Jagbani

helo

Jagbani.in

ਸਾਨੂੰ ਦੁੱਖ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ opt-out ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹੋ।

ਪਰ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਗਲਤੀ ਨਾਲ ''Block'' ਸਿਲੈਕਟ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਾਂ ਫਿਰ ਭਵਿੱਖ 'ਚ ਤੁਸੀਂ ਨੋਟਿਫਿਕੇਸ਼ਨ ਪਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਥੱਲੇ ਦਿੱਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਪਾਲਨ ਕਰੋ।

  • ਇੱਥੇ ਜਾਓ Chrome>Setting>Content Settings
  • ਇੱਥੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ Content Settings> Notification>Manage Exception
  • "https://www.punjabkesri.in:443" ਦੇ ਲਈ Allow ਚੁਣੋ।
  • ਆਪਣੇ ਬ੍ਰਾਉਜ਼ਰ ਦੀ Cookies ਨੂੰ Clear ਕਰੋ।
  • ਪੇਜ ਨੂੰ ਰਿਫ੍ਰੈਸ਼( Refresh) ਕਰੋ।
Got it
  • JagbaniKesari TvJagbani Epaper
  • Top News

    TUE, JUL 08, 2025

    4:47:29 AM

  • ongoing wars in the world are deadly for the environment

    ਦੁਨੀਆ ’ਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਯੁੱਧ ਵਾਤਾਵਰਣ ਲਈ ਘਾਤਕ, ਫੌਜਾਂ...

  • fir against ipl champion cricketer

    IPL ਚੈਂਪੀਅਨ RCB ਦੇ ਇਸ ਤੇਜ਼ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਵਿਰੁੱਧ...

  • trump  s tariff bomb released  after japan south korea

    ਟਰੰਪ ਦਾ ਟੈਰਿਫ ਬੰਬ ਜਾਰੀ, ਜਾਪਾਨ-ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ...

  • tata sons to set up trust to help air india plane crash victims

    500 ਕਰੋੜ ਨਾਲ ਹੋਵੇਗੀ Air India ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸੇ ਦੇ...

browse

  • ਪੰਜਾਬ
  • ਦੇਸ਼
    • ਦਿੱਲੀ
    • ਹਰਿਆਣਾ
    • ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ
    • ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
    • ਹੋਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
  • ਵਿਦੇਸ਼
    • ਕੈਨੇਡਾ
    • ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ
    • ਪਾਕਿਸਤਾਨ
    • ਅਮਰੀਕਾ
    • ਇਟਲੀ
    • ਇੰਗਲੈਂਡ
    • ਹੋਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਖਬਰਾਂ
  • ਦੋਆਬਾ
    • ਜਲੰਧਰ
    • ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ
    • ਕਪੂਰਥਲਾ-ਫਗਵਾੜਾ
    • ਰੂਪਨਗਰ-ਨਵਾਂਸ਼ਹਿਰ
  • ਮਾਝਾ
    • ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ
    • ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ
    • ਤਰਨਤਾਰਨ
  • ਮਾਲਵਾ
    • ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ
    • ਲੁਧਿਆਣਾ-ਖੰਨਾ
    • ਪਟਿਆਲਾ
    • ਮੋਗਾ
    • ਸੰਗਰੂਰ-ਬਰਨਾਲਾ
    • ਬਠਿੰਡਾ-ਮਾਨਸਾ
    • ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ-ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ
    • ਫਰੀਦਕੋਟ-ਮੁਕਤਸਰ
  • ਤੜਕਾ ਪੰਜਾਬੀ
    • ਪਾਰਟੀਜ਼
    • ਪਾਲੀਵੁੱਡ
    • ਬਾਲੀਵੁੱਡ
    • ਪੌਪ ਕੌਨ
    • ਟੀਵੀ
    • ਰੂ-ਬ-ਰੂ
    • ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਯਾਦਾ
    • ਮੂਵੀ ਟਰੇਲਰਜ਼
  • ਖੇਡ
    • ਕ੍ਰਿਕਟ
    • ਫੁੱਟਬਾਲ
    • ਟੈਨਿਸ
    • ਹੋਰ ਖੇਡ ਖਬਰਾਂ
  • ਵਪਾਰ
    • ਨਿਵੇਸ਼
    • ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ
    • ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ
    • ਵਪਾਰ ਗਿਆਨ
  • ਅੱਜ ਦਾ ਹੁਕਮਨਾਮਾ
  • ਗੈਜੇਟ
    • ਆਟੋਮੋਬਾਇਲ
    • ਤਕਨਾਲੋਜੀ
    • ਮੋਬਾਈਲ
    • ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕਸ
    • ਐੱਪਸ
    • ਟੈਲੀਕਾਮ
  • ਦਰਸ਼ਨ ਟੀ.ਵੀ.
  • ਸਿਹਤ
  • ਅਜਬ ਗਜਬ
  • Home
  • ਤੜਕਾ ਪੰਜਾਬੀ
  • ਦੇਸ਼
  • ਵਿਦੇਸ਼
  • ਖੇਡ
  • ਵਪਾਰ
  • ਧਰਮ
  • Google Play Store
  • Apple Store
  • E-Paper
  • Kesari TV
  • Navodaya Times
  • Jagbani Website
  • JB E-Paper

ਪੰਜਾਬ

  • ਦੋਆਬਾ
  • ਮਾਝਾ
  • ਮਾਲਵਾ

ਮਨੋਰੰਜਨ

  • ਬਾਲੀਵੁੱਡ
  • ਪਾਲੀਵੁੱਡ
  • ਟੀਵੀ
  • ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਯਾਦਾ
  • ਪਾਰਟੀਜ਼
  • ਪੌਪ ਕੌਨ
  • ਰੂ-ਬ-ਰੂ
  • ਮੂਵੀ ਟਰੇਲਰਜ਼

Photos

  • Home
  • ਮਨੋਰੰਜਨ
  • ਖੇਡ
  • ਦੇਸ਼

Videos

  • Home
  • Latest News 2023
  • Aaj Ka Mudda
  • 22 Districts 22 News
  • Job Junction
  • Most Viewed Videos
  • Janta Di Sath
  • Siasi-te-Siasat
  • Religious
  • Punjabi Stars Interview
  • Home
  • Blog News
  • ਭਾਰਤੀ ਅਰਥ ਵਿਵਸਥਾ : ਸਮੱਸਿਆ ਤੇ ਹੱਲ

BLOG News Punjabi(ਬਲਾਗ)

ਭਾਰਤੀ ਅਰਥ ਵਿਵਸਥਾ : ਸਮੱਸਿਆ ਤੇ ਹੱਲ

  • Updated: 23 Aug, 2019 06:50 AM
Blog
the indian economy  problem solving
  • Share
    • Facebook
    • Tumblr
    • Linkedin
    • Twitter
  • Comment

ਬਲਬੀਰ ਪੁੰਜ
ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ’ਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਰਥ ਵਿਵਸਥਾ ਆਪਣੇ ਕਥਿਤ ਨਿਰਾਸ਼ਾਜਨਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਨਤਕ ਬਹਿਸ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ’ਚ ਹੈ। ਕਈ ਆਪੇ ਬਣੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਕਾਰਣ ਬਣੀ ਹੈ। ਕੀ ਸੱਚਮੁਚ ਅਜਿਹਾ ਹੈ? ਨਿਰਵਿਵਾਦ ਤੌਰ ’ਤੇ ਮੈਨੂਫੈਕਚਰਿੰਗ, ਆਟੋੋਮੋਬਾਈਲ ਉਦਯੋਗ ਸਮੇਤ ਕਈ ਰਵਾਇਤੀ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੀ ਰਫਤਾਰ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਮੱਠੀ ਪਈ ਹੈ ਅਤੇ ਸੱਚ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਮਾਲੀ ਵਰ੍ਹੇ 2018-19 ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਤਿਮਾਹੀ ’ਚ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦਰ 8.2 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਘਟ ਕੇ ਆਖਰੀ ਤਿਮਾਹੀ ’ਚ 5.8 ਫੀਸਦੀ ’ਤੇ ਆ ਗਈ ਹੈ।

ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ ਹੋਇਆ? ਕੀ ਭਾਰਤੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ’ਚ ਇਸ ਉਲਟ ਸਥਿਤੀ ਲਈ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਕਾਰਣ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ’ਤੇ ਆਪੇ ਬਣੇ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ ਦੇ ਇਕ ਵਰਗ ਵਲੋਂ ਜਾਂ ਤਾਂ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਚਰਚਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਜਾਂ ਫਿਰ ਸਿਆਸੀ, ਵਿਚਾਰਕ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਕਾਰਣਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ?

ਅੱਜ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਕੀ ਹੈ? ਇਸ ਸਾਲ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮੁਦਰਾ ਫੰਡ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਆਰਥਿਕ ਵਾਧਾ ਦਰ ਦੇ ਅਨੁਮਾਨ ਨੂੰ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 3.6 ਫੀਸਦੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਘਟਾ ਕੇ 3.2 ਫੀਸਦੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਸੰਸਾਰਕ ਮੰਦੀ ਦਾ ਇਕ ਵੱਡਾ ਸੂਚਕ ਹੈ। ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਰਗੇ ਵੱਡੇ ਬਰਾਮਦਕਾਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਵੀ ਬਰਾਮਦ ਵਾਧਾ ਦਰ ਨਾਂਹ-ਪੱਖੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਸੰਸਾਰਕ ਗਿਰਾਵਟ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ-ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਵਪਾਰਕ ਜੰਗ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ’ਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਟਕਰਾਅ ਕਾਰਣ ਹੀ ਚੀਨ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਆਪਣੇ ਮਾੜੇ ਦੌਰ ’ਚੋਂ ਲੰਘ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਾਕੀ ਦੁਨੀਆ ’ਤੇ ਵੀ ਦਿਸਣ ਲੱਗਾ ਹੈ।

ਚੀਨ ਦੀ ਵਾਧਾ ਦਰ ’ਚ ਗਿਰਾਵਟ

ਚੀਨ ਦੇ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਿਕ ਦੂਜੀ ਤਿਮਾਹੀ ’ਚ ਚੀਨ ਦੀ ਵਾਧਾ ਦਰ ਘਟ ਕੇ 6.2 ਫੀਸਦੀ ’ਤੇ ਆ ਗਈ, ਜੋ ਪਹਿਲੀ ਤਿਮਾਹੀ ’ਚ 6.4 ਫੀਸਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੀਨ ਸੰਨ 1992 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ। ਚੀਨ ਦੀ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦੀਆਂ ਸੁਰੱਖਿਆਵਾਦੀ ਨੀਤੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਣ ਚੀਨ ’ਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਘਟਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਚੀਨ ਤੋਂ ਦਰਾਮਦ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ 250 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ’ਤੇ ਡਿਊਟੀ ਵਧਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਇਸ ਵਿਚ ਹੋਰ ਵੀ ਵਾਧਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ।

ਹੁਣੇ ਜਿਹੇ ਟਰੰਪ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਸੀ, ‘‘ਚੀਨ ਤੋਂ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਆ ਰਹੇ 300 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦੇ ਬਾਕੀ ਸਾਮਾਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉਤਪਾਦਾਂ ’ਤੇ 1 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕਾ 10 ਫੀਸਦੀ ਵਾਧੂ ਡਿਊਟੀ (ਟੈਕਸ) ਲਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ।’’ ਇਸ ਵਪਾਰ ਜੰਗ ਕਾਰਣ ਹੀ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ (ਜੁਲਾਈ ਵਿਚ) ਚੀਨ ਦੀ ਉਦਯੋਗਿਕ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਘਟ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਪਿਛਲੇ 17 ਸਾਲਾਂ ’ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ।

ਗੱਲ ਚੀਨ ਤਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਯੂਰਪ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਰਥ ਵਿਵਸਥਾ ਅਤੇ ਚੌਪਹੀਆ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਦੇਸ਼ ਜਰਮਨੀ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਬਰਾਮਦ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੈ ਪਰ ਅੱਜ ਉਹ ਵੀ ਡੂੰਘੇ ਸੰਕਟ ’ਚ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਤਿਮਾਹੀ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਜਰਮਨੀ ਦੀ ਸਾਲਾਨਾ ਆਰਥਿਕ ਵਾਧਾ ਦਰ 0.9 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਘਟ ਕੇ 0.4 ’ਤੇ ਆ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ 2019 ਲਈ ਇਸ ਦੇ 0.5 ਫੀਸਦੀ ਤਕ ਰਹਿਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ, ਜੋ 2018 ’ਚ 1.5 ਫੀਸਦੀ ਸੀ।

ਬਰਤਾਨਵੀ ਅਰਥ ਵਿਵਸਥਾ ’ਚ ਗਿਰਾਵਟ

ਚਾਲੂ ਮਾਲੀ ਵਰ੍ਹੇ ’ਚ ਬਰਤਾਨਵੀ ਅਰਥ ਵਿਵਸਥਾ ’ਚ ਵੀ ਦੂਜੀ ਤਿਮਾਹੀ ’ਚ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਬੈਂਕ ਆਫ ਇੰਗਲੈਂਡ ਅਨੁਸਾਰ, ‘‘ਬ੍ਰੈਗਜ਼ਿਟ, ਭਾਵ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ’ਚੋਂ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਨਿਕਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ 2020 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ’ਚ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਮੰਦੀ ਦੀ ਲਪੇਟ ’ਚ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ।’’ ਜੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਉਥੋਂ ਦੇ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ’ਚ 2020 ਜਾਂ 2021 ਜਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੱਡੀ ਮੰਦੀ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਆਰਥਿਕ ਮਾਹਿਰਾਂ ਵਲੋਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਰਵੇਖਣ ਮੁਤਾਬਿਕ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਰਥ ਵਿਵਸਥਾ ਮੰਦੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਦੇ ਕੰਢੇ ਖੜ੍ਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਪਿਛੋਕੜ ’ਚ ਇਹ ਸਥਾਪਿਤ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਸੰਸਾਰੀਕਰਨ ਅਤੇ ਉਦਾਰੀਕਰਨ ਦੇ ਦੌਰ ’ਚ ਭਾਰਤੀ ਅਰਥ ਵਿਵਸਥਾ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕੜੀਆਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਹੋਰਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਅਰਥ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ (ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ) ਇਕ-ਦੂਜੀ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹਨ ਤਾਂ ਉਕਤ ਸਥਿਤੀ ’ਚ ਭਾਰਤ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਅਪਵਾਦ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। ਇਸੇ ਦੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਮਾਲੀ ਵਰ੍ਹੇ 2018-19 ’ਚ ਜਿੱਥੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਬਰਾਮਦ 9 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਵਾਧਾ ਦਰ ’ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਸੀ, ਉਥੇ ਹੀ ਉਹ ਚਾਲੂ ਮਾਲੀ ਵਰ੍ਹੇ ਦੌਰਾਨ ਜੂਨ ਮਹੀਨੇ ’ਚ ਅਚਾਨਕ ਡਿੱਗ ਗਈ।

ਭਾਰਤੀ ਆਟੋਮੋਬਾਈਲ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਸੰਸਾਰਕ ਮੰਦੀ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਕਈ ਦੋਪਹੀਆ ਅਤੇ ਚੌਪਹੀਆ ਵਾਹਨ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਉਤਪਾਦਨ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਇਸ ਖੇਤਰ ’ਚ ਬੇਰੋਜ਼ਗਾਰੀ ਵਧਣ ਦਾ ਖਦਸ਼ਾ ਹੈ।

ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਕਾਰਣਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਥਾਨਕ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦੀ ਚਰਚਾ ਕਰਨੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਭਾਰਤੀ ਅਰਥ ਵਿਵਸਥਾ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਪਿਛਲੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਲੋਕ-ਲੁਭਾਊ ਨੀਤੀਆਂ ਕਾਰਣ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹਿੰਗੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।

ਪਿਛਲੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਮੌਕੇ ਆਏ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਉਦਯੋਗਾਂ ਵਾਸਤੇ ਬੰਜਰ ਜਾਂ ਬੇਕਾਰ ਪਈ ਜ਼ਮੀਨ ਅਕਵਾਇਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸੂਬਾਈ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਤਹਿਤ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਦਾ ਬੁਰਾ ਅਸਰ ਇਹ ਪਿਆ ਕਿ ਅੱਜ ਹੋਰਨਾਂ ਸੂਬਿਆਂ ’ਚ ਵੀ ਜ਼ਮੀਨ ਅਕਵਾਇਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਸਮੇਂ ਜ਼ਮੀਨ ਮਾਲਕਾਂ ਵਲੋਂ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਦਾ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਮੰਗਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਥਿਤੀ ਇਹ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਜਿਹੜੇ ਉਦਯੋਗਪਤੀਆਂ ਕੋਲ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਫੀ ਧਨ ਹੈ, ਉਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਖਤ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਅਤੇ ਨੀਤੀਆਂ ਕਾਰਣ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਉਦਯੋਗਿਕ ਇਕਾਈਆਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ’ਚ ਅਚਾਨਕ ਅਥਾਹ ਧਨ ਆਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਜ਼ਮੀਨ ਅਕਵਾਇਰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੇ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ’ਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਸਬੰਧੀ ਦੂਰਰਸ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਭਾਰੀ ਘਾਟ ਹੈ।

ਮਹਿੰਗੇ ਕਰਜ਼ੇ

ਦੇਸ਼ ’ਚ ਪੂੰਜੀ, ਭਾਵ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਦਾ ਮਹਿੰਗਾ ਹੋਣਾ ਵੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਿਕਸਿਤ ਰਾਸ਼ਟਰਾਂ ਸਮੇਤ ਕੁਝ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ’ਚ ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ ਕਰਜ਼ਾ 2-3 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਵਿਆਜ ਦਰ ’ਤੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਭਾਰਤ ’ਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀ ਕਾਗਜ਼ੀ ਕਾਰਵਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੈਂਕਾਂ ਵਾਲੇ 14 ਫੀਸਦੀ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਰ ’ਤੇ ਕਰਜ਼ਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਨੀਰਵ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਵਿਜੇ ਮਾਲਿਆ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਬੈਂਕ ਮੋਟੇ ਕਰਜ਼ੇ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕ ਰਹੇ ਹਨ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਥੇ ਕਿਰਤ ਕਾਨੂੰਨ ਇੰਨੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹਨ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਉਦਯੋਗਿਕ ਇਕਾਈਆਂ ਆਪਣਾ ਵਿਸਤਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਂਝ ਤਾਂ ਇਹ ਕਾਨੂੰਨ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਲਈ ਹਨ ਪਰ ਹੋ ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਏਸ਼ੀਆ ’ਚ ਹੋਰਨਾਂ ਵੱਡੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਤਾਕਤਾਂ ਨਾਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਉਦਯੋਗ ਲਈ ਇਥੇ ਜ਼ਮੀਨ ਅਤੇ ਪੂੰਜੀ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਬਿਜਲੀ, ਰੇਲਵੇ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਭਾੜਾ ਵੀ ਮਹਿੰਗਾ ਹੈ। ਲੋੜ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ’ਚ ਲੋੜੀਂਦਾ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।

ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਅਨਟ੍ਰੇਂਡ ਅਤੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨਹੀਣ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦਾ ਇਕ ਵਰਗ ਅਜਿਹਾ ਵੀ ਹੈ, ਜੋ ਮੁਕਾਬਲੇਬਾਜ਼ੀ ਦੇ ਦੌਰ ’ਚ ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਗੱਲ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਲੁਕੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਦੋ-ਤਿਹਾਈ ਆਬਾਦੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਕੁਲ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦ (ਜੀ. ਡੀ. ਪੀ.) ਵਿਚ ਯੋਗਦਾਨ 52 ਫੀਸਦੀ ਸੀ, ਭਾਵ ਲੋਕ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਨ ਅਤੇ ਕਮਾਈ ਵੀ ਪਰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ 7 ਦਹਾਕਿਆਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਅੱਧੀ ਆਬਾਦੀ ਇਸੇ ਖੇਤਰ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਜੀ. ਡੀ. ਪੀ. ਵਿਚ ਯੋਗਦਾਨ ਸਿਰਫ 16-17 ਫੀਸਦੀ ਹੈ, ਭਾਵ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਲਈ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਪਰ ਕਮਾਈ ਸੀਮਤ ਹੈ।

ਹੁਣ ਖੇਤੀ ਖੇਤਰ ’ਚ ਜੋ ਮਜ਼ਦੂਰ ਸਿੱਧੇ ਜਾਂ ਅਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਮੁਹੱਈਆ ਹਨ, ਉਹ ਦਿਹਾਤੀ ਖੇਤਰਾਂ ’ਚ ਘਟੀਆ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੋਣ ਕਰ ਕੇ ਹੋਰਨਾਂ ਉਦਯੋਗਾਂ ’ਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਲਾਇਕ ਨਹੀਂ ਹਨ ਜਾਂ ਇੰਝ ਕਹੋ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਦੇ ਲਾਇਕ ਬਣਨਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ। ਇਹੋ ਸਥਿਤੀ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਬੇਰੋਜ਼ਗਾਰੀ ਨੂੰ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਹੱਲਾਸ਼ੇਰੀ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ।

ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਕਤ ਸਥਿਤੀ ’ਚ ਸੁਧਾਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ। ਇਹ ਪਿਛਲੇ 5 ਸਾਲਾਂ ’ਚ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਢੁੱਕਵੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਹੀ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਣ ਵਪਾਰ ਸਰਲਤਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ‘ਇਜ਼ ਆਫ ਡੂਇੰਗ ਬਿਜ਼ਨੈੱਸ’ ਸੂਚੀ ’ਚ ਭਾਰਤ ਨੇ 53 ਦਰਜਿਆਂ ਦਾ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿਚ ਹੋਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਰੱਕੀ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨਾਲ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਸਾਲ ਬਜਟ ’ਚ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਅਗਲੇ 5 ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ 100 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੀ ਰੂਪ-ਰੇਖਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਰਕਾਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ 70 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਇਹੋ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੇਸ਼ੱਕ ਹੀ ਸੰਸਾਰਕ ਮੰਦੀ ਅਸਥਾਈ ਹੋਵੇ ਪਰ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਉਦਯੋਗ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਖੇਤਰ ਸਾਹਮਣੇ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਹਾਕਿਆਂ ’ਚ ‘ਸਥਾਈ’ ਬਣ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ’ਚ ਵਿਆਪਕ ਸੁਧਾਰ ਹੀ ਅੱਜ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਕੁੰਜੀ ਹੈ।

(punjbalbir@gmail.com)

  • ਭਾਰਤੀ
  • ਵਿਵਸਥਾ
  • problem
  • solving

ਪੰਜਾਬ ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਵਿਚ ‘ਸਭ ਅੱਛਾ ਨਹੀਂ’

NEXT STORY

Stories You May Like

  • the meaning of the controversy over the words socialist and secular
    ਸੋਸ਼ਲਿਸਟ ਅਤੇ ਸੈਕੁਲਰ ਸ਼ਬਦ ’ਤੇ ਵਿਵਾਦ ਦੇ ਅਰਥ
  • police stations vehicles
    ਪੁਲਸ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ’ਚ ਸੜਦੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ
  • indian national charged in singapore
    ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਜਹਾਜ਼ ਟੱਕਰ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕ 'ਤੇ ਦੋਸ਼
  • indians arrested at us border
    ਵੱਡੀ ਖ਼ਬਰ : ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ 10,300 ਭਾਰਤੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ
  • new centres gravity anand mahindra
    ਨਵੀਂ ਵਿਸ਼ਵ ਆਰਥਿਕ ਵਿਵਸਥਾ 'ਚ ਭਾਰਤ ਬਣੇਗਾ ਕੇਂਦਰੀ ਧੁਰੀ: ਆਨੰਦ ਮਹਿੰਦਰਾ
  • india inducts   adamya
    ਭਾਰਤੀ ਕੋਸਟ ਗਾਰਡ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ  'Adamya'
  • indian embassy in qatar issues advisory on iranian attacks
    ਈਰਾਨੀ ਹਮਲਿਆਂ 'ਤੇ ਕਤਰ 'ਚ ਭਾਰਤੀ ਦੂਤਘਰ ਦੀ ਐਡਵਾਈਜ਼ਰੀ: ਨਾਗਰਿਕ ਚੌਕਸ ਰਹਿਣ, ਆਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ
  • indian market at highest level in 2025  boosted by business strength
    ਭਾਰਤੀ ਬਾਜ਼ਾਰ 2025 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ, ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਹੌਂਸਲਾ
  • ashwani kumar sharma gets big responsibility from bjp
    ਭਾਜਪਾ ਵੱਲੋਂ ਅਸ਼ਵਨੀ ਕੁਮਾਰ ਸ਼ਰਮਾ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਵੱਡੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ
  • home loot in jalandhar
    ਸਾਵਧਾਨ! ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਖੜ੍ਹਕਾ ਸ਼ਰੇਆਮ ਘਰ ਵੜੇ ਲੁਟੇਰੇ, ਇਕੱਲਾ ਜਵਾਕ ਵੇਖ ਮੱਥੇ 'ਤੇ...
  • big incident in punjab house attacked with petrol bomb
    ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਵੱਡੀ ਘਟਨਾ! ਪੈਟਰੋਲ ਬੰਬ ਨਾਲ ਘਰ 'ਤੇ ਕੀਤਾ ਹਮਲਾ
  • arvind kejriwal s big announcement
    ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਦਾ ਵਿਰੋਧੀਆਂ 'ਤੇ ਤੰਜ, ਕਿਹਾ-ਕਾਂਗਰਸ ਤੇ ਭਾਜਪਾ ਵਿਚਾਲੇ...
  • rain in punjab from july 7 to 11
    ਪੰਜਾਬ 'ਚ 7 ਤੋਂ 11 ਜੁਲਾਈ ਤੱਕ ਵੱਡੀ ਚਿਤਾਵਨੀ, ਮੀਂਹ ਨਾਲ...
  • electric pole fell on the main road due to collision with a tempo
    ਟੈਂਪੂ ਨਾਲ ਟੱਕਰ ਕਾਰਨ ਮੁੱਖ ਸੜਕ ’ਤੇ ਡਿੱਗਿਆ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਖੰਭਾ, ਆਵਾਜਾਈ ਤੇ...
  • garbage piles up in jalandhar city  people upset
    ਜਲੰਧਰ ਸ਼ਹਿਰ 'ਚ ਲੱਗੇ ਕੂੜੇ ਦੇ ਢੇਰ, ਜਨਤਾ ਪਰੇਸ਼ਾਨ
  • begging children will now be identified through dna
    ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਭਿਖਾਰੀਆਂ ਦੇ ਹੋਣਗੇ DNA ਟੈਸਟ, ਕੱਲੇ-ਕੱਲੇ ਦੀ ਕਰਾਈ ਜਾਵੇਗੀ ਪਛਾਣ
Trending
Ek Nazar
shooting in usa

ਅਮਰੀਕਾ 'ਚ ਮੁੜ ਗੋਲੀਬਾਰੀ, ਤਿੰਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ, 10 ਜ਼ਖਮੀ

home loot in jalandhar

ਸਾਵਧਾਨ! ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਖੜ੍ਹਕਾ ਸ਼ਰੇਆਮ ਘਰ ਵੜੇ ਲੁਟੇਰੇ, ਇਕੱਲਾ ਜਵਾਕ ਵੇਖ ਮੱਥੇ 'ਤੇ...

death penalties reach record high in saudi arabia

ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ 'ਚ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ 'ਚ ਰਿਕਾਰਡ ਵਾਧਾ, ਅੰਕੜੇ ਆਏ ਸਾਹਮਣੇ

a big danger is looming in hoshiarpur of punjab

ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ 'ਚ ਮੰਡਰਾ ਰਿਹੈ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ! ਕਦੇ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਭਾਰੀ...

alarm bell for punjab a sudden big trouble has arisen for farmers

ਪੰਜਾਬ ਲਈ ਖ਼ਤਰੇ ਦੀ ਘੰਟੀ! ਉੱਡੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਨੀਂਦ, ਅਚਾਨਕ ਆ ਖੜ੍ਹੀ ਹੋਈ ਵੱਡੀ...

rain in punjab from july 7 to 11

ਪੰਜਾਬ 'ਚ 7 ਤੋਂ 11 ਜੁਲਾਈ ਤੱਕ ਵੱਡੀ ਚਿਤਾਵਨੀ, ਮੀਂਹ ਨਾਲ...

flood threat in punjab

ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਹੜ੍ਹ ਦਾ ਖਤਰਾ: ਖੋਲ੍ਹ 'ਤੇ ਫਲੱਡ ਗੇਟ

woman feeds poisoned food to three relatives

ਔਰਤ ਨੇ ਸਾਬਕਾ ਪਤੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਖੁਆ 'ਤਾ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਖਾਣਾ, ਹੁਣ...

unique bribery scheme in brazil  3 ways to kiss

ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ 'ਚ ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰੀ ਦਾ ਅਨੋਖਾ ਜੁਗਾੜ, ਕਿੱਸ ਕਰਨ ਦੇ ਵੀ 3 ਤਰੀਕੇ

major accident in punjab terrible collision between bus and car

ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਵੱਡਾ ਹਾਦਸਾ, ਬੱਸ ਤੇ ਕਾਰ ਵਿਚਾਲੇ ਭਿਆਨਕ ਟੱਕਰ, 10 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ

victim of depression  today second richest person in world

ਕਦੇ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਦਾ ਰਿਹਾ ਸ਼ਿਕਾਰ, ਅੱਜ ਹੈ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਸ਼ਖਸ

alberta by election poiliviere may try his luck

ਅਲਬਰਟਾ 'ਚ ਅਗਲੇ ਮਹੀਨੇ ਜਿਮਨੀ ਚੋਣ, ਪੋਇਲੀਵਰੇ ਅਜਮਾ ਸਕਦੇ ਨੇ ਕਿਸਮਤ

trump criticise musk party

Trump ਨੇ Musk ਦੀ ਨਵੀਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਉਡਾਇਆ ਮਜ਼ਾਕ, ਕਿਹਾ...

where is the most live p graphy in the world

ਗੰਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਬਣਾਉਣ 'ਚ ਟੌਪ 'ਤੇ ਹੈ ਇਹ ਦੇਸ਼! 4 ਲੱਖ ਮਾਡਲਾਂ ਕਰਦੀਆਂ ਇਹ ਕੰਮ

cm mann expressed grief over the terrible bus road accident in dasuya

ਦਸੂਹਾ 'ਚ ਵਾਪਰੇ ਭਿਆਨਕ ਬੱਸ ਹਾਦਸੇ 'ਤੇ CM ਮਾਨ ਨੇ ਜਤਾਇਆ ਦੁੱਖ਼

monsoon rains in pakistan

ਲਹਿੰਦੇ ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਮੌਨਸੂਨ ਬਾਰਿਸ਼ ਬਣੀ ਆਫ਼ਤ, 70 ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਮੌਤਾਂ ਤੇ ਸੈਂਕੜੇ...

indian attire during fashion show in italy

ਇਟਲੀ 'ਚ ਫੈਸ਼ਨ ਸ਼ੋਅ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤੀ ਪਹਿਰਾਵੇ ਦੀ ਹੋਈ ਬੱਲੇ ਬੱਲੇ (ਤਸਵੀਰਾਂ)

pm modi address in brics

BRICS ਨੂੰ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਦਿਖਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ, 'ਗਲੋਬਲ ਸਾਊਥ' ਲਈ ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ...

Daily Horoscope
    Previous Next
    • ਬਹੁਤ-ਚਰਚਿਤ ਖ਼ਬਰਾਂ
    • flash floods in texas
      ਟੈਕਸਾਸ 'ਚ ਅਚਾਨਕ ਹੜ੍ਹ; 50 ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ, ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਜਾਰੀ...
    • takht sri patna sahib  s decision to declare sukhbir badal
      ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਵੱਲੋਂ ਸੁਖਬੀਰ ਬਾਦਲ ਨੂੰ ਤਨਖ਼ਾਹੀਆ ਕਰਾਰ ਦੇਣਾ...
    • complete ban on this medicine in punjab
      ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਇਸ ਦਵਾਈ 'ਤੇ ਮੁਕੰਮਲ ਪਾਬੰਦੀ! ਕੈਮਿਸਟਾਂ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਹੋਏ ਸਖ਼ਤ ਹੁਕਮ
    • transfer orders
      ਜਲਾਲਾਬਾਦ ਦੇ 3 ਥਾਣਿਆਂ ਦੇ SHO ਇੱਧਰ ਤੋਂ ਉੱਧਰ ਹੋਏ ਤਾਇਨਾਤ
    • major accident averted in bengaluru delhi flight
      ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਫਲਾਈਟ 'ਚ ਵੱਡਾ ਹਾਦਸਾ ਟਲਿਆ: ਉਡਾਣ ਤੋਂ ਠੀਕ ਪਹਿਲਾਂ...
    • most precious tear in world
      'ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਕੀਮਤੀ ਹੰਝੂ', ਇਕ ਬੂੰਦ ਨਾਲ ਸੱਪਾਂ ਦਾ ਜ਼ਹਿਰ ਬੇਅਸਰ
    • sikander singh maluka under house arrest ahead of majithia s appearance
      ਮਜੀਠੀਆ ਦੀ ਪੇਸ਼ੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਿਕੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਲੂਕਾ ਘਰ 'ਚ ਨਜ਼ਰਬੰਦ
    • pm modi congratulated the dalai lama on his birthday
      ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਦੇ ਜਨਮਦਿਨ 'ਤੇ ਪੀਐੱਮ ਮੋਦੀ ਨੇ ਦਿੱਤੀ ਵਧਾਈ, ਕਿਹਾ- 'ਉਹ ਪਿਆਰ,...
    • akali leader winnerjit goldy detained by police
      ਅਕਾਲੀ ਆਗੂ ਵਿਨਰਜੀਤ ਗੋਲਡੀ ਨੂੰ ਪੁਲਸ ਨੇ ਕੀਤਾ ਨਜ਼ਰਬੰਦ
    • amarnath yatra pilgrims baba barfani
      ਅਮਰਨਾਥ ਯਾਤਰਾ : ਜੰਮੂ ਬੇਸ ਕੈਂਪ ਤੋਂ 7,200 ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦਾ ਨਵਾਂ ਜੱਥਾ ਰਵਾਨਾ
    • good news for indian students this country eases visa rules
      ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਖੁਸ਼ਖ਼ਬਰੀ, ਇਸ ਦੇਸ਼ ਨੇ visa rules ਕੀਤੇ ਸੌਖੇ
    • ਬਲਾਗ ਦੀਆਂ ਖਬਰਾਂ
    • corruption is increasing due to   lax attitude of officials
      ‘ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਢਿੱਲੇ-ਮੱਠੇ ਰਵੱਈਆ ਨਾਲ’ ਵਧ ਰਿਹਾ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ!
    • political parties only get their point by misleading the public
      ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਾਰਟੀਆਂ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਗੁੰਮਰਾਹ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣਾ ਮਤਲਬ ਕੱਢ ਹੀ ਲੈਂਦੀਆਂ ਹਨ
    • obc may be the new bjp president  shivraj singh  s name discussed
      ਓ. ਬੀ. ਸੀ. ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਨਵਾਂ ਭਾਜਪਾ ਪ੍ਰਧਾਨ, ਸ਼ਿਵਰਾਜ ਸਿੰਘ ਦੇ ਨਾਂ ਦੀ ਚਰਚਾ
    • crisis on jobs  only savings will overcome it
      ਨੌਕਰੀਆਂ ’ਤੇ ਸੰਕਟ, ਬੱਚਤ ਹੀ ਕਰੇਗੀ ਬੇੜਾ ਪਾਰ
    • heavy liberality on security
      ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਘੁਸਪੈਠੀਏ : ਸੁਰੱਖਿਆ ’ਤੇ ਭਾਰੀ ਪਈ ਉਦਾਰਤਾ
    • atrocities on cowherds are worrisome in a country where cow is worshipped
      ‘ਗਊ ਮਾਤਾ ਨੂੰ ਪੂਜਨ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ ’ਚ’ ਗਊਵੰਸ਼ ’ਤੇ ਅੱਤਿਆਚਾਰ ਚਿੰਤਾਜਨਕ!
    • it is very important to fact check anything you share
      ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਲਈ ਤੱਥ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ
    • gulzarilal nanda
      ਗੁਲਜ਼ਾਰੀਲਾਲ ਨੰਦਾ ਕਿਰਾਇਆ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕੇ ਤਾਂ ਮਕਾਨ ਮਾਲਕ ਨੇ ਘਰੋਂ ਕੱਢਿਆ
    • when the kirpan must wait
      ਜਦੋਂ ਕਿਰਪਾਨ ਨੂੰ ਉਡੀਕ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ : ਆਧੁਨਿਕ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਸਿੱਖ ਨਿਆਂ ’ਤੇ ਮੁੜ...
    • police stations vehicles
      ਪੁਲਸ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ’ਚ ਸੜਦੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ
    • google play
    • apple store

    Main Menu

    • ਪੰਜਾਬ
    • ਦੇਸ਼
    • ਵਿਦੇਸ਼
    • ਦੋਆਬਾ
    • ਮਾਝਾ
    • ਮਾਲਵਾ
    • ਤੜਕਾ ਪੰਜਾਬੀ
    • ਖੇਡ
    • ਵਪਾਰ
    • ਅੱਜ ਦਾ ਹੁਕਮਨਾਮਾ
    • ਗੈਜੇਟ

    For Advertisement Query

    Email ID

    advt@punjabkesari.in


    TOLL FREE

    1800 137 6200
    Punjab Kesari Head Office

    Jalandhar

    Address : Civil Lines, Pucca Bagh Jalandhar Punjab

    Ph. : 0181-5067200, 2280104-107

    Email : support@punjabkesari.in

    • Navodaya Times
    • Nari
    • Yum
    • Jugaad
    • Health+
    • Bollywood Tadka
    • Punjab Kesari
    • Hind Samachar
    Offices :
    • New Delhi
    • Chandigarh
    • Ludhiana
    • Bombay
    • Amritsar
    • Jalandhar
    • Contact Us
    • Feedback
    • Advertisement Rate
    • Mobile Website
    • Sitemap
    • Privacy Policy

    Copyright @ 2023 PUNJABKESARI.IN All Rights Reserved.

    SUBSCRIBE NOW!
    • Google Play Store
    • Apple Store

    Subscribe Now!

    • Facebook
    • twitter
    • google +