Jagbani

helo

Jagbani.in

ਸਾਨੂੰ ਦੁੱਖ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ opt-out ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹੋ।

ਪਰ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਗਲਤੀ ਨਾਲ ''Block'' ਸਿਲੈਕਟ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਾਂ ਫਿਰ ਭਵਿੱਖ 'ਚ ਤੁਸੀਂ ਨੋਟਿਫਿਕੇਸ਼ਨ ਪਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਥੱਲੇ ਦਿੱਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਪਾਲਨ ਕਰੋ।

  • ਇੱਥੇ ਜਾਓ Chrome>Setting>Content Settings
  • ਇੱਥੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ Content Settings> Notification>Manage Exception
  • "https://www.punjabkesri.in:443" ਦੇ ਲਈ Allow ਚੁਣੋ।
  • ਆਪਣੇ ਬ੍ਰਾਉਜ਼ਰ ਦੀ Cookies ਨੂੰ Clear ਕਰੋ।
  • ਪੇਜ ਨੂੰ ਰਿਫ੍ਰੈਸ਼( Refresh) ਕਰੋ।
Got it
  • JagbaniKesari TvJagbani Epaper
  • Top News

    SUN, JUL 27, 2025

    1:42:12 PM

  • punjab government provides big relief to daughters

    ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਧੀਆਂ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਰਾਹਤ, 15...

  • klrahul  cricket  duties

    ਬੱਸ ਵੀ ਚਲਾਉਂਦੇ ਸੀ, ਪਲੇਨ ਵੀ ਉਡਾਉਂਦੇ ਸੀ, ਖਾਣਾ...

  • jathedar s instructions to shiromani akali dal and sgpc

    ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਤੇ SGPC ਨੂੰ ਜਥੇਦਾਰ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼

  • trump demands prosecution of kamala harris

    Kamala Harris 'ਤੇ ਚਲਾਇਆ ਜਾਵੇ ਮੁਕੱਦਮਾ; ਸਾਬਕਾ...

browse

  • ਪੰਜਾਬ
  • ਦੇਸ਼
    • ਦਿੱਲੀ
    • ਹਰਿਆਣਾ
    • ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ
    • ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
    • ਹੋਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
  • ਵਿਦੇਸ਼
    • ਕੈਨੇਡਾ
    • ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ
    • ਪਾਕਿਸਤਾਨ
    • ਅਮਰੀਕਾ
    • ਇਟਲੀ
    • ਇੰਗਲੈਂਡ
    • ਹੋਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਖਬਰਾਂ
  • ਦੋਆਬਾ
    • ਜਲੰਧਰ
    • ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ
    • ਕਪੂਰਥਲਾ-ਫਗਵਾੜਾ
    • ਰੂਪਨਗਰ-ਨਵਾਂਸ਼ਹਿਰ
  • ਮਾਝਾ
    • ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ
    • ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ
    • ਤਰਨਤਾਰਨ
  • ਮਾਲਵਾ
    • ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ
    • ਲੁਧਿਆਣਾ-ਖੰਨਾ
    • ਪਟਿਆਲਾ
    • ਮੋਗਾ
    • ਸੰਗਰੂਰ-ਬਰਨਾਲਾ
    • ਬਠਿੰਡਾ-ਮਾਨਸਾ
    • ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ-ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ
    • ਫਰੀਦਕੋਟ-ਮੁਕਤਸਰ
  • ਤੜਕਾ ਪੰਜਾਬੀ
    • ਪਾਰਟੀਜ਼
    • ਪਾਲੀਵੁੱਡ
    • ਬਾਲੀਵੁੱਡ
    • ਪੌਪ ਕੌਨ
    • ਟੀਵੀ
    • ਰੂ-ਬ-ਰੂ
    • ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਯਾਦਾ
    • ਮੂਵੀ ਟਰੇਲਰਜ਼
  • ਖੇਡ
    • ਕ੍ਰਿਕਟ
    • ਫੁੱਟਬਾਲ
    • ਟੈਨਿਸ
    • ਹੋਰ ਖੇਡ ਖਬਰਾਂ
  • ਵਪਾਰ
    • ਨਿਵੇਸ਼
    • ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ
    • ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ
    • ਵਪਾਰ ਗਿਆਨ
  • ਅੱਜ ਦਾ ਹੁਕਮਨਾਮਾ
  • ਗੈਜੇਟ
    • ਆਟੋਮੋਬਾਇਲ
    • ਤਕਨਾਲੋਜੀ
    • ਮੋਬਾਈਲ
    • ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕਸ
    • ਐੱਪਸ
    • ਟੈਲੀਕਾਮ
  • ਦਰਸ਼ਨ ਟੀ.ਵੀ.
  • ਧਰਮ
  • ਅਜਬ ਗਜਬ
  • Home
  • ਤੜਕਾ ਪੰਜਾਬੀ
  • ਦੇਸ਼
  • ਵਿਦੇਸ਼
  • ਖੇਡ
  • ਵਪਾਰ
  • ਧਰਮ
  • Google Play Store
  • Apple Store
  • E-Paper
  • Kesari TV
  • Navodaya Times
  • Jagbani Website
  • JB E-Paper

ਪੰਜਾਬ

  • ਦੋਆਬਾ
  • ਮਾਝਾ
  • ਮਾਲਵਾ

ਮਨੋਰੰਜਨ

  • ਬਾਲੀਵੁੱਡ
  • ਪਾਲੀਵੁੱਡ
  • ਟੀਵੀ
  • ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਯਾਦਾ
  • ਪਾਰਟੀਜ਼
  • ਪੌਪ ਕੌਨ
  • ਰੂ-ਬ-ਰੂ
  • ਮੂਵੀ ਟਰੇਲਰਜ਼

Photos

  • Home
  • ਮਨੋਰੰਜਨ
  • ਖੇਡ
  • ਦੇਸ਼

Videos

  • Home
  • Latest News 2023
  • Aaj Ka Mudda
  • 22 Districts 22 News
  • Job Junction
  • Most Viewed Videos
  • Janta Di Sath
  • Siasi-te-Siasat
  • Religious
  • Punjabi Stars Interview
  • Home
  • Blog News
  • ਮਾਓਵਾਦੀ ਲਹਿਰ : ਇਕ ਦਰਾਮਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਦਾ ਭਵਿੱਖ

BLOG News Punjabi(ਬਲਾਗ)

ਮਾਓਵਾਦੀ ਲਹਿਰ : ਇਕ ਦਰਾਮਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਦਾ ਭਵਿੱਖ

  • Edited By Rakesh,
  • Updated: 03 Jul, 2025 05:45 PM
Blog
maoist movement the future of an imported ideology
  • Share
    • Facebook
    • Tumblr
    • Linkedin
    • Twitter
  • Comment

ਭਾਰਤ ’ਚ ਮਾਓਵਾਦੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਟੁੱਟਣ ਜਾਂ ਇਸ ਦੀ ਮੌਤ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਅੱਜ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਇਕ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਬੇਚੈਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀ ਵਰਗ ਨੂੰ, ਜੋ ਕਦੇ ਇਸ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਪਰ ਕਦੇ ਇਸ ਦਾ ਨਾਂ ਲੈਣ ਦੀ ਨੈਤਿਕ ਜਾਂ ਵਿਚਾਰਧਾਰਕ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਿਆ। ਇਹ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਅੰਦੋਲਨ ਸੀ ਜਿਸਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਤ੍ਰਾਸਦੀ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਇਸਦੇ ਸਵੈ-ਘੋਸ਼ਿਤ ਸਮਰਥਕ ਵੀ ਇਸ ਦੇ ਨਾਂ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦੇ ਸਨ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ’ਚ, ਇਹ ਸ਼ਾਇਦ ਪਹਿਲਾ ਅਤੇ ਆਖਰੀ ਅਜਿਹਾ ‘ਲੋਕ ਅੰਦੋਲਨ’ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਮਰਥਨ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਮੁੱਦਿਆਂ–ਕਦੇ ਕਬਾਇਲੀ ਅਧਿਕਾਰ, ਕਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਅਤੇ ਕਦੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਲੁੱਟ ਦੀ ਆੜ ਲੈਣੀ ਪੈਂਦੀ ਸੀ।

ਮਾਓਵਾਦ ਇਕ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵਿਚਾਰ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਜਨਮ ਚੀਨ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਇਤਿਹਾਸਕ, ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ’ਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1967 ’ਚ ਨਕਸਲਬਾੜੀ ਅੰਦੋਲਨ ਰਾਹੀਂ ਭਾਰਤ ’ਚ ਦਰਾਮਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਕਾਨੂ ਸਾਨਿਆਲ, ਚਾਰੂ ਮਜੂਮਦਾਰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਇਕ ਇਨਕਲਾਬੀ ਬਦਲ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਜੰਗਲਾਂ ਅਤੇ ਹਿੰਸਾ ’ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ‘ਲੰਬੇ ਲੋਕ ਯੁੱਧ’ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ’ਚ ਢਲਿਆ, ਇਸ ਦੀ ਜਾਇਜ਼ਤਾ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕਤਾ ਦੋਵੇਂ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿਚ ਆ ਗਏ।

ਮਾਓਵਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਇਸਦਾ ਦਰਸ਼ਨ ਆਮ ਭਾਰਤੀ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਅਤੇ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਨਾਲ ਮੇਲ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਅੰਦੋਲਨ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਦੀ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਬਣਤਰ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸਮਝ ਸਕਿਆ, ਜਿਸ ’ਚ ਤਬਦੀਲੀ ਇਕ ਨਿਰੰਤਰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ, ਵਿਦਰੋਹ ਨਹੀਂ। ਮਾਓਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਵਰਗ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਢਾਂਚੇ ਵਿਚ ਦੇਖਣ ’ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ’ਚ ਜਾਤ, ਧਰਮ, ਭਾਸ਼ਾ, ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸ, ਇਹ ਸਾਰੇ ਕਾਰਕ ਸਮਾਜਿਕ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਜਦੋਂ ਇਸ ਅੰਦੋਲਨ ਨੇ ‘ਇਨਕਲਾਬ’ ਦਾ ਬਿਗੁਲ ਵਜਾਇਆ, ਤਾਂ ਉਹ ਆਵਾਜ਼ ਸਿਰਫ ਕੁਝ ਜੰਗਲਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਰਹੀ।

ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇੰਨੇ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਜੰਗਲਾਂ ’ਚ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਸਾਮਰਾਜ ਚਲਾਉਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਮਾਓਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਜਾਂ ਸਮਾਜ ’ਚ ਕਦੇ ਵੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਸਕੀ। ਇਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਦਾ ਖੋਖਲਾਪਨ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕ ਹਿੰਮਤ ਦੀ ਘਾਟ ਸੀ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿਚਾਰਧਾਰਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਇਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਉਹ ਨਾਂ ਲੈ ਕੇ ਵੀ ਇਸ ਦੇ ਹੱਕ ’ਚ ਨਹੀਂ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਸਕੇ। ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ‘ਪ੍ਰੌਕਸੀ’ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੈਂਦੇ ਸਨ-ਕਦੇ ਕਬਾਇਲੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਕਦੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਲਾਲਚ ਵਿਰੁੱਧ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਪਰ ਜੇ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਜਾਵੇ ਕਿ ਕੀ ਉਹ ਮਾਓਵਾਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜਵਾਬ ਜਾਂ ਤਾਂ ਚੁੱਪ ਹੈ ਜਾਂ ਕੋਈ ਨਵੀਂ ਵਿਆਖਿਆ।

ਕੋਬਾਡ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਅਤੇ ਜੇਲ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਕਬਾਲੀਆ ਬਿਆਨ ਖੁਦ ਇਸ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਦਾ ਸਬੂਤ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਰਸਤਾ ਗਲਤ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਅੰਦੋਲਨ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਕਾਨੂ ਸਾਨਿਆਲ ਨੇ ਵੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਨਤਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਅੰਦੋਲਨ ਆਪਣੀ ਦਿਸ਼ਾ ਗੁਆ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿਚ ਕੋਈ ਅੰਦਰੂਨੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ਨਹੀਂ ਬਚਿਆ ਹੈ।

ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਸਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਚਿੰਤਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਹ ਲੋਕ ਕੌਣ ਸਨ ਜੋ ਅਜੇ ਵੀ ਇਸਦੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਢੋਅ ਰਹੇ ਸਨ? ਉਨ੍ਹਾਂ ’ਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਹ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀ ਸਨ ਜੋ ਮਹਾਨਗਰ ਦੀਆਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕੰਧਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਬੈਠ ਕੇ ਇਨਕਲਾਬ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਦੇਖਦੇ ਸਨ। ਇਕ ਅਜਿਹੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ, ਜੋ ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੋਸ ਜਾਂ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਵਰਗੇ ਇਨਕਲਾਬੀਆਂ ਦੇ ਨਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਢਾਲ ਬਣਾ ਕੇ ਅੱਗੇ ਵਧੇ-ਉਸ ਦੀ ਵਿਚਾਰਕ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ’ਤੇ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਤਾਂ ਹੋਰ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ?

ਇਹ ਲਹਿਰ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਹੀ ਜਿਊਂਦੀ ਰਹੀ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ। ਜਦੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਸਰਕਾਰ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਨੂੰ ‘ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਦਰੋਹ’ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਹਮਦਰਦੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ, ਤਾਂ ਇਹ ਵਧਦੀ-ਫੁੱਲਦੀ ਰਹੀ। ਮਾਓਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਪ੍ਰੈੱਸ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰਦੇ ਰਹੇ, ਲੇਖ ਲਿਖੇ ਜਾਂਦੇ ਰਹੇ, ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਮੰਚਾਂ ’ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਉਠਾਉਂਦੇ ਰਹੇ, ਪਰ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਰਾਜ ਨੇ ਇਕ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨੀਤੀ ਅਪਣਾਈ ਕਿ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਇਹ ਲਹਿਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸੁੰਗੜ ਗਈ।

ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੋਨੇ ’ਚ ਸਫਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਸ ਨੂੰ ਜਨਤਕ ਸਮਰਥਨ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰਧਾਰਕ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ। ਮਾਓਵਾਦ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਹਿੰਸਕ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਸਵੈ-ਵਿਰੋਧੀ ਵੀ ਸੀ। ਇਹ ਰਾਜ ਵਿਰੁੱਧ ਬਗਾਵਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਆਪਣੇ ਢਾਂਚੇ ’ਚ ਕੋਈ ਲੋਕਤੰਤਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਹ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਸੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਬਚ ਨਹੀਂ ਸਕਿਆ। ਇਹ ਤਬਦੀਲੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਪਰ ਆਪਣੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਬਾਰੇ ਕਦੇ ਵੀ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਨਹੀਂ ਸੀ।

ਇਸ ਲਈ, ਮਾਓਵਾਦੀ ਲਹਿਰ ਦੀ ਮੌਤ ’ਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਅੰਗ ਪੜ੍ਹਨਾ ਅਰਥਹੀਣ ਹੈ। ਇਹ ਇਕ ਅਜਿਹੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਦਾ ਅੰਤ ਹੈ ਜੋ ਕਦੇ ਵੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਜੁੜ ਸਕੀ। ਇਕ ਅਜਿਹੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਦਾ ਅੰਤ ਜੋ ਸਿਰਫ ਡਰ, ਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਬੌਧਿਕ ਚਲਾਕੀ ’ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ।

ਜੇਕਰ ਭਾਰਤ ’ਚ ਮਾਓਵਾਦੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਟੁੱਟਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਿਹਰਾ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਦੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਯੋਗਤਾ ਅਤੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ’ਚ, ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਅੱਤਵਾਦ ਅਤੇ ਨਕਸਲਵਾਦ ਪ੍ਰਤੀ ਜ਼ੀਰੋ ਟਾਲਰੈਂਸ ਦੀ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਕਾਗਜ਼ਾਂ ’ਤੇ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਜ਼ਮੀਨੀ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਵੀ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ। ਕੇਂਦਰੀ ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀ, ਬਿਹਤਰ ਖੁਫੀਆ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਜੰਗਲਾਂ ’ਚ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ। ਰਾਜਾਂ ਨਾਲ ਤਾਲਮੇਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਨਿਕਲਿਆ ਕਿ ਉਹ ਅੰਦੋਲਨ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਦੇ 200 ਤੋਂ ਵੱਧ ਜ਼ਿਲਿਆਂ ਵਿਚ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਅੱਜ ਕੁਝ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਹੀ ਗੂੰਜ ਰਿਹਾ ਹੈ। 31 ਮਾਰਚ, 2026 ਤੱਕ, ਦੇਸ਼ ਨਕਸਲਵਾਦ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੇ ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਾ ਵੀ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ, ਜੋ ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦਰਾਮਦੀ, ਹਿੰਸਕ ਅਤੇ ਵੰਡਣ ਵਾਲੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਨੂੰ ਜਗ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ।

ਦੀਪਕ ਕੁਮਾਰ ਸ਼ਰਮਾ ਕਿਓੜਕ

  • Maoist Movement
  • Future
  • Imported Ideology

ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ’ਚ ਹਿੰਦੀ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਸੱਚ

NEXT STORY

Stories You May Like

  • punjab gets national award for   one district one product
    ਪੰਜਾਬ ਲਈ ਮਾਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ, 'ਇਕ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਇਕ ਉਤਪਾਦ' ਲਈ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰ
  • the future of asia cup bcci pcb meeting will be held
    Asia Cup ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਇਸ ਦਿਨ ਹੋਵੇਗਾ ਤੈਅ, BCCI-PCB ਦੀ ਹੋਵੇਗੀ ਬੈਠਕ!
  • bollywood film director death
    ਬਾਲੀਵੁੱਡ 'ਚ ਛਾ ਗਈ ਸੋਗ ਦੀ ਲਹਿਰ ; Legend ਫਿਲਮ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਦਾ ਹੋਇਆ ਦਿਹਾਂਤ
  • actor velu prabhakaran died
    ਫਿਲਮ ਇੰਡਸਟਰੀ 'ਚ ਸੋਗ ਦੀ ਲਹਿਰ, ਮਸ਼ਹੂਰ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਤੇ ਅਦਾਕਾਰ ਦਾ ਦੇਹਾਂਤ
  • punjabi youth who went to italy in hopes of a bright future goes missing
    ਸੁਨਹਿਰੀ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਆਸ 'ਚ ਇਟਲੀ ਗਿਆ ਪੰਜਾਬੀ ਨੌਜਵਾਨ ਲਾਪਤਾ
  • uk faces third heatwave
    UK 'ਚ ਹੀਟਵੇਵ ਦੀ ਤੀਜੀ ਲਹਿਰ, ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਚੇਤਾਵਨੀ ਜਾਰੀ
  • to improve the future of innocent children
    ਮਾਸੂਮ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਡੀ. ਸੀ. ਖ਼ੁਦ ਸੜਕਾਂ ’ਤੇ ਨਿਕਲੇ
  • singer babla mehta is no more
    ਦੁਖਦ ਖਬਰ; ਮਸ਼ਹੂਰ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਗਾਇਕ ਦੀ ਹੋਈ ਮੌਤ, ਸੰਗੀਤ ਜਗਤ ‘ਚ ਸੋਗ ਦੀ ਲਹਿਰ
  • drink driving challans issued in jalandhar
    ਜਲੰਧਰ 'ਚ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀ ਕੇ ਗੱਡੀ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਕੱਟੇ ਚਲਾਨ
  • new twist in the case of mla raman arora arrested on corruption charges
    ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਦੋਸ਼ ’ਚ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ MLA ਰਮਨ ਅਰੋੜਾ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ’ਚ ਆਇਆ ਨਵਾਂ...
  • the work of voting for sarpanch and panchs in jalandhar continues
    ਜਲੰਧਰ 'ਚ ਵੀ ਭਖਿਆ ਸਿਆਸੀ ਮਾਹੌਲ, ਵੋਟਾਂ ਪੈਣ ਦਾ ਕੰਮ ਲਗਾਤਾਰ ਜਾਰੀ, ਦਿਸ ਰਿਹੈ...
  • punjab weather update
    ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਮੀਂਹ ਬਾਰੇ ਨਵੀਂ ਅਪਡੇਟ! ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਕੀਤੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ
  • harjot singh bains announces rs 400 crore scheme for renovation of computer labs
    ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਵੱਡਾ ਐਲਾਨ, ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦਾ...
  • voting underway peacefully in phillaur villages
    ਫਿਲੌਰ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ 'ਚ ਅਮਨ-ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਾਲ ਪੈ ਰਹੀਆਂ ਵੋਟਾਂ, ਵੋਟਰਾਂ 'ਚ ਭਾਰੀ ਉਤਸ਼ਾਹ
  • power cut
    ਜਲੰਧਰ 'ਚ ਅੱਜ ਲੱਗੇਗਾ ਲੰਬਾ Power Cut, ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ’ਚ ਰਹੇਗੀ ਬਿਜਲੀ ਬੰਦ
  • weather for punjab till july 27 28 29 and 30
    ਪੰਜਾਬ 'ਚ 27,28,29 ਤੇ 30 ਨੂੰ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਮੌਸਮ, ਪੜ੍ਹੋ Weather Update
Trending
Ek Nazar
rsf announces formation of government in sudan

RSF ਨੇ ਸੁਡਾਨ 'ਚ ਸਮਾਨਾਂਤਰ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕੀਤਾ ਗਠਨ

gujaratis scammed in us

ਅਮਰੀਕਾ 'ਚ ਸੱਤ ਗੁਜਰਾਤੀਆਂ ਨੇ 9.5 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਕੀਤਾ ਘੁਟਾਲਾ

air strikes between russia and ukraine

ਰੂਸ ਅਤੇ ਯੂਕ੍ਰੇਨ ਵਿਚਕਾਰ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ, ਚਾਰ ਮੌਤਾਂ

heavy rains in  western punjab

ਲਹਿੰਦੇ ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ, ਹੁਣ ਤੱਕ 266 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ

3870 nasa employees resigned

ਨਾਸਾ ਦੇ 3,870 ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਅਸਤੀਫ਼ਾ!

weather for punjab till july 27 28 29 and 30

ਪੰਜਾਬ 'ਚ 27,28,29 ਤੇ 30 ਨੂੰ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਮੌਸਮ, ਪੜ੍ਹੋ Weather Update

flights bans over conflict zones with thailand

ਥਾਈਲੈਂਡ ਨਾਲ ਟਕਰਾਅ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ 'ਤੇ ਉਡਾਣਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ

after heavy rain red alert issued in china

ਭਾਰੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਮਗਰੋਂ ਹੜ੍ਹ ਦਾ ਖਦਸਾ, ਰੈੱਡ ਅਲਰਟ ਜਾਰੀ

heathrow airport passengers

ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਮਗਰੋਂ ਹੀਥਰੋ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਬੰਦ, ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕਤਾਰਾਂ 'ਚ ਫਸੇ...

children worldwide victims of exploitation and abuse

ਦੁਨੀਆ ਭਰ 'ਚ 12.5 ਮਿਲੀਅਨ ਬੱਚੇ ਸੋਸ਼ਣ ਅਤੇ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ

government offices will remain open even during holidays in punjab

ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਛੁੱਟੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਰਹਿਣਗੇ ਸਰਕਾਰੀ ਦਫ਼ਤਰ, 31 ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ...

gareth ward australia

ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ: ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਗੈਰੇਥ ਵਾਰਡ ਜਬਰ ਜ਼ਿਨਾਹ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ

sri lanka visa free for 40 countries

40 ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ visa free ਹੋਇਆ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ!

age limit for recruitment in group d increased punjab cabinet

ਪੰਜਾਬ ਕੈਬਨਿਟ ਦੀ ਹੋਈ ਅਹਿਮ ਮੀਟਿੰਗ, ਲਏ ਗਏ ਵੱਡੇ ਫ਼ੈਸਲੇ, ਗਰੁੱਪ D 'ਚ ਭਰਤੀ...

shooting at american university

ਅਮਰੀਕੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ 'ਚ ਗੋਲੀਬਾਰੀ, 1 ਦੀ ਮੌਤ, 1 ਜ਼ਖਮੀ

pm modi and keir starmer enjoyed indian tea

PM ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਕੀਰ ਸਟਾਰਮਰ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਚਾਹ ਦਾ ਲਿਆ ਆਨੰਦ

children in gaza city

ਗਾਜ਼ਾ ਸ਼ਹਿਰ 'ਚ ਹਰ ਪੰਜ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਬੱਚਾ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ

emmanuel macron  statement

ਫਲਸਤੀਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਜੋਂ ਫਰਾਂਸ ਦੇਵੇਗਾ ਮਾਨਤਾ

Daily Horoscope
    Previous Next
    • ਬਹੁਤ-ਚਰਚਿਤ ਖ਼ਬਰਾਂ
    • how to track lost phone after switched off
      ਇੰਝ ਲੱਭੇਗਾ ਚੋਰੀ ਹੋਇਆ ਫੋਨ, ਕਰ ਲਓ ਬਸ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਸੈਟਿੰਗ
    • uk visa
      ਹੁਣ UK ਜਾਣ ਦਾ ਸੁਫ਼ਨਾ ਕਰੋ ਪੂਰਾ, ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਵਰਕ ਵੀਜ਼ਾ
    • punjab political analysis
      ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਿਆਸਤ 'ਚ ਹਲਚਲ! ਛਿੜੀ ਨਵੀਂ ਚਰਚਾ
    • police achieve success during drug checking
      ਨਸ਼ਿਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਚੈਕਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਪੁਲਸ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਸਫਲਤਾ, ਗਾਂਜੇ ਤੇ ਨਸ਼ੀਲੀਆਂ...
    • aniruddhacharya controversy apology
      ਕੁੜੀਆਂ ਬਾਰੇ ਦਿੱਤੇ ਬਿਆਨ ਲਈ ਕਥਾਵਾਚਕ ਅਨਿਰੁੱਧਾਚਾਰਿਆ ਨੇ ਮੰਗੀ ਮੁਆਫ਼ੀ! ਆਖ਼ੀ...
    • major accident bus skids off road
      ਵੱਡਾ ਹਾਦਸਾ: ਸੜਕ ਤੋਂ ਤਿਲਕਣ ਕਾਰਨ ਪਹਾੜੀ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਡਿੱਗੀ ਬੱਸ, 18 ਲੋਕਾਂ ਦੀ...
    • birthright citizenship trump
      ਖ਼ਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ birthright citizenship! Trump ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ
    • mp amritpal singh supreme court
      MP ਅੰਮ੍ਰਿਤਪਾਲ ਸਿੰਘ ਵੱਲੋਂ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦਾ ਰੁਖ਼! ਡਿਬਰੂਗੜ੍ਹ ਪਹੁੰਚੀ ਵਕੀਲਾਂ...
    • earthquake
      ਤੜਕੇ 4 ਵਜੇ ਕੰਬ ਗਈ ਧਰਤੀ ! ਸੁੱਤੇ ਪਏ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸੁੱਕ ਗਏ ਸਾਹ
    • big news related to 17 thousand ration depots in punjab
      ਪੰਜਾਬ ਦੇ 17 ਹਜ਼ਾਰ ਰਾਸ਼ਨ ਡਿਪੂਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਵੱਡੀ ਖ਼ਬਰ, ਮੁਫ਼ਤ ਰਾਸ਼ਨ ਨੂੰ ਲੈ...
    • half shoulder lehenga choli are giving a modern look to young women
      ਮੁਟਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਮਾਡਰਨ ਲੁਕ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਫ ਸ਼ੋਲਡਰ ਲਹਿੰਗਾ ਚੋਲੀ
    • ਬਲਾਗ ਦੀਆਂ ਖਬਰਾਂ
    • may justice be available to all
      ਨਿਆਂ ਸਭ ਦੇ ਲਈ ਮੁਹੱਈਆ ਹੋਵੇ!
    • doll world labubu doll
      ਇਕ ਗੁੱਡੀ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਭੱਜਦੀ ਦੁਨੀਆ
    • is modi bringing fascism to india
      ਕੀ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਫਾਸ਼ੀਵਾਦ ਲਿਆ ਰਹੇ ਹਨ ਮੋਦੀ?
    • drug smugglers attacks on raiding police personnel
      ਨਸ਼ਾ ਸਮੱਗਲਰਾਂ ਦੇ ਵਧਦੇ ਹੌਸਲੇ, ਛਾਪਾ ਮਾਰਨ ਵਾਲੇ ਪੁਲਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ’ਤੇ
    • technical flaws in aircraft facility is becoming a threat to life
      ‘ਜਹਾਜ਼ਾਂ ’ਚ ਤਕਨੀਕੀ ਖਾਮੀਆਂ’ ਸਹੂਲਤ ਬਣਨ ਲੱਗੀ ਜਾਨ ਨੂੰ ਖਤਰਾ!
    • pakistan  s tradition of giving support to terrorists
      ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿ ਦੇਣੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਦਸਤੂਰ
    • mumbai train blasts accused acquitted
      ਮੁੰਬਈ ’ਚ 187 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦਾ ਕਤਲ, ਕਾਤਲ ਕੋਈ ਨਹੀਂ
    • religious conversion
      ਧਰਮ ਬਦਲਣ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿ ਦੇਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਛੋਟ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ
    • is the vice president  s resignation merely due to health reasons
      ਕੀ ਉੱਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਅਸਤੀਫਾ ਮਹਿਜ਼ ਸਿਹਤ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੈ?
    • fraud by fake agents continues   in the name of sending people abroad
      ‘ਵਿਦੇਸ਼ ਭੇਜਣ ਦੇ ਨਾਂ ’ਤੇ’ ਜਾਅਲਸਾਜ਼ ਏਜੰਟਾਂ ਦੀ ਠੱਗੀ ਜਾਰੀ!
    • google play
    • apple store

    Main Menu

    • ਪੰਜਾਬ
    • ਦੇਸ਼
    • ਵਿਦੇਸ਼
    • ਦੋਆਬਾ
    • ਮਾਝਾ
    • ਮਾਲਵਾ
    • ਤੜਕਾ ਪੰਜਾਬੀ
    • ਖੇਡ
    • ਵਪਾਰ
    • ਅੱਜ ਦਾ ਹੁਕਮਨਾਮਾ
    • ਗੈਜੇਟ

    For Advertisement Query

    Email ID

    advt@punjabkesari.in


    TOLL FREE

    1800 137 6200
    Punjab Kesari Head Office

    Jalandhar

    Address : Civil Lines, Pucca Bagh Jalandhar Punjab

    Ph. : 0181-5067200, 2280104-107

    Email : support@punjabkesari.in

    • Navodaya Times
    • Nari
    • Yum
    • Jugaad
    • Health+
    • Bollywood Tadka
    • Punjab Kesari
    • Hind Samachar
    Offices :
    • New Delhi
    • Chandigarh
    • Ludhiana
    • Bombay
    • Amritsar
    • Jalandhar
    • Contact Us
    • Feedback
    • Advertisement Rate
    • Mobile Website
    • Sitemap
    • Privacy Policy

    Copyright @ 2023 PUNJABKESARI.IN All Rights Reserved.

    SUBSCRIBE NOW!
    • Google Play Store
    • Apple Store

    Subscribe Now!

    • Facebook
    • twitter
    • google +