ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ : ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵਿਗਿਆਨੀ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉਲਝੇ ਹੋਏ ਹਨ ਕਿ ਚੰਦਰਮਾ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੁੱਕਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇੱਥੇ ਹਵਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਵੀ ਘਾਟ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਚੰਦਰਮਾ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਇੱਕ ਰਹੱਸ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਕੁਝ ਖੋਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸੂਖਮ ਉਲਕਾਪਿੰਡਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕਾਰਨ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਹੋਰ ਖੋਜ ਨੇ ਇੱਥੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਟੋਇਆਂ ਵਿੱਚ ਦੱਬੇ ਹੋਏ ਪਾਣੀ ਦੇ ਭੰਡਾਰਾਂ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ। ਅਮਰੀਕੀ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਨਾਸਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਹਾਲੀਆ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਜਵਾਬਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਲਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਨਾਸਾ ਦੀ ਖੋਜ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸੂਰਜ ਦੀਆਂ ਸੂਰਜੀ ਹਵਾਵਾਂ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧੇ ਪਾਣੀ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਾਣੋ ਨਾਸਾ ਦੀ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਟਰੰਪ ਦਾ ਡ੍ਰੈਗਨ 'ਤੇ ਇਕ ਹੋਰ ਟੈਰਿਫ ਬੰਬ, ਅਮਰੀਕਾ ਹੁਣ ਚੀਨ ਤੋਂ ਵਸੂਲੇਗਾ 245 ਫੀਸਦੀ ਟੈਰਿਫ
ਕਿਵੇਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤਜਰਬਾ?
ਇਹ ਖੋਜ ਨਾਸਾ ਦੇ ਗੋਡਾਰਡ ਸਪੇਸ ਫਲਾਈਟ ਸੈਂਟਰ ਦੇ ਖੋਜ ਵਿਗਿਆਨੀ ਲੀ ਸਿਆ ਯੇਓ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਚੰਦਰਮਾ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਲੱਭਣ ਲਈ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਸਿਮੂਲੇਸ਼ਨ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਇਹ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਸੂਰਜ ਦੀ ਸੂਰਜੀ ਹਵਾ ਚੰਦਰਮਾ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਨਾਸਾ ਦੇ ਖੋਜਕਰਤਾ ਜੈਸਨ ਮੈਕਲੇਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਖੋਜ ਲਈ ਚੰਦਰਮਾ ਦਾ ਇੱਕ ਡੁਪਲੀਕੇਟ ਵਾਤਾਵਰਣ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਹਵਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਚੈਂਬਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਸੂਰਜੀ ਬੀਮ ਲੰਘਾਈ ਗਈ। ਵੈਕਿਊਮ ਸਥਿਤੀਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਣੂ ਖੋਜਕਰਤਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ।
ਮੈਕਲੇਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਖੋਜ ਲਈ ਆਪਰੇਟਰਾਂ ਨੂੰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਮਾਂ ਲੱਗਿਆ ਪਰ ਇਹ ਲਾਭਦਾਇਕ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਇਸਦਾ ਸੂਰਜੀ ਹਵਾ ਨਾਲ ਖਾਸ ਸਬੰਧ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਯੋਗ ਦੌਰਾਨ 1972 ਵਿੱਚ ਨਾਸਾ ਅਪੋਲੋ ਮਿਸ਼ਨ 17 ਦੌਰਾਨ ਚੰਦਰਮਾ ਤੋਂ ਲਿਆਂਦੀ ਗਈ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਚੰਦਰਮਾ 'ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਆਇਆ ਪਾਣੀ?
ਸੂਰਜ ਕਾਰਨ ਪਾਣੀ ਚੰਦਰਮਾ 'ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਪਹੁੰਚਿਆ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੂਰਜ ਦੀਆਂ ਕਿਰਨਾਂ ਚੰਦਰਮਾ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਸੂਰਜ ਦੀਆਂ ਸੂਰਜੀ ਹਵਾਵਾਂ ਚੱਲਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸੂਰਜੀ ਹਵਾ ਦੇ ਪ੍ਰੋਟੋਨ, ਜੋ ਕਿ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਨਿਊਕਲੀਅਸ ਹਨ, ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਨਾਲ ਟਕਰਾਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ। ਧਰਤੀ ਦਾ ਚੁੰਬਕੀ ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਇਸ ਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਕਣਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਚੰਦਰਮਾ ਉੱਤੇ ਇਹਨਾਂ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਉੱਥੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਟੋਨ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨਾਂ ਨਾਲ ਟਕਰਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਪਰਮਾਣੂ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਪਰਮਾਣੂ ਫਿਰ ਸਿਲਿਕਾ ਵਰਗੇ ਖਣਿਜ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਜਨ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਹਾਈਡ੍ਰੋਕਸਾਈਲ (OH) ਅਤੇ ਸੰਭਵ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਾਣੀ (H₂O) ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਨਵੇਂ ਵੈਰੀਐਂਟ ਨੇ ਦਿੱਤੀ ਦਸਤਕ, ਵਧਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਟੈਂਸ਼ਨ 'ਚ ਆਈ ਸਰਕਾਰ
ਖੋਜਕਰਤਾ ਯੇਓ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਤੱਤ ਸੂਰਜ ਤੋਂ ਆਏ ਹਨ। ਸਿਰਫ਼ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਮੂਲ ਤੱਤਾਂ ਨਾਲ, ਜੋ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਛੱਡਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਪਾਣੀ ਬਣਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।
ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ?
ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਖੋਜ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਸਪੈਕਟਰੋਮੀਟਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਇਸਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਜਦੋਂ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਬਦਲਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਨਫਰਾਰੈੱਡ ਸੋਖਣ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 3 ਮਾਈਕ੍ਰੋਨ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦੇਖੀ, ਜੋ ਕਿ ਪਾਣੀ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਟੀਮ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਦੱਸ ਸਕੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿੰਨਾ ਸ਼ੁੱਧ ਪਾਣੀ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਅੰਕੜਿਆਂ ਤੋਂ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਾਈਡ੍ਰੋਕਸਾਈਲ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਅਣੂ ਦੋਵੇਂ ਬਣੇ ਸਨ।
ਜਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en
For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8
ਰੋਜ਼ੀ ਰੋਟੀ ਲਈ ਵਿਦੇਸ਼ ਗਏ ਪੰਜਾਬੀ ਨੌਜਵਾਨ ਦੀ ਮੌਤ, ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ ਵਿਆਹ ਕਰਾਉਣ ਜਾਣਾ ਸੀ ਪੰਜਾਬ
NEXT STORY 
