ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ - ਭਾਰਤ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਚ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਧਾਉਣ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਕ ਤਾਜ਼ਾ ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਸਿਰਫ 2 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਕਿਸਾਨ ਹੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਚਿਤਾਵਨੀਆਂ ਲਈ ਮੋਬਾਈਲ ਐਪ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਹੱਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇੰਟਰਨੈਟ ਆਫ਼ ਥਿੰਗਜ਼ (ਆਈਓਟੀ) ਅਜੇ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਹੈ।
ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਸਟਾਰਟਅਪ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕ ਅਧਾਰਤ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ 90 ਫ਼ੀਸਦੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਸਿਰਫ ਵਾਢੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਵਾਢੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਉੱਪਰ ਨਹੀਂ।
ਪੋਸਟ-ਹਾਰਵੈਸਟ ਓਪਰੇਸ਼ਨਜ਼ 'ਤੇ ਇੰਡੀਅਨ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਇਨ ਇੰਨਨ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਵਿਚ ਸਿਰਲੇਖ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਆਈ.ਓ.ਟੀ. ਵਰਗੇ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਹੱਲ ਅਪਣਾਉਣ ਪ੍ਰਤੀ ਰਿਟਰਨ ਆਨ ਇਨਵੈਸਟਮੈਂਟ (ਆਰਓਆਈ) ਲਈ ਅਸਪਸ਼ਟਤਾ ਇਕ ਵੱਡੀ ਰੁਕਾਵਟ ਹੈ। ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਇੰਡਸਟਰੀ ਬਾਡੀ ਨੈਸਕੌਮ ਨੇ ਸਿਸਕੋ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ 180 ਤੋਂ ਵੱਧ ਉੱਦਮਾਂ ਅਤੇ 40 ਐਗਰੀਟੇਕ ਸਟਾਰਟਅੱਪ 'ਤੇ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ ਕੋਰੋਨਾ ਸੰਕਟ ਦੇ ਖ਼ੌਫ਼ ਦਰਮਿਆਨ ਤਸਕਰ ਹੋਏ ਸਰਗਰਮ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਲਿਆ ਰਹੇ ਸੋਨਾ ਤੇ ਨਸ਼ਾ
ਰਿਪੋਰਟ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ 27 ਤੋਂ 37 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਆਈ.ਓ.ਟੀ. ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਦਾ ਖੇਤੀ ਮੁੱਲ ਦੀ ਚੇਨ ਵਿਚ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸਪਸ਼ਟ ਲਾਭਾਂ ਦੁਆਰਾ ਹੋਰ ਝਟਕਾ ਲਗਦਾ ਹੈ।
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, 'ਵਾਢੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿਚ ਆਈਓਟੀ ਲਾਭਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਿਸਾਨਾਂ ਘੱਟ ਆਮਦਨੀ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕਿਰਾਏਦਾਰੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਵਾਢੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀਆਂ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿਚ ਵਧੇਰੇ ਸੰਗਠਿਤ ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਨਿਵੇਸ਼ 'ਤੇ ਰਿਟਰਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਸਪਸ਼ਟਤਾ ਇਕ ਵੱਡੀ ਰੁਕਾਵਟ ਹੈ।'
ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਚ ਵਾਢੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿਚ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਅਤੇ ਆਈ.ਓ.ਟੀ. ਦੇ ਹੱਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਮੁੱਢਲੇ ਸੈਂਸਰਾਂ, ਆਰ.ਐਫ.ਆਈ.ਡੀ. ਅਤੇ ਸੀਮਿਤ ਆਈ.ਓ.ਟੀ. ਉਪਕਰਣਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਵਾਢੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਪੜਾਅ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਸੈਂਸਰ ਅਤੇ ਆਰ.ਐਫ.ਆਈ.ਡੀ. ਉਪਕਰਣ ਹਨ ਜੋ ਹੈ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਕਾਰਜਾਂ, ਪੈਕਜਿੰਗ, ਸਟੋਰੇਜ ਅਤੇ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਵਿਚ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਰਿਪੋਰਟ ਨੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਚ ਵਾਢੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਵਾਢੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿਚ ਨਵੀਂ-ਯੁੱਗ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਦੇ ਰੁਝਾਨ ਵਿਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇ ਕਾਰਨ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਨੈਸਕਾਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੱਲਾਂ ਦੀ ਉੱਚ ਕੀਮਤ, ਤਕਨੀਕੀ ਹੱਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਾਰਨ ਖੇਤੀ ਖਰਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਦੇ ਸੀਮਤ ਪ੍ਰਮਾਣ ਅਤੇ ਤਬਦੀਲੀ ਪ੍ਰਤੀ ਝਿਜਕ ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਨਾ ਅਪਣਾਉਣ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਰਿਕਾਰਡ ਪੱਧਰ ਨਾਲੋਂ ਅਜੇ ਵੀ 7600 ਰੁਪਏ ਸਸਤਾ ਮਿਲ ਰਿਹੈ ਸੋਨਾ, ਜਾਣੋ ਮਾਹਰਾਂ ਦੀ ਰਾਏ
ਨੋਟ - ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਕੁਮੈਂਟ ਬਾਕਸ ਵਿਚ ਜ਼ਰੂਰ ਸਾਂਝੇ ਕਰੋ।
ਡਾ. ਰੈੱਡੀ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਵਰ੍ਹੇ 'ਚ ਕਰੇਗੀ 1,000 ਕਰੋੜ ਰੁ: ਦਾ ਪੂੰਜੀਗਤ ਖ਼ਰਚ
NEXT STORY 
