ਮੁੰਬਈ- ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਅਤੇ ਕਾਲੇ ਧਨ ਨੂੰ ਸਫੈਦ ਬਨਾਉਣ ਲਈ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਦੀ ਦੁਰ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਰੀ ਜਾਂਚ 'ਚ 4-5 ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਗਰੁੱਪਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ । ਤੇਜੜੀਆ-ਮੰਦੜੀਆ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗਰੁੱਪਾਂ ਦੀ ਪਿਛਲੇ 2-3 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਗਲਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਕਮਾਉਣ ਅਤੇ ਹਜਾਰਾਂ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਵਿਖਾਉਣ 'ਚ ਭੂਮਿਕਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ ।
ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਤੇਜੜੀ ਅਤੇ ਮੰਦੜੀ ਗਰੁੱਪਾਂ ਦੀ ਇਸ ਪੂਰੇ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਮਿਲੀ-ਭੁਗਤ ਨਜ਼ਰ ਆਈ । ਇਕ ਅੰਦਾਜੇ ਅਨੁਸਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਅਤੇ ਮਨੀ ਲਾਂਡਰਿੰਗ 'ਚ ਲੋਕਾਂ, ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕਾਂ ਅਤੇ ਉੱਚ ਕਾਰਜਕਾਰੀਆਂ ਸਮੇਤ 1000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਇਕਾਈਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ।
ਮੰਦੜੀਆਂ ਨੇ ਮਿਲੀ-ਭੁਗਤ ਕਰਕੇ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਦੇ ਭਾਅ 'ਚ ਕਮੀ ਲਿਆਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਨੁਕਸਾਨ ਵਿਖਾ ਸੱਕਣ ਅਤੇ ਫਿਰ ਗਾਹਕਾਂ ਦੀ ਹੋਰ ਕਮਾਈ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟੈਕਸ ਦੇਣਦਾਰੀ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਦੂਜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਮਿਲੀ-ਭੁਗਤ ਕਰ ਕੇ ਤੇਜ਼ੀ ਦੀ ਹਾਲਤ ਜਾਂ ਸ਼ੇਅਰ ਮੁੱਲ 'ਚ ਤੇਜ ਵਾਧਾ ਕਰਵਾਇਆ ਤਾਂ ਜੋ ਘੱਟ ਚਰਚਿਤ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰਾਂ 'ਚ ਅਣ-ਉਚਿਤ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਹੋ ਸਕੇ ਅਤੇ ਉਹ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਕਾਲੇ ਧਨ ਨੂੰ ਸਫੈਦ ਕਰ ਸੱਕਣ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਕਾਨੂਨੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕਮਾਏ ਗਏ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਵਿਖਾ ਸੱਕਣ ।
ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਛਲੇ 2-3 ਸਾਲ 'ਚ ਹਜਾਰਾਂ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਗ਼ੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨੂੰ ਸਰਲ ਬਨਾਉਣ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਛੋਟੀ ਐੱਨ.ਬੀ.ਐੱਫ.ਸੀ (ਗੈਰ-ਬੈਂਕਿੰਗ ਵਿੱਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ) ਅਤੇ ਬਰੋਕਰ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਸੇਬੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਦੇ ਘੇਰੇ 'ਚ ਹਨ ।
ਭਾਰਤੀ ਜ਼ਮਾਨਤ ਅਤੇ ਵਟਾਂਦਰਾ ਬੋਰਡ (ਸੇਬੀ) ਅਤੇ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ 'ਚ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਗ਼ੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦਾ ਰੁੱਖ ਵਿੱਤ ਸਾਲ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕਾਫੀ ਵਧੇ ਹਨ ।
ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਵਿਅਕਤੀ ਅਤੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਬਰੋਕਰੇਜ ਕੰਪਨੀਆਂ ਸਮੇਤ ਕਈ ਇਕਾਈਆਂ ਨੇ ਜ਼ਮਾਨਤ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਗਲਤ ਕੰਮ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕਈਆਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਲੁਕਾਉਣ ਲਈ ਨਵੀਂਆਂ ਮਖੌਟਾ ਕੰਪਨੀਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ।
ਜਾਂਚ ਦੇ ਘੇਰੇ 'ਚ ਕੁਝ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ । ਇਹ ਲੋਕ ਨਿਯਮਿਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਰਾਹੀਂ ਕਾਲੇ ਧਨ ਨੂੰ ਸਫੈਦ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਲਈ ਆਪਣੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ ।
ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਦਾ ਅੰਦਾਜਾ ਲਗਾਉਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਕਿੰਨੀ ਮਾਤਰਾ 'ਚ ਕਾਲੇ ਧਨ ਨੂੰ ਸਫੈਦ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕਿੰਨੀ ਮਾਤਰਾ 'ਚ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਹੋਈ ਪਰ ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਹਜਾਰਾਂ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ 'ਚ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ।
ਸੇਬੀ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੋ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਚ ਹੀ ਮੱਧਵਰਤੀ ਹੁਕਮ ਪਾਸ ਕੀਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਹੀ ਕੁਲ ਗ਼ੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ 500 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋਣ ਦਾ ਅੰਦਾਜਾ ਹੈ ।
ਭਾਰਤੀ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਕਰਾਸਓਵਰ ਕਾਰਾਂ ਦੀ ਧਮਕ ਵਧੀ
NEXT STORY