ਡਾ. ਵੇਦਪ੍ਰਤਾਪ ਵੈਦਿਕ
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੌਕਿਆਂ ’ਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਬਾਰੇ ਜੋ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ, ਉਹ ਸੌ ਫੀਸਦੀ ਸਹੀ ਹੈ ਪਰ ਹੈਰਾਨੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਕੋਈ ਠੋਸ ਪਹਿਲ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਹੈ? 20 ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਜੀ-20 ਸੰਮੇਲਨ ’ਚ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਮੋਦੀ ਦਾ ਭਾਸ਼ਣ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਾਂ ਸੰਕਟ ਦਾ ਜੀਵੰਤ ਵਰਨਣ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਹੱਲ ਹੀ ਸੁਲਝਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਜਿਵੇਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੇ ਮਤੇ ਦਾ ਸੰਦਰਭ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਮੋਦੀ ਨੇ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਕਿ ਕਾਬੁਲ ’ਚ ਇਕ ਸਰਵਸਮਾਵੇਸ਼ੀ ਸਰਕਾਰ ਬਣੇ, ਉਹ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰੇ, ਉਹ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰੇ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਲੀਹ ’ਤੇ ਲਿਆ ਕੇ ਅਫਗਾਨ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਅਕਾਲ ਤੋਂ ਬਚਾਏ। ਉਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜ਼ੋਰ ਇਸ ਗੱਲ ’ਤੇ ਸੀ ਕਿ ਤਾਲਿਬਾਨ ਸਰਕਾਰ ਅੱਤਵਾਦ ਨੂੰ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਸਹਾਰਾ ਨਾ ਦੇਵੇ। ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਮੋਹਰਾ ਨਾ ਬਣੇ ਅਤੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ’ਚ ਅੱਤਵਾਦ ਨੂੰ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਰੋਕੇ। ਲਗਭਗ ਇਹੀ ਗੱਲ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਜਿਸ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਵੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਵਾਰ-ਵਾਰ ਦੁਹਰਾਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਸੱਜਣ ਸਿਰਫ ਇਸੇ ਗੱਲ ਤੋਂ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਬਹਾਨੇ ਉਹ ਹਰ ਥਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਹੱਥੀਂ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਮੁੱਖ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਅਫਗਾਨ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨਾ ਹੈ ਜਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਕੂਟਨੀਤਕ ਪਟਕਣੀ ਮਾਰਨੀ ਹੈ? ਅਸੀਂ ਖੁਸ਼ ਹਾਂ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਅਸੀਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਘਸੀਟ ਕੇ ਹਾਸ਼ੀਏ ’ਤੇ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਾਈਡੇਨ ਨੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਨਾਲ ਹਾਏ-ਹੈਲੋ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ।
ਸਾਡੀ ਇਹ ਸਮਝ ਗਲਤ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਾਡੇ ਕਾਰਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਇਸ ਸਮੇਂ ਚੀਨ ਦੀ ਗੋਦ ’ਚ ਬੈਠਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚੀਨ ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦਰਮਿਆਨ ਸੀਤ-ਜੰਗ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਿਉਂ ਹੀ ਚੀਨ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕੀ ਸਬੰਧ ਸਹਿਜ ਹੋਏ ਨਹੀਂ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੁਬਾਰਾ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਨਾਂ ਜਪਣ ਵਾਲਾ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਕਿਸਮਤ ’ਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਮਹਾਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਦੁਮਛੱਲਾ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ।
ਭਾਰਤ ਨਾ ਤਾਂ ਕਦੀ ਕਿਸੇ ਮਹਾਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਦੁਮਛੱਲਾ ਬਣਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਕਦੀ ਬਣਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਧਰ ਉਲਟਾ ਹੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ’ਚ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਚੌਧੜੇ (ਕਵਾਡ) ਦੇ ਚੁੰਗਲ ’ਚ ਵੀ ਉਹ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਫਸਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਕਿਤੇ ਲੁਕੀ-ਲੁਕੀ ਜਿਹੀ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ ਲੱਗੀ ਹੈ। ਬਜਾਏ ਇਸ ਦੇ ਕਿ ਉਹ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨਾਲ ਸਿੱਧੀ ਗੱਲ ਕਰਦਾ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ, ਰੂਸ, ਚੀਨ, ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਸਾਡੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਹੋਰ ਛੋਟੇ-ਮੋਟੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਚੱਕਰ ਲਗਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਜੋ ਮਹਾਸ਼ਕਤੀਆਂ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨਾਲ ਸਿੱਧਾ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਭਾਰਤ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜਲਾ ਗੁਆਂਢੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਉੱਥੇ 500 ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਉਸਾਰੀ ਦੇ ਕੰਮ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਕੀ ਇਹ ਘੱਟ ਸ਼ਰਮ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸੱਦੇ ’ਤੇ ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਤਰ ਗਏ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਸੱਦੇ ’ਤੇ ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਮਾਸਕੋ ਜਾ ਕੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ’ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਵਾਂਗੇ? ਇਹ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਬੈਠਕਾਂ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ’ਚ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀਆਂ? ਕੀ ਭਾਰਤ ਫੁੱਟਪਾਥ ’ਤੇ ਖੜ੍ਹਾ-ਖੜ੍ਹਾ ਤਮਾਸ਼ਬੀਨ ਹੀ ਬਣਿਆ ਰਹੇਗਾ?
ਸਾਵਰਕਰ ’ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਿਉਂ
NEXT STORY