ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ- ਭਾਰਤ ਦੇ ਹੈਲਥਕੇਅਰ ਸੈਕਟਰ ’ਚ ਡੀਲ-ਮੇਕਿੰਗ ’ਚ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ’ਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਹਸਪਤਾਲਾਂ ’ਚ ਹੁਣ ਸੈਕਟਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਿੱਧੇ ਨਿਵੇਸ਼ (FDI) ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। FY24 ’ਚ, ਕੁੱਲ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ FDI ਦਾ 50% ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਦਾ ਸੀ, ਜੋ $1.5 ਬਿਲੀਅਨ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ। ਇਹ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਾਧਾ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ FDI ’ਚ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ FY2011 ’ਚ 24% ਤੋਂ ਦੁੱਗਣਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ FY2010 ’ਚ 43% ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਧਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਰੁਝਾਨ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਸੰਦੀਦਾ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਸੈਕਟਰ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਲਈ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਤਰਜੀਹ ਨੂੰ ਵੀ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਏ.ਪੀ.ਆਈ. (ਸਰਗਰਮ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਸਮੱਗਰੀ) ਸਮੇਤ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਸੈਕਟਰ, ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਪਸੰਦੀਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਅਰਬਾਂ ਡਾਲਰ ਦੇ ਸੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੋਵਿਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਹਸਪਤਾਲ ਅਤੇ ਡਾਇਗਨੌਸਟਿਕਸ ਸੈਕਟਰ ਲਾਈਮਲਾਈਟ ’ਚ ਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਇਕ ਲਹਿਰ ਅਤੇ ਮਨੀਪਾਲ ਅਤੇ ਮੈਕਸ ਵਰਗੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਚੇਨਾਂ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਡਾਲਰ ਦੀ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਹੋਈ। ਪਿਛਲੇ ਹਫਤੇ, Aster DM Healthcare ਨੇ ਕੁਆਲਿਟੀ ਕੇਅਰ ਇੰਡੀਆ ਨਾਲ ਰਲੇਵੇਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।
“ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਹਸਪਤਾਲ ਪੀਈ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ’ਚ ਰਹੇ ਹਨ। "ਭਾਰਤੀ ਬਜ਼ਾਰ ਦਾ ਆਕਾਰ, ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਘੱਟ ਸੇਵਾ ਵਾਲੇ ਬਾਜ਼ਾਰ, ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਬੋਝ ਅਤੇ ਘੱਟ ਬੀਮਾ (ਜਨਤਕ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਦੋਵੇਂ) ਦੀ ਉੱਚ ਘਟਨਾ ਵਧਦੀ ਰਹੇਗੀ।" ਬਾਲਣ ਵਾਧਾ ਮੰਗ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਅਜੇ ਲੰਮਾ ਰਸਤਾ ਤੈਅ ਕਰਨਾ ਬਾਕੀ ਹੈ।” ਸੁਜੇ ਸ਼ੈਟੀ, ਗਲੋਬਲ ਹੈਲਥਕੇਅਰ ਇੰਡਸਟਰੀ ਐਡਵਾਈਜ਼ਰੀ ਲੀਡਰ, ਪੀਡਬਲਯੂਸੀ ਇੰਡੀਆ ਨੇ ਕਿਹਾ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਵੱਡੇ ਸੌਦਿਆਂ ’ਚੋਂ ਇਕ ਟੇਮਾਸੇਕ ਵੱਲੋਂ ਮਨੀਪਾਲ ਹਸਪਤਾਲ ’ਚ 2 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ’ਚ ਵਾਧੂ 41% ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਸੀ, ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਕੀਮਤ $4.8 ਬਿਲੀਅਨ ਸੀ।
ਅਭੈ ਸੋਈ, ਸੀਐਮਡੀ, ਮੈਕਸ ਹੈਲਥਕੇਅਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਦੇਸ਼ ਨੂੰ 5 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਆਪਣੇ ਟੀਚੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਮਿਆਰੀ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਸਹੂਲਤਾਂ ’ਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਹਸਪਤਾਲ ਸੈਕਟਰ ਪੂੰਜੀ-ਸਬੰਧੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬਿਲਕੁਲ ਲਾਭਅੰਸ਼ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸੈਕਟਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਖੇਤਰ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਦਾ ਮੁੜ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸਾਡੇ ਸੈਕਟਰ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ’ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਪੂੰਜੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਚੱਕਰ ’ਚ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਤ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਵਾਅਦਾ ਇਕੱਲੇ ਮੈਕਸ ’ਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, 5,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਲਾਗਤ ’ਚ ਹੈ ਅਗਲੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ’ਚ ਆਪਣੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦੁੱਗਣੀ ਕਰਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੈ।’’
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਮਾਰਕੀਟ ਟ੍ਰਾਂਜੈਕਸ਼ਨਾਂ ’ਚ ਵਾਧੇ ਕਾਰਨ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਨੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ TOI ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, 6 ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਦੇ IPO ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ, ਨਵੇਂ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਦਿਲਚਸਪੀ - ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਾਲਕੀ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਇਕੁਇਟੀ - ਵਧੀ ਹੈ। BNP ਪਰਿਬਾਸ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਤੌਸੀਫ਼ ਸ਼ੇਖ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ’ਚ ਕਿਹਾ ਕਿ FY2014-27 ਵਿੱਚ, 10 ਸੂਚੀਬੱਧ ਭਾਰਤੀ ਹਸਪਤਾਲ ਫਰਮਾਂ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੰਯੁਕਤ ਬਿਸਤਰੇ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ 47% ਤੱਕ ਵਧਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ, ਜਿਸ ’ਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਿਸਤਾਰ ਉੱਤਰ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ’ਚ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ TOI ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ’ਚ, ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜਾਂ 'ਤੇ 7 ਨਵੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਹਸਪਤਾਲ ਚੇਨਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀਬੱਧਤਾ ਨੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦਿੱਤਾ, IPOs/QIPS (ਕੁਆਲੀਫਾਈਡ ਸੰਸਥਾਗਤ ਪਲੇਸਮੈਂਟ) ਦੌਰਾਨ ਸਮੂਹਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ 3,600 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ।
ਮਾਤਮ 'ਚ ਬਦਲੀਆਂ ਖੁਸ਼ੀਆਂ; ਧੀ ਦੀ ਡੋਲੀ ਨਾਲ ਉੱਠੀ ਪਿਤਾ ਦੀ ਅਰਥੀ
NEXT STORY