈਕਲੀਨ ਫਰਨਾਂਡੀਜ਼ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਹਨ।
ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਿਊਜ਼ ਨੇ ਵਾਇਰਲ ਪੋਸਟ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ। ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਮੋਹਨ ਯਾਦਵ ਅਤੇ ਜੈਕਲੀਨ ਨੂੰ ਬਦਨਾਮ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹ ਤਸਵੀਰਾਂ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (ਏ.ਆਈ.) ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਤਸਵੀਰਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਫਰਜ਼ੀ ਹਨ।
ਕੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਵਾਇਰਲ ?
ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਸਾਈਟ ਥ੍ਰੈਡ 'ਤੇ ਇਕ ਯੂਜ਼ਰ ਨੇ ਤਿੰਨ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨੂੰ ਅਪਲੋਡ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ, ''ਮੋਹਨ ਯਾਦਵ ਅਤੇ ਜੈਕਲੀਨ ਫਰਨਾਂਡੀਜ਼ ਕਲੱਬ ਤੋਂ ਹੋਟਲ ਤੱਕ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਾਇਰਲ''
ਇਹ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨੂੰ 16 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਅਪਲੋਡ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਵਾਇਰਲ ਪੋਸਟ ਦੇ ਕੰਟੈਂਟ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਆਰਕਾਈਵ ਲਿੰਕ ਇੱਥੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪੜਤਾਲ
ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਿਊਜ਼ ਨੇ ਵਾਇਰਲ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਕੈਨਿੰਗ ਨਾਲ ਕੀਤੀ। ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਦੇਖਣ 'ਤੇ ਅਸੀਂ ਸਾਰੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ Grok ਲਿਖਿਆ ਦੇਖਿਆ।
Grok X 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਇੱਕ AI ਚੈਟਬੋਟ ਹੈ। ਇਸ 'ਚ ਯੂਜ਼ਰ ਟੈਕਸਟ ਪ੍ਰੋਂਪਟ ਟਾਈਪ ਕਰਕੇ ਇਕ ਵਾਰ 'ਚ ਤਿੰਨ ਤਸਵੀਰਾਂ ਜਨਰੇਟ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗ੍ਰੋਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਸਤੀਆਂ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਹਸਤੀਆਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵੀ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਜਾਂਚ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਏ.ਆਈ. ਨੇ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਦੋ ਟੂਲਸ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ। ਹਾਈਵ ਮਾਡਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸਾਈਟ ਇੰਜਨ ਵਰਗੇ ਸਾਧਨਾਂ ਨੇ ਤਿੰਨੋਂ ਚਿੱਤਰਾਂ ਨੂੰ AI ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਸੀਂ ਹਾਈਵ ਮਾਡਰੇਸ਼ਨ ਟੂਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਟੂਲ 'ਤੇ ਪਹਿਲੀ ਤਸਵੀਰ ਅਪਲੋਡ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਟੂਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਫੋਟੋ ਦੇ AI ਜਨਰੇਟ ਹੋਣ ਦੀ 97 ਫੀਸਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਸੀ।
ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, Hive Moderation ਨੇ ਦੂਜੀ ਫੋਟੋ ਨੂੰ 97.9 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ ਤੀਜੀ ਫੋਟੋ ਨੂੰ 72.2 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ AI ਜਨਰੇਟਿਡ ਦੱਸਿਆ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਹੇਠਾਂ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਜਾਂਚ ਦੇ ਅਗਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ, ਇਕ ਹੋਰ ਟੂਲ ਸਾਈਟ ਇੰਜਨ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਫੋਟੋ ਦੀ ਸੱਚਾਈ ਦਾ ਲੱਗਾ। ਇਸ ਟੂਲ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ 92 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ 99 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ AI ਜਨਰੇਟਿਡ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜਤਾਈ।
ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਿਊਜ਼ ਨੇ ਜਾਂਚ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਏਆਈ ਮਾਹਰ ਮੋਹਿਤ ਸਾਹੂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਨਾਲ ਤਿੰਨੋਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਵਾਇਰਲ ਤਸਵੀਰਾਂ ਫਰਜ਼ੀ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਐਕਸ ਦੇ ਗ੍ਰੋਕ ਟੂਲ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਦੇਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੱਥਾਂ ਦੀ ਪੁਤਲੀ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਪੁਤਲੀਆਂ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਮੇਲ ਨਹੀਂ ਖਾਂ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਜਾਂਚ ਦੌਰਾਨ, ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਿਊਜ਼ ਨੇ ਭੋਪਾਲ ਤੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਨਾਇਡੂਨੀਆ ਅਖਬਾਰ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਸੰਪਾਦਕ ਧਨੰਜੈ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੀਆਂ ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਵਾਇਰਲ ਤਸਵੀਰਾਂ ਝੂਠੀਆਂ ਹਨ। ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਬਦਨਾਮ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਲਪਨਿਕ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਾਇਰਲ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਹੁਣ ਫਰਜ਼ੀ ਅਤੇ ਵਿਵਾਦਿਤ ਤਸਵੀਰਾਂ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਯੂਜ਼ਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਵਾਰੀ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਸੰਬੰਧਿਤ ਖਾਤੇ 'ਤੇ ਕੋਈ ਖਾਸ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਲੱਭ ਸਕੇ।
ਸਿੱਟਾ: ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਿਊਜ਼ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਕਿ ਵਾਇਰਲ ਤਸਵੀਰਾਂ ਫਰਜ਼ੀ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰੋਕ ਟੂਲ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸੱਚਾਈ ਨਹੀਂ ਹੈ।
(Disclaimer: ਇਹ ਫੈਕਟ ਚੈੱਕ ਮੂਲ ਤੌਰ 'ਤੇ Vishvas news ਵੱਲੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ Shakti Collective ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ‘ਜਗ ਬਾਣੀ’ ਨੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।
Fact Check ; ਹੈੱਡਮਾਸਟਰ ਵਾਲੀ ਵੀਡੀਓ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਜਸਥਾਨ ਤੋਂ ਆਈ ਇਕ ਹੋਰ ਵੀਡੀਓ ਹੋਈ ਵਾਇਰਲ !
NEXT STORY 
