ਜਲੰਧਰ- ਰੁੱਖ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਚੰਗਾ ਸਮਾਂ ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਪੌਣ-ਪਾਣੀ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ ’ਤੇ ਮਾਨਸੂਨ ਦਾ ਮੌਸਮ ਰੁੱਖ ਲਾਉਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਚੰਗਾ ਸਮਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਮਿੱਟੀ ਨਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੀਂਹ ਨਾਲ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਲੋੜੀਂਦੇ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਈ ਸੂਬਿਆਂ ’ਚ ਜੂਨ ਜੁਲਾਈ ’ਚ ਰੁੱਖ ਲਾਉਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਚੰਗਾ ਸਮਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਪੌਦੇ ਲਗਾਉਣ ਨਾਲ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਬਾਅਦ ਅਗਸਤ ਅਤੇ ਸਤੰਬਰ ਦੇ ਮਾਨਸੂਨ ਮਹੀਨੇ ’ਚ ਵੀ ਭਰਪੂਰ ਪਾਣੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਜਾਣੋ ਕਿਸ ਸੂਬੇ ਦੀ ਭੂਮੀ ’ਚ ਕਿਹੜੇ ਪੌਦੇ ਫੱਲਦੇ-ਫੁੱਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਿਵੇਂ ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ :
ਕਿਹੜੇ ਸੂਬੇ ’ਚ ਕਿਹੜੇ ਰੁੱਖ ਲਗਾਉਣੇ ਚੰਗੇ ਹਨ
ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ - ਨਿੰਮ, ਆਂਵਲਾ, ਅਰਜੁਨ ਇਹ ਰੁੱਖ ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਕਾਲੀ ਮਿੱਟੀ ’ਚ ਚੰਗੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਵਧਦੇ ਹਨ।
ਗੁਜਰਾਤ - ਬਬੂਲ, ਆਮ, ਜਾਮੁਨ ਇਹ ਰੁੱਖ ਸੁਖੀ ਅਤੇ ਰੇਤਲੀ ਮਿੱਟੀ ’ਚ ਵੀ ਜ਼ਿੰਦਾ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਰਾਜਸਥਾਨ - ਖੇਜੜੀ, ਬਬੂਲ, ਕਮਠਾ ਇਹ ਰੁੱਖ ਰੇਗਿਸਤਾਨੀ ਖੇਤਰਾਂ ਲਈ ਉਚਿਤ ਹਨ।
ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ- ਸਾਗੋਨ, ਸਾਲ, ਮਹੁਆ ਇਹ ਰੁੱਖ ਇੱਥੋਂ ਦੀ ਲਾਲ ਅਤੇ ਕਾਲੀ ਮਿੱਟੀ ’ਚ ਉੱਗਦੇ ਹਨ।
ਬਿਹਾਰ - ਸਹਜਨ, ਪੀਪਲ, ਅਵਲ ਇਹ ਰੁੱਖ ਜੋੜ ਮਿੱਟੀ ’ਚ ਵਧਦੇ ਹਨ।
ਪੰਜਾਬ - ਸ਼ਹਤੂਤ, ਯੂਕਲਿਪਟਸ, ਪਾਪਲਰ ਇਹ ਰੁੱਖ ਇੱਥੇ ਦੀ ਦੋਮਟ ਮਿੱਟੀ ਲਈ ਉਚਿਤ ਹਨ।
ਹਰਿਆਣਾ- ਨੀਮ, ਪੀਪਲ, ਅਰਜੁਨ ਇਹ ਰੁੱਖ ਦੋਮਟ ਅਤੇ ਬਲੂਈ ਮਿੱਟੀ ਲਈ ਚੰਗੇ ਹਨ।
ਦਿੱਲੀ- ਅਮਲਤਾਸ, ਗੁਲਮੋਹਰ, ਨੀਮ ਇਹ ਰੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਲਈ ਉਚਿਤ ਹਨ।
ਝਾਰਖੰਡ- ਮਹੁਆ, ਸਾਗੋਨ, ਕੰਨਾਚੇ ਇਹ ਪੇੜ ਲਾਲ ਮਿੱਟੀ ’ਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਵਧਦੇ ਹਨ।
ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼- ਆਮ, ਮਹੁਆ, ਨੀਮ ਇਹ ਰੁੱਖ ਦੋਮਟ ਮਿੱਟੀ ’ਚ ਉੱਗਦੇ ਹਨ।
ਘੱਟ ਦੇਖਭਾਲ ਵਾਲੇ ਪੌਦੇ
ਨੀਮ - ਔਸ਼ਧੀ ਗੁਣਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ, ਸੁੱਕੇ ’ਚ ਵੀ ਜੀਵਿਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਆਮ- ਗਰਮ ਜਲਵਾਯੂ ’ਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਧਦਾ ਹੈ।
ਪੀਪਲ- ਧਾਰਮਿਕ ਮਹੱਤਵ ਨਾਲ ਸਾਥ-ਸਾਥ ਵਾਤਾਵਰਨ ਲਈ ਚੰਗਾ।
ਗੁਲਮੋਹਰ- ਸਜਾਵਟੀ ਪੇੜ, ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਦਾ ਹੈ।
ਬਬੂਲ- ਸੁਖੀ ਮਿੱਟੀ ’ਚ ਵੀ ਜੀਵਿਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਅਰਜੁਨ- ਔਸ਼ਧੀ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਲਾਭ।
ਆਂਵਲਾ- ਫਲ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਘੱਟ ਦੇਖਭਾਲ ਦੀ ਲੋੜ।
ਸ਼ਹਤੂਤ- ਪੱਤਿਆਂ ਦੀ ਵੀ ਦਵਾਈ ’ਚ ਵਰਤੋਂ
ਸਾਂਚੀ ਦਾ ਵੀ.ਵੀ.ਪੀ.ਆਈ. ਰੁੱਖ, ਹਰ ਸਾਲ ਦੇਖਭਾਲ 'ਤੇ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਖਰਚ
ਸਾਂਚੀ ’ਚ ਇਕ ਖਾਸ ਪੌਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ 'ਤੇ ਸਰਕਾਰ 11 ਸਾਲਾਂ ’ਚ 70 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਰਚ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਸ ਰੁੱਖ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦਿਨ-ਰਾਤ ਪੁਲਸ ਪਹਿਰਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਣ 'ਤੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਅਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਦਾ ਛਿਡ਼ਕਾਅ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਾਇਸੇਨ ਜ਼ਿਲੇ ’ਚ ਸਥਿਤ ਸਾਂਚੀ ਦੇ ਬੇਡ-ਭਾਰਤੀ ਗਿਆਨ ਅਧਿਐਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ’ਚ ਇਹ ਪੌਦਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੇ ਸਮੇਂ 21 ਸਤੰਬਰ 2012 ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਹਿੰਦਰਾ ਰਾਜਪਕਸ਼ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਪਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਰੁੱਖ ਬੋਧੀ ਪੌਦੇ ਦਾ ਹੈ। ਲਗਭਗ 2500 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਗਿਆ ’ਚ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੁੱਖ ਹੇਠਾਂ ਗੌਤਮ ਬੁੱਧ ਨੂੰ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪੇੜ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਆਪਣੇ ਕਮਰੇ ’ਚ ਲਗਾਓ ਪੌਧੇ, ਇਹ ਮਨ ਨੂੰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਸ਼ਾਂਤ
ਆਪਣੇ ਆਸਪਾਸ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਨੂੰ ਹਰਾ-ਭਰਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਆੰਗਨ ਵਿੱਚ ਛੋਟੇ ਪੌਧੇ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਕਮਰੇ ਨੂੰ ਵੀ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਪੌਧਿਆਂ ਨਾਲ ਸਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਪੌਧੇ ਤੁਹਾਡੇ ਘਰ ਨੂੰ ਸੁੰਦਰ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਅਤੇ ਮਨ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਵਿਗਿਆਨ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ। ਹੈਲਥ ਲਾਈਨ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੌਧੇ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਇਸਦੇ ਕੁਝ ਫਾਇਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ :
ਇਕਾਗ੍ਰਤਾ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ ਪੌਦੇ
ਘਰੇਲੂ ਪੌਦੇ ਜਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਇਨਡੋਰ ਪਲਾਂਟ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋ, ਇਕਾਗ੍ਰਤਾ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕਮਰੇ ’ਚ ਪੌਦੇ ਰੱਖਦੇ ਹੋ, ਵਾਤਾਵਰਨ ’ਚ ਸ਼ੁੱਧ ਆਕਸੀਜਨ ਦਾ ਪ੍ਰਵਾਹ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਪੌਦੇ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ (CO2) ਨੂੰ ਅਵਸ਼ੋਸ਼ਿਤ ਕਰ ਕੇ ਆਕਸੀਜਨ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਘਰ ’ਚ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਸੁਧਰਦੀ ਹੈ। ਅਧਿਐਨ ’ਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪੌਦੇ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਨਾਲ ਕਮਰੇ ਦੇ ਵਾਇਰ ’ਚ ਫਾਰਮਲਡੀਹਾਈਡ, ਬੈਂਜ਼ੀਨ ਅਤੇ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਵਰਗੇ ਹਵਾ ਦੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕੋਗਨਿਟਿਵ ਫੰਕਸ਼ਨ ਦੇ ਲਾਭ
ਮਾਨਸਿਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਲੱਛਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇਨਡੋਰ ਬਾਗਵਾਨੀ ਸਹਾਇਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਖੋਜੀਆਂ ਨੇ ਅਵਸਾਦ, ਚਿੰਤਾ, ਅਤੇ ਡੀਮੇਨਸ਼ੀਆ ਵਰਗੀਆਂ ਮਾਨਸਿਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ’ਚ ਇਨਡੋਰ ਪਲਾਂਟਸ ਨੂੰ ਉਪਯੋਗੀ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਇੰਗਲੈਂਡ ’ਚ ਮੈਡਿਕਲ ਕਲੀਨਿਕ ਹੁਣ ਅਵਸਾਦ ਜਾਂ ਚਿੰਤਾ ਦੇ ਲੱਛਣ ਵਾਲੇ ਰੋਗੀਆਂ ਨੂੰ ਗਮਲੇ ’ਚ ਲੱਗੇ ਪੌਦੇ ਵੀ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ’ਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਸਰੀਰਕ ਸਿਹਤ ਦੇ ਲਾਭ
ਸੱਟ ਜਾਂ ਸਰਜਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਹਾਡੀ ਰਿਕਵਰੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪੌਧੇ ਮਦਦਗਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। 2002 ਦੇ ਇਕ ਅਧਿਆਨ ਅਨੁਸਾਰ ਜੇਕਰ ਸਰਜਰੀ ਜਾਂ ਪੋਸਟ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਕਮਰਿਆਂ ’ਚ ਪੌਦੇ ਰੱਖੇ ਜਾਣ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਮਰੇ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਕੋਈ ਪੌਦਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਮਰੀਜ਼ ਜਲਦੀ ਠੀਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹੋਣ ਲਈ ਤੂਲਨਾਤਮਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਘੱਟ ਦਰਦ ਨਿਵਾਰਕ ਦਵਾਈ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਰੇਲਵੇ ਦੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਨੇ ਕੀਤੀ ਖ਼ੁਦਕੁਸ਼ੀ, ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਪੁੱਜੀ ਪੁਲਸ
NEXT STORY 
