ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ (ਬਿਊਰੋ:) ਜਹਾਜ਼ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਅਮਰੀਕੀ ਕੰਪਨੀ ਬੋਇੰਗ ਵੱਲੋਂ ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ 737 ਮੈਕਸ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਰੋਕੇ ਜਾਣ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਸੂਚਨਾ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਇਕ ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਸੂਤਰਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਟਾਟਾ ਕੰਸਲਟੈਂਸੀ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ (ਟੀ.ਸੀ.ਐੱਸ.), ਐੱਚ.ਸੀ.ਐੱਲ. ਟੈਕਰੋਲੌਜਿਜ਼ ਇਨਫੋਸਿਸ, ਸਾਯੰਟ ਅਤੇ ਲਾਰਸੇਨ ਐਂਡ ਟੁਬਰੋ ਟੈਕਰੋਲੌਜ਼ੀ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਜਿਹੀਆਂ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਦਿੱਗਜ਼ ਆਈ.ਟੀ. ਕੰਪਨੀਆਂ ਦਾ ਬੋਇੰਗ ਜਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਜੋ ਸਾਮਾਨ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇਕਰਾਰਨਾਮਾ ਹੈ।
ਇਹਨਾਂ ਵਿਚ ਇੰਜਣ ਅਤੇ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਢਾਂਚਾ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕ ਸਾਜੋ ਸਾਮਾਨ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। 737 ਮੈਕਸ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਬੰਦ ਹੋਣ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਆਈ.ਟੀ. ਕੰਪਨੀਆਂ ਦਾ ਬੋਇੰਗ ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇਕ ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦਾ ਇਕਰਾਰਨਾਮਾ ਖਤਰੇ ਵਿਚ ਪੈ ਜਾਵੇਗਾ। ਆਈ.ਟੀ. ਆਊਟਸੋਰਸਿੰਗ ਸਲਾਹਕਾਰ ਅਤੇ ਪਾਰੀਖ ਕੰਸਲਟਿੰਗ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਪਾਰੀਖ ਜੈਨ ਨੇ ਕਿਹਾ,''ਬੋਇੰਗ ਕਈ ਭਾਰਤੀ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਦਾਤਾਵਾਂ ਦੀ ਟਾਪ 10 ਗ੍ਰਾਹਕਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਜ਼ਾਹਰ ਹੈ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ 'ਤੇ ਤੁਰੰਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਵੇਗਾ ਪਰ ਵੱਡੀ ਚਿੰਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਬੋਇੰਗ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਕੁੱਲ ਖਰਚ ਵਿਚ ਵੀ ਕਮੀ ਆਏਗੀ।''
ਬੋਇੰਗ ਨੇ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਚੌੜੇ ਆਕਾਰ ਵਾਲੇ 737 ਮੈਕਸ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰੋਕਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਪਲਾਈ ਕਰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਸਪਲਾਈ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਇਥੋਪੀਆ ਵਿਚ ਮੈਕਸ 737 ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਕਰੈਸ਼ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਕੰਪਨੀ ਰੈਗੁਲੇਟਰਾਂ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਜਿੱਤਣ ਦੇ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਹਫਤੇ ਇਹ ਸੰਕਟ ਉਸ ਸਮੇਂ ਹੋਰ ਵੱਧ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮੁੱਖ ਕਾਰਜ ਅਧਿਕਾਰੀ ਡੇਨਿਸ ਮੂਲਨਬਰਗ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਅਨੁਮਾਨਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਏਅਰੋਸਪੇਸ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਆਊਟਸੋਰਸਿੰਗ ਦਾ ਸਾਲਾਨਾ ਬਾਜ਼ਾਰ 4 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਬੋਇੰਗ ਅਤੇ ਏਅਰਬਸ ਦੀ ਬਰਾਬਰ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਹੈ।
ਬੋਇੰਗ ਹਰੇਕ ਸਾਲ 2 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦਾ ਆਈ.ਟੀ. ਦਾ ਕੰਮ ਆਊਟਸੋਰਸ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚੋਂ ਅੱਧੇ ਸੌਦੇ ਭਾਰਤੀ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਦਾਤਾ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਝੋਲੀ ਵਿਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਹਾਲੇ ਬੋਇੰਗ ਨੂੰ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿਚ ਪ੍ਰੇਟ ਐਂਡ ਵ੍ਹਿਟਨੀ, ਰਾਲਸ ਰਾਇਸ, ਜਨਰਲ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਅਤੇ ਸੈਫਰੈਨ ਜਿਹੇ ਇੰਜਣ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ ਸਪਿਰਿਟ ਏਅਰੋਸਿਸਟਮਜ਼ ਅਤੇ ਸੈਫਰੈਨ ਉਸ ਨੂੰ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਢਾਂਚਾ ਅਤੇ ਪੁਰਜੇ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰਾਕਵੇਲ ਅਤੇ ਹਨੀਵੇਲ ਬੋਇੰਗ ਦੀ ਵਿਭਿੰਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਉਪਕਰਨਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਬੋਇੰਗ ਵਿਚ ਜਾਰੀ ਸੰਕਟ ਦੇ ਕਾਰਨ ਉਤਪਾਦਨ ਦੇ ਨਾਲ ਕਾਰੋਬਾਰ ਅਤੇ ਵਿਕਰੀ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਬੋਇੰਗ ਦੀ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਸੇਵਾ ਕੰਪਨੀਆਂ ਚੰਗਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਕ ਹੋਰ ਆਊਟਸੋਰਸਿੰਗ ਸਲਾਹਕਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ 737 ਮੈਕਸ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਬੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਬੋਇੰਗ 797 ਜਿਹੇ ਦੂਜੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਸੇਵਾ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ। ਬੋਇੰਗ 797 ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਦੂਜਾ ਨਵਾਂ ਜਹਾਜ਼ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ 225 ਅਤੇ 275 ਸੀਟਾਂ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ ਬਣਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ, ਟੈਸਟਿੰਗ, ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਸਰਵਿਸਿਜ਼, ਐਵੀਓਨਿਕਸ, ਬਿਜ਼ਨੈੱਸ ਪ੍ਰੋਸੈੱਸ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਆਦਿ ਸੇਵਾਵਾਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਦੁਬਈ 'ਚ ਕਾਰ ਹਾਦਸੇ 'ਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਅੱਜ ਪੁੱਜੇਗੀ ਭਾਰਤ
NEXT STORY