ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ : ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣੇ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਵਪਾਰ ਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਹਲਚਲ ਮਚਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਉਹ ਆਪਣੀ 'ਟੈਰਿਫ ਕੂਟਨੀਤੀ' ਰਾਹੀਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਘੇਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਦੋਸਤ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਬਖਸ਼ਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ 50% ਦਾ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਇਆ ਪਰ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਨੀਤੀ ਕੌਣ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ? ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਜੋ ਦਿਮਾਗ ਹੈ, ਉਹ ਹੈ ਪੀਟਰ ਨਵਾਰੋ ਦਾ। ਟਰੰਪ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਵਾਦਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਆਰਥਿਕ ਸਲਾਹਕਾਰ।
ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਅਸਲੀ ਵਜ੍ਹਾ ਕੀ ਹੈ?
ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਭਾਰਤ 'ਤੇ 50% ਤੱਕ ਦਾ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਇਆ ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤ ਰੂਸ ਤੋਂ ਤੇਲ ਖਰੀਦਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਰੂਸ ਨੂੰ ਤੇਲ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਰਾਹੀਂ ਆਰਥਿਕ ਸਹਾਇਤਾ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਯੁੱਧ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੈ। ਇਸ ਟੈਰਿਫ ਦੇ ਨਾਲ ਟਰੰਪ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚਿਤਾਵਨੀ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਸਨੇ ਰੂਸ ਤੋਂ ਤੇਲ ਖਰੀਦਣਾ ਬੰਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਆਰਥਿਕ ਜੁਰਮਾਨੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਆਲੋਚਕ ਪੁੱਛਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਹੀ ਤਰਕ ਹੈ ਤਾਂ ਚੀਨ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਰੂਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਤੇਲ ਖਰੀਦਦਾਰ ਹੈ?
ਟੈਰਿਫ ਨੀਤੀ ਪਿੱਛੇ ਕੌਣ?
ਪੀਟਰ ਨਵਾਰੋ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਟਰੰਪ ਦਾ "ਟੈਰਿਫ ਗੁਰੂ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਪੂਰੀ ਰਣਨੀਤੀ ਦਾ ਨਿਰਮਾਤਾ ਹੈ। ਫਾਈਨੈਂਸ਼ੀਅਲ ਟਾਈਮਜ਼ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, ਨਵਾਰੋ ਨੇ ਭਾਰਤ 'ਤੇ 50% ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਉਸਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਰੂਸ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕੌਣ ਹੈ ਪੀਟਰ ਨਵਾਰੋ?
ਪੀਟਰ ਨਵਾਰੋ ਇੱਕ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਹੈ ਜਿਸ ਕੋਲ ਹਾਰਵਰਡ ਤੋਂ ਪੀਐੱਚਡੀ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹੈ। ਉਹ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਇਰਵਿਨ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਉਂਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਇੱਕ ਕੱਟੜ ਆਰਥਿਕ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ। ਨਵਾਰੋ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ, ਪਰ ਉਸਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਿਤਾਬ "ਡੈੱਥ ਬਾਏ ਚਾਈਨਾ" (2011) ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਚੀਨ 'ਤੇ ਆਰਥਿਕ ਹਮਲਾਵਰਤਾ, ਮੁਦਰਾ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਅਤੇ ਸਬਸਿਡੀਆਂ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਉਸੇ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਇੱਕ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਵੀ ਬਣਾਈ, ਜਿਸਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸੱਜੇ-ਪੱਖੀ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਬਣਾਇਆ।
ਟਰੰਪ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਦੀ ਕਹਾਣੀ
ਟਰੰਪ ਦੇ ਜਵਾਈ ਜੈਰੇਡ ਕੁਸ਼ਨਰ ਨੇ ਨਵਾਰੋ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਪੜ੍ਹੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ। ਨਵਾਰੋ ਟਰੰਪ ਦੀ ਚੋਣ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਵਪਾਰ ਸਲਾਹਕਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 'ਅਮਰੀਕਾ ਫਸਟ' ਨੀਤੀ ਦਾ ਰਣਨੀਤਕ ਢਾਂਚਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਟੈਰਿਫ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਪੈਂਟਾਗਨ 'ਚ ਭੂਚਾਲ! ਅਮਰੀਕੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਮੁਖੀ ਨੇ ਅਚਾਨਕ ਕਰ'ਤਾ ਅਹੁਦਾ ਛੱਡਣ ਦਾ ਐਲਾਨ
ਨਵਾਰੋ ਦੇ ਵਿਵਾਦ
2018 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਸਟਿਨ ਟਰੂਡੋ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਕਿ "ਅਜਿਹੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਲਈ ਨਰਕ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖਾਸ ਜਗ੍ਹਾ ਹੈ।" ਆਲੋਚਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਵਾਰੋ ਦੀ ਖੋਜ ਇੱਕਪਾਸੜ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕਈ ਵਾਰ 'ਹਮਲਾਵਰ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ' ਅਤੇ 'ਆਰਥਿਕ ਅਲੱਗ-ਥਲੱਗਤਾ' ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਦਾ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ?
ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਨਿਰਯਾਤ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸਦਾ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਟੈਕਸਟਾਈਲ, ਫਾਰਮਾ, ਰਤਨ-ਗਹਿਣੇ ਅਤੇ ਆਟੋ ਪਾਰਟਸ ਸੈਕਟਰਾਂ 'ਤੇ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਇਹ ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਰੂਸ ਤੋਂ ਤੇਲ ਖਰੀਦਣਾ ਬੰਦ ਕਰਨ ਲਈ ਕੂਟਨੀਤਕ ਦਬਾਅ ਪਾਉਣ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਹੈ।
ਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en
For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8
ਪੈਂਟਾਗਨ 'ਚ ਭੂਚਾਲ! ਅਮਰੀਕੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਮੁਖੀ ਨੇ ਅਚਾਨਕ ਕਰ'ਤਾ ਅਹੁਦਾ ਛੱਡਣ ਦਾ ਐਲਾਨ
NEXT STORY 
