ਹੈਦਰਾਬਾਦ (ਭਾਸ਼ਾ)— ਆਪਣੇ ਲਈ ਤਾਂ ਹਰ ਕੋਈ ਸੋਚਦਾ ਪਰ ਦੂਜਿਆਂ ਲਈ ਕੁਝ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸੋਚਣ ਵਾਲੇ ਵਿਰਲੇ ਹੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਜ਼ਹਰ ਮਕਸੂਸੀ ਇਹ ਉਹ ਨਾਂ ਹੈ, ਜੋ ਭੁੱਖਿਆਂ ਨੂੰ ਰਜਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦੇ ਦਬੀਰਪੁਰਾ ਪੁਲ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਹਰ ਦੁਪਹਿਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਲਾਈਨ 'ਚ ਬੈਠ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਜ਼ਹਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਰੀ-ਵਾਰੀ ਪਲੇਟਾਂ 'ਚ ਗਰਮਾ-ਗਰਮ ਖਾਣਾ ਪਰੋਸਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਲਸਿਲਾ ਪਿਛਲੇ 7 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਜ 7 ਥਾਂਵਾਂ 'ਤੇ ਲੋਕ ਉਸ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਤੋਂ ਇਕ ਸਮੇਂ ਢਿੱਡ ਭਰ ਕੇ ਖਾਣਾ ਖਾਂਦੇ ਹਨ।
ਭੁੱਖ ਨਾਲ ਹੈ ਗੂੜ੍ਹਾ ਰਿਸ਼ਤਾ—
ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਚੰਚਲਗੁਡਾ ਇਲਾਕੇ ਵਿਚ ਜਨਮੇ ਅਜ਼ਹਰ ਲਈ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਕਦੇ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਰਹੀ। 4 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਸਿਰ ਤੋਂ ਪਿਤਾ ਦਾ ਸਾਇਆ ਉਠ ਗਿਆ। 5 ਭੈਣ-ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਪਾਲਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਮਾਂ 'ਤੇ ਆ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਅਜ਼ਹਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਨਾਨਾ ਦੇ ਇੱਥੋਂ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਸੀ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੋਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਸਨ, ਇਸ ਲਈ ਕਦੇ ਦਿਨ 'ਚ ਇਕ ਵਾਰ ਤਾਂ ਕਦੇ ਦੋ ਦਿਨ 'ਚ ਇਕ ਵਾਰ ਖਾਣਾ ਮਿਲਦਾ ਸੀ। ਲਿਹਾਜਾ ਭੁੱਖ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੁਰਾਣਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਰਿਹਾ।
ਇੰਝ ਕੀਤੀ ਸਖਤ ਮਿਹਨਤ—
12 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗਲਾਸ ਫਿਟਿੰਗ ਦਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਝ ਸਾਲ ਦਰਜੀ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸਾਲ 2000 'ਚ ਤਕਰੀਬਨ 19 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਪਲਾਸਟਰ ਆਫ ਪੇਰਿਸ ਦਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਅੱਜ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਦਾ ਸਾਧਨ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਹੁਣ ਉਹ 3 ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਹਨ।
ਇਸ ਵਾਕਿਆ ਨੇ ਸੋਚਣ ਲਈ ਕੀਤਾ ਮਜਬੂਰ—
ਖਾਣਾ ਖੁਆਉਣ ਦੇ ਸਿਲਸਿਲੇ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਅਜ਼ਹਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 2012 'ਚ ਉਹ ਦਬੀਰਪੁਰਾ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੇ ਨੇੜਿਓਂ ਲੰਘ ਰਹੇ ਸਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਕ ਔਰਤ ਨੂੰ ਰੋਂਦੇ ਦੇਖਿਆ। ਪੁੱਛਣ 'ਤੇ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਉਹ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਿਨ ਤੋਂ ਭੁੱਖੀ ਹੈ। ਲਕਸ਼ਮੀ ਨਾਂ ਦੇ ਇਸ ਔਰਤ ਦੀ ਹਾਲਤ ਦੇਖ ਕੇ ਅਜ਼ਹਰ ਤੋਂ ਰਿਹਾ ਨਹੀਂ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤੁਰੰਤ ਉਸ ਨੂੰ ਖਾਣਾ ਖਰੀਦ ਕੇ ਦਿੱਤਾ। ਕਹਿਣ ਨੂੰ ਤਾਂ ਇਹ ਇਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਵਾਕਿਆ ਸੀ ਪਰ ਇਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸੋਚਣ 'ਤੇ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਤੋਂ ਖਾਣਾ ਬਣਵਾ ਕੇ ਲਿਆਏ ਅਤੇ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਕੋਲ 15 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣਾ ਖੁਆਇਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਿਆ।
ਭੁੱਖ ਦਾ ਕੋਈ ਧਰਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ—
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭੁੱਖ ਦਾ ਕੋਈ ਧਰਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਲਿਹਾਜ਼ਾ ਉਹ ਹਰ ਧਰਮ, ਜਾਤ, ਵਰਗ, ਉਮਰ ਅਤੇ ਖੇਤਰ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਢਿੱਡ ਭਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਇੰਝ ਹੀ ਚੱਲਦਾ ਰਿਹਾ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਤਾਦਾਦ 50 ਤਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। ਅਜ਼ਹਰ ਲਈ ਇੰਨੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਘਰ ਦਾ ਖਾਣਾ ਬਣਵਾ ਕੇ ਲਿਆਉਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋਣ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਰੇਲਵੇ ਪੁਲ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਖਾਣਾ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕੁਝ ਪਲੇਟਾਂ ਅਤੇ ਤੰਬੂ ਦਰੀਆ ਵੀ ਲਿਆਂਦੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਅੱਜ ਉੱਥੇ 1200 ਤੋਂ ਵਧ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣਾ ਖੁਆਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਖਾਣਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਹੁਣ ਕੁੱਕ ਰੱਖੇ ਗਏ ਹਨ।
ਸਾਥੀਆਂ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਸਹਿਯੋਗ—
ਅਜ਼ਹਰ ਦੇ ਇਸ ਨੇਕ ਕੰਮ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਕੁਝ ਮੇਹਰਬਾਨ ਸਾਥੀਆਂ ਨੇ ਸਹਿਯੋਗ ਵੀ ਦਿੱਤਾ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਆਨਲਾਈਨ ਆਰਡਰ ਕਰ ਕੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਮਾਨ ਭਿਜਵਾਉਣ ਲੱਗੇ। ਦੂਜੇ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਕੁਝ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਅਜ਼ਹਰ ਨੇ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲ 'ਤੇ ਅੱਜ ਬੈਂਗਲੁਰੂ, ਰਾਏਚੂਰ, ਗੁਹਾਟੀ ਅਤੇ ਟਾਂਡੂਰ ਸਮੇਤ ਕੁੱਲ 7 ਥਾਂਵਾਂ 'ਤੇ ਕਰੀਬ 1200 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਕੋਂ ਸਮੇਂ ਖਾਣਾ ਖੁਆਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉੱਪਰ ਵਾਲਾ ਆਪਣੇ ਬੰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਭੁੱਖਾ ਜਗਾਉਂਦਾ ਤਾਂ ਹੈ ਪਰ ਭੁੱਖਾ ਸੁਵਾਉਂਦਾ ਨਹੀਂ। ਇਸ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਅਜ਼ਹਰ ਵਰਗੇ ਲੋਕ ਉਸ ਦੀ ਇਸ ਰਹਿਮਤ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਾਇਮ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।
ਦੁਸਹਿਰੇ ਦੇ ਦਿਨ ਫਰਾਂਸ 'ਚ ਰਾਫੇਲ ਦੇ ਨਾਲ 'ਸ਼ਸਤਰ ਪੂਜਨ' ਕਰਨਗੇ ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ
NEXT STORY