ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ— 1947 ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵੰਡ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਲੋਕ ਆਪਣਿਆਂ ਤੋਂ ਵਿਛੜ ਗਏ। ਇਸ ਵੰਡ ਨੇ ਕਈਆਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ 'ਚ ਦੂਰੀਆਂ ਲੈ ਆਉਂਦੀਆਂ। ਮੁੜ ਮਿਲਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਅਤੇ ਉਡੀਕ 'ਚ ਅੱਖਾਂ ਵੀ ਥੱਕ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਵੰਡ ਨੇ ਦੋਹਾਂ ਪਾਸਿਓਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਖੋਹ ਲਿਆ। ਜਦੋਂ ਲੰਬੀ ਉਡੀਕ ਮਗਰੋਂ ਕੋਈ ਆਪਣਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਖੁਸ਼ੀ 'ਚ ਹੰਝੂਆਂ ਦਾ ਵਹਿ ਜਾਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ, ਅਮੀਰ ਸਿੰਘ ਵਿਰਕ ਅਤੇ ਦਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਦੀ। 1947 ਵਿਚ ਅਮੀਰ ਸਿੰਘ ਵਿਰਕ ਦੀ ਉਮਰ 4 ਸਾਲ ਦੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਆਪਣੇ ਬਚਪਨ ਨੂੰ ਚੇਤੇ ਕਰ ਕੇ ਉਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਗੂਠੇ 'ਤੇ ਸੱਟ ਲੱਗੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਚਚੇਰਾ ਭਰਾ ਦਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ 9 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਪੈਰ 'ਤੇ ਪੱਟੀ ਬੰਨ੍ਹੀ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਜਿਵੇਂ ਉਸ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਤੋਂ 7 ਦਹਾਕਿਆਂ ਲਈ ਦੂਰ ਚਲਾ ਗਿਆ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਗੁਜਰਾਂਵਾਲਾ ਸੂਬੇ ਦੇ ਘੜੀਆ ਕਲਾਂ ਪਿੰਡ ਦੀ ਹਵੇਲੀ ਵਿਚ ਦੋਹਾਂ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਇਕੱਠਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਇਕ ਦਿਨ ਅਮੀਰ ਦੀ ਮਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਘਰ ਤੋਂ ਖਿੱਚਦੇ ਹੋਏ ਲੈ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਜਾ ਰਹੇ ਦਲ ਵਿਚ ਦੇਖਿਆ। ਚਾਰੋਂ ਪਾਸੇ ਅੱਗ ਲੱਗੀ ਸੀ ਅਤੇ ਭੀੜ ਹਿੰਸਾ 'ਤੇ ਉਤਾਰੂ ਸੀ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਦਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਆਪਣੇ ਨਾਨਕੇ ਪਿੰਡ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉੱਥੋਂ ਆਪਣੇ ਨਵੇਂ ਘਰ ਵੱਲ। ਦਲਬੀਰ ਨੇ ਯਾਦ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਉਸ ਸਮੇਂ ਵੱਡੇ ਸਨ, 9 ਸਾਲ ਦੇ ਸਨ ਜਦੋਂ ਪਰਿਵਾਰ ਟੁੱਟ ਗਿਆ ਸੀ। ਦੋਹਾਂ ਕੋਲ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅਤੇ ਵੰਡ ਕਾਰਨ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਦੰਗਿਆਂ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਸੈਂਕੜੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ।
ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਤਕ ਅਮੀਰ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਪਾਨੀਪਤ ਵਿਚ ਰਹੇ, ਜਦਕਿ ਦਲਬੀਰ ਨੇੜੇ ਹੀ ਕਰਨਾਲ ਵਿਚ। ਦਲਬੀਰ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਵਿਚ ਚੱਲੇ ਗਏ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਪਰ ਭਾਵੁਕ ਅਤੇ ਜ਼ਿੱਦੀ ਅਮੀਰ ਨੇ ਦਲਬੀਰ ਦੀ ਭਾਲ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ। ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਦਲਬੀਰ ਸੰਗਰੂਰ ਵਿਚ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਜਦੋਂ ਤਕ ਅਮੀਰ ਉੱਥੇ ਪਹੁੰਚੇ ਤਾਂ ਉਹ ਉੱਥੋਂ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਸਨ, ਜੋ ਕਿ ਫੌਜ ਵਿਚ ਮੇਜਰ ਬਣ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਇਸ ਦਰਮਿਆਨ ਅਮੀਰ ਸਿੰਘ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਉਧਮ ਸਿੰਘ ਨਗਰ ਵਿਚ ਰਹਿ ਲੱਗੇ ਅਤੇ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਲੱਗੇ। ਕਈ ਦਹਾਕੇ ਨਿਕਲ ਗਏ। ਦਲਬੀਰ ਨੇ ਫੌਜ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਸੇਵਾ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨੋਇਡਾ ਵਿਚ ਕਲੀਨਿਕ ਖੋਲ੍ਹ ਲਈ। ਆਖਰਕਾਰ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਜ਼ਰੀਏ ਦਲਬੀਰ ਦਾ ਨੰਬਰ ਪਤਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਅਮੀਰ ਨੇ ਉਸ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਫੋਨ ਕੀਤਾ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜੋ ਆਵਾਜ਼ ਆਈ, ਉਸ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਦਲਬੀਰ ਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਭਾਲ ਵਿਚ ਉਸ ਨੂੰ 72 ਸਾਲ ਲੱਗ ਗਏ।
ਤਕਰੀਬਨ 7 ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੀ ਲੰਬੀ ਉਡੀਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਦੋਵੇਂ ਮਿਲੇ ਤਾਂ ਅਮੀਰ ਬੇਹੱਦ ਭਾਵੁਕ ਸਨ। ਅੱਖਾਂ ਭਰੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਦਲਬੀਰ ਜੋ ਕਿ ਇਕ ਫੌਜੀ ਸਨ, ਉਹ ਵੀ ਖੁਦ ਨੂੰ ਭਾਵੁਕ ਹੋਣ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਰੋਕ ਸਕੇ। ਉਹ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਸਨ। ਦੋਹਾਂ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਰਕਾਬਗੰਜ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਗਲ ਨਾਲ ਲਾਇਆ।
ਤੇਲ ਟੈਂਕਰ ਨੂੰ ਲੱਗੀ ਭਿਆਨਕ ਅੱਗ, ਡਰਾਈਵਰ ਸਮੇਤ ਦੋ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ
NEXT STORY