ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ (ਭਾਸ਼ਾ) - ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ( ਖੇਤੀਬਾੜੀ ) ਰਮੇਸ਼ ਕੁੱਝ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ - 19 ਦੀ ਦੂਜੀ ਲਹਿਰ ਵਲੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਖੇਤਰ ’ਤੇ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਵਿਰੋਧੀ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੇਂਡੂ ਇਲਾਕੀਆਂ ’ਚ ਸੰਕਰਮਣ ਮਈ ’ਚ ਫੈਲਿਆ ਹੈ , ਉਸ ਸਮੇਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਲੋਂ ਸਬੰਧਤ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਕੁੱਝ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣੇ ਸਬਸਿਡੀ , ਮੁੱਲ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕ ’ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੀਤੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਾਵਲ , ਕਣਕ ਅਤੇ ਗੰਨੇ ਦੇ ਪੱਖ ’ਚ ਝੁਕੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ’ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਖਰੀਦ ਅਤੇ ਹੇਠਲਾ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ ( ਏਮ . ਏਸ . ਪੀ . ) ’ਤੇ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦਾਲਾਂ ਦੇ ਪੱਖ ’ਚ ਬਣਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੇਂਡੂ ਇਲਾਕੀਆਂ ’ਚ ਕੋਵਿਡ - 19 ਸੰਕਰਮਣ ਮਈ ’ਚ ਫੈਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਮਈ ’ਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਕਾਫ਼ੀ ਸੀਮਿਤ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੂਪ ਵਲੋਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਜ਼ਮੀਨ ਵਲੋਂ ਜੁਡ਼ੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ । ਮਈ ’ਚ ਕਿਸੇ ਫਸਲ ਦੀ ਬੁਵਾਈ ਅਤੇ ਕਟਾਈ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ । ਸਿਰਫ ਕੁੱਝ ਸਬਜੀਆਂ ਅਤੇ ਆਫ ਸੀਜਨ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਖੇਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਾਰਚ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਜਾਂ ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਤੱਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਚਰਮ ’ਤੇ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਸਦੇ ਬਾਅਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ’ਚ ਕਮੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।
ਮਾਨਸੂਨ ਦੇ ਆਗਮਨ ਦੇ ਨਾਲ ਇਹ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਫਿਰ ਜ਼ੋਰ ਫੜਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ’ਚ ਜੇਕਰ ਮਈ ਵਲੋਂ ਜੂਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਤੱਕ ਮਜਦੂਰਾਂ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਘੱਟ ਵੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ , ਤਾਂ ਇਸਤੋਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਖੇਤਰ ’ਤੇ ਕੋਈ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਹੀਂ ਪੈਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ।
ਇਹ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ ’ਤੇ ਕਿ ਭਾਰਤ ਹੁਣੇ ਤੱਕ ਦਾਲਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ’ਚ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਬਂ ਸਕਿਆ ਹੈ। ਕੁੱਝ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਿੰਚਾਈ ਦੇ ਤਹਿਤ ਦਲਹਨ ਖੇਤਰ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਇਸਤੋਂ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਮੁੱਲ ਸਥਿਰਤਾ ਦੇ ਮੋਰਚੇ ’ਤੇ ਕਾਫ਼ੀ ਬਦਲਾਵ ਆਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ’ਚ ਸਾਡੀ ਸਬਸਿਡੀ ਨੀਤੀ , ਮੁੱਲ ਨੀਤੀ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕ ਨੀਤੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਾਵਲ ਅਤੇ ਕਣਕ ਅਤੇ ਗੰਨੇ ਦੇ ਪੱਖ ’ਚ ਝੁਕੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ’ਚ ਮੇਰਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖਰੀਦ ਅਤੇ ਹੇਠਲਾ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ ( ਏਮ . ਏਸ . ਪੀ . ) ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਦਾਲਾਂ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।
ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਖੇਤਰ ਦੀ ਵਾਧੇ ਦੇ ਬਾਰੇ ’ਚ ਕੁੱਝ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 2021 - 22 ’ਚ ਖੇਤਰ ਦੀ ਵਾਧਾ ਦਰ 3 ਫ਼ੀਸਦੀ ਵਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰਹੇਗੀ। ਬੀਤੇ ਵਿੱਤ ਸਾਲ ’ਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਖੇਤਰ ਦੀ ਵਾਧਾ ਦਰ 3 . 6 ਫ਼ੀਸਦੀ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਥੇ ਹੀ ਭਾਰਤੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ’ਚ 7 . 3 ਫ਼ੀਸਦੀ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਸੀ।
ਜ਼ੋਮੈਟੋ ਦੀ ਨਵੀਂ ਪਹਿਲ, 2030 ਤੱਕ ਸਾਰੇ ਭੋਜਨ ਸਪੁਰਦਗੀ ਵਾਹਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੀਤਾ ਵੱਡਾ ਐਲਾਨ
NEXT STORY