ਜਲੰਧਰ/ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ (ਭਾਸ਼ਾ)- ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿ ਵੰਡ ਦੌਰਾਨ ਹੋਏ ਦੰਗਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਵਿਛੜ ਚੁੱਕੇ 81 ਸਾਲਾ ਬਜ਼ੁਰਗ ਨੂੰ ਹੁਣ ਲੰਬੇ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਮਿਲਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਟਾਈਮਜ਼ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਵੰਡ ਦੇ ਸਮੇਂ ਹਿੰਸਕ ਦੰਗਿਆਂ ਦੌਰਾਨ 6 ਸਾਲ ਦੇ ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ 22 ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਗੁਆ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਦੰਗਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਮੋਹਨ ਦੰਗਾਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਚੁੰਗਲ ਵਿੱਚੋਂ ਭੱਜਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦਾ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇੱਕ ਮੁਸਲਿਮ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਕੀਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਦਾ ਨਾਂ ਹੁਣ ਅਬਦੁਲ ਖਾਲਿਕ ਹੈ।
ਮੋਹਨ ਵਾਂਗ ਜਲੰਧਰ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਮੋਹਨ ਦਾ ਚਾਚਾ ਸਰਵਣ ਸਿੰਘ ਵੀ ਆਪਣੇ ਭਤੀਜੇ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਹੈ। ਦੰਗਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਰਵਣ ਸਿੰਘ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਸਮੇਤ 4 ਭੈਣ-ਭਰਾ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੰਗਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 20 ਲੱਖ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ 40 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਛੱਡਣੇ ਪਏ।ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਇੱਕ 92 ਸਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਆਪਣੇ ਭਤੀਜੇ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ। ਵੰਡ ਵੇਲੇ ਵੱਖ ਹੋਣ ਦੇ 75 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਦੋਵੇਂ ਮਿਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਹੋਏ ਫ਼ਿਰਕੂ ਦੰਗਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਈ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਵੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਸਰਵਣ ਸਿੰਘ ਇਤਿਹਾਸਕ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਮਿਲਣਗੇ, ਜਿੱਥੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਬਾਨੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣਾ ਆਖਰੀ ਸਮਾਂ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਵਿਖੇ ਬਿਤਾਇਆ, ਜੋ ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।
ਪੜ੍ਹੋ ਇਹ ਅਹਿਮ ਖ਼ਬਰ- ਕੈਨੇਡਾ 'ਚ ਮੁੜ ਗੈਂਗਵਾਰ, ਪੰਜਾਬੀ ਮੂਲ ਦੇ ਹਰਬੀਰ ਖੋਸਾ ਅਤੇ ਜਾਰਡਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਦੀ ਮੌਤ
ਸਰਵਣ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪੋਤੇ ਪਰਵਿੰਦਰ ਨੇ ਪੀਟੀਆਈ ਨੂੰ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਦੱਸਿਆ,"ਨਾਨਾ ਜੀ ਅੱਜ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਭਤੀਜੇ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।" ਪਰਵਿੰਦਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਵੰਡ ਵੇਲੇ ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਉਮਰ ਛੇ ਸਾਲ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਹੁਣ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਦਾ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁਸਲਿਮ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਦੋ ਯੂਟਿਊਬਰਾਂ ਨੇ 75 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਦੋਵਾਂ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਜੰਡਿਆਲਾ ਦੇ ਯੂਟਿਊਬਰ ਨੇ ਵੰਡ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਈ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦਾ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀਕਰਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਸਰਵਣ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਜੀਵਨ ਕਹਾਣੀ ਆਪਣੇ ਯੂਟਿਊਬ ਚੈਨਲ 'ਤੇ ਪੋਸਟ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਪਾਰ ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਟਿਊਬਰ ਨੇ ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਬਿਆਨ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਵੰਡ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਤਫਾਕਨ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਪੰਜਾਬੀ ਮੂਲ ਦੇ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਦੋਵੇਂ ਵੀਡੀਓ ਦੇਖੇ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਮਿਲਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਸਰਵਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸਦੇ ਭਤੀਜੇ ਦੇ ਇੱਕ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਦੋ ਅੰਗੂਠੇ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪੱਟ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਤਿਲ ਸੀ। ਪਰਵਿੰਦਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਯੂਟਿਊਬਰ ਦੁਆਰਾ ਪੋਸਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਮੋਹਨ ਬਾਰੇ ਵੀ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਬਾਅਦ 'ਚ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ 'ਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਪਾਸੇ ਦੋਵਾਂ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ।
ਪਰਵਿੰਦਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਨਾਨਾਜੀ ਨੇ ਮੋਹਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਤੀਕਾਂ ਰਾਹੀਂ ਪਛਾਣਿਆ। ਸਰਵਣ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਪਿੰਡ ਚੱਕ 37 ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਜੋ ਹੁਣ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੈ ਅਤੇ ਵੰਡ ਦੌਰਾਨ ਹੋਈ ਹਿੰਸਾ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਵਧੇ ਹੋਏ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ 22 ਮੈਂਬਰ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਸਰਵਨ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰ ਭਾਰਤ ਆਉਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਬਚ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁਸਲਿਮ ਪਰਿਵਾਰ ਦੁਆਰਾ ਪਾਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਰਵਨ ਆਪਣੇ ਬੇਟੇ ਨਾਲ ਕੈਨੇਡਾ 'ਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਕੋਵਿਡ-19 ਕਾਰਨ ਉਹ ਜਲੰਧਰ ਨੇੜੇ ਪਿੰਡ ਸੰਧਮਾਨ 'ਚ ਆਪਣੀ ਧੀ ਨਾਲ ਫਸਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪਰਵਿੰਦਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਮਾਤਾ ਰਛਪਾਲ ਕੌਰ ਵੀ ਸਰਵਣ ਦੇ ਨਾਲ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਗਈ ਸੀ।
ਨੋਟ- ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਬਾਰੇ ਕੁਮੈਂਟ ਕਰ ਦਿਓ ਰਾਏ।
POK ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਸੋਧ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ’ਚ ਪਾਕਿ ਸਰਕਾਰ, 10 ਜ਼ਿਲਿਆਂ ’ਚ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕੀਤਾ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ
NEXT STORY