ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ, ਜਿਸ ਨੇ ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਪ੍ਰਤੀ ਧੱਕੇਸ਼ਾਹੀ ਵਾਲਾ ਰਵੱਈਆ ਅਪਣਾਇਆ ਹੈ, ਹੁਣ ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਹੁਣ ਤਕ ਦੇ ਰੁਖ਼ ਤੋਂ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ-ਅਮਰੀਕਾ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ ’ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸੁਧਰ ਰਹੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਬੰਧ ਟਰੰਪ ਦੇ ਦੂਜੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਹੋਰ ਵੀ ਵਿਗੜ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਸਭ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਵਿਚਕਾਰ ਸੁਹਿਰਦ ਸਬੰਧਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ‘ਅਬਕੀ ਬਾਰ, ਟਰੰਪ ਸਰਕਾਰ’ ਦਾ ਨਾਅਰਾ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨਾਲ ਇਕ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੇ ਬੰਦ ਦਰਵਾਜ਼ਿਆਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੀ ਬਜਾਏ ਜਨਤਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਕੂਟਨੀਤੀ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਯੂਕ੍ਰੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜ਼ੇਲੈਂਸਕੀ ਵਿਚਕਾਰ ਘਿਨੌਣਾ ਜਨਤਕ ਝਗੜਾ ਟਰੰਪ ਦੁਆਰਾ ਅਪਣਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਗੈਰ-ਰਵਾਇਤੀ ਕੂਟਨੀਤੀ ਦੀ ਇਕ ਉਦਾਹਰਣ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਦੁਆਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਗੈਰ-ਵਾਜਿਬ ਅਤੇ ਅਸਵੀਕਾਰਨਯੋਗ ਮੰਗਾਂ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ’ਤੇ ਨਾਰਾਜ਼ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿਰੁੱਧ ਸਖ਼ਤ ਅਤੇ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਉਦਾਹਰਣ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੇ ਵਪਾਰ ਸਲਾਹਕਾਰ ਪੀਟਰ ਨਵਾਰੋ ਦੀ ਟਿੱਪਣੀ ਹੈ ਕਿ ‘ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਭਾਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ’ਤੇ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਕਮਾ ਰਹੇ ਹਨ।’ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਕ ਹੋਰ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿਚ, ਉਸ ਨੇ ਰੂਸ-ਯੂਕ੍ਰੇਨ ਯੁੱਧ ਨੂੰ ‘ਮੋਦੀ ਦੀ ਜੰਗ’ ਕਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਰੂਸ ਤੋਂ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀ ਖਰੀਦ ਯੂਕ੍ਰੇਨ ਵਿਰੁੱਧ ਯੁੱਧ ਨੂੰ ਹਵਾ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ!
ਇਹ ਦਲੀਲ ਬੇਤੁਕੀ ਅਤੇ ਤਰਕਹੀਣ ਹੈ। ਇਹ ਸਭ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਚੀਨ ਭਾਰਤ ਨਾਲੋਂ ਰੂਸ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੱਚਾ ਤੇਲ ਖਰੀਦਦਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਵੀ ਉਸ ਦੇਸ਼ ’ਤੇ ਕੋਈ ਵਾਧੂ ਟੈਰਿਫ ਨਹੀਂ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ’ਤੇ 25 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧੂ ਟੈਰਿਫ ਇਸ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਰੂਸ ਤੋਂ ਕੱਚਾ ਤੇਲ ਖਰੀਦਦੇ ਹਾਂ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਯੂਰਪੀਅਨ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਰੂਸ ਤੋਂ ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਉਤਪਾਦ ਖਰੀਦਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਖੁਦ ਰੂਸ ਤੋਂ ਭਾਰੀ ਧਾਤਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ ਖਰੀਦਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਕ ਰਿਪੋਰਟਰ ਦੁਆਰਾ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਟਰੰਪ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਇਹ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਦੁਬਾਰਾ ਕਦੇ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ।
ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਦੇ ਦੋਹਰੇ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਪਹੁੰਚਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣਾ ਨਾ ਤਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇਸਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੇ ਹਿੱਤ ਵਿਚ ਹੈ।
ਇਹ ਕੋਈ ਲੁਕੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਟਰੰਪ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਚਾਰ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਜੰਗ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੇ ਆਪਣੇ ਦਾਅਵੇ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਰਤ ਵਿਰੁੱਧ ਆਪਣਾ ਨਿੱਜੀ ਗੁੱਸਾ ਕੱਢ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਦਰਜਨਾਂ ਵਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਅਖੌਤੀ ਦਖਲ ਲਈ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਣ ਦੀ ਆਪਣੀ ਇੱਛਾ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲੁਕਾਇਆ ਹੈ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਉਸਦੇ ਦਖਲ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਬਲਕਿ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਲਈ ਉਸ ਦੇ ਨਾਂ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਵੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਅਸਲ ਸ਼ਾਸਕ, ਇਸ ਦੇ ਫੌਜ ਮੁਖੀ ਮੁਨੀਰ ਨੂੰ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਵਿਚ ਸੱਦਾ ਦੇ ਕੇ ਅਤੇ ਦੁਪਹਿਰ ਦੇ ਖਾਣੇ ਲਈ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕਰ ਕੇ ਪੁਰਸਕਾਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਨੂੰ ਬੇਮਿਸਾਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਸਿਰਫ ਸਰਕਾਰੀ ਮੁਖੀਆਂ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਫੌਜ ਮੁਖੀਆਂ ਦੀ ਨਹੀਂ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਦਖਲ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਜਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨ ’ਤੇ ਟਰੰਪ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ’ਤੇ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਤੋਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਪਜ ਅਤੇ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦ ਖਰੀਦਣ ਦੇ ਦਬਾਅ ਦਾ ਸਖ਼ਤ ਅਤੇ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਡੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਤਬਾਹਕੁੰਨ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਹਾਸ਼ੀਏ ’ਤੇ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੈਨੇਟਿਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸੋਧੇ ਹੋਏ ਬੀਜ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਪਜ ਵੇਚਣ ’ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਜ਼ਿੱਦ ਦਾ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਵੇਗਾ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਡੇਅਰੀ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰੇਗੀ।
ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ ਅਜਿਹਾ ਰੁਖ਼ ਅਪਣਾ ਕੇ, ਅਮਰੀਕਾ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਰੂਸ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵੱਲ ਧੱਕ ਰਿਹਾ ਹੈ,ਜੋ ਦੋਵੇਂ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ਾਸਿਤ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਰੂਸ ਭਾਰਤ ਦਾ ਇਕ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਸਾਥੀ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਪਰ ਚੀਨ ਬਾਰੇ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ, ਜੋ ਸਾਡੀ ਪਿੱਠ ਵਿਚ ਛੁਰਾ ਮਾਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਹਾਲ ਹੀ ਵਿਚ ਹੋਏ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਟਕਰਾਅ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਇਸ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਸਮਰਥਨ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖੁਫੀਆ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਿੱਤ ਵਿਚ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਚੀਨ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਏ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਗਲੋਬਲ ਦੱਖਣ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਕੂਟਨੀਤਕ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੇ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਡੇ ਲਈ ਸੁਧਾਰਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਅਸੀਂ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਦਬਾਅ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਸਕੀਏ। ਸਾਨੂੰ ਮੌਜੂਦਾ ਸੰਕਟ ’ਚੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨਾਲ ਉਭਰਨ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਧੌਂਸ ਜਮਾਉਣ ਵਾਲੇ ਅੱਗੇ ਝੁਕਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਲੱਭਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਵਿਪਿਨ ਪੱਬੀ
ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦੀ ਘੜੀ
NEXT STORY 
