ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ (ਬਿਊਰੋ): ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਗੁਆਂਢੀ ਖੇਤਰ ਮਤਲਬ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦਾ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਖ਼ਤਰਾ ਸਧਾਰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਗੋਂ ਇਹ ਕਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਲਈ ਸਿਰਦਰਦੀ ਹੈ। ਉੱਧਰ ਦੁਸ਼ਾਂਬੇ ਦੇ ਨਾਲ ਤਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਵੀ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਖੇਤਰ ਦੇ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖ ਸਮਾਜਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਉੱਤਰੀ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਲਾਮਬੰਦ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਕਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾਜਿਕਸਤਾਨ ਨੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ 6,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਅੱਤਵਾਦੀ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆਈ ਗਣਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਯੂਰੇਸ਼ੀਅਨ ਰਾਜਾਂ ਦੀਆਂ ਦੱਖਣੀ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਤਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਫ਼ੌਜੀ ਅੱਡੇ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ CSTO ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ ਤਾਜਿਕ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇੱਕ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਇਮੋਮਾਲੀ ਰਹਿਮੋਨ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਸਮੂਹਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੰਧੀ ਸੰਗਠਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਦੱਖਣੀ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ 6,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸੀਐਸਟੀਓ ਦੀਆਂ ਦੱਖਣੀ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਕੈਂਪਾਂ ਅਤੇ ਸਿਖਲਾਈ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 40 ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਤੱਕ ਫੈਲੇ ਵਿਦਰੋਹੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੋਂ ਬੇਹੱਦ ਸੁਚੇਤ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਰੂਸੀ ਅੱਤਵਾਦ ਵਿਰੋਧੀ ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਮਾਸਕੋ ਤੋਂ ਸਮਾਚਾਰ ਏਜੰਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਫਗਾਨ ਤਾਲਿਬਾਨ ਸਾਬਕਾ ਸੋਵੀਅਤ ਗਣਰਾਜਾਂ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਅਤੇ ਆਤਮਘਾਤੀ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਨੂੰ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਢੰਗ ਨਾਲ ਉੱਤਰੀ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਭੇਜ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਅਫਗਾਨ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦਖਲ ਦੇਣ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਨਹੀਂ ਹਨ।ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ 'ਤੇ ਰੂਸੀ ਮਾਹਰ ਆਂਦਰੇਈ ਸੇਰੇਂਕੋ, ਰੂਸੀ ਸੋਸਾਇਟੀ ਆਫ ਪੋਲੀਟੀਕਲ ਸਾਇੰਟਿਸਟਸ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਨੇਜ਼ਾਵਿਸਿਮਾਇਆ ਗਜ਼ੇਟਾ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਆਬਜ਼ਰਵਰ ਨੇ ITON.TV (ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ-ਰੂਸੀ ਟੀਵੀ) ਨੂੰ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਅਤੇ ਵਿਸਫੋਟਕ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਸਮਾਵੇਸ਼ੀ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਪਰ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਸਫਲਤਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ।
ਪੜ੍ਹੋ ਇਹ ਅਹਿਮ ਖ਼ਬਰ- ਜਾਣੋ 2022 'ਚ ਕਿਹੜੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ 'ਪਾਸਪੋਰਟ' ਹੈ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਪਾਸਪੋਰਟ ਦੀ ਰੈਕਿੰਗ
ਏਜੰਸੀ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਅੱਤਵਾਦ ਵਿਰੋਧੀ ਮਾਹਰ ਸਥਿਤੀ 'ਤੇ ਨੇੜਿਓਂ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਹਮਲਿਆਂ 'ਚ ISI ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਆਈਐਸਆਈ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸਟੇਟ-ਖੁਰਾਸਾਨ ਅਤੇ ਹੱਕਾਨੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਨੂੰ ਹੱਲਾਸ਼ੇਰੀ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਸਰੋਤਾਂ ਨੇ ਏਜੰਸੀ ਨੂੰ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ IS-K ਕੋਲ ਵਿੱਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਲਮਾਟੀ ਅਤੇ ਕਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਲੁੱਟਮਾਰ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਕਜ਼ਾਖਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕਾਸਿਮ-ਜੋਮਾਰਟ ਤੋਕਾਏਵ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਸਮੂਹਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੰਧੀ ਸੰਗਠਨ (ਸੀਐਸਟੀਓ) ਦੇ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਕਾਨਫਰੰਸ ਸੰਮੇਲਨ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਹਿੰਸਾ ਦੌਰਾਨ 16 ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 16 ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ, ਅਤੇ 1,300 ਤੋਂ ਵੱਧ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਸਨ। ਤੋਕਾਏਵ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ 1,270 ਕਾਰੋਬਾਰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਅਤੇ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਮਾਲ ਅਤੇ ਬੈਂਕ ਲੁੱਟੇ ਗਏ ਅਤੇ ਲਗਭਗ 500 ਪੁਲਸ ਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਾੜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਤੋਕਾਯੇਵ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਥੇ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਹੁਣ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਰਕਾਰੀ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤੇਲ ਅਤੇ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਕਜ਼ਾਕਿਸਤਾਨ 24,380 ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ (2020) ਦੀ PPP ਨਾਲ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਅਤੇ ਅਮੀਰ ਰਾਜ ਹੈ।
ਸਕਾਟਲੈਂਡ: ਸੋਮਵਾਰ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਬਾਹਰੀ ਸਮਾਗਮਾਂ ਸਬੰਧੀ ਕੋਵਿਡ ਨਿਯਮਾਂ 'ਚ ਮਿਲੇਗੀ ਢਿੱਲ
NEXT STORY 
