Jagbani

helo

Jagbani.in

ਸਾਨੂੰ ਦੁੱਖ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ opt-out ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹੋ।

ਪਰ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਗਲਤੀ ਨਾਲ ''Block'' ਸਿਲੈਕਟ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਾਂ ਫਿਰ ਭਵਿੱਖ 'ਚ ਤੁਸੀਂ ਨੋਟਿਫਿਕੇਸ਼ਨ ਪਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਥੱਲੇ ਦਿੱਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਪਾਲਨ ਕਰੋ।

  • ਇੱਥੇ ਜਾਓ Chrome>Setting>Content Settings
  • ਇੱਥੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ Content Settings> Notification>Manage Exception
  • "https://www.punjabkesri.in:443" ਦੇ ਲਈ Allow ਚੁਣੋ।
  • ਆਪਣੇ ਬ੍ਰਾਉਜ਼ਰ ਦੀ Cookies ਨੂੰ Clear ਕਰੋ।
  • ਪੇਜ ਨੂੰ ਰਿਫ੍ਰੈਸ਼( Refresh) ਕਰੋ।
Got it
  • JagbaniKesari TvJagbani Epaper
  • Top News

    FRI, SEP 12, 2025

    6:41:10 AM

  • rbi plans remote mobile locking for small loan recovery

    RBI ਦਾ ਨਵਾਂ ਨਿਯਮ! ਹੁਣ ਲੋਨ ਨਾ ਚੁਕਾਉਣ 'ਤੇ ਲੌਕ...

  • bus full of passengers overturns

    ਵੱਡਾ ਹਾਦਸਾ: ਸਵਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਭਰੀ ਬੱਸ ਪਲਟੀ, 5 ਦੀ...

  • 1 bride spent her suhagraat with 25 grooms

    1-2 ਨਹੀਂ ਲਾੜੀ ਨੇ ਪੂਰੇ 25 ਲਾੜਿਆਂ ਨਾਲ ਮਨਾਈ...

  • firing in nagoke village

    ਪਿੰਡ ਨਾਗੋਕੇ ਵਿਖੇ ਫਾਈਰਿੰਗ, ਨੌਜਵਾਨ ਦੇ ਲੱਗੀਆਂ 6...

browse

  • ਪੰਜਾਬ
  • ਦੇਸ਼
    • ਦਿੱਲੀ
    • ਹਰਿਆਣਾ
    • ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ
    • ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
    • ਹੋਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
  • ਵਿਦੇਸ਼
    • ਕੈਨੇਡਾ
    • ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ
    • ਪਾਕਿਸਤਾਨ
    • ਅਮਰੀਕਾ
    • ਇਟਲੀ
    • ਇੰਗਲੈਂਡ
    • ਹੋਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਖਬਰਾਂ
  • ਦੋਆਬਾ
    • ਜਲੰਧਰ
    • ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ
    • ਕਪੂਰਥਲਾ-ਫਗਵਾੜਾ
    • ਰੂਪਨਗਰ-ਨਵਾਂਸ਼ਹਿਰ
  • ਮਾਝਾ
    • ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ
    • ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ
    • ਤਰਨਤਾਰਨ
  • ਮਾਲਵਾ
    • ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ
    • ਲੁਧਿਆਣਾ-ਖੰਨਾ
    • ਪਟਿਆਲਾ
    • ਮੋਗਾ
    • ਸੰਗਰੂਰ-ਬਰਨਾਲਾ
    • ਬਠਿੰਡਾ-ਮਾਨਸਾ
    • ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ-ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ
    • ਫਰੀਦਕੋਟ-ਮੁਕਤਸਰ
  • ਤੜਕਾ ਪੰਜਾਬੀ
    • ਪਾਰਟੀਜ਼
    • ਪਾਲੀਵੁੱਡ
    • ਬਾਲੀਵੁੱਡ
    • ਪੌਪ ਕੌਨ
    • ਟੀਵੀ
    • ਰੂ-ਬ-ਰੂ
    • ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਯਾਦਾ
    • ਮੂਵੀ ਟਰੇਲਰਜ਼
  • ਖੇਡ
    • ਕ੍ਰਿਕਟ
    • ਫੁੱਟਬਾਲ
    • ਟੈਨਿਸ
    • ਹੋਰ ਖੇਡ ਖਬਰਾਂ
  • ਵਪਾਰ
    • ਨਿਵੇਸ਼
    • ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ
    • ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ
    • ਵਪਾਰ ਗਿਆਨ
  • ਅੱਜ ਦਾ ਹੁਕਮਨਾਮਾ
  • ਗੈਜੇਟ
    • ਆਟੋਮੋਬਾਇਲ
    • ਤਕਨਾਲੋਜੀ
    • ਮੋਬਾਈਲ
    • ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕਸ
    • ਐੱਪਸ
    • ਟੈਲੀਕਾਮ
  • ਦਰਸ਼ਨ ਟੀ.ਵੀ.
  • ਧਰਮ
  • ਏਸ਼ੀਆ ਕੱਪ 2025
  • Home
  • ਤੜਕਾ ਪੰਜਾਬੀ
  • ਦੇਸ਼
  • ਵਿਦੇਸ਼
  • ਖੇਡ
  • ਵਪਾਰ
  • ਧਰਮ
  • Google Play Store
  • Apple Store
  • E-Paper
  • Kesari TV
  • Navodaya Times
  • Jagbani Website
  • JB E-Paper

ਪੰਜਾਬ

  • ਦੋਆਬਾ
  • ਮਾਝਾ
  • ਮਾਲਵਾ

ਮਨੋਰੰਜਨ

  • ਬਾਲੀਵੁੱਡ
  • ਪਾਲੀਵੁੱਡ
  • ਟੀਵੀ
  • ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਯਾਦਾ
  • ਪਾਰਟੀਜ਼
  • ਪੌਪ ਕੌਨ
  • ਰੂ-ਬ-ਰੂ
  • ਮੂਵੀ ਟਰੇਲਰਜ਼

Photos

  • Home
  • ਮਨੋਰੰਜਨ
  • ਖੇਡ
  • ਦੇਸ਼

Videos

  • Home
  • Latest News 2023
  • Aaj Ka Mudda
  • 22 Districts 22 News
  • Job Junction
  • Most Viewed Videos
  • Janta Di Sath
  • Siasi-te-Siasat
  • Religious
  • Punjabi Stars Interview
  • Home
  • Punjab News
  • Jalandhar
  • ਦਿਲ ਹੈ ਕਿ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ : ‘ਗਰਾਊਂਡ ਜ਼ੀਰੋ ਵਿਚ ਦਿਲ’

PUNJAB News Punjabi(ਪੰਜਾਬ)

ਦਿਲ ਹੈ ਕਿ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ : ‘ਗਰਾਊਂਡ ਜ਼ੀਰੋ ਵਿਚ ਦਿਲ’

  • Edited By Rajwinder Kaur,
  • Updated: 04 May, 2020 11:03 AM
Jalandhar
ground zero heart shivdeep
  • Share
    • Facebook
    • Tumblr
    • Linkedin
    • Twitter
  • Comment

ਸਥਾਨ-ਪ੍ਰਿਥਵੀ, 2020

ਸ਼ਿਵਦੀਪ

ਧੂੰਆਂ, ਲੋਹਾ ਜਾਂ ਕੰਕਰੀਟ। ਮਾਸਕ, ਲੋਹਾ ਰੋਕਣ ਲਈ ਜੈਕਟ ਜਾਂ ਲੋਹਾ ਸਾਂਭਣ ਲਈ ਇਕ ਛਾਤੀ, ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਅਣਜੰਮੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਕੀ ਦੇ ਕੇ ਜਾਂਵਾਗਾ। ਮੈਨੂੰ ਹਾਲੇ ਵੀ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਇਕ ਫ਼ਿਲਮ ਵਾਂਗ ਲਗ ਰਿਹਾ। ਮੈਂ ਹੁਣ ਵੀ ਜਦੋਂ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਡਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਇਹ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਡਰ ਵਿਚੋਂ ਬੋਲ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਨਹੀਂ, ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਤੋਂ ਲੁਕਣ ਦੀ ਸਾਜਿਸ਼ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਾਂ। ਬਾਹਰਲਾ ਤਣਾਓ ਅਤੇ ਅੰਦਰ ਦੀ ਸੰਘਣੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਮੈਨੂੰ ਵਿਚਿਲਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਵਾਰ-ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹਾਂ, ਵਾਰ-ਵਾਰ ਲਿਖਦਾ ਹਾਂ ਇਹ ਵਾਕ, ਇਹ ਸ਼ਬਦ ‘ਸੂਰਜ’, ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਸੂਰਜ ਡੁਬਣਾ ਮੈਨੂੰ ਚੰਗਾ ਲਗਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਕੱਲ ਫਿਰ ਮੁੜ ਆਵੇਗਾ ਨਵੀਂ ਆਸ ਨਾਲ। ਵਾਰ-ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਹੀ ਯਾਦ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਮੁਨੱਖ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਦੀ ਆਸ ਕਿਸੇ ਵੀ ਘਟਨਾ-ਦੁਰਘਟਨਾ ਤੋਂ ਗਿੱਠ ਕੁ ਉਚੀ ਹੀ ਰਹੀ ਹੈ।  

ਇਹ ਚੰਗੇ ਦਿਨ ਮੈਨੂੰ ਚੰਗੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਲਗ ਰਹੇ। ਇਸ ਤਰਾਂ ਘਰੇ ਬੈਠ ਕੇ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਪੜ੍ਹਦੇ, ਲਿਖਦੇ ਰਹਿਣਾ, ਫਿਲਮਾਂ ਦੇਖਣਾ ਜਾਂ ਸਾਰਾ ਸਮਾਂ ਆਪਣੀ ਸਟੱਡੀ ਵਿਚ ਪਏ ਰਹਿਣਾ, ਇਹ ਸਭ ਲਈ ਮੇਰੀ ਵੱਡੀ ਲੜਾਈ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਰਾਂ ਦੇ ਦਿਨ ਬਿਤਾਣਾ ਮੇਰੇ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਚੰਗੇ ਦਿਨ ਹਨ। ਜਿਸਦੇ ਲਈ ਮੈਂ ਹਰ ਦਿਨ ਜਿੱਦ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਇਕ ਲਗਾਤਾਰ ਲੜਾਈ ਲੜੀ। ਨਿੱਕੇ ਜਿਹੇ ਘਰ ਵਿਚ ਮੇਰਾ ਇਕ ਅਗਿਆਤਵਾਸ ਹੈ, ਜਿਥੇ ਹੋਰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ। ਮੈਂ ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਜਾਵਾਂਗਾ, ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਸਟੱਡੀ ਵਿਚ ਬੈਠਾਂਗਾ, ਅੱਜ ਮੈਂ ਲਿਖਣਾ ਹੈ, ਇਹ ਨਵੀਂ ਆਈ ਕਿਤਾਬ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨੀ ਹੈ, ਪਲੀਜ਼ ਮੈਨੂੰ ਕੋਈ ਡਿਸਟਰਬ ਨਾ ਕਰੇ। ਪਲੀਜ਼ ਫੋਨ ਉਪਰ ਜੋ ਆਦਮੀ ਹੈ ਉਸਨੂੰ ਕਹੋ ਕਿ ਮੈਂ ਸੌਂ ਰਿਹਾ ਹਾਂ, ਉਸਨੂੰ ਕਹੋ ਮੈਂ ਘਰ ਨਹੀਂ। ਅੱਜ ਮੈਂ ਦਫਤਰ ਨਹੀਂ ਜਾ ਰਿਹਾ, ਅੱਜ ਮੈਂ ਦੋ-ਤਿੰਨ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇਖਣੀਆਂ ਹਨ। ਕਮਾਲ ਹੈ ਹੁਣ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਇਹ ਸਭ ਕਰਨ ਲਈ ਦਿਨ ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਲਈ ਮੈਨੂੰ ਕੋਈ ਉਕਤ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਪੈ ਰਹੀ। ਇਕ ਇਕ ਕਰਕੇ ਨਿੱਕੀ ਵੱਡੀਆਂ ਥਾਂਵਾ ਬੰਦ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ, ਆਦਮੀ ਦੇਹ ਤਿਆਗ ਕੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਦੇ ਨੰਬਰਾਂ ਵਾਲੀ ਸੂਚੀ  ਵਿਚ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਮੈਂ ਹੁਣੇ ਇਸ ਅਗਿਆਤਵਾਸ ਵਿਚੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਬਾਹਰ ਮਾਹੌਲ ਸੰਘਣਾ ਹੋ ਰਿਹਾ, ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਅਗਿਆਤਵਾਸ ਵਿਚ ਬੇਚੈਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਆਨੇ ਬਹਾਨੇ ਫੋਨ ਮਿਲਾਉਂਦਾ ਹਾਂ, ਇਧਰ ਉਧਰ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਕੇ ਰੱਖ ਦਿੰਨਾ ਹਾਂ। ਆਨੇ ਬਹਾਨੇ ਬਾਹਰ ਸੜਕ ਉਪਰ ਨਿਕਲਦਾ ਹਾਂ, ਜੇਬ ਵਿਚ ਫੋਨ ਖੜਕਨ ਲਗਦਾ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਰਸੋਈ ਦਾ ਸਮਾਨ ਲਿਆਣ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਖਿਝ ਆਉਂਦੀ ਸੀ, ਅੱਜ ਸਵੇਰੇ ਉਹ ਵੀ ਲੈਣ ਚਲਾ ਗਿਆ, ਕਾਫ਼ੀ ਦੇਰ ਬੈਂਚ ਉਪਰ ਬੈਠ ਕੇ ਲੋਗਾਂ ਦੇ ਮੂੰਹ ਦੇਖਦਾ ਰਿਹਾ। ਕਿੰਨੇ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵੱਲ ਇਸ ਤਰਾਂ ਦੇਖਿਆ ਹੈ। ਮੇਰਾ ਦਿਲ ਕਰਦਾ ਹੈ ਮੈਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਬਸ ਦੇਖਦਾ ਰਹਾਂ। ਜੇਬ ਵਿਚ ਫਿਰ ਫੋਨ ਖੜਕਦਾ ਹੈ, ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਜਾਣਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਹੁਣ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂ ਫਜ਼ੂਲ ਵਿਚ ਬਾਹਰ ਘੁੰਮ ਰਿਹਾ ਹਾਂ।  ਕਿਉਂ ਉਲਟ ਚਲਦਾ ਹਾਂ ਮੈਂ। ਕੀ ਮਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਚਮੁੱਚ ਇਸ ਤਰਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਰਫਕੱਟ ਅੱਖਾਂ ਸਾਹਮਣਿਓਂ ਗੁਜ਼ਰਦੇ ਹਨ। ਇਕ ਕਵੀ ਜਿਹੜੇ ਕੱਟ ਨੂੰ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚੋਂ ਵੀ ਬਾਹਰ ਰੱਖ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਇਕ ਅਦ੍ਰਿਸ਼ ਸਕਰੀਨ ਉਪਰ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਚਲਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਮੈਂ ਹੁਣੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਹੈ।  

ਮੈਂ ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਉਦਾਸ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਅਲਹਿਦਗੀ ਬੜੇ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਵੀ ਉਦਾਸ ਨੀਂਦ ਉਤਾਰੀ ਹੈ ਦੇਹ ਤੋਂ। ਉਠਦਿਆਂ ਨਜ਼ਰ ਪਰਦੇ ਵੱਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਤੋਂ ਨਿੱਕੀ ਨਿੱਕੀ ਧੁੱਪ ਅੰਦਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਿਆ ਪਿਆ ਉਸਦੀ ਤਸਵੀਰ ਖਿਚਦਾ ਹਾਂ, ਸੋਚਾਂ ਵਿਚ ਗੁਆਚ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ। ਇਕਦਮ ਮੇਰੇ ਦੁਆਲੇ ਪਈਆਂ ਚੀਜਾਂ ਮੇਰੇ ਉਪਰ ਹਾਵੀ ਹੋਣ ਲਗਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਿਸਤਰ ਤੋਂ ਉਸਰਦਾ ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਘਰ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਦੇਖਦਾ ਹਾਂ। ਕਮਾਲ ਹੈ ਕਦੇ ਦੇਖਿਆ ਹੀ ਨਹੀਂ ਇਸ ਤਰਾਂ ਘਰ ਵੱਲ। ਮੈਂ ਹਰਿਕ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਯੂਮ ਕਰਕੇ ਦੇਖਣ ਲਈ ਬੇਚੈਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ। ਕੈਮਰਾ ਚੁੱਕਦਾ ਹਾਂ, ਘਰ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਖਿੱਚਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ ਹਾਂ। ਅਲੱਗ ਅਲੱਗ ਹਿਸੇ ਨੂੰ ਅਲੱਗ ਅਲੱਗ ਨਾਮ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਸੱਚ ਜਾਣਨਾ ਮੈਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਲ ਘਰ ਨੂੰ ਐਨੇ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਵੇਖਿਆ ਹੈ। ਕਿੰਨੀਆਂ ਨਿੱਕੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਜੋ ਬੰਦੇ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਹ ਲੈਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਮੈਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਵਸਤੂ ਵੀ ਬੜੀ ਸਹਿਜਤਾ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਚ ਰਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ; ਐਨਾ ਕਿ ਆਪਣੇ ਹੋਣ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੀ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਬਾਲਕਨੀ ਦੀ ਕੰਧ ਨਾਲ ਲੱਗ ਖੜਾ ਰਿਹਾ। ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਯਾਦ ਕਿ ਮੈਂ ਉਸ ਵਕਤ ਕੁੱਝ ਸੋਚ ਵੀ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।  ਮੈਂਨੂੰ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਨਾਲ ਜੁੜਣਾ ਚੰਗਾ ਲਗ ਰਿਹਾ ਹੈ। 

ਇਹ ਦੂਰ ਦੀ ਘਟਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ: ਮੇਰੇ ਮਨੁੱਖੀ ਸੁਭਾਅ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਸੀ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਦੂਰ ਦੀ ਘਟਨਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਆਦਤਨ ਭੁੱਲ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਅਜੋਕੇ ਦੌਰ ਵਿਚ ਕੁਝ ਵੀ ਦੂਰ ਨਹੀਂ। ਮੌਤ ਤਾਂ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ। ਸ਼ਾਇਦ ਮਨੁੱਖ ਹਮੇਸ਼ਾ ਵਾਂਗ ਦੇਰ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।  7-10 ਮਾਰਚ ਦੇ ਦਿਨ ਆਪਣੇ ਕੁਝ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਹਿਮਾਚਲ ਸਾਂ। ਉਥੋਂ ਵਾਪਸ ਆਕੇ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੀਆਂ ਦੀ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵਧਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈਆਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਹੀ ਘਰ ਰਹਿਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਇਸ ਘਰ ਰਹਿਣ ਨੂੰ ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਬਹੁਤੇ ਸ਼ਬਦ ਮੇਰੇ ਲਈ ਨਵੇਂ ਸਨ। ਸੋ ਇਹ ਨੇੜੇ ਕਿਤੇ ਦੀ ਘਟਨਾ ਨਾਲ ਮੈਂ ‘ਕੋਆਰੰਟੀਨ, ਹੋ ਗਿਆ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਪਤਾ ਚਲਿਆ ਕਿ 31 ਦਸੰਬਰ, 1:38 ਮਿੰਟ ’ਤੇ ਹੀ ਚਾਈਨਾ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟ ਉਪਰ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਇਕ ਅਣਜਾਣ ਵਾਇਰਸ ਦਾ ਹਮਲਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। 1 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਵੂਹਾਨ ਦੀ ਸੀ ਫੂਡ ਮਾਰਕਿਟ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਕਈ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਪਤਾ ਚਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਇਕ ਮਨੁੱਖ ਤੋਂ ਦੂਸਰੇ ਵਿਚ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਚਲ ਸੋ ਚਲ ਜੋ ਅੱਜ ਵੀ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਚਾਈਨਾ ਦੇ ‘ਵੁਹਾਨ’ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ ਸਾਂ, ਨਾ ਉਥੋਂ ਦੀ ਸੀ-ਫੂਡ ਮਾਰਕਿਟ ਨੂੰ। ਜਦੋਂ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਇਹ ਖ਼ਬਰਾਂ ਵਧਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈਆਂ ਮੈਂ ਤਾਂ ਵੀ ਇਸਨੂੰ ਦੂਰ ਦੀ ਘਟਨਾ ਮੰਨ ਰਿਹਾ ਸਾਂ। ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਪਰ ਮੈਂ ਮੰਨਣਾ ਨਹੀਂ ਚਹੁੰਦਾ ਸਾਂ ਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਦੀ ਘਟਨਾ ਹੈ।

PunjabKesari

ਸ਼ਾਇਦ ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਹਰਕਤ ਵਿਚ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕੋਈ ਵੀ ਘਟਨਾ ਦੂਰ ਦੀ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ। ਇਹ ਇਸੇ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਉਪਰ ਫੈਲੀ ਇਕ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਨੇ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜੋ ਸੀ ਉਸਨੂੰ ਉਘਾੜ ਕੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਚੰਗੇ ਬੰਦੇ ਵੀ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਰਕੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਜੇ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਪਰ ਬਹੁਤਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰੋਂ ਇਹੀ ਸਭ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸੀ ਹੋਰ ਜਿਆਦਾ ਉਘੜ ਕੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਚੁਕੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਡੇ ਮੁਲਕ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਰਹੀ। ਇਸ ਮਹਾਮਾਰੀ ਨੇ ਸਾਡੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਮਾਜਿਕ ਤਾਣੇ ਬਾਣੇ ਵਿਚ ਵਸਿਆ ਅਣਮਨੁੱਖੀ ਵਿਚਾਰ ਅੰਡਰਲਾਈਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਵਰਲਡ ਹੈਲਥ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਵੀ ਪੋਲ ਖੁੱਲ ਗਈ ਹੈ। ਠੀਕ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਮੁਲਕ ਅਜਿਹੀ ਘਟਨਾ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਰ ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਹੋਇਆ ਉਹ ਇੰਨਾ ਗੈਰ-ਜਿੰਮੇਰਾਨਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸਦਾ ਅੰਦਾਜਾ ਲਗਾਉਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ । ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਮੰਨ ਲਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹਿਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲਾਕ-ਡਾਊਨ ਕਈ ਸਰਕਾਰਾਂ ਲਈ ਪਰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅੱਜ ਵੀ ਮਾੱਬ ਲਿੰਚਇੰਗ, ਰੇਪ, ਭੁੱਖਮਰੀ ਅਤੇ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਲੋਕ ਮਰ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਮਾਜਿਕ, ਰਾਜਨੀਤਕ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗੀ ਬਣਤਰ ਉਪਰ ਦੁਬਾਰਾ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨਾ ਪਏਗਾ। ਇਕਵੀਂ ਸਦੀ ਮਸ਼ੀਨ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹਰਗਿਜ਼ ਨਹੀਂ।

ਮਨੁੱਖ ਘਟੀਆਂ ਤੋਂ ਹੋਰ ਘਟੀਆਂ ਹੋਈ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜਲਦੀ ਸਮਝ ਲੈਣਾ ਪਵੇਗਾ ਕਿ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਲ ਅੰਦਰ ਹੁੰਦੀ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੂਰ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਹ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਨਿਗਾਹ ਨਹੀਂ ਮਾਰਾਂਗੇ ਤਾਂ ਮਨੁੱਖ ਇਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਘਾਰ ਵੱਲ ਜਾਵੇਗਾ। ਸਾਨੂੰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਇਕ ਕੁਲੈਕਟਵ ਅਪਰੋਚ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਅਸੀਸੀ ਦੇ ਸੰਗੀਤ, ਈਰਾਨ ਦੀ ਨਰਜ਼ਿਸ਼, ਆਇਰਲੈਂਡ ਦੇ ਹੈਂਡਰਿਕ ਅਤੇ ਹੋਰ ਲੋਗ ਜੋ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧਧੇ ਹਪਏ ਆਂਕੜਿਆਂ ਨੂੰ ਮਹਿਜ਼ ਆਂਕੜਿਆਂ ਦੇ ਤੌਰ ਉਪਰ ਨਹੀਂ ਦੇਖ ਰਹੇ, ਨਾਲ ਸਾਡੀ ਸਾਂਝ ਕੀ ਹੈ ਇਹ ਬਹੁਤ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਦੇਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਨਾਵਲ ‘ਪਲੇਗ’ ਵਿਚ ਕਾਮੂ  ਇਕ ਥਾਂ ਲਿਖਦਾ ਹੈ ਕਿ, “ਬੁਰਾਈ ਬੰਦੇ ਦੀ ਅਗਿਆਨਤਾ ਵਿਚੋਂ ਨਿਕਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਚੰਗੇ ਇਰਾਦੇ ਵੀ ਉੰਨਾ ਹੀ ਨੁਕਸਾਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜੇਕਰ ਸਾਡੀ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਤਾਲਮੇਲ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨਹੀਂ।” 

ਸਿਰਫ਼ ਵਧਦੇ ਆਂਕੜੇ ਦੇਖਦਾ ਹਾਂ- ਮੈਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਵਾਰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਕਵੀ ਲਈ ਇਹ ਮਰਦੇ ਹੋਏ ਲੋਕ ਸਿਰਫ਼ ਆਂਕੜਾ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਕਵਿਤਾ ਮੈਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਰਾਹ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਸਾਹ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਊਣਾ ਦੀ ਆਸ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਜਦੋਂ ਸੂਰਜ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਨਹੀਂ ਲਿਖਣ ਪਾਉਂਦਾ ਉਦੋਂ ਇਕ ਸ਼ਬਦ ਲਿਖਦਾ ਹਾਂ, ‘ਸੂਰਜ’। ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਵੀ ਆਸ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ ਹੁਣ ਮੈਂ ਆਂਕੜੇ ਦੇਖਦਾ ਹਾਂ, ਗਿਣਤੀ-ਮਿਣਤੀ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਮੁਲਕਾਂ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿਚ ਘੱਟ ਆਂਕੜੇ ਰੱਖਦਾਂ ਹਾਂ। ਹੁਣ ਉਚੇਚ ਨਾਲ ਕੋਈ ਖ਼ਬਰ ਨਹੀਂ ਪੜਦਾ। ਪਹਿਲੇ ਕੁੱਝ ਦਿਨ ਖ਼ਬਰਾਂ ਉਪਰ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੀ, ਫਿਰ ਉਹ ਵੀ ਬੋਰ ਕਰਨ ਲੱਗੀਆਂ। 15-20 ਦਿਨ ਕੁਆਰੰਟੀਨ ਵਿਚ ਨਿਕਲਣ ਤੋਂ ਸਭ ਕੁੱਝ ਆਦਤਨ ਜਿਹਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਅੰਦਰਲੇ ਕਿਸੇ ਬੰਦੇ ਨੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਮੋਢਿਆ ਉਪਰ ਰੱਖ ਦਿਤਾ ਹੈ। ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂ ਵਧਦੇ ਆਂਕੜੇ ਮੈਨੂੰ ਉੰਨੇ ਦੁਖਦਾਈ ਨਹੀਂ ਲਗ ਰਹੇ, ਜਿੰਨੇ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਲਗਦੇ ਹਨ। ਕੁੱਝ ਇਕ ਵਾਰ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਉਪਰ ਲਿਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਮਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਚੈਪਟਰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿਆਂ। ਹਰ ਰੋਜ਼ ਉਹੀ ਆਸ, ਉਹੀ ਸੂਰਜ ਅਤੇ ਉਹੀ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਲੜਦੇ ਹਾਂ।

ਦੁਬਾਰਾ ਲਿਖਦਾ ਹਾਂ ‘ਸੂਰਜ’। ਬਹੁਤੇ ਟੀ.ਵੀ ਚੈਨਲਾਂ ਅਤੇ ਝੰਡਾ ਬਰਦਾਰਾਂ ਨੇ ਹੁਣ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਕਮਰਸ਼ੀਅਲ ਬਣਾ ਲਿਆ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਬਾਰੇ ਹੁਣ ਲਿਖਣ ਨੂੰ ਦਿਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਇਹ ਸਭ ਜਗ ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਮੈਂ ਇਸ ਗੱਲ ਵਿਚੋਂ ਵੀ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਗਿਆ ਹਾਂ ਕਿ ਇਸ ਕਿਸੇ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਸੀ ਜਾਂ ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਪ੍ਰਕੋਪ। ਦੋਹਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਆਦਮੀ ਆਦਮੀ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਖੜ ਗਿਆ ਹੈ। ਮਰੀਜ਼ਾ ਦੀ ਗਣਨਾ, ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਅਤੇ ਵਾਰਡਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਦੇ ਅਧਾਰ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰਲੇ ਅਧਾਰ ਨੂੰ ਬੜਾ ਨਿਖ਼ਾਰ ਕੇ ਕਟਹਿਰੇ ਵਿਚ ਖ਼ੜਾ ਕਰ ਦਿਤਾ ਹੈ। ਸਿਵੇਆਂ ਦੇ ਰਾਹ ਬੰਦ, ਹਮਦਰਦੀ ਖ਼ਤਮ, ਸ਼ੱਕ, ਅਤੇ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਤਬਕੇ ਨਾਲ ਜੋੜੇ ਜਾਣਾ ਇਕ ਕੁੱਝ  ਬਹੁਤ ਛੋਟੇ ਦਰਜੇ ਦੀਆਂ ਉਦਹਰਣਾ ਹਨ। ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਚਹਿਰਾ ਮਾਸਕ ਪਿਛੇ ਵੀ ਨੰਗਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੋ ਧੜਿਆਂ ਵਿਚ ਵੰਡੇ ਗਏ ਹਨ ਲੋਕ-ਮਾਸਕ ਵਾਲ ਅਤੇ ਬਿਨਾਂ ਮਾਸਕ ਵਾਲੇ, ਦੋਵੇਂ ਇਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਬਹੁਤੇ ਮੁਲਕ ਨੂੰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੀ ਘਾਟ ਰੜਕ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਵਾਇਰਸ ਗਰੀਬ ਲਈ ਭੁਖਮਰੀ ਹੈ, ਮਿਡਲ ਕਲਾਸ ਲਈ ਜੇਲ, ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਘਰਾਣਿਆ ਲਈ ਮੌਕਾ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਬੀਮਾਰੀ ਨੇ ਸਾਡੇ ਬਾਹਰੀ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨੂੰ ਨੰਗਾ ਕਰ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰਾ ਮੁਲਕ, ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਕਿਆਸਰਾਈਆਂ ਸਭ ਕੁਝ ਇਥੋਂ ਦੇ ਬਾਸ਼ਿੰਦਆਂ ਵਾਂਗ ਖੋਖ਼ਲਾ ਹੋ ਗਿਆ ਲਗਦਾ ਹੈ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਮੌਬਲਿਚਿੰਗ ਦੀ ਘਟਨਾ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਲਗ ਰਹੀ ਹੈ, ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਬੰਦ ਘਰ ਵਿਚ ਵੀ ਇਸਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਇਸ ਜਿਸ ਭੀੜ ਤੋਂ ਮੈਂ ਡਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਕੌਣ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ ਇਸ ਭੀੜ ਵਿਚ। 

ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਕਹਿਣ ਵਿਚ ਵੀ ਕੋਈ ਝਿਜਕ ਨਹੀਂ ਕਿ ਡਰ ਗਿਆ ਹਾਂ, ਖਿੱਝ ਕੇ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ‘ਚੰਗਾ ਜੇ ਮਰ ਜਾਂਦਾ ਡਾਰਵਿਨ ਦਾ ਬਾਂਦਰ’। 

ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਅੰਦਰਲੀ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ ਬਦਲਾਅ: ਮੈਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਹੜੀ ਦੌੜ ਇਸ ਮਹਾਮਾਰੀ ਨੂੰ ਇਕ ‘ਗ੍ਰੈਂਡ-ਈਵੈਂਟ’ ਵਿਚ ਬਦਲਣ ਦੀ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਮੁਲਕ ਵਿਚ ਦੇਖੀ ਹੈ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਨਹੀਂ ਦੇਖੀ। ਸਾਡੇ ਬਹੁਤੇ ਫੈਸਲੇ ਇਸ ਤਰਾਂ ਲਗਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਅਸੀਂ ਇਸ ‘ਕੋਰੋਨਾ-ਈਵੈਂਟ’ ਨੂੰ ਸੈਲੀਬ੍ਰੇਟ ਕਰਨ ਲਈ ਮਿਥੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰਲਾ ਮਦਾਰੀਪੁਣਾ ਹੈ, ਪਾਖ਼ੰਡ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਸਖ਼ਤ ਸਮੇਂ ਦਰਮਿਆਨ ਅਸੀਂ ਅੰਤਰਿ ਸੰਵਾਦ ਰਾਂਹੀ ਅੰਦਰਲੇ ਮਹਾਂਮਾਨਵ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਗੇ ਪਰ ਉਲਟ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਬ੍ਰਹਮਰਾਖ਼ਸ਼ ਵੱਡਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਅੰਦਰਲੀ ਅੱਗ ਨੂੰ ਇਕ ਹੋਰ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਰਾਹ ਉਪਰ ਧਕੇਲ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਜਿਸਦਾ ਖਮਿਆਜ਼ਾ ਆਣ ਵਾਲੀਆਂ ਨਸਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੰਦਰ ਬਣਦੀ ਜੁਗਤ ਰਾਂਹੀ ਭੁਗਤਿਆ ਜਾਏਗਾ। ਹਰਾਰੀ, ਅਰੁੰਧਤੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਚਿੰਤਕਾਂ ਦੇ ਆਰਟੀਕਲ ਪੜ ਲਏ ਹਨ। ਮੇਰੇ ਵੀ ਦਿਮਾਗ ਹੁਣ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਨੇ ਹਾਵੀ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਾਰੇ ਚੈਪਟਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੀ ਬਦਲਾਅ ਹੋਏਗਾ। ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ਉਪਰ ਕੋਈ ਪਾਜ਼ੀਟਵ ਬਦਲਾਅ ਹੋਵੇਗਾ ਇਹ ਮੰਨਣ ਨੂੰ ਦਿੱਲ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦਾ। ਮੈਂ ਇਸ ਸ਼ੰਕਾ ਵਿਚ ਹਾਂ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਫਿਰ ਵਾਪਿਸ ਉਸੇ ਬੇਤਾਲੀ ਰਿਦਮ ਵਿਚ ਵਾਪਿਸ ਪਰਤ ਜਾਏਗਾ, ਜਿਥੋਂ ਇਹ ਉਖੜਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਸਾਡੇ ਸਮਿਆਂ ਦੀ ਇਕ ਬਹੁਤ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਘਟਨਾ ਹੈ, ਬਾਹਰੀ ਵੀ ਅਤੇ ਜ਼ਿਹਨੀ ਵੀ।         
ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ ਪੈਰ ਰੱਖਣ ਨੂੰ ਦਿਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਦਿੱਲ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਨੂੰ ਬੇਚੈਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।    
 
 

  • Ground Zero
  • Heart
  • Shivdeep
  • ਸ਼ਿਵਦੀਪ
  • ਗਰਾਊਂਡ ਜ਼ੀਰੋ
  • ਦਿਲ

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ 'ਚ ਅੱਜ ਤੋਂ 'ਕਰਫਿਊ' ਖਤਮ, ਸਵੇਰੇ 10 ਵਜੇ ਤੋਂ 6 ਵਜੇ ਤੱਕ ਖੁੱਲ੍ਹਣਗੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ

NEXT STORY

Stories You May Like

  • dc dalwinderjit singh is personally leading the relief operations
    DC ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਦਲਵਿੰਦਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਖ਼ੁਦ ਗਰਾਊਂਡ ਜ਼ੀਰੋ 'ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਰਾਹਤ ਕਾਰਜਾਂ ਦੀ ਕਰ ਰਹੇ ਅਗਵਾਈ
  • purple potatoes heart diabetes patient blessing
    ਕਿਸੇ ਵਰਦਾਨ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ 'ਬੈਂਗਨੀ' ਆਲੂ ! ਦਿਲ ਤੇ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਜ਼ਰੂਰ ਪੜ੍ਹਨ ਇਹ ਖ਼ਬਰ
  • farmer could not bear the sight of crop destruction
    ਫ਼ਸਲ ਦੀ ਤਬਾਹੀ ਦਾ ਮੰਜਰ ਨਹੀਂ ਵੇਖ ਸਕਿਆ ਕਿਸਾਨ, ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਨਾਲ ਹੋਈ ਮੌਤ
  • girlfriend filter insta arun
    Insta 'ਤੇ ਲਾਏ ਅਜਿਹੇ ਫਿਲਟਰ ਕਿ 52 ਸਾਲਾ ਔਰਤ ਨੂੰ ਦਿਲ ਹਾਰ ਬੈਠਾ 26 ਸਾਲਾ ਨੌਜਵਾਨ! ਜਦੋਂ ਮਿਲਿਆ ਤਾਂ...
  • cardiac surgeon hospital heart attack
    ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਚੈਕਅਪ ਕਰ ਰਹੇ 39 ਸਾਲਾ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਪਿਆ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ, ਹੋਈ ਮੌਤ
  • uff yeh siyapaa song dil parinda released
    ਉਫ ਯੇ ਸਿਆਪਾ ਦਾ ਗੀਤ ਦਿਲ ਪਰਿੰਦਾ ਰਿਲੀਜ਼
  • police officers should remember that they are servants  not masters
    ਪੁਲਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਕਿ ਉਹ ਸੇਵਕ ਹਨ, ਮਾਲਕ ਨਹੀਂ
  • farmer suffers heart attack after seeing water filling fields
    ਖੇਤਾਂ 'ਚ ਭਰਿਆ ਪਾਣੀ ਦੇਖ ਕਿਸਾਨ ਨੂੰ ਪਿਆ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ
  • tera tera hatti jalandhar
    ਤੇਰਾ ਤੇਰਾ ਹੱਟੀ ਜਲੰਧਰ ਵਲੋਂ ਹੜ੍ਹ ਪੀੜਤਾਂ ਲਈ ਚੌਥੀ ਖੇਪ ਰਾਹਤ ਸਮਗਰੀ ਦੀ ਸੇਵਾ...
  • cm bhagwant mann in action meeting called tomorrow
    ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਛੁੱਟੀ ਮਿਲਦੇ ਹੀ ਐਕਸ਼ਨ 'ਚ CM ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ, ਸੱਦ ਲਈ ਮੀਟਿੰਗ
  • latest on punjab  s weather
    ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੌਸਮ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਤਾਜ਼ਾ ਅਪਡੇਟ, ਜਾਣੋ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਹਾਲ
  • jalandhar police arrests 7 accused with heroin  illicit liquor
    ਜਲੰਧਰ ਪੁਲਸ ਵੱਲੋਂ ਹੈਰੋਇਨ, ਨਜ਼ਾਇਜ ਸ਼ਰਾਬ ਤੇ ਨਸ਼ੀਲੀਆਂ ਗੋਲ਼ੀਆਂ ਸਮੇਤ 7 ਮੁਲਜ਼ਮ...
  • time fixed for bursting crackers on diwali and other festivals in jalandhar
    ਜਲੰਧਰ 'ਚ ਦੀਵਾਲੀ ਤੇ ਹੋਰ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਮੌਕੇ ਪਟਾਕੇ ਚਲਾਉਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਤੈਅ, ਲੱਗੀਆਂ...
  • blood donation camp in mahalakshmi mandir jalandhar
    ਮਹਾਲਕਸ਼ਮੀ ਮੰਦਰ ’ਚ 97 ਖ਼ੂਨਦਾਨੀਆਂ ਨੇ ਬਲੱਡ ਡੋਨੇਟ ਕਰਕੇ ਦਿੱਤੀ ਸ਼ਹੀਦ ਲਾਲਾ ਜਗਤ...
  • scams in tenders worth crores related to street lights
    ਸਟਰੀਟ ਲਾਈਟਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਰੋੜਾਂ ਦੇ ਟੈਂਡਰਾਂ ’ਚ ਪੂਲਿੰਗ ਤੇ ਵਾਰਡ ਨੰਬਰ 69 ਦੇ...
  • a bullet motorcycle caught fire in jalandhar
    ਜਲੰਧਰ 'ਚ ਚੱਲਦੇ ਬੁਲੇਟ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ ਨੂੰ ਲੱਗੀ ਅੱਗ, ਮਚੀ ਹਫ਼ੜਾ-ਦਫ਼ੜੀ
Trending
Ek Nazar
snake bites continue in gurdaspur

ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ 'ਚ ਸੱਪਾਂ ਦੇ ਡੰਗਣ ਦਾ ਕਹਿਰ ਜਾਰੀ, ਹੈਰਾਨ ਕਰੇਗਾ ਅੰਕੜਾ

single mother becomes famous singer gives birth to son

ਕੁਆਰੀ ਮਾਂ ਬਣੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਿੰਗਰ, ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਨਮ

man arrested for roaming suspiciously near border

ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਨੇੜੇ ਸ਼ੱਕੀ ਹਾਲਾਤ 'ਚ ਘੁੰਮਦਾ ਵਿਅਕਤੀ ਕਾਬੂ

big trouble for the people of jalandhar these routes are closed

ਜਲੰਧਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਖੜ੍ਹੀ ਹੋਈ ਵੱਡੀ ਮੁਸੀਬਤ! ਇਹ ਰਸਤੇ ਹੋਏ ਬੰਦ

holidays announced in schools of jalandhar district dc issues orders

ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ 'ਚ ਛੁੱਟੀਆਂ ਦਾ ਐਲਾਨ, DC ਨੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹੁਕਮ

everything destroyed due to floods in punjab

Punjab: ਕਹਿਰ ਓ ਰੱਬਾ! 3 ਨੂੰ ਧੀ ਦਾ ਵਿਆਹ, ਹੜ੍ਹ 'ਚ ਹੋ ਗਿਆ ਸਭ ਕੁਝ ਤਬਾਹ

mother put newborn freezer sleep

ਹਾਏ ਓ ਰੱਬਾ! ਜਵਾਕ ਨੂੰ ਫ੍ਰੀਜ਼ਰ 'ਚ ਰੱਖ ਖੁਦ ਸੌਂ ਗਈ ਮਾਂ, ਤੇ ਫਿਰ....

arrested mla raman arora s health is deteriorating

ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ MLA ਰਮਨ ਅਰੋੜਾ ਦੀ ਵਿਗੜੀ ਸਿਹਤ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਰੈਫਰ

dera beas chief baba gurinder singh dhillon gives big orders to the sangat

ਡੇਰਾ ਬਿਆਸ ਮੁਖੀ ਬਾਬਾ ਗੁਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ ਵੱਲੋਂ ਸੰਗਤ ਨੂੰ ਵੱਡੇ ਹੁਕਮ

30 schools in fazilka district to remain closed until further orders

ਵੱਡੀ ਖ਼ਬਰ: ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ 'ਚ 30 ਸਕੂਲ ਅਗਲੇ ਹੁਕਮਾਂ ਤੱਕ ਰਹਿਣਗੇ...

heavy rain alert in punjab

ਪੰਜਾਬੀਓ ਰਹੋ ਅਜੇ ਸਾਵਧਾਨ! ਮੌਸਮ ਦੀ ਆ ਗਈ ਵੱਡੀ ਅਪਡੇਟ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ 'ਚ...

education minister s big announcement regarding holidays in punjab schools

ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਕੂਲਾਂ 'ਚ ਛੁੱਟੀਆਂ ਬਾਰੇ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਵੱਡਾ ਐਲਾਨ, ਜਾਣੋ ਕਦੋਂ...

punjab school education board releases date sheet for supplementary examinations

ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਕੂਲਾਂ 'ਚ ਛੁੱਟੀਆਂ ਮਗਰੋਂ ਸਿੱਖਿਆ ਬੋਰਡ ਵੱਡਾ ਫ਼ੈਸਲਾ, ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ...

amidst floods in punjab health minister dr balbir singh makes big announcement

ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਹੜ੍ਹਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਦਾ ਵੱਡਾ ਐਲਾਨ

holidays likely to be extended till september 10 in gurdaspur

ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਕੂਲਾਂ ਅੰਦਰ 10 ਸਤੰਬਰ ਤੱਕ ਵੱਧ ਸਕਦੀਆਂ ਨੇ ਛੁੱਟੀਆਂ

schools will not open in amritsar

ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ 'ਚ ਨਹੀਂ ਖੁੱਲ੍ਹਣਗੇ ਸਕੂਲ, DC ਨੇ ਦਿੱਤੇ ਵੱਡੇ ਹੁਕਮ

big incident in punjab  two brothers passed away

ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਵੱਡੀ ਘਟਨਾ, ਜਹਾਨੋ ਤੁਰ ਗਏ 2 ਸਕੇ ਭਰਾ

death of the only brother of two sisters in america

ਕਹਿਰ ਓ ਰੱਬਾ: ਅਮਰੀਕਾ 'ਚ ਦੋ ਭੈਣਾਂ ਦੇ ਇਕਲੌਤੇ ਭਰਾ ਦੀ ਮੌਤ

Daily Horoscope
    Previous Next
    • ਬਹੁਤ-ਚਰਚਿਤ ਖ਼ਬਰਾਂ
    • illegal cutting trees landslides floods
      'ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਟਾਈ ਕਾਰਨ ਆਈਆਂ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣ ਅਤੇ ਹੜ੍ਹ ਵਰਗੀ...
    • earthquake earth people injured
      ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕਿਆਂ ਨਾਲ ਕੰਬੀ ਧਰਤੀ, ਡਰ ਦੇ ਮਾਰੇ ਘਰਾਂ 'ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲੇ ਲੋਕ
    • new virus worries people
      ਨਵੇਂ ਵਾਇਰਸ ਨੇ ਚਿੰਤਾ 'ਚ ਪਾਏ ਲੋਕ, 15 ਦੀ ਹੋਈ ਮੌਤ
    • dawn warning issued for punjabis
      ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਲਈ ਚੜ੍ਹਦੀ ਸਵੇਰ ਚਿਤਾਵਨੀ ਜਾਰੀ! ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਿੰਡਾਂ ਲਈ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ,...
    • fashion young woman trendy look crop top with lehenga
      ਮੁਟਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਟਰੈਂਡੀ ਲੁਕ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਕ੍ਰਾਪ ਟਾਪ ਵਿਦ ਲਹਿੰਗਾ
    • yamuna water level in delhi is continuously decreasing
      ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਯਮੁਨਾ ਦਾ ਪਾਣੀ ਲਗਾਤਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਘੱਟ, ਖਤਰਾ ਅਜੇ ਵੀ ਬਰਕਰਾਰ
    • another heartbreaking incident in punjab
      ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਫਿਰ ਰੂਹ ਕੰਬਾਊ ਘਟਨਾ, ਨੌਜਵਾਨ ਨੂੰ ਮਾਰੀ ਗੋਲੀ, ਮੰਜ਼ਰ ਦੇਖਣ ਵਾਲਿਆਂ...
    • abhijay chopra blood donation camp
      ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹੀ ਅਸਲ ਰੋਲ ਮਾਡਲ ਹਨ : ਅਭਿਜੈ ਚੋਪੜਾ
    • big news  famous singer abhijit in coma
      ਵੱਡੀ ਖਬਰ ; ਕੋਮਾ 'ਚ ਪਹੁੰਚਿਆ ਮਸ਼ਹੂਰ Singer ਅਭਿਜੀਤ
    • alcohol bottle ration card viral
      ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਬੋਤਲ ਵਾਲਾ ਰਾਸ਼ਨ ਕਾਰਡ ਵਾਇਰਲ, ਅਜੀਬ ਘਟਨਾ ਨੇ ਉਡਾਏ ਹੋਸ਼
    • 7th pay commission  big good news for 1 2 crore employees  after gst now
      7th Pay Commission : 1.2 ਕਰੋੜ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਲਈ ਵੱਡੀ ਖ਼ੁਸ਼ਖ਼ਬਰੀ, GST ਤੋਂ...
    • ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਖਬਰਾਂ
    • explosion police rdx
      ਪੰਜਾਬ 'ਚ 2 ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਧਮਾਕੇ, RDX ਬਲਾਸਟ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਦਸ਼ਾ, ਮੰਗੀ ਫੌਜੀ ਸਹਾਇਤਾ
    • punjab government farmers
      ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਦੀ ਰਾਸ਼ੀ ਜਾਰੀ
    • gurdwara sahib  fire  sri guru granth sahib ji
      ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਵੱਡੀ ਘਟਨਾ, ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਕਾਰ ਸੇਵਾ ਵਿਖੇ ਲੱਗੀ ਅੱਗ, 3 ਸਰੂਪ ਅਗਨ ਭੇਟ
    • latest on punjab  s weather
      ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੌਸਮ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਤਾਜ਼ਾ ਅਪਡੇਟ, ਜਾਣੋ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਹਾਲ
    • punjab police transfers
      ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਸ 'ਚ ਹੋਏ Transfers! ਪੜ੍ਹੋ ਪੂਰੀ List
    • snake bites continue in gurdaspur
      ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ 'ਚ ਸੱਪਾਂ ਦੇ ਡੰਗਣ ਦਾ ਕਹਿਰ ਜਾਰੀ, ਹੈਰਾਨ ਕਰੇਗਾ ਅੰਕੜਾ
    • father has been cheating on his daughter for 4 years
      ਪੰਜਾਬ ਸ਼ਰਮਸਾਰ: 4 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਪਿਓ ਧੀ ਦੀ ਰੋਲਦਾ ਰਿਹਾ ਪੱਤ, ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹ...
    • sgpc allocates rs 20 crore for flood victims
      SGPC ਨੇ ਹੜ੍ਹ ਪੀੜਤਾਂ ਲਈ ਰੱਖੇ 20 ਕਰੋੜ, ਕਰ'ਤੇ ਵੱਡੇ ਐਲਾਨ
    • dr balbir singh extended his hand to help flood victims
      ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਹੜ੍ਹ ਪੀੜ੍ਹਤਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਵਧਾਇਆ ਹੱਥ, ਆਰਥਿਕ...
    • akal takht sahib kuldeep singh gargajj
      ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਜਥੇਦਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕੰਨਿਆਕੁਮਾਰੀ ’ਚ ਅੱਯਾਵਲ਼ੀ ਮੁਖੀ ਨਾਲ...
    • google play
    • apple store

    Main Menu

    • ਪੰਜਾਬ
    • ਦੇਸ਼
    • ਵਿਦੇਸ਼
    • ਦੋਆਬਾ
    • ਮਾਝਾ
    • ਮਾਲਵਾ
    • ਤੜਕਾ ਪੰਜਾਬੀ
    • ਖੇਡ
    • ਵਪਾਰ
    • ਅੱਜ ਦਾ ਹੁਕਮਨਾਮਾ
    • ਗੈਜੇਟ

    For Advertisement Query

    Email ID

    advt@punjabkesari.in


    TOLL FREE

    1800 137 6200
    Punjab Kesari Head Office

    Jalandhar

    Address : Civil Lines, Pucca Bagh Jalandhar Punjab

    Ph. : 0181-5067200, 2280104-107

    Email : support@punjabkesari.in

    • Navodaya Times
    • Nari
    • Yum
    • Jugaad
    • Health+
    • Bollywood Tadka
    • Punjab Kesari
    • Hind Samachar
    Offices :
    • New Delhi
    • Chandigarh
    • Ludhiana
    • Bombay
    • Amritsar
    • Jalandhar
    • Contact Us
    • Feedback
    • Advertisement Rate
    • Mobile Website
    • Sitemap
    • Privacy Policy

    Copyright @ 2023 PUNJABKESARI.IN All Rights Reserved.

    SUBSCRIBE NOW!
    • Google Play Store
    • Apple Store

    Subscribe Now!

    • Facebook
    • twitter
    • google +