ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ: ਪਾਕਿਸਤਾਨ ’ਚ ਜਨਸੰਖਿਆ ਦੌਰਾਨ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਵੱਧਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਇਕ ਵੱਡਾ ਖਤਰਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਸ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਜਨਸੰਖਿਆ ’ਚ ਵਾਧਾ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਦੇਸ਼ ਆਬਾਦੀ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ’ਚ ਸਮਰੱਥ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। ਦਿ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਆਪਣੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨੂੰ ਸਥਾਈ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਸਭ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਮੂਲ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਆਜੀਵਿਕਾ, ਕੁਦਰਤੀ ਸਰੋਤਾਂ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸੇਵਾਵਾਂ, ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ’ਤੇ ਦਬਾਅ ਵਧਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ’ਚ ਜਨਸੰਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦਫਤਰ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਡਾ. ਜੇਬਾ ਸਥਰ ਨੇ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਜਨਸੰਖਿਆ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਵਿਕਾਸ ਯੋਜਨਾ ’ਚ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ’ਚ ਚੂਕ ਗਏ ਜੋ ਕਿ 60 ਅਤੇ 90 ਦੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ’ਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਲਗਭਗ ਸਾਲ 2000 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਸ਼ ਨੇ ਆਰਥਿਕ ਨਿਯੋਜਨ ’ਚ ਜਨਸੰਖਿਆ ਦੀ ਵੱਡੇ ਪੈਮਾਨੇ ’ਤੇ ਅਣਦੇਖੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਜਨਸੰਖਿਆ ਪ੍ਰਭਾਗ ਸਮੇਤ ਕਈ ਵਿੱਕਾਰ ਸੰਗਠਨਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸੋਧ ਅਨੁਸਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧਦੀ ਨਾਗਰਿਕ ਸੰਖਿਆ ਦੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਅਗਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ’ਚ 117 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨੌਕਰੀਆਂ, 19 ਮਿਲੀਅਨ ਘਰਾਂ ਅਤੇ 85,000 ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਣਗੇ।
ਸਿਹਤ ਸੇਵਾ ਅਕਾਦਮੀ, ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਦੇ ਕੁਲਪਤੀ ਡਾ. ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦ ਅਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਨਕੰਟਰੋਲ ਜਨਸੰਖਿਆ ਵਾਧਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਇਕ ਆਫ਼ਤ ਹੈ। ਜਦੋ ਅਸੀਂ ਜਨਸੰਖਿਆ ’ਚ ਅਨਕੰਟਰੋਲ ਵਾਧੇ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਇਥੇ ਸਾਰੇ ਸਰੋਤ ’ਤੇ ਬੋਝ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ’ਚ ਜਨਸੰਖਿਆ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦੇ ਬਾਰੇ ’ਚ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਹਰ ਸਾਲ 11 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਜਨਸੰਖਿਆ ਦਿਵਸ ਦੇ ਰੂਪ ’ਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੰਸਾਰਿਕ ਜਨਸੰਖਿਆ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦਿਵਸ ਲਗਭਗ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕੇ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਜਨਸੰਖਿਆ ਵਾਧਾ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਹੈ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਲਾਂਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਉਸ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪ੍ਰਬਲ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਚ ਜਨਮ ਦਰ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਜਨਸੰਖਿਆ ਵਾਧਾ ਅੰਤਤ: ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ’ਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾਵੇਗੀ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਜੇਕਰ ਜਨਸੰਖਿਆ ਇਸ ਦਰ ਨਾਲ ਵੱਧਦੀ ਹੈ ਕਿ ਤਾਂ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਜਨਸੰਖਿਆ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਰੱਖਦੀ ਹੈ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਸਾਲ ਤੱਕ ਵਰਤਮਾਨ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੋਵੇਗਾ।
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜਨਸੰਖਿਆ ਸੰਕਟ ਦਾ ਇਕ ਹੋਰ ਕਾਰਨ ਘੱਟ ਉਮਰ ’ਚ ਵਿਆਹ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ’ਚ ਵਾਧਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਕੱਤਰ, ਤਕਨੀਕੀ ਕਲਿਆਣ ਦੇ ਰੂਪ ’ਚ ਸੇਵਾ ਦੇ ਰਹੇ ਸ਼ਾਹਿਦ ਨੁਸਰਤ ਮੁਤਾਬਕ 30 ਫੀਸਦੀ ਲੜਕੀਆਂ ਦਾ ਵਿਆਹ 16 ਤੋਂ 22 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਨੁਸਰਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦਾ ਇਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਚਾਹਤ ਵੀ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਆਬਾਦੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਆਪਣੀ ਪੇਂਡੂ ਆਬਾਦੀ ’ਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਾਧੇ ਦੇ ਨਾਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਪਾਕਿ ਸਾਂਸਦ ਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ 'ਚ ਤਾਲਿਬਾਨੀ ਅੱਤਵਾਦ 'ਤੇ ਖੋਲ੍ਹੀ ਇਮਰਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਪੋਲ (ਵੀਡੀਓ)
NEXT STORY