ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਧਰਤੀ ਦੇ ਮਹਾਂਸਾਗਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਡਰਾਉਣਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਟਲਾਂਟਿਕ ਮਹਾਂਸਾਗਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਮੈਕਸੀਕੋ ਦੀ ਖਾੜੀ (Gulf of Mexico) ਤੱਕ ਲਗਭਗ 8,850 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਬੀ ਭੂਰੇ ਰੰਗ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ 'ਐਲਗੀ ਬੈਲਟ' ਫੈਲ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਬੈਲਟ ਨੂੰ 'ਦਿ ਗ੍ਰੇਟ ਅਟਲਾਂਟਿਕ ਸਰਗੈਸਮ ਬੈਲਟ' ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਕੋਈ ਛੋਟੀ ਪਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਇਹ ਅੰਤਰਿਕਸ਼ (ਸਪੇਸ) ਤੋਂ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲਾ 37.5 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਵਜ਼ਨੀ ਇੱਕ 'ਐਲਗੀ ਮੌਨਸਟਰ' ਹੈ। ਇਸਦੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਹੋ ਰਹੀ ਗ੍ਰੋਥ ਹੁਣ ਵਾਤਾਵਰਣ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣ ਗਈ ਹੈ।
15 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਆਕਾਰ
ਇਸ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸਰਗੈਸਮ (Sargassum) ਐਲਗੀ ਬੈਲਟ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਵੱਡਾ ਫੈਲਾਅ 2011 ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਇਹ ਹਰ ਸਾਲ ਆਕਾਰ ਵਿੱਚ ਦੁੱਗਣਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਸਦੀ ਚੌੜਾਈ ਲਗਭਗ ਅਮਰੀਕਾ ਮਹਾਂਦੀਪ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਖੇਤੀ ਕੂੜਾ ਅਤੇ ਸੀਵਰੇਜ ਹੈ ਵਾਧੇ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ
ਸਰਗੈਸਮ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤੈਰਨ ਵਾਲਾ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸ਼ੈਵਾਲ (algae) ਹੈ। ਇਹ ਹੁਣ ਗਰਮ ਅਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਨਾਲ ਭਰੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
- ਇਸਦੇ ਵਾਧੇ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਅਤੇ ਫਾਸਫੋਰਸ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਹੈ, ਜੋ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੇ ਕੂੜੇ, ਸੀਵਰੇਜ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਵਹਾਅ ਰਾਹੀਂ ਨਦੀਆਂ ਤੋਂ ਸਮੁੰਦਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਰਹੀ ਹੈ।
- ਖੋਜ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ 1980 ਤੋਂ 2020 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਰਗੈਸਮ ਵਿੱਚ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ 55% ਵਧ ਗਈ ਹੈ।
- ਐਮਾਜ਼ੋਨ ਨਦੀ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਵਾਲਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਭਾਰੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਸਮੁੰਦਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਸਮੁੰਦਰੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ 'ਤੇ ਕਹਿਰ
ਇਹ ਵਿਸ਼ਾਲ ਐਲਗੀ ਬੈਲਟ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜੀਵਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਖਤਰੇ ਦੀ ਘੰਟੀ ਹੈ।
-
ਵਾਤਾਵਰਣਕ ਨੁਕਸਾਨ: ਜਦੋਂ ਇਹ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਜਮ੍ਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੋਰਲ ਰੀਫ ਤੱਕ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਪਾਉਂਦੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ 'ਫੋਟੋਸਿੰਥੇਸਿਸ' ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਰੁਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ 'ਕਾਰਬਨ ਸਿੰਕ' ਨੂੰ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ।
-
ਗ੍ਰੀਨਹਾਊਸ ਗੈਸਾਂ: ਜਦੋਂ ਇਹ ਸੜਨ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਸਲਫਾਈਡ, ਮੀਥੇਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਗ੍ਰੀਨਹਾਊਸ ਗੈਸਾਂ ਨਿਕਲਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਨੂੰ ਹੋਰ ਤੇਜ਼ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
-
ਸਿਹਤ ਖ਼ਤਰਾ: ਜਦੋਂ ਇਹ ਤੱਟਾਂ 'ਤੇ ਜਮ੍ਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਦੀ ਬਦਬੂ ਅਤੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀਆਂ ਗੈਸਾਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸਿਹਤ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
-
ਆਰਥਿਕ ਅਸਰ: ਇਸ ਕਾਰਨ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ (ਟੂਰਿਜ਼ਮ) ਠੱਪ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਮੱਛੀ ਫੜਨ ਦਾ ਕੰਮ ਰੁਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਫਾਈ 'ਤੇ ਲੱਖਾਂ ਡਾਲਰ ਖਰਚ ਕਰਨੇ ਪੈਂਦੇ ਹਨ। 1991 ਵਿੱਚ, ਫਲੋਰੀਡਾ ਦੇ ਤੱਟਾਂ 'ਤੇ ਸਰਗੈਸਮ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟ ਨੂੰ ਵੀ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੰਦ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸੀ।
ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਕਦਮ ਨਾ ਚੁੱਕੇ ਗਏ, ਤਾਂ ਇਹ 'ਸਰਗੈਸਮ ਮੌਨਸਟਰ' ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਕੈਰੇਬੀਅਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਤੱਟ ਰੇਖਾ ਨੂੰ ਨਿਗਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਵਧਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਕਾਰਨ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਨੇ ਇਸ ਐਲਗੀ ਦੀ ਗ੍ਰੋਥ ਲਈ 'ਸੰਪੂਰਨ ਤਾਪਮਾਨ ਜ਼ੋਨ' ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਸੋਨੇ ਨੂੰ ਵੇਚਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਗਿਰਵੀ ਰੱਖਣ ਦਾ ਵਧਿਆ ਰੁਝਾਨ, Gold loan ਬਾਜ਼ਾਰ 2.94 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਦੇ ਪਾਰ
NEXT STORY 
