ਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ - 22 ਅਪ੍ਰੈਲ 2025 ਨੂੰ ਪਹਿਲਗਾਮ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਦੇ ਦੋਸ਼ੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨ ਅਤੇ ਤਿੰਨੋਂ ਹਮਲਾਵਰ 28 ਜੁਲਾਈ 2025 ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨਾਲ ਹੋਏ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਤਿੰਨੋਂ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਦੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਨਾਗਰਿਕ ਹੋਣ ਦੇ ਠੋਸ ਸਬੂਤ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੇ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਪੀਟੀਆਈ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਕੋਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਹਨ, ਜੋ ਪਹਿਲਗਾਮ ਦੇ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਦੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਨੂੰ ਸਾਬਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਸਬੂਤ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਬੂਤ ਹੈ
ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਪੀਟੀਆਈ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੇ ਤਿੰਨਾਂ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਦੇ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਸਬੂਤਾਂ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਤਿੰਨੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਨਾਗਰਿਕ ਹਨ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 28 ਜੁਲਾਈ 2025 ਨੂੰ 'ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਮਹਾਦੇਵ' ਦੌਰਾਨ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਤਿੰਨੋਂ ਅੱਤਵਾਦੀ ਲਸ਼ਕਰ-ਏ-ਤੋਇਬਾ (ਐਲਈਟੀ) ਦੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸਨ। ਤਿੰਨੋਂ ਅੱਤਵਾਦੀ 22 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਪਹਿਲਗਾਮ ਦੀ ਬੈਸਰਨ ਘਾਟੀ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਾਚੀਗਾਮ-ਹਰਵਾਨ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਲੁਕੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਅਤੇ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਕੱਪੜਿਆਂ ਤੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਆਈਡੀ ਮਿਲੇ
ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਡੇਟਾਬੇਸ ਅਤੇ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਅਥਾਰਟੀ (ਐਨਡੀਆਰਏ) ਤੋਂ ਤਿੰਨਾਂ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਦੇ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਡੇਟਾ, ਲੈਮੀਨੇਟਡ ਵੋਟਰ ਸਲਿੱਪਾਂ, ਡਿਜੀਟਲ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਫੋਨ ਡੇਟਾ ਅਤੇ ਜੀਪੀਐਸ ਲੌਗ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਤਿੰਨਾਂ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਲਸ਼ਕਰ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ ਅਤੇ ਪਹਿਲਗਾਮ ਹਮਲੇ ਦੇ ਮਾਸਟਰਮਾਈਂਡ ਸੁਲੇਮਾਨ ਸ਼ਾਹ ਉਰਫ ਫੈਸਲ ਜੱਟ, ਲਸ਼ਕਰ ਦੇ ਏ-ਗ੍ਰੇਡ ਕਮਾਂਡਰ ਅਤੇ ਸ਼ੂਟਰ ਅਬੂ ਹਮਜ਼ਾ ਉਰਫ ਅਫਗਾਨ ਅਤੇ ਲਸ਼ਕਰ ਦੇ ਏ-ਗ੍ਰੇਡ ਕਮਾਂਡਰ ਅਤੇ ਸ਼ੂਟਰ ਯਾਸਿਰ ਉਰਫ ਜਿਬਰਾਨ ਵਜੋਂ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਅਤੇ ਸਮਾਨ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪਛਾਣ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਮਿਲੇ ਹਨ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਵੋਟਰ ਸਲਿੱਪਾਂ ਮਿਲੀਆਂ
ਸੁਲੇਮਾਨ ਸ਼ਾਹ ਅਤੇ ਅਬੂ ਹਮਜ਼ਾ ਦੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਤੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀਆਂ 2 ਲੈਮੀਨੇਟਡ ਵੋਟਰ ਸਲਿੱਪਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਦੋਵੇਂ ਲਾਹੌਰ (ਐਨਏ-125) ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਂਵਾਲਾ (ਐਨਏ-79) ਦੇ ਵੋਟਰ ਹਨ। ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਫੋਨ ਅਤੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋ-ਐਸਡੀ ਕਾਰਡ ਵੀ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਐਨਡੀਆਰਏ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਡੇਟਾ, ਫਿੰਗਰਪ੍ਰਿੰਟ, ਚਿਹਰੇ ਦੇ ਸਕੈਨ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਸਨ, ਜੋ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅੱਤਵਾਦੀ ਛਾਂਗਾ ਮੰਗਾ (ਕਸੂਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ) ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਕਸ਼ਮੀਰ (ਪੀਓਕੇ) ਦੇ ਰਾਵਲਕੋਟ ਨੇੜੇ ਕੋਇਯਾਨ ਪਿੰਡ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਹਨ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਚਾਕਲੇਟ ਰੈਪਰ ਮਿਲੇ
ਖੋਜ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕਰਾਚੀ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਕੈਂਡੀਲੈਂਡ ਅਤੇ ਚੋਕੋਮੈਕਸ ਚਾਕਲੇਟ ਦੇ ਰੈਪਰ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਬੈਸਰਨ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਗਏ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ 7.62×39 ਐਮਐਮ ਕਾਰਤੂਸ ਦੇ ਖੋਲ ਅਤੇ 28 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਟਿਕਾਣੇ ਤੋਂ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੇ ਗਏ 3 ਏਕੇ-103 ਰਾਈਫਲਾਂ ਦੇ ਕਾਰਤੂਸ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਪਹਿਲਗਾਮ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ ਫਟੀ ਹੋਈ ਕਮੀਜ਼ 'ਤੇ ਲੱਗੇ ਖੂਨ ਦੇ ਧੱਬੇ ਦਾ ਡੀਐਨਏ ਮਾਰੇ ਗਏ ਤਿੰਨ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਮਾਈਟੋਕੌਂਡਰੀਅਲ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਹੈ। ਤਿੰਨੋਂ ਅੱਤਵਾਦੀ ਮਈ 2022 ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਗੁਰੇਜ਼ ਸੈਕਟਰ ਰਾਹੀਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਘੁਸਪੈਠ ਕਰ ਗਏ ਸਨ।
ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਲੁਕੇ ਹੋਏ ਸਨ
21 ਅਪ੍ਰੈਲ 2025 ਨੂੰ, ਤਿੰਨਾਂ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਬੈਸਰਨ ਘਾਟੀ ਤੋਂ 2 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹਿੱਲ ਪਾਰਕ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਝੌਂਪੜੀ ਵਿੱਚ ਪਨਾਹ ਲਈ। ਪਹਿਲਗਾਮ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਪਰਵੇਜ਼ ਅਤੇ ਬਸ਼ੀਰ ਅਹਿਮਦ ਜੋਥਰ ਨੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਰਾਤ ਭਰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦਿੱਤੀ। 22 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤਿੰਨੋਂ ਅੱਤਵਾਦੀ ਦਾਚੀਗਾਮ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਲੁਕ ਗਏ। ਤਿੰਨਾਂ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੇ 22 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ 25 ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹਮਲੇ ਦੌਰਾਨ ਵਰਤੇ ਗਏ ਹੁਆਵੇਈ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਫੋਨ (IMEI 86761204) ਨੂੰ ਇਨਮਾਰਸੈਟ-4 F1 ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ ਕਈ ਵਾਰ ਗੱਲ ਵੀ ਕੀਤੀ।
ਲਸ਼ਕਰ ਕਮਾਂਡਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ
ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੀ ਗਈ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਪਾਸਿਓਂ ਗੱਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਲਸ਼ਕਰ-ਏ-ਤੋਇਬਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਕਸ਼ਮੀਰ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਚੀਫ਼, ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਛਾਂਗਾ ਮੰਗਾ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸਾਜਿਦ ਸੈਫੁੱਲਾ ਜੱਟ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦੀ ਹੈ। 29 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਲਸ਼ਕਰ ਦੇ ਰਾਵਲਕੋਟ ਮੁਖੀ ਰਿਜ਼ਵਾਨ ਅਨੀਸ ਨੇ 28 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਮਾਰੇ ਗਏ ਤਿੰਨ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ। 29 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਿੱਚ ਗੈਬਾਨਾ ਨਮਾਜ਼-ਏ-ਜਨਾਜ਼ਾ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਦੀ ਫੁਟੇਜ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪਹਿਲਗਾਮ ਹਮਲੇ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਡੋਜ਼ੀਅਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਸਤੇਂਦਰ ਜੈਨ ਖਿਲਾਫ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦਾ ਕੇਸ ਬੰਦ ਹੋਣ 'ਤੇ AAP ਨੇ BJP 'ਤੇ ਲਗਾਇਆ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਦਾ ਦੋਸ਼
NEXT STORY