Jagbani

helo

Jagbani.in

ਸਾਨੂੰ ਦੁੱਖ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ opt-out ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹੋ।

ਪਰ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਗਲਤੀ ਨਾਲ ''Block'' ਸਿਲੈਕਟ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਾਂ ਫਿਰ ਭਵਿੱਖ 'ਚ ਤੁਸੀਂ ਨੋਟਿਫਿਕੇਸ਼ਨ ਪਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਥੱਲੇ ਦਿੱਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਪਾਲਨ ਕਰੋ।

  • ਇੱਥੇ ਜਾਓ Chrome>Setting>Content Settings
  • ਇੱਥੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ Content Settings> Notification>Manage Exception
  • "https://www.punjabkesri.in:443" ਦੇ ਲਈ Allow ਚੁਣੋ।
  • ਆਪਣੇ ਬ੍ਰਾਉਜ਼ਰ ਦੀ Cookies ਨੂੰ Clear ਕਰੋ।
  • ਪੇਜ ਨੂੰ ਰਿਫ੍ਰੈਸ਼( Refresh) ਕਰੋ।
Got it
  • JagbaniKesari TvJagbani Epaper
  • Top News

    MON, JUL 28, 2025

    4:27:37 PM

  • train derailed

    ਵੱਡੀ ਖ਼ਬਰ ; ਪਟੜੀ ਤੋਂ ਲਹਿ ਗਈ ਸਵਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਭਰੀ...

  • cm bhagwant mann foundation stone of shaheed bhagat singh heritage complex

    ਖਟਕੜ ਕਲਾਂ ਪਹੁੰਚੇ CM ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ, ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ...

  • earthquake in the stock market sensex falls more than 550 points

    ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਭੂਚਾਲ : ਸੈਂਸੈਕਸ 550 ਤੋਂ ਵੱਧ...

  • aadhaar card buses prtc

    ਅਧਾਰ ਕਾਰਡ ਵਾਲੀਆਂ ਬੱਸਾਂ 'ਚ ਸਫਰ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ...

browse

  • ਪੰਜਾਬ
  • ਦੇਸ਼
    • ਦਿੱਲੀ
    • ਹਰਿਆਣਾ
    • ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ
    • ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
    • ਹੋਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
  • ਵਿਦੇਸ਼
    • ਕੈਨੇਡਾ
    • ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ
    • ਪਾਕਿਸਤਾਨ
    • ਅਮਰੀਕਾ
    • ਇਟਲੀ
    • ਇੰਗਲੈਂਡ
    • ਹੋਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਖਬਰਾਂ
  • ਦੋਆਬਾ
    • ਜਲੰਧਰ
    • ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ
    • ਕਪੂਰਥਲਾ-ਫਗਵਾੜਾ
    • ਰੂਪਨਗਰ-ਨਵਾਂਸ਼ਹਿਰ
  • ਮਾਝਾ
    • ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ
    • ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ
    • ਤਰਨਤਾਰਨ
  • ਮਾਲਵਾ
    • ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ
    • ਲੁਧਿਆਣਾ-ਖੰਨਾ
    • ਪਟਿਆਲਾ
    • ਮੋਗਾ
    • ਸੰਗਰੂਰ-ਬਰਨਾਲਾ
    • ਬਠਿੰਡਾ-ਮਾਨਸਾ
    • ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ-ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ
    • ਫਰੀਦਕੋਟ-ਮੁਕਤਸਰ
  • ਤੜਕਾ ਪੰਜਾਬੀ
    • ਪਾਰਟੀਜ਼
    • ਪਾਲੀਵੁੱਡ
    • ਬਾਲੀਵੁੱਡ
    • ਪੌਪ ਕੌਨ
    • ਟੀਵੀ
    • ਰੂ-ਬ-ਰੂ
    • ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਯਾਦਾ
    • ਮੂਵੀ ਟਰੇਲਰਜ਼
  • ਖੇਡ
    • ਕ੍ਰਿਕਟ
    • ਫੁੱਟਬਾਲ
    • ਟੈਨਿਸ
    • ਹੋਰ ਖੇਡ ਖਬਰਾਂ
  • ਵਪਾਰ
    • ਨਿਵੇਸ਼
    • ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ
    • ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ
    • ਵਪਾਰ ਗਿਆਨ
  • ਅੱਜ ਦਾ ਹੁਕਮਨਾਮਾ
  • ਗੈਜੇਟ
    • ਆਟੋਮੋਬਾਇਲ
    • ਤਕਨਾਲੋਜੀ
    • ਮੋਬਾਈਲ
    • ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕਸ
    • ਐੱਪਸ
    • ਟੈਲੀਕਾਮ
  • ਦਰਸ਼ਨ ਟੀ.ਵੀ.
  • ਧਰਮ
  • ਅਜਬ ਗਜਬ
  • Home
  • ਤੜਕਾ ਪੰਜਾਬੀ
  • ਦੇਸ਼
  • ਵਿਦੇਸ਼
  • ਖੇਡ
  • ਵਪਾਰ
  • ਧਰਮ
  • Google Play Store
  • Apple Store
  • E-Paper
  • Kesari TV
  • Navodaya Times
  • Jagbani Website
  • JB E-Paper

ਪੰਜਾਬ

  • ਦੋਆਬਾ
  • ਮਾਝਾ
  • ਮਾਲਵਾ

ਮਨੋਰੰਜਨ

  • ਬਾਲੀਵੁੱਡ
  • ਪਾਲੀਵੁੱਡ
  • ਟੀਵੀ
  • ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਯਾਦਾ
  • ਪਾਰਟੀਜ਼
  • ਪੌਪ ਕੌਨ
  • ਰੂ-ਬ-ਰੂ
  • ਮੂਵੀ ਟਰੇਲਰਜ਼

Photos

  • Home
  • ਮਨੋਰੰਜਨ
  • ਖੇਡ
  • ਦੇਸ਼

Videos

  • Home
  • Latest News 2023
  • Aaj Ka Mudda
  • 22 Districts 22 News
  • Job Junction
  • Most Viewed Videos
  • Janta Di Sath
  • Siasi-te-Siasat
  • Religious
  • Punjabi Stars Interview
  • Home
  • Punjab News
  • Jalandhar
  • ਨੈਲਸਨ ਮੰਡੇਲਾ ਦੀ ਜੀਵਨੀ (ਕਿਸ਼ਤ-2)

PUNJAB News Punjabi(ਪੰਜਾਬ)

ਨੈਲਸਨ ਮੰਡੇਲਾ ਦੀ ਜੀਵਨੀ (ਕਿਸ਼ਤ-2)

  • Edited By Rajwinder Kaur,
  • Updated: 10 Apr, 2020 02:44 PM
Jalandhar
nelson mandela biography
  • Share
    • Facebook
    • Tumblr
    • Linkedin
    • Twitter
  • Comment

ਲੇਖਕ – ਗੁਰਤੇਜ ਸਿੰਘ ਕੱਟੂ
9815594197

ਨੈਲਸਨ ਨੇ ਵੱਡਾ ਹੋ ਕੇ ਰਾਜੇ ਦਾ ਸਲਾਹਕਾਰ ਬਣਨਾ ਸੀ...ਪਰ

ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨੈਲਸਨ ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਕੁੰਨੂੰ ਤੋਂ ਦੂਰ ਮਕ੍ਹੇਕੇਜ਼੍ਵੇਨੀ (Mqhekezweni) ਜੋ ਥੇਂਬੂ ਵੱਲ ਦੀ ਆਰਜ਼ੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਸੀ, ’ਚ ‘ਜੋਗਿੰਨਤਬਾ ਦਾਲਨਿਦਾਇਬੋ’ ਦੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ’ਚ ਛੱਡ ਆਈ। ਅਸਲ ’ਚ ਜੋਗਿੰਨਤਬਾ ਮੰਡੇਲਾ ਦੇ ਪਤਾ ਦੀ ਮਦਦ ਸਦਕਾ ਹੀ ਜੋਗਿੰਨਤਬਾ ਮਕ੍ਹਕੇਜ਼੍ਵੇਨੀ ਦਾ ਰਾਜਾ ਬਣ ਸਕਿਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਮੰਡੇਲਾ ਨੇ ਇਥੇ ਹੀ ਰਹਿਣਾ ਸੀ, ਰਾਜ-ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਦੇ ਮਹਿਲ ’ਚ।

ਮਕ੍ਹਕੇਜ਼੍ਵੇਨੀ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਰਾਜ-ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਦੀ ਅਤੇ ਨੈਲਸਨ ਦਾ ਛੋਟਾ ਜਹਾ ਸੰਸਾਰ ਉਸਦੇ ਦੋਨੋਂ ਬੱਚਿਆਂ, ਇਕਲੌਤਾ ਪੁੱਤਰ ਜਸਟਿਸ ਅਤੇ ਧੀ ਨੌਮਾਫੂ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ। ਜੋਗਿੰਨਤਬਾ ਨੇ ਮੰਡੇਲਾ ਦਾ ਇਕ ਹੋਰ ਨਾਂ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ, ਉਹ ਮੰਡੇਲਾ ਨੂੰ ‘ਟਾਟੋਮਬੁਲੂ’ ਕਹਿੰਦਾ, ਜਿਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਸੀ ‘ਬੁੱਢਾ ਬਾਬਾ’। ਰਾਜ-ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਜਦੋਂ ਮੰਡੇਲਾ ਗੰਭੀਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਚਿਹਰਾ ਸਿਆਣੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਵਾਂਗ ਹੋ ਜਾਂਦਾ।

ਇਹ ਨੈਲਸਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦੌਰ ਦਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਮਾਂ ਸੀ, ਜਿਸ ਸਦਕਾ ਉਸਦੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਗੁੜਤੀ ਮਿਲ ਰਹੀ ਸੀ। ਇਥੇ ਰਾਜ-ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਹਫ਼ਤੇ ’ਚ ਇਕ ਵਾਰ ਕਬਾਇਲੀ ਸੰਮੇਲਨ ਕਰਵਾਉਂਦਾ। ਨੈਲਸਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੰਮੇਲਨਾਂ ’ਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦਾ ਅਤੇ ਕਬੀਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਲਿਖਦਾ। ਨੈਲਸਨ ਇਸ ਸੰਮੇਲਨ ਪ੍ਰਤੀ ਰੁਝਾਨ ਬਾਰੇ ਖ਼ੁਦ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ “ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਸਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਸੁਣਨਾ ਮੈਨੂੰ ਬਹੁਤ ਚੰਗਾ ਲਗਦਾ। ਇਸ ਦਿਨ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਸਵਾਦਿਸ਼ਟ ਭੋਜਨ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣਦਾ-ਸੁਣਦਾ ਏਨਾ ਲੀਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਕਿ ਅਕਸਰ ਭੋਜਨ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਾ ਜਾਂਦਾ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ’ਚ ਕਾਫ਼ੀ ਦੇਰ ਢਿੱਡ ਪੀੜ ਹੁੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ”।

ਜਦੋਂ ਨੈਲਸਨ 16 ਸਾਲਾ ਦਾ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਰਾਜ-ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਨੇ ਨੈਲਸਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਇਕਲੌਤੇ ਪੁੱਤਰ ਜਸਟਿਸ ਦੀ ਸੁੰਨਤ ਕਰਵਾਈ। ਸੁੰਨਤ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ’ਚ ਹਰ ਉਸ ਬੱਚੇ ਲਈ ਇਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਰਸਮ ਹੈ, ਜੋ 16 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਭੋਗ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਰਸਮ ਸਦਕਾ ਬੱਚੇ ਮਰਦ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਭਾਵ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਸੰਭਾਲਣ ਦਾ ਹੱਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ।

ਸੁੰਨਤ ਕਰਵਾਉਣ ਤੋਂ ਕੁਝ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਕਬਾਇਲੀ ਸੰਮੇਲਨ ’ਚ ਇਕ ਬੁਲਾਰਾ ਮੁਖੀਆ ਮੈਲੀਗਕੁਇਲੀ ਨੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੰਦੇ ਕਿਹਾ ਕਿ “ਏਥੇ ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸਾਡੇ ਬੱਚੇ ਬੈਠੇ ਹਨ ਜਵਾਨ ਸੁਨੱਖੇ, ਸੁਡੌਲ, ਖ੍ਹੋਸਾ ਕਬੀਲੇ ਦੇ ਫੁੱਲ। ਇਹੀ ਸਾਡੀ ਕੌਮ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਹਨ। ਹੁਣੇ-ਹੁਣੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੁੰਨਤ ਦੀ ਰਸਮ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਰਦਾਨਾ ਜ਼ਿੰਵਾਰੀਆਂ ਨਿਭਾਉਣ ਦੀ ਦਹਿਲੀਜ਼ ’ਤੇ ਕਦਮ ਰੱਖਿਆ ਹੈ ਪਰ ਯਕੀਨ ਮੰਨੋ, ਇਹ ਸਭ ਅਰਥਹੀਨ ਅਤੇ ਖੋਖਲੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਹੁਣ ਕਦੇ ਸਾਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਾਂਗੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਖ੍ਹੋਸਾ ਲੋਕ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਸਾਰੇ ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੇ ਮੂਲ ਨਵਾਸੀ ਇਕ ਗ਼ੁਲਾਮ ਕੌਮ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਹੀ ਦੇਸ਼ ’ਚ  ਗ਼ੁਲਾਮ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਹੀ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ’ਤੇ ਮੁਜ਼ਾਰੇ ਬਣੇ ਬੈਠੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਗੋਰਿਆਂ ਦੀਆਂ ਡੂੰਘੀਆਂ ਹਨ੍ਹੇਰੀਆਂ ਖਾਨਾਂ ਵਿਚ ਲੱਕ ਤੋੜਵੀਂ ਮਿਹਨਤ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਸਹੇੜਨਗੇ ਤਾਂ ਜੋ ਗੋਰੇ ਲੋਕ ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲ ਜੀਵਨ ਜੀ ਸਕਣ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਜਵਾਨ ਮੁੰਡਿਆਂ ’ਚ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਮੁਖੀਏ ਵੀ ਬੈਠੇ ਹਨ, ਜਿਹੜੇ ਕਦੇ ਰਾਜਭਾਗ ਨਹੀਂ ਸੰਭਾਲ ਸਕਣਗੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਲੜਨ ਲਈ ਹਥਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਕਈ ਵਿਦਵਾਨ ਅਜਿਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਸਾਡੇ ਲੋਕਾਂ ’ਚ  ਗਿਆਨ ਨਹੀਂ ਵੰਡ ਸਕਣਗੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਅੱਜ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨਹੀਂ ਹਨ।”

PunjabKesari

ਪੜ੍ਹੋ ਇਹ ਵੀ ਖਬਰ - ਨੈਲਸਨ ਮੰਡੇਲਾ ਦਾ ਬਚਪਨ

ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਹ ਭਾਸ਼ਣ ਨੈਲਸਨ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਨਾ ਲੱਗਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਹ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਕੌਮ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਮੰਨਦਾ ਸੀਪਰ ਅਗਲੇ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਬਾਅਦ, ਜਦੋਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਕੁੰਨੂੰ ਵਿਖੇ ਝੌਂਪੜੀਆਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਾ ਕੇ ਰਾਖ਼ ਦੇ ਢੇਰ ’ਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਇਹ ਵੇਖ ਨੈਲਸਨ ਨੂੰ ਮਹਸੂਸ ਹੋਣ ਲੱਗਾ ਕਿ ਸੱਚਮੁੱਚ ਉਹ ਸੁੰਨਤ ਰਸਮ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਬਣਿਆ।

ਸਮਾਂ ਪਾ ਕੇ ਨੈਲਸਨ ਨੂੰ ਮੁਖੀਆ ਮੈਲੀਗਕੁਇਲੀ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸਮਝ ਆਉਣ ਲੱਗ ਪਈਆਂ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਨੈਲਸਨ ਅੰਦਰ ਇਕ ਬੀਜ ਬੋਅ ਦਿੱਤਾ, ਜੋ ਹੁਣ ਪੁੰਗਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।

ਨੈਲਸਨ ਨੇ ਵੱਡਾ ਹੋ ਕੇ ਰਾਜਾ ਸਬਾਟਾ ਦਾ ਸਲਾਹਕਾਰ ਬਣਨਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਨੈਲਸਨ ਨੂੰ ਉੱਚ ਵਿਦਿਆ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਇੰਗਕੋਬੋ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਕਲਾਰਕਸਬਰੀ ਸਕੂਲ ’ਚ ਮੁੜ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ। ਨੈਲਸਨ ਸੋਚਦਾ ਸੀ ਕਿ ਰਾਜਾ ਨਗੁਬੈਂਗਕੁਕਾ ਦੇ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ’ਚੋਂ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕਲਾਰਕਸਬਰੀ ’ਚ ਵੀ ਉਹੋ ਜਿਹਾ ਹੀ ਮਾਨ-ਸਨਮਾਨ ਮਲੇਗਾ, ਜੋ ਮਕ੍ਹੇਕੇਜ਼੍ਵੇਨੀ ’ਚ ਮਲਿਦਾ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਦਾ ਇਹ ਭਰਮ ਜਲਦੀ ਹੀ ਟੁੱਟ ਗਿਆ, ਕਿਉਂਕਿ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੜਕੇ ਉੱਚੇ ਘਰਾਣਿਆਂ ਤੋਂ ਆਏ ਹੋਏ ਸਨ। ਨੈਲਸਨ ਨੂੰ ਏਥੇ ਛੇਤੀ ਹੀ ਅਹਸਾਸ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਰੁਤਬਾ ਕਾਬਲੀਅਤ ਦੇ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਬਣੇਗਾ ਨਾ ਕਿ ਪਰਵਾਰਿਕ ਪਿਛੋਕੜ ਦੇ ਆਧਾਰ ’ਤੇ।

ਏਥੇ ਨੈਲਸਨ ਦੇ ਕਾਫ਼ੀ ਸਾਰੇ ਦੋਸਤ ਬਣੇ। ਨੈਲਸਨ ਬੀ.ਏ. ਦੀ ਡਗਿਰੀ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਲੰਮੀ ਅਤੇ ਔਖੀ ਕਤਾਬ ਹੀ ਮੰਨਦਾ ਸੀ। ਨੈਲਸਨ ਸ਼ੁਰੂ-ਸ਼ੁਰੂ ’ਚ ਸਾਧਾਰਣ ਅਤੇ ਢਿੱਲੜ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੀ ਪਰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਉਹ ਉਥੋਂ ਦੇ ਮਾਹੌਲ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹੋ ਕੇ ਥੋੜ੍ਹਾ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਜੂਨੀਅਰ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਕੋਰਸ 3 ਸਾਲਾ ਦੀ ਥਾਂ ਦੋ ਸਾਲਾ ’ਚ ਹੀ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਸਭ ਉਸ ਦੀ ਚੰਗੀ ਯਾਦਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਸੀ।

ਏਥੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਨੈਲਸਨ ਨੇ ਕਾਫ਼ੀ ਕੁਝ ਨਵਾਂ ਸਿੱਖਿਆ। ਉਸਦੀ ਸੋਚ ਅਤੇ ਵਿਵਹਾਰ ਬਾਰੇ ਹਾਲੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਰਿਪੱਖ ਤੇ ਪਰਪੱਕ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੋਏ ਪਰ ਉਹ ਦੁਨੀਆਂ ਬਾਰੇ ਕੁਝ-ਕੁਝ ਜਾਣਨ ਲੱਗ ਗਿਆ ਸੀ। ਏਥੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ 1937 ’ਚ ਫੋਰਟ ਬਿਊਫੋਰਟ ਵਿਖੇ ਹੈਅਲਡਟਾਊਨ ਵੈਸਲਿਅਨ ਕਾਲਜ ’ਚ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ। ਹੁਣ ਨੈਲਸਨ 19 ਸਾਲਾ ਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਏਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਕਿ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਸਰਕਾਰ ਹੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਸਰਕਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤਮ ਵਿਅਕਤੀ ਹਨ।

ਨੈਲਸਨ ’ਤੇ ਇਸ ਕਾਲਜ ’ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਉਸਦੇ ਸਾਇੰਸ ਦੇ ਅਧਿਆਪਕ ਫਰੈਕ ਲੇਬੈਂਟਲੇਲੇ ਦਾ ਪਿਆ। ਉਸਨੇ ਅੰਤਰ-ਕਬਾਇਲੀ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੇਖ ਕੇ ਨੈਲਸਨ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਿਆ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਅੰਤਰ-ਕਬਾਇਲੀ ਵਿਆਹ ਉਸ ਸਮੇਂ ਨਾ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਸੀ। ਇਹ ਸਭ ਦੇਖ ਕੇ ਨੈਲਸਨ ਦੀ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਕਬਾਇਲੀ ਸੋਚ ਦੀ ਪਕੜ ਢਿੱਲੀ ਹੋਣ ਲੱਗੀ। ਹੁਣ ਨੈਲਸਨ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਸਦੀ ਪਛਾਣ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਹੈ, ਕੇਵਲ ਥੇਂਬੂ ਜਾਂ ਖ਼੍ਹੋਸਾ ਨਹੀਂ।

ਨੈਲਸਨ ਨੂੰ ਲੰਮੀ ਦੌੜ ਦੌੜਨਾ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਲੰਮੀ ਦੌੜ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਤਣਾਅ ਘੱਟਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਏਥੇ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਲੰਮੀ ਦੌੜ ਲਗਾਉਂਦਾ ਅਤੇ ਇਕੱਲਾ ਹੀ ਦੌੜਦਾ ਰਹਿੰਦਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਸਨੇ ਮੁੱਕੇਬਾਜ਼ੀ ’ਚ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਾ ਚਾਹਿਆ ਪਰ ਸਰੀਰ ਦਾ ਪਤਲਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਉਹ ਇਸ ’ਚ ਭਾਗ ਨਾ ਲੈ ਸਕਿਆ। 

ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਜ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਨੇ ਨੈਲਸਨ ਦਾ ਦਾਖਲਾ ਐਲਿਸ ਸ਼ਹਿਰ ’ਚ ਸਥਿਤ ਫੋਰਟ ਹੇਅਰ ਯੂਨੀਵਰਸਟੀ ਕਾਲਜ ’ਚ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ। ਹੁਣ ਨੈਲਸਨ 21 ਸਾਲਾ ਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੂੰ ਏਥੇ ਪੜ੍ਹਨ ਆਉਣ ’ਤੇ ਬਹੁਤ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਫੋਰਟ ਹੇਅਰ ਵੀ ਕਲਾਰਕਸਬਰੀ ਅਤੇ ਹੈਡਲਟਾਊਨ ਵਾਂਗ ਇਕ ਈਸਾਈ ਮਸ਼ਿਨਰੀ ਸੰਸਥਾ ਸੀ। ਏਥੇ ਵੀ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਭਗਤੀ ਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ।

ਏਥੇ ਨੈਲਸਨ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਸਲਾਹਾਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ ਪਰ ਉਹ ਦੁਭਾਸ਼ੀਆ ਜਾਂ ਕਲਰਕ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ’ਚ ਨਾਗਰਿਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਾਲੇ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਬਹੁਤ ਖਿੱਚ ਰੱਖਦੀ ਸੀ। ਨੈਲਸਨ ਨੇ ਏਥੇ ਦੁਭਾਸ਼ੀਏ ਦਾ ਕੋਰਸ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।

ਫੋਰਟ ਹੇਅਰ ’ਚ ਨੈਲਸਨ ਦੌੜਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਫੁੱਟਬਾਲ ਦਾ ਖਿਡਾਰੀ ਵੀ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਹ ਨਾਟਕਮੰਡਲੀ ਦਾ ਰੰਗਕਰਮੀ ਵੀ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਦੋਸਤ ਨੇ ਇਕ ਵਾਰ ਇਬਾਰਾਹਿਮ ਲਿੰਕਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ’ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਨਾਟਕ ਲਿਖਿਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ’ਚ ਸਟੇਜ ’ਤੇ ਖੇਡਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ’ਚ ਨੈਲਸਨ ਨੇ ਲਿੰਕਨ ਦੇ ਕਾਤਿਲ ਜੌਹਨ ਵਾਇਕਸ ਬੂਥ ਦਾ ਰੋਲ ਬਾਖ਼ੂਬੀ ਨਿਭਾਇਆ ਸੀ। 

ਨੈਲਸਨ ਹੁਣ ਪੂਰਾ ਖ਼ੁਸ਼ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਕੁਝ ਸਾਲ ਤੱਕ ਉਸਨੂੰ ਬੀ.ਏ. ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਮਿਲ ਜਾਣੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਸੋਚਦਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਸਮਾਜ ਦੇ ਮੋਹਰੀਆਂ ’ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਬੀ.ਏ. ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੀ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਤਾ ਸੀ। ਉਹ ਸੋਚਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਇਕ ਵੱਡਾ ਸਾਰਾ ਘਰ ਪਾਏਗਾ, ਜਿਸ ਉਹ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਗੁਜ਼ਾਰੇਗਾ ਪਰ ਇਹ ਸਭ ਕਾਲਪਨਿਕ ਹੀ ਰਹਿ ਜਾਣਾ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਨੈਲਸਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ’ਚ ਇਕ ਸਮਾਂ ਅਜਿਹਾ ਆਇਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਇਹ ਸਭ ਬਦਲ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ।

ਉਸ ਸਾਲ ਫੋਰਟ ਹੇਅਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੰਗਠਨ ‘ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਸਮਤੀ’ (Student Reprehensive 3ouncil) ਦੀ ਚੋਣ ਲੜਨ ਵਾਸਤੇ ਨੈਲਸਨ ਦੇ ਨਾਂ ਦਾ ਨਾਮਕਰਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਮੀਟਿੰਗ ’ਚ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰਾ ਹੋਇਆ ਕਿ ਫੋਰਟ ਹੇਅਰ ’ਚ ਮਿਲਣ ਵਾਲਾ ਭੋਜਨ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਅਤੇ ਸਮਤੀ ਦੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਵੀ ਵਧਾਈਆਂ ਜਾਣ ਤਾਂ ਕਿ ਉਹ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਰਬੜ ਦੀ ਮੋਹਰ ਹੀ ਨਾ ਬਣੀ ਰਹੇ। ਨੈਲਸਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੰਗਾਂ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਸੀ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੇ ਬਹੁਮਤ ਨੇ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹੀਂ ਦੇਰ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਬਾਈਕਾਟ ਰਹੇਗਾ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸਾਡੀ ਇਹ ਮੰਗਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ।

ਪਰ ਜਲਦੀ ਕੁਝ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੇ ਚੋਣਾਂ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰ ਲਿਆ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਬਹੁ ਗਿਣਤੀ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਬਾਈਕਾਟ ਕੀਤਾ ਪਰ ਲਗਭਗ ਛੇਵੇਂ ਹਿੱਸੇ ਨੇ ਹੀ ਵੋਟਾਂ ਪਾਈਆਂ। ਉਸ ਸਮਤੀ ਦੇ ਛੇ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੇ ਜਾਂਦੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ’ਚੋਂ ਇਕ ਮੈਂਬਰ ਨੈਲਸਨ ਸੀ। ਇਸ ਵਾਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਬਹੁ-ਗਿਣਤੀ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਛੇਆਂ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। 

ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਚੋਣਾਂ ਦੁਬਾਰਾ ਤੋਂ ਕਰਵਾ ਲਈਆਂ। ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਛੇਵੇਂ ਹਿੱਸੇ ਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਪਈਆਂ ਪਰ ਹੁਣ ਨੈਲਸਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬਾਕੀ ਦੇ ਪੰਜ ਮੈਂਬਰ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਨੈਲਸਨ ਬਹੁ-ਗਿਣਤੀ ਦੀ ਮਰਜ਼ੀ ਮੁਤਾਬਕ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਬਾਈਕਾਟ ਕਰਨ ਕਰਕੇ ਦੁਬਾਰਾ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇਣਾ ਨੈਤਿਕ ਫ਼ਰਜ਼ ਸਮਝਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਵਾਰ ਇਕੱਲੇ ਨੈਲਸਨ ਨੇ ਹੀ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਨੇ ਨੈਲਸਨ ਨੂੰ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਸਨੇ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਵਾਪਸ ਨਾ ਲਿਆ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਫੋਰਟ ਹੇਅਰ ’ਚੋਂ ਮਜਬੂਰਨ ਬਰਖ਼ਾਸਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।

ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੇ ਨੈਲਸਨ ਨੂੰ ਸੰਕਟ ਦੀ ਘੜੀ ’ਚ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਨੈਲਸਨ ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਿੱਲ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਨੀਂਦ ਨਾ ਆਈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ’ਚ ਨੈਲਸਨ ਲਈ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਉਸਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਵੀ ਸਾਹਮਣਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।

ਨੈਲਸਨ ਸੋਚ ਰਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਨੈਤਿਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਠੀਕ ਸੀ ਪਰ ਜਿਹੜਾ ਰਾਹ ਉਹ ਚੁੱਣ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕੀ ਉਹ ਠੀਕ ਸੀ? ਕੀ ਉਹ ਨੈਤਿਕ ਮਸਲੇ ’ਤੇ ਆਪਣਾ ਵਿਦਿਅਕ ਭਵਿੱਖ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਦਾਅ ’ਤੇ ਲਾ ਰਿਹਾ? ਅਜਿਹੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਵਾਲ ਨੈਲਸਨ ਨੂੰ ਘੇਰ ਰਹੇ ਸਨ ਪਰ ਇਕ ਗੱਲ ਨੈਲਸਨ ਦੇ ਗਲੇ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਨਹੀਂ ਉਤਰ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਫ਼ਰਜ਼ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜਾਤੀ ਹਿੱਤਾਂ ਲਈ ਕੁਰਬਾਨ ਕਰ ਦੇਵੇ।

ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਜਦੋਂ ਨੈਲਸਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦਫ਼ਤਰ ’ਚ ਬੁਲਾਇਆ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਆਖ਼ਰ ’ਚ ਕੀ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਨੈਲਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਆਤਮਾ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਜਾ ਕੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੰਮਤੀ ਦੀ ਮੈਂਬਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਉਸਦਾ ਇਹ ਨਿਡਰ ਫ਼ੈਸਲਾ ਸੀ। ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਇਕ ਵਾਰ ਤਾਂ ਹਿੱਲ ਜਿਹਾ ਦਿਆ ਪਰ ਉਸਨੇ ਨੈਲਸਨ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਗਰਮੀ ਦੀਆਂ ਛੁੱਟੀਆਂ ਹੋਣੀਆਂ ਸਨ, ਇਸ ਲਈ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਛੁੱਟੀਆਂ ’ਚ ਦੁਬਾਰਾ ਸੋਚਣ ਦਾ ਇਕ ਵਾਰ ਮੌਕਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। 

ਨੈਲਸਨ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲੈਣ ਬਾਰੇ ਖ਼ੁਦ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ “ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਤੋਂ ਓਨਾ ਹੀ ਹੈਰਾਨ ਸੀ ਜਿੰਨਾ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੜ੍ਹਾਈ ਛੱਡਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਪਰ ਪਤਾ ਨੀ ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਸੀ, ਜੋ ਮੈਨੂੰ ਹਾਲਾਤ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨ ਦੇ ਰਿਹਾ ਸੀ।”
 

  • Nelson Mandela 2
  • Biography
  • ਨੈਲਸਨ ਮੰਡੇਲਾ
  • ਜੀਵਨੀ

ਬਾਵਾ ਹੈਨਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਈ ਕੌਂਸਲਰ ਤੇ ਕਾਂਗਰਸੀ ਆਗੂ ਘਰਾਂ 'ਚ ਹੋਏ ਕੁਆਰੰਟਾਈਨ

NEXT STORY

Stories You May Like

  • terrible accident in punjab leaves 2 dead
    ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਭਿਆਨਕ ਹਾਦਸੇ ਨੇ ਵਿਛਾਏ ਸੱਥਰ, 2 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਮੌਤ
  • 2 arrested for running a prostitution business
    ਦੇਹ ਵਪਾਰ ਦਾ ਧੰਦੇ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ 'ਤੇ ਪੁਲਸ ਦੀ ਵੱਡੀ ਕਾਰਵਾਈ, 2 ਜਣੇ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ
  • police recovered 2 pistols
    ਪੁਲਸ ਨੇ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਦੌਰਾਨ ਮੁਲਜ਼ਮ ਪਾਸੋਂ 2 ਪਿਸਤੌਲ ਤੇ ਜ਼ਿੰਦਾ ਰੌਂਦ ਕੀਤੇ ਬਰਾਮਦ
  • alia bhatt will do a cameo in war 2
    ਆਲੀਆ ਭੱਟ 'ਵਾਰ 2' 'ਚ ਕਰੇਗੀ ਕੈਮਿਓ !
  • father son duo arrested near border with 2 pistol
    2 ਪਿਸਤੌਲ, 3 ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਤੇ 2 ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਸਮੇਤ ਪਿਓ-ਪੁੱਤ ਸਰਹੱਦ ਨੇੜਿਓਂ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ
  • ajay devgn son of sardar 2 release date
    ਫ਼ਿਲਮੀ ਜਗਤ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਖ਼ਬਰ ; ਟਲ਼ ਗਈ 'Son of Sardar 2' ਦੀ ਰਿਲੀਜ਼ ਡੇਟ
  • 6 rupees brightened the fortunes of 2 workers
    6 ਰੁਪਏ ਨੇ ਚਮਕਾਈ 2 ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਕਿਸਮਤ, ਰਾਤੋਂ-ਰਾਤ ਬਣ ਗਏ ਲੱਖਪਤੀ
  • yash raj films releases war 2 trailer
    ਯਸ਼ ਰਾਜ ਫਿਲਮਜ਼ ਨੇ 'ਵਾਰ 2' ਦਾ ਟ੍ਰੇਲਰ ਕੀਤਾ ਰਿਲੀਜ਼
  • cm bhagwant mann foundation stone of shaheed bhagat singh heritage complex
    ਖਟਕੜ ਕਲਾਂ ਪਹੁੰਚੇ CM ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ, ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਹੈਰੀਟੇਜ ਕੰਪਲੈਕਸ ਦਾ ਰੱਖਿਆ...
  • cantt railway station project
    ਕੈਂਟ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦਾ 'ਕਾਇਆ-ਕਲਪ ਅਧੂਰਾ' ਤੀਜੀ ਵਾਰ ਅੱਗੇ ਵਧੀ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਦੀ...
  • family holds protest demanding justice in varun murder case
    Punjab:ਪੁੱਤ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਹੱਥ 'ਚ ਫੜ ਸੜਕ 'ਤੇ ਬੈਠ ਰੋਂਦੀ-ਕਰਲਾਉਂਦੀ ਰਹੀ ਮਾਂ,...
  • punjab police seizes over 1000 kg heroin in less than 5 months
    ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਸ ਨੇ 5 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ’ਚ 1000 ਕਿੱਲੋ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈਰੋਇਨ...
  • thursday government holiday declared in punjab
    ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਛੁੱਟੀ ਦਾ ਐਲਾਨ! ਲੱਗ ਗਈਆਂ ਮੌਜਾਂ
  • 100 private tractor trolleys running without tender in jalandhar corporation
    ਜਲੰਧਰ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ’ਚ ਬਿਨਾਂ ਟੈਂਡਰ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ 100 ਦੇ ਲਗਭਗ ਨਿੱਜੀ...
  • major death of 3 patients in trauma center of jalandhar civil hospital
    ਜਲੰਧਰ ਸਿਵਲ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਟਰੌਮਾ ਸੈਂਟਰ 'ਚ ਹੋਈ 3 ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਮਾਮਲੇ 'ਚ...
  • relief news for old age pension recipients in punjab
    ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਬੁਢਾਪਾ ਪੈਨਸ਼ਨ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਰਾਹਤ ਭਰੀ ਖ਼ਬਰ, ਲੱਖਾਂ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ...
Trending
Ek Nazar
italian pm meloni

ਇਟਾਲੀਅਨ PM ਮੇਲੋਨੀ ਬਣੀ ਮਿਸਾਲ, ਯੂਰਪ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਲੋਕਪ੍ਰਿਅ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਵਜੋਂ ਉਭਰੀ

houthi rebels threaten

ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਵਾਂਗੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ, ਹੂਤੀ ਬਾਗ਼ੀਆਂ ਨੇ ਦਿੱਤੀ ਧਮਕੀ

renovation work begins at dilip kumar  raj kapoor  s houses

ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਚ ਦਿਲੀਪ ਕੁਮਾਰ, ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੇ ਘਰਾਂ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਦਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ

family holds protest demanding justice in varun murder case

Punjab:ਪੁੱਤ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਹੱਥ 'ਚ ਫੜ ਸੜਕ 'ਤੇ ਬੈਠ ਰੋਂਦੀ-ਕਰਲਾਉਂਦੀ ਰਹੀ ਮਾਂ,...

thursday government holiday declared in punjab

ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਛੁੱਟੀ ਦਾ ਐਲਾਨ! ਲੱਗ ਗਈਆਂ ਮੌਜਾਂ

landslide in china

ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਕਾਰਨ ਖਿਸਕੀ ਜ਼ਮੀਨ, ਚਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਅਤੇ ਕਈ ਲਾਪਤਾ

decline number of indians going to america

Trump ਦੀ ਸਖ਼ਤੀ, ਅਮਰੀਕਾ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਗਿਰਾਵਟ!

panchayat election results start coming in punjab

ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਪੰਚਾਇਤੀ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਐਲਾਨ, ਜਾਣੋ ਕਿੱਥੋਂ ਕਿਸ ਨੇ ਮਾਰੀ ਬਾਜ਼ੀ

there will be a chakka jam of government buses

ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਬੱਸਾਂ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਖੜ੍ਹੀ ਹੋਵੇਗੀ ਵੱਡੀ ਮੁਸੀਬਤ! 29...

alarm bell for punjabis water level rises in pong dam

ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਲਈ ਖ਼ਤਰੇ ਦੀ ਘੰਟੀ! BBMB ਨੇ ਖੋਲ੍ਹ 'ਤੇ ਫਲੱਡ ਗੇਟ, ਇਸ ਡੈਮ 'ਚ...

pakistan honour on us centcom chief

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ CENTCOM ਮੁਖੀ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਸਰਵਉੱਚ ਫੌਜੀ ਸਨਮਾਨ

passengers bus crashes

ਯਾਤਰੀਆਂ ਨਾਲ ਭਰੀ ਬੱਸ ਹਾਦਸੇ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਰ, 9 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ

snake entered the in the pants of a sleeping boy

ਸੁੱਤੇ ਪਏ ਮੁੰਡੇ ਦੀ ਪੈਂਟ 'ਚ ਵੜ੍ਹ ਗਿਆ ਸੱਪ! Video ਦੇਖ ਅੱਡੀਆਂ ਰਹਿ ਜਾਣਗੀਆਂ...

sri lankan president dissanayake to visit maldives

ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਿਸਾਨਾਯਕੇ ਕਰਨਗੇ ਮਾਲਦੀਵ ਦਾ ਦੌਰਾ

israel stops ship carrying relief supplies

ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਗਾਜ਼ਾ ਲਈ ਰਾਹਤ ਸਮੱਗਰੀ ਲਿਜਾਣ ਵਾਲੇ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ

forest fire in turkey

ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਜੰਗਲਾਂ 'ਚ ਭਿਆਨਕ ਅੱਗ, ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਲੋਕ ਵਿਸਥਾਪਿਤ

heavy rain  in china

ਚੀਨ 'ਚ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ, 3 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ

semi trailer tractor collided with minibus

ਸੈਮੀ-ਟ੍ਰੇਲਰ ਟਰੈਕਟਰ ਅਤੇ ਮਿੰਨੀ ਬੱਸ ਦੀ ਟੱਕਰ, 6 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ

Daily Horoscope
    Previous Next
    • ਬਹੁਤ-ਚਰਚਿਤ ਖ਼ਬਰਾਂ
    • how to track lost phone after switched off
      ਇੰਝ ਲੱਭੇਗਾ ਚੋਰੀ ਹੋਇਆ ਫੋਨ, ਕਰ ਲਓ ਬਸ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਸੈਟਿੰਗ
    • uk visa
      ਹੁਣ UK ਜਾਣ ਦਾ ਸੁਫ਼ਨਾ ਕਰੋ ਪੂਰਾ, ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਵਰਕ ਵੀਜ਼ਾ
    • punjab political analysis
      ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਿਆਸਤ 'ਚ ਹਲਚਲ! ਛਿੜੀ ਨਵੀਂ ਚਰਚਾ
    • police achieve success during drug checking
      ਨਸ਼ਿਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਚੈਕਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਪੁਲਸ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਸਫਲਤਾ, ਗਾਂਜੇ ਤੇ ਨਸ਼ੀਲੀਆਂ...
    • aniruddhacharya controversy apology
      ਕੁੜੀਆਂ ਬਾਰੇ ਦਿੱਤੇ ਬਿਆਨ ਲਈ ਕਥਾਵਾਚਕ ਅਨਿਰੁੱਧਾਚਾਰਿਆ ਨੇ ਮੰਗੀ ਮੁਆਫ਼ੀ! ਆਖ਼ੀ...
    • major accident bus skids off road
      ਵੱਡਾ ਹਾਦਸਾ: ਸੜਕ ਤੋਂ ਤਿਲਕਣ ਕਾਰਨ ਪਹਾੜੀ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਡਿੱਗੀ ਬੱਸ, 18 ਲੋਕਾਂ ਦੀ...
    • birthright citizenship trump
      ਖ਼ਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ birthright citizenship! Trump ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ
    • mp amritpal singh supreme court
      MP ਅੰਮ੍ਰਿਤਪਾਲ ਸਿੰਘ ਵੱਲੋਂ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦਾ ਰੁਖ਼! ਡਿਬਰੂਗੜ੍ਹ ਪਹੁੰਚੀ ਵਕੀਲਾਂ...
    • earthquake
      ਤੜਕੇ 4 ਵਜੇ ਕੰਬ ਗਈ ਧਰਤੀ ! ਸੁੱਤੇ ਪਏ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸੁੱਕ ਗਏ ਸਾਹ
    • big news related to 17 thousand ration depots in punjab
      ਪੰਜਾਬ ਦੇ 17 ਹਜ਼ਾਰ ਰਾਸ਼ਨ ਡਿਪੂਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਵੱਡੀ ਖ਼ਬਰ, ਮੁਫ਼ਤ ਰਾਸ਼ਨ ਨੂੰ ਲੈ...
    • half shoulder lehenga choli are giving a modern look to young women
      ਮੁਟਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਮਾਡਰਨ ਲੁਕ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਫ ਸ਼ੋਲਡਰ ਲਹਿੰਗਾ ਚੋਲੀ
    • ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਖਬਰਾਂ
    • big news for students of government schools in punjab
      ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਵੱਡੀ ਖ਼ਬਰ, ਹੁਣ 1 ਅਗਸਤ ਤੋਂ...
    • punjab road block
      ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਇਹ ਸੜਕ ਜਾਮ! ਰੋਕੀ ਗਈ ਆਵਾਜਾਈ
    • youth dead body
      ਝਾੜੀਆਂ 'ਚੋਂ ਮਿਲੀ ਅਣਪਛਾਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਦੀ ਹੋਈ ਪਛਾਣ
    • huge increase in fish production
      ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੀ 'ਨੀਲੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ': 5 ਸਾਲਾ ਅੰਦਰ...
    • two more officials suspended in 340 fake nocs case
      ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਵੱਡਾ ਘਪਲਾ: 340 ਜਾਅਲੀ NOCs ਮਾਮਲੇ ’ਚ ਦੋ ਹੋਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸਸਪੈਂਡ
    • punjab paneer ban
      Punjab ਦੇ ਇਸ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਪਨੀਰ 'ਤੇ ਵੀ ਲੱਗ ਗਈ ਪਾਬੰਦੀ!
    • punjab doctor sumit sofat
      Punjab: ਸਾਰੀਆਂ ਹੱਦਾਂ ਟੱਪ ਗਿਆ ਬੰਦਾ! ਹਵਸ 'ਚ ਅੰਨ੍ਹੇ ਨੇ ਬੀਅਰ ਦੀ ਬੋਤਲ...
    • alert ration card holders  free ration may be closed
      Ration Card ਧਾਰਕਾਂ ਲਈ Alert!  ...ਬੰਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਮੁਫ਼ਤ ਰਾਸ਼ਨ
    • chetak express will run between chandigarh udaipur
      ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ-ਉਦੈਪੁਰ ਵਿਚਾਲੇ ਚੱਲੇਗੀ ਚੇਤਕ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸ, ਜਾਣੋ ਕਦੋਂ ਹੋਵੇਗੀ ਸ਼ੁਰੂ
    • encroachments demolished in ludhiana
      ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਨੇ ਹਟਾਏ ਜੱਸੀਆਂ ’ਚ ਸਰਕਾਰੀ ਜਗ੍ਹਾ ’ਤੇ ਹੋਏ ਝੁੱਗੀਆਂ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ
    • google play
    • apple store

    Main Menu

    • ਪੰਜਾਬ
    • ਦੇਸ਼
    • ਵਿਦੇਸ਼
    • ਦੋਆਬਾ
    • ਮਾਝਾ
    • ਮਾਲਵਾ
    • ਤੜਕਾ ਪੰਜਾਬੀ
    • ਖੇਡ
    • ਵਪਾਰ
    • ਅੱਜ ਦਾ ਹੁਕਮਨਾਮਾ
    • ਗੈਜੇਟ

    For Advertisement Query

    Email ID

    advt@punjabkesari.in


    TOLL FREE

    1800 137 6200
    Punjab Kesari Head Office

    Jalandhar

    Address : Civil Lines, Pucca Bagh Jalandhar Punjab

    Ph. : 0181-5067200, 2280104-107

    Email : support@punjabkesari.in

    • Navodaya Times
    • Nari
    • Yum
    • Jugaad
    • Health+
    • Bollywood Tadka
    • Punjab Kesari
    • Hind Samachar
    Offices :
    • New Delhi
    • Chandigarh
    • Ludhiana
    • Bombay
    • Amritsar
    • Jalandhar
    • Contact Us
    • Feedback
    • Advertisement Rate
    • Mobile Website
    • Sitemap
    • Privacy Policy

    Copyright @ 2023 PUNJABKESARI.IN All Rights Reserved.

    SUBSCRIBE NOW!
    • Google Play Store
    • Apple Store

    Subscribe Now!

    • Facebook
    • twitter
    • google +