ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ—ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਗਵਰਨਰ ਰਘੁਰਾਮ ਰਾਜਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੂੰ 10-20 ਸਾਲ ਅੱਗੇ ਦੀ ਸੋਚਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ੋਰ ਲਗਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨੌਕਰੀਆਂ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ 7.5 ਫੀਸਦੀ ਗਰੋਥ ਰੇਟ ਕਾਫੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਉਮੀਦ ਜਤਾਈ ਕਿ ਸੁਧਾਰਾਂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰ ਕੇ ਭਾਰਤ 10 ਫੀਸਦੀ ਗਰੋਥ ਰੇਟ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਬੂਥ ਸਕੂਲ ਆਫ ਬਿਜ਼ਨੈੱਸ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਰਾਜਨ ਨੇ ਹਾਂਗ-ਕਾਂਗ 'ਚ ਆਯੋਜਿਤ ਇਕ ਕਾਨਫਰੈਂਸ 'ਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਭਾਰਤ ਇਨਫਰਾਸਟਕਚਰ ਤਿਆਰ ਕਰੇ, ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਲਈ ਰਾਸਤਾ ਤਿਆਰ ਕਰੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਈ ਬਿਜ਼ਨੈੱਸ ਆਸਾਨ ਬਣਾਏ ਅਤੇ ਸਿਹਤ-ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਨਾਲ ਮਾਨਵ ਪੂੰਜੀ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ 'ਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰੇ ਤਾਂ 10 ਫੀਸਦੀ ਗਰੋਥ ਰੇਟ ਹਾਸਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੀ.ਬੀ.ਆਈ. ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਇੰਟਰਵਿਊ 'ਚ ਕਿਹਾ,' ਇਸਦੇ ਲਈ ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮਾਂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਇਹ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਮੈ ਸੋਚਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ 7.5 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਜੋਕਿ ਹਰ ਸਾਲ ਰੁਜ਼ਗਾਰ 'ਚ ਜੁੜਨ ਵਾਲੇ 1.2 ਕਰੋੜ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦੇਣ ਦੇ ਲਈ ਕਾਫੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਸੀਂ 10 ਤੋਂ ਵੀ ਉੱਪਰ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਅਜਿਹਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਇਸ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਸੁਧਾਰਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਰਾਜਨ ਨੇ ਕਿਹਾ,' ਸੁਧਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਤੀ ਘੱਟ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਹਿਮਤੀ ਪਾਉਣ ਦੀ ਲਗਾਤ ਹੈ। ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਇਸ 'ਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਜਨਸੰਖਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਬਦਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਨਿਰਯਾਤ ਦੇ ਲਈ ਘੱਟ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਬਣ ਰਹੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਭਾਰਤ ਰਾਤੋਂ ਰਾਤ ਵਿਸ਼ਾਲ ਨਿਰਯਾਤਕ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਸਾਮਾਨ ਕੌਣ ਖਰੀਦੇਗਾ। ਇਸ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਗਰੋਥ ਦੇ ਰਾਸਤੇ 'ਤੇ ਸੋਚਨਾ ਹੈ, ਇਹ ਚੀਨ ਤੋਂ ਅਲੱਗ ਹੋਵੇਗਾ। ਪਰ ਇਹ ਬਹੁਤ ਮਜ਼ਬੂਤ ਰਾਸਤਾ ਹੋਵੇਗਾ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਲੋੜੀਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।
ਭਾਰਤ ਕਦੋ ਤੱਕ 10 ਫੀਸਦੀ ਗਰੋਥ ਰੇਟ ਹਾਸਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਇਸਦੇ ਜਵਾਬ 'ਚ ਰਾਜਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਲੋਕਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਹੁਣ ਸੁਧਾਰ ਰੋਕ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ,' ਮੈਂ ਸੋਚਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਇਕ ਹਦ ਤੱਕ ਸੁਧਾਰਾਂ ਨੂੰ ਅਗਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਤੱਕ ਅਲਮਾਰੀ 'ਚ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਪਰ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਜੇਕਰ ਸੁਧਾਰਾਂ ਨੂੰ ਗਤੀ ਦਈਏ ਤਾਂ ਕੋਈ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ 2-3 ਸਾਲ 'ਚ ਅਧਿਕ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਾਸ ਨਾ ਕਰ ਸਕੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭੂਮੀ ਅਧਿਗ੍ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਖੇਤਰ 'ਚ ਸੁਧਾਰ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦੱਸੀ।
ਹੁਣ ਇਸ ਬੈਂਕ 'ਚ ਵੀ ਬਣੇਗਾ 'ਆਧਾਰ', ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਸਰਵਿਸ
NEXT STORY 
