ਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ : ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਕਾਰਨ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ 25 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 2050 ਤੱਕ 40 ਤੋਂ 60 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਵਧ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ 200 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਾਧਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਮਰੀਕਨ ਸੋਸਾਇਟੀ ਆਫ ਟ੍ਰੋਪਿਕਲ ਮੈਡੀਸਨ ਐਂਡ ਹਾਈਜੀਨ (ਏ.ਐੱਸ.ਟੀ.ਐੱਮ.ਐੱਚ.) ਦੀ ਸਾਲਾਨਾ ਬੈਠਕ 'ਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਖੋਜ 'ਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ।
ਖੋਜ ਸਿੱਟਾ
ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਹਾਰਵਰਡ, ਸਟੈਨਫੋਰਡ ਅਤੇ ਮੈਰੀਲੈਂਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਖੋਜ ਨੇ 21 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਡੇਂਗੂ ਦੇ 1.5 ਮਿਲੀਅਨ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇਹ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਵਧਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਫੈਲਣ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ।
ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਡੇਂਗੂ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਉਦੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤਾਪਮਾਨ 15 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੋਂ 27.8 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੱਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਡੇਂਗੂ ਦਾ ਫੈਲਣਾ ਹੌਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ 'ਚ 2023 'ਚ ਡੇਂਗੂ ਦੇ 45.9 ਲੱਖ ਮਾਮਲੇ ਸਨ ਅਤੇ 2024 ਵਿੱਚ ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਵੱਧ ਕੇ 1.25 ਕਰੋੜ ਹੋ ਗਿਆ, ਜੋ ਕਿ 160 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਅਤੇ ਮੱਛਰਾਂ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ
ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ ਇਹ ਵੀ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਤਬਦੀਲੀ ਮੱਛਰ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਕਾਰਨ ਮੱਛਰ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿਚ ਵੀ ਵਧ-ਫੁੱਲ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਨਹੀਂ ਵਧਦੇ ਸਨ। ਜੇਕਰ ਨਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ 60 ਫੀਸਦੀ ਵਾਧਾ 40 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤ 'ਚ ਡੇਂਗੂ ਦਾ ਵਧਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਡੇਂਗੂ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ 30 ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਭਾਰਤ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਭਾਰਤ 'ਚ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਕੇਸਾਂ 'ਚ 84 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। 2020 'ਚ ਡੇਂਗੂ ਦੇ 1,57,315 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਸਨ ਜਦੋਂ ਕਿ 2023 'ਚ ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਵਧ ਕੇ 2,89,235 ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਡੇਂਗੂ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ 'ਚ ਵੀ 192 ਫੀਸੰਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਡੇਂਗੂ ਦਾ ਕਹਿਰ ਵਧਿਆ
ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (WHO) ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਧੇ ਹਨ। 2023 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ 129 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਡੇਂਗੂ ਦੀ ਲਾਗ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਭਵਿੱਖ 'ਚ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵਧਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਸਬੰਧ ਹੈ। ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੋਰ ਵੀ ਭੈੜੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ ਸਬੰਧੀ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਬਿਹਤਰ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਜਾ ਸਕਣ।
ਦਿੱਲੀ ਤੀਹਰਾ ਕਤਲਕਾਂਡ: ਪੁਲਸ ਨੇ ਜੰਗਲ 'ਚੋਂ ਖੂਨ ਨਾਲ ਲਿਬੜੇ ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਚਾਕੂ ਕੀਤਾ ਬਰਾਮਦ
NEXT STORY