ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ : ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਸ਼ਵ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹਨ, ਜੋ ਲਗਾਤਾਰ ਧਰੁਵੀਕਰਨ ਵਾਲੀ ਬਹਿਸ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਖ਼ਤ ਫੈਸਲਿਆਂ ਨੂੰ ਰੂਸ ਦੀ ਮਹਾਸ਼ਕਤੀ ਵੱਲ ਇੱਕ ਕਦਮ ਮੰਨਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂਕਿ ਦੂਸਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਿਟਲਰਵਾਦ ਵਜੋਂ ਵੇਖਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਸ ਸਾਰੀ ਬਹਿਸ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਲੋਕ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪੁਤਿਨ ਦਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਗਰੀਬੀ ਅਤੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਜਨਮ 7 ਅਕਤੂਬਰ, 1952 ਨੂੰ ਲੈਨਿਨਗ੍ਰਾਡ (ਹੁਣ ਸੇਂਟ ਪੀਟਰਸਬਰਗ) ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਬਚਪਨ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਸਮਾਂ ਗਰੀਬ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਇਆ। ਪੁਤਿਨ ਦੀ ਮਾਂ ਇੱਕ ਫੈਕਟਰੀ ਮਜ਼ਦੂਰ ਸੀ, ਜਦੋਂਕਿ ਉਸਦੇ ਦਾਦਾ ਜੀ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਦੋ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਨੇਤਾਵਾਂ, ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਲੈਨਿਨ ਅਤੇ ਜੋਸਫ਼ ਸਟਾਲਿਨ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਸ਼ੈੱਫ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕਰਦੇ ਸਨ।
ਪੁਤਿਨ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੁਆਰਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਟੁੱਟ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ, ਸਪ੍ਰਿਡੋਨੋਵਿਚ ਪੁਤਿਨ, ਸੋਵੀਅਤ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋਏ ਸਨ ਅਤੇ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਲੜੇ ਸਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਕਈ ਨਿੱਜੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਭਰਾ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਮਰ ਗਏ ਸਨ। ਇੱਕ ਦੀ ਮੌਤ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਹੋਈ, ਜਦੋਂਕਿ ਦੂਜਾ ਲੈਨਿਨਗ੍ਰਾਡ ਦੀ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਦੌਰਾਨ ਭੁੱਖਮਰੀ ਅਤੇ ਜੰਗ ਦੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਕਾਰਨ ਮਰ ਗਿਆ ਸੀ। ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਬਹੁਤ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁਸ਼ਕਲ ਜੀਵਨ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ, ਗਰੀਬੀ ਅਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧਦੇ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਾ। ਇਹਨਾਂ ਤਜਰਬਿਆਂ ਨੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸ਼ਖਸੀਅਤ, ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਪਛਾਣ ਬਣ ਗਈ।

ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਬਣੇ KGB ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਟ
ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਲੈਨਿਨਗ੍ਰਾਡ ਸਟੇਟ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਆਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਉਹ ਕੇਜੀਬੀ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀ ਵੱਲ ਖਿੱਚਿਆ ਗਿਆ। ਬ੍ਰਿਟੈਨਿਕਾ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਉਹ ਕੇਜੀਬੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਖੁਫੀਆ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ ਕੁੱਲ 15 ਸਾਲ ਸੋਵੀਅਤ ਖੁਫੀਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਛੇ ਸਾਲ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ, ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖੁਫੀਆ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਡਿਊਟੀਆਂ ਨਿਭਾਈਆਂ।
ਉਹ 1990 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਕਰਨਲ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਇਹ ਉਹ ਥਾਂ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਉਸਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ ਜਾਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ। ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਢਹਿਣ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਈ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਦੌਰਾਨ ਪੁਤਿਨ ਨੂੰ ਸੇਂਟ ਪੀਟਰਸਬਰਗ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਮੇਅਰ ਦਾ ਸਲਾਹਕਾਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਸ਼ਾਂਤ, ਅਨੁਸ਼ਾਸਿਤ ਅਤੇ ਫੈਸਲਾਕੁੰਨ ਸੁਭਾਅ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਮੇਅਰ ਦਾ ਇੱਕ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਸਹਾਇਕ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ। 1994 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਡਿਪਟੀ ਮੇਅਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦਾ ਰਾਹ ਪੱਧਰਾ ਕੀਤਾ।
ਮਾਸਕੋ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਅਤੇ ਯੇਲਤਸਿਨ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ
1996 ਵਿੱਚ ਪੁਤਿਨ ਮਾਸਕੋ ਚਲੇ ਗਏ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਉੱਭਰਨ ਲੱਗੇ। 1998 ਵਿੱਚ, ਤਤਕਾਲੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬੋਰਿਸ ਯੇਲਤਸਿਨ ਨੇ ਪੁਤਿਨ ਨੂੰ ਰੂਸ ਦੀ ਘਰੇਲੂ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀ, ਐੱਫਐੱਸਬੀ (ਸੰਘੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੇਵਾ) ਦਾ ਮੁਖੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਰੂਸ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦਾ ਸਕੱਤਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। 1999 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਯੇਲਤਸਿਨ ਆਪਣੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਉਸਨੇ ਪੁਤਿਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਸ਼ਾਂਤ ਸੁਭਾਅ, ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਯੋਗਤਾਵਾਂ ਨੇ ਯੇਲਤਸਿਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਨਿਯੁਕਤੀ ਨੇ ਪੁਤਿਨ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਦਾ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤਾ।
ਚੇਚਨ ਬਾਗ਼ੀਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਚਲਾਈ ਸਖ਼ਤ ਮੁਹਿੰਮ
ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਹ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਚੇਚਨ ਬਾਗ਼ੀਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਨੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੂਸੀ ਜਨਤਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਜਨਤਾ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਅਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਸੀ, ਅਤੇ ਪੁਤਿਨ ਦੀਆਂ ਸਖ਼ਤ ਨੀਤੀਆਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਨੇਤਾ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਯੇਲਤਸਿਨ ਦੇ ਲਗਾਤਾਰ ਵਿਵਾਦਾਂ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਗੁੱਸੇ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 31 ਦਸੰਬਰ, 1999 ਨੂੰ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਪੁਤਿਨ ਨੂੰ ਰੂਸ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਸਿਰਫ਼ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ, ਮਾਰਚ 2000 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਪੁਤਿਨ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਬਹੁਮਤ ਨਾਲ ਰੂਸ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ।

ਰੂਸ ਨੂੰ ਮੁੜ ਏਕੀਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ
ਸੱਤਾ ਸੰਭਾਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ਕਤੀ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ। ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਿਰੁੱਧ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ, ਮਾਰਕੀਟ ਨਿਯਮਨ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀਕਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਨੀਤੀਆਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਤੱਤ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਢਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖਿੰਡੇ ਹੋਏ 89 ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਸੱਤ ਸੰਘੀ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕਜੁੱਟ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਜੋ ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਨਿਯੰਤਰਣ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਪੁਤਿਨ ਨੇ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਮੀਡੀਆ ਮੁਗਲਾਂ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਵੱਡੇ ਆਗੂਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਵੀ ਸੀਮਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਕਦਮ ਨੇ ਆਲੋਚਨਾ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਤੇ ਨਿਰਣਾਇਕ ਨੇਤਾ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ।

ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਟੁੱਟਣ ਦਾ ਪੁਤਿਨ 'ਤੇ ਪਰਛਾਵਾਂ
ਪੁਤਿਨ ਦਾ ਪੂਰਾ ਬਚਪਨ ਅਤੇ ਜਵਾਨੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਭਰੀ ਹੋਈ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੋਵੀਅਤ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਰਾਹ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀ ਗਰੀਬੀ, 1989 ਵਿੱਚ ਜਰਮਨੀ ਦੀ ਵੰਡ ਅਤੇ 1991 ਵਿੱਚ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਢਹਿਣ ਨੇ ਪੁਤਿਨ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦਾ ਟੁੱਟਣਾ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਭੂ-ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਦੁਖਾਂਤ ਸੀ। ਸ਼ਾਇਦ ਇਸੇ ਲਈ ਉਸਨੇ ਲਗਾਤਾਰ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਬਕਾ ਸੋਵੀਅਤ ਦੇਸ਼ ਰੂਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੋਂ ਦੂਰ ਨਾ ਜਾਣ। ਉਸਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਅਮੀਰ ਚੀਨੀ ਮਰਦਾਂ ਲਈ ਲਾੜੀਆਂ ਦਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਬਣਿਆ ਪਾਕਿ
NEXT STORY