ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ— ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਨੀਤੀ 'ਚ ਆਪਣੀ ਵੱਖ ਪਛਾਣ ਵਾਲੇ ਅਰੁਣ ਜੇਤਲੀ ਦਾ ਸਿਆਸੀ ਸਫ਼ਰ ਅਸਲ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। 1973 'ਚ ਲੋਕਨਾਇਕ ਜੈਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨਾਰਾਇਣ ਨੇ 'ਸੰਪੂਰਨ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਅੰਦੋਲਨ' ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਅੰਦੋਲਨ 'ਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੇ ਵਧ-ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਜੈਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨਾਰਾਇਣ (ਜੇ.ਪੀ.) ਨੇ ਵਧ ਤੋਂ ਵਧ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਅੰਦੋਲਨ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਮੇਟੀ ਬਣਾਈ। ਜੇ.ਪੀ. ਨੇ ਜੇਤਲੀ ਨੂੰ ਇਸ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਕਨਵੀਨਰ ਬਣਾਇਆ।
ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੇ ਸਮੇਂ 19 ਮਹੀਨੇ ਰਹੇ ਨਜ਼ਰਬੰਦ
ਜੇਤਲੀ ਸਾਲ 1974 'ਚ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੰਘ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਰਹੇ। 1975-77 ਤੱਕ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੀਸਾ ਐਕਟ ਦੇ ਅਧੀਨ 19 ਮਹੀਨੇ ਤੱਕ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਰਹਿਣਾ ਪਿਆ। ਮੀਸਾ ਐਕਟ ਹਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੇਤਲੀ ਜਨਸੰਘ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਟਲ ਨੇ ਕੈਬਨਿਟ 'ਚ ਸਾਲ 1991 'ਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਜੇਤਲੀ ਨੂੰ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਰਜਕਾਰਣੀ 'ਚ ਮੈਂਬਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਕਾਫੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਭਾਜਪਾ ਬੁਲਾਰੇ ਰਹੇ ਅਤੇ 1999 'ਚ ਐੱਨ.ਡੀ.ਏ. ਸਰਕਾਰ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਨੇ ਜੇਤਲੀ ਨੂੰ ਕੇਂਦਰੀ ਕੈਬਨਿਟ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ।
ਅਟਲ ਦੇ ਕੈਬਨਿਟ 'ਚ ਵੱਡੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ
ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕੈਬਨਿਟ 'ਚ ਜੇਤਲੀ ਨੂੰ ਸੂਚਨਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰਨ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ (ਆਜ਼ਾਦ ਚਾਰਜ) ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸੌਂਪੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਆਜ਼ਾਦ ਚਾਰਜ, ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਸੰਗਠਨ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਵੀ ਜੇਤਲੀ ਨੂੰ ਸੌਂਪੀ ਗਈ। 23 ਜੁਲਾਈ 2000 ਨੂੰ ਰਾਮ ਜੇਠਮਲਾਨੀ ਨੇ ਅਟਲ ਕੈਬਨਿਟ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਾਨੂੰਨ, ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਕੰਪਨੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਐਡੀਸ਼ਨਲ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਅਟਲ ਨੇ ਜੇਤਲੀ ਨੂੰ ਸੌਂਪੀ।
ਰਾਜ ਸਭਾ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੰਸਦ ਦਾ ਸਫ਼ਰ
ਸਾਲ 2006 'ਚ ਜੇਤਲੀ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਰਾਜ ਸਭਾ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਬਣੇ। ਜੂਨ 2009 ਤੋਂ ਉਹ ਰਾਜ ਸਭਾ 'ਚ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ ਬਣੇ। ਪਾਰਟੀ 'ਚ ਜੇਤਲੀ ਨੇ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਰਣਨੀਤੀਕਾਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਕਈ ਵੱਡੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਸੰਭਾਲੀਆਂ। 2014 ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ ਤੋਂ ਚੋਣਾਵੀ ਮੈਦਾਨ 'ਚ ਉਤਾਰਿਆ ਗਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਜੇਤਲੀ ਇਹ ਚੋਣਾਂ ਹਾਰ ਗਏ ਪਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੈਬਨਿਟ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਮੋਦੀ ਕੈਬਨਿਟ 'ਚ ਮਿਲੇ 2 ਵੱਡੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਜੇਤਲੀ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਲਗਨ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਪੀ.ਐੱਮ. ਮੋਦੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੇਂਦਰੀ ਵਿੱਤ ਅਤੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀਆਂ 2 ਵੱਡੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਜੇਤਲੀ ਨੂੰ ਰਾਜ ਸਭਾ ਤੋਂ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ 'ਚ ਅਹੁਦਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋ ਗਿਆ।
ਨੋਟਬੰਦੀ ਅਤੇ ਜੀ.ਐੱਸ.ਟੀ. 'ਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ
ਮਈ 2014 'ਚ ਜੇਤਲੀ ਰਾਜ ਸਭਾ 'ਚ ਸਦਨ ਦੇ ਨੇਤਾ ਬਣੇ। ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਗੋਆ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਮਨੋਹਰ ਪਾਰੀਕਰ ਨੂੰ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਜੇਤਲੀ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ ਸੀ। ਨੋਟਬੰਦੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਜੀ.ਐੱਸ.ਟੀ. ਲਾਗੂ ਕਰਨ 'ਚ ਜੇਤਲੀ ਦੀ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਰਹੀ।
ਅਜਿਹਾ ਰਿਹਾ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਰੀਅਰ
ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਜੇਤਲੀ ਨੇ ਬਤੌਰ ਵਕੀਲ ਖੂਬ ਨਾਮ ਕਮਾਇਆ। ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਹੀ ਉਹ ਵਕਾਲਤ ਦੀ ਪ੍ਰੈਕਟਿਸ ਕਰਨ ਲੱਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਹਾਈ ਕੋਰਟਾਂ 'ਚ ਆਪਣੀ ਤਿਆਰੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸਾਲ 1990 'ਚ ਉਹ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਵਕੀਲ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤੇ। ਇਸ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਵੀ.ਪੀ. ਸਿੰਘ 1989 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਐਡੀਸ਼ਨਲ ਸਾਲੀਸਿਟਰ ਜਨਰਲ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਬੋਫੋਰਸ ਘਪਲੇ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਜਾਂਚ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕਾਰਵਾਈ ਜੇਤਲੀ ਨੇ ਹੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਅਡਵਾਨੀ, ਸਿੰਧੀਆ ਨੂੰ ਕਰਵਾ ਚੁਕੇ ਹਨ ਕੋਰਟ ਤੋਂ ਬਰੀ
ਅਟਲ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਖਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 2004 'ਚ ਜੇਤਲੀ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਵਕਾਲਤ ਦੇ ਪੇਸ਼ੇ 'ਚ ਆ ਗਏ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਹ ਭਾਜਪਾ 'ਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਉੱਚ ਅਹੁਦਿਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹੇ। ਜੇਤਲੀ ਨੇ ਬਤੌਰ ਵਕੀਲ ਸ਼ਰਦ ਯਾਦਵ, ਲਾਲਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਡਵਾਨੀ, ਮਾਧਵਰਾਵ ਸਿੰਧੀਆ, ਬਿੜਲਾ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਰਾਮ ਗੋਪਾਲ ਵਰਮਾ ਨੂੰ ਕੋਰਟ ਤੋਂ ਬਰੀ ਕਰਵਾਇਆ।
ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ 'ਚ ਬੱਸਾਂ ਦੀ ਡ੍ਰਾਈਵਿੰਗ ਸੀਟ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣਗੀਆਂ ਆਦਿਵਾਸੀ ਮਹਿਲਾਵਾਂ
NEXT STORY