ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਬਿਹਤਰੀਨ ਅਦਾਕਾਰ ਤੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਡਾਇਲਾਗ ਲੇਖਕ ਕਾਦਰ ਖਾਨ 81 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ’ਚ ਇਸ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਗਏ। ਸਿਨੇ ਪ੍ਰੇਮੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭੁਲਾ ਨਹੀਂ ਸਕਣਗੇ। ਆਖਰੀ ਵਾਰ ਸੰਨ 2015 ’ਚ ਉਹ ਫਿਲਮ ‘ਦਿਮਾਗ ਕਾ ਦਹੀ’ ਵਿਚ ਨਜ਼ਰ ਆਏ ਸਨ।
ਇਕ ਚੈਨਲ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ’ਚ ਕਾਦਰ ਖਾਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਚਪਨ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦਿਅਾਂ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਕਾਬੁਲ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੂਰ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਕਾਦਰ ਖਾਨ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਆਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਤੇ ਕਾਦਰ ਖਾਨ ਦੇ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਮੁੰਬਈ ’ਚ ਆ ਕੇ ਵਸ ਗਏ। ਕਾਦਰ ਖਾਨ ਦਾ ਬਚਪਨ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਸਲੱਮ ਏਰੀਏ ’ਚ ਬੀਤਿਆ, ਜਿਥੇ ਸ਼ਰਾਬਖਾਨੇ ਅਤੇ ਜੂਏਖਾਨੇ ਤਾਂ ਸਨ ਹੀ, ਉਥੇ ਕਤਲ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ।
ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕਾਦਰ ਖਾਨ ਦੇ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਦਾ ਆਪਸ ’ਚ ਝਗੜਾ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਤੇ ਇਕ ਦਿਨ ਦੋਹਾਂ ਦਾ ਤਲਾਕ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਕਾਦਰ ਖਾਨ ਦੇ ਮਾਮਾ ਤੇ ਨਾਨਾ ਆ ਗਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਾਦਰ ਖਾਨ ਦੀ ਮਾਂ ਦਾ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਦੂਜਾ ਨਿਕਾਹ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ। ਕਾਦਰ ਖਾਨ ਦੇ ਮਤਰੇਏ ਪਿਤਾ ਵੀ ਕੋਈ ਕੰਮਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਕਾਦਰ ਖਾਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਪਿਤਾ ਕੋਲ ਪੈਸੇ ਲੈਣ ਲਈ ਭੇਜ ਦਿੰਦੇ ਸਨ।
ਕਾਦਰ ਖਾਨ ਨੇ ਇੰਟਰਵਿਊ ’ਚ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਇਕ ਰੁਪਏ ਦੀ ਦਾਲ, ਆਟਾ ਤੇ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਤੇਲ ਲਿਆਉਂਦੇ ਸਨ ਤੇ ਹਫਤੇ ’ਚ ਸਿਰਫ 3 ਦਿਨ ਖਾਣਾ ਖਾਂਦੇ ਸਨ, ਬਾਕੀ ਦਿਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭੁੱਖੇ ਰਹਿਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ। ਗਰੀਬੀ ਦੇਖ ਕੇ ਕਾਦਰ ਖਾਨ ਨੇ ਬਚਪਨ ’ਚ ਹੀ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ-ਲਿਖਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ। ਕਾਦਰ ਖਾਨ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਪੜ੍ਹਨ ਬਾਰੇ ਸ਼ਬਦ ਕੁਝ ਇਸ ਅੰਦਾਜ਼ ਵਿਚ ਕਹੇ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਹੀ ਬਦਲ ਗਈ।
ਕਾਦਰ ਖਾਨ ਨੂੰ ਦੂਜਿਅਾਂ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰਨ ਦਾ ਸ਼ੌਕ ਸੀ। ਉਹ ਦਿਨ ਭਰ ਜਿਸ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ, ਉਸ ਦੀ ਨਕਲ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਕਬਰਿਸਤਾਨ ’ਚ ਬੈਠ ਕੇ ਕਰਦੇ। ਇਕ ਦਿਨ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਤਾਂ ਟਾਰਚ ਦੀ ਲਾਈਟ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ’ਤੇ ਚਮਕੀ। ਟਾਰਚ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ, ‘‘ਤੂੰ ਕੀ ਕਰਦਾ ਹੈਂ?’’
ਇਸ ’ਤੇ ਕਾਦਰ ਖਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੋ ਵੀ ਕੋਈ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਬੋਲਦਾ ਜਾਂ ਲਿਖਦਾ ਹੈ, ਮੈਂ ਉਸ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਕਾਦਰ ਖਾਨ ਨੂੰ ਡਰਾਮੇ ’ਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਰਾਜ਼ੀ ਹੋ ਗਏ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਾਦਰ ਖਾਨ ਨੂੰ ਡਰਾਮੇ ’ਚ ਕੰਮ ਮਿਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਡਰਾਮੇ ਦਾ ਨਾਂ ‘ਮਾਮਕ ਅਜਰਾ’ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਕਾਦਰ ਖਾਨ ਨੇ ਇਕ ਰਜਵਾੜੇ ਦੇ ਬੇਟੇ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਕਿਰਦਾਰ ਨੂੰ ਕਾਦਰ ਖਾਨ ਨੇ ਕੁਝ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਿਭਾਇਆ ਕਿ ਇਕ ਅਮੀਰ ਆਦਮੀ ਨੇ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 100-100 ਰੁਪਏ ਦੇ ਦੋ ਨੋਟ ਇਨਾਮ ਵਜੋਂ ਦਿੱਤੇ।
ਆਪਣੀ ਦਮਦਾਰ ਐਕਟਿੰਗ ਦੇ ਦਮ ’ਤੇ 300 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫਿਲਮਾਂ ’ਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਾਮੇਡੀ ਨਾਲ ਹਸਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਾਦਰ ਖਾਨ ਕਦੇ ਵੀ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ’ਚ ਨਹੀਂ ਆਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ’ਚ ਲਿਆਉਣ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਦਿਲੀਪ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਿਲਮਾਂ ’ਚ ਕਦੇ ਅਨਪੜ੍ਹ, ਕਦੇ ਡੌਨ ਤਾਂ ਕਦੇ ਦਿਹਾਤੀ ਦੇ ਰੋਲ ’ਚ ਨਜ਼ਰ ਆਏ ਕਾਦਰ ਖਾਨ ਕੋਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਸੀ।
ਸਿਵਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਕਾਦਰ ਖਾਨ 1970 ਤੋਂ 1975 ਤਕ ਇਕ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਕਾਲਜ ’ਚ ਪੜ੍ਹਾਉਂਦੇ ਰਹੇ। ਕਾਲਜ ਦੇ ਇਕ ਸਾਲਾਨਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ’ਚ ਇਕ ਨਾਟਕ ’ਚ ਐਕਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਏ ਅਭਿਨੇਤਾ ਦਿਲੀਪ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੁਨਰ ਸਮਝ ਗਏ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿਲੀਪ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਅਗਲੀ ਫਿਲਮ ‘ਬੈਰਾਗ’ ਲਈ ਸਾਈਨ ਕਰ ਲਿਆ।
ਬਿਹਤਰੀਨ ਅਦਾਕਾਰ ਤੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕਾਮੇਡੀ ਟਾਈਮਿੰਗ ਨਾਲ ਫਿਲਮੀ ਪਰਦੇ ’ਤੇ ਹੀਰੋ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਾੜੀਅਾਂ ਤੇ ਸੀਟੀਅਾਂ ਬਟੋਰਨ ਵਾਲੇ ਕਾਦਰ ਖਾਨ ਇਮੋਸ਼ਨਜ਼ ਦੇ ਵੀ ਪੱਕੇ ਸਨ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਕਾਮੇਡੀ ਭਰੇ ਡਾਇਲਾਗ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਅੱਗੇ ਪਰੋਸ ਦਿੰਦੇ ਸਨ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਇਮੋਸ਼ਨਲ ਸੀਨ ’ਚ ਵੀ ਕੁਝ ਅਜਿਹੇ ਰੰਗ ਭਰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਦੇਖਣ ਵਾਲੇ ਦੀਅਾਂ ਅੱਖਾਂ ’ਚ ਹੰਝੂ ਆ ਜਾਂਦੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਰ ਕਿਰਦਾਰ ਨੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਦਿਲ ਛੂਹਿਆ।
ਅੱਤਵਾਦ ’ਤੇ ਮੁਸਲਿਮ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਵਾਰ
NEXT STORY