यस्त्विन्द्रियाणि मनसा नियम्यार भतेऽर्जुन।
कर्मेन्द्रियै:कर्मयोगमसक्त: स विशिष्यते।।७।।
ਯਸ੍ਰ ਤ੍ਰਵ੍ਰ ਇਨ੍ਰਦ੍ਰਿਯਾਣਿ ਮਨਸਾ ਨਿਯਮ੍ਰਯਾਰਭਤੇ ਰ੍ਰਜੁਨ।
ਕਰਮੇਂਦ੍ਰਯੈਹ੍ਰ ਕਰ੍ਰਮ-ਯੋਗਮ੍ਰ ਆਸਕ੍ਰਤਹ੍ਰ ਸ ਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਰਤੇ।।
ਯਹ੍ਰ¸ਜਿਹੜਾ ; ਤੁ¸ਪਰ ; ਇਨ੍ਰਦ੍ਰਿਯਾਣਿ ¸ਇੰਦਰੀਆਂ ਨੂੰ; ਮਨਸਾ¸ਮਨ ਰਾਹੀਂ; ਨਿਯਮ੍ਰਯ¸ਕਾਬੂ ਵਿਚ ਕਰਕੇ; ਆਰਭਤੇ¸ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦਾ ਹੈ; ਅਰ੍ਰਜੁਨ¸ਹੇਅਰਜੁਨ; ਕਰ੍ਰਮ¸ ਇੰਦ੍ਰਯੈਹ¸ਕਰਮ ਇੰਦਰੀਆਂ ਨਾਲ; ਕਰ੍ਰਮਯੋਗਮ੍ਰ¸ਭਗਤੀ; ਅਸਕ੍ਰਤਹ੍ਰ¸ ਅਨਾਸਕਤ (ਵਿਰਕਤ) ਜਾਂ (ਬਿਨਾਂ ਮੋਹ ਤੋਂ); ਸਹ੍ਰ¸ਉਹ; ਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਰਯਤੇ¸ਉੱਤਮ ਹੈ।
ਅਨੁਵਾਦ : ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਨਿਸ਼ਠਾਵਾਨ ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੇ ਮਨ ਰਾਹੀਂ ਕਰਮ ਇੰਦਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਦਾ ਯਤਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਸਕਤੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕਰਮਯੋਗ (ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਭਾਵਨਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਵਿਚ) ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਬਹੁਤ ਉੱਤਮ ਹੈ।
ਭਾਵ : ਲੰਪਟ (ਵਿਲਾਸੀ) ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਇੰਦਰੀਆਂ ਦੇ ਸੁੱਖ ਲਈ ਬਨਾਉਟੀ ਯੋਗੀ ਅਤੇ ਝੂਠਾ ਭੇਖ ਧਾਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਵਿਚ ਲੱਗੇ ਰਹਿ ਕੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਮਨੋਰਥ ਨੂੰ, ਜਿਹੜਾ ਸੰਸਾਰ ਬੰਧਨ ਤੋਂ ਮੁਤ ਹੋ ਕੇ ਭਗਵਾਨ ਦੇ ਧਾਮ ਜਾਣਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਰਮ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉੱਤਮ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਸੁਆਰਥ ਗਤੀ ਜਾਂ ਸਵੈ-ਲਾਭ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਪੜਾਅ ਤਾਂ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਲੋਕ ਜਾਣਾ ਹੈ। ਸਾਰੀ ਵਰਣ-ਆਸ਼ਰਮ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਰਚਨਾ ਇਸ ਜੀਵਨ ਦੇ ਮੰਤਵ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਹੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਇਕ ਗ੍ਰਹਿਸਥੀ ਵੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਭਾਵਨਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤ 'ਚ ਨਿਯਮਿਤ ਸੇਵਾ ਕਰਕੇ ਇਸ ਮੰਤਵ ਤਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਜਾਣਨ ਲਈ ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਵਿਚ ਸਰਾਹੇ ਸੰਜਮੀ ਜੀਵਨ ਬਿਤਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਰਲੇਪ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਕਾਰਜ ਕਰਦਾ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਪ੍ਰਗਤੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਨਿਸ਼ਠਾਵਾਨ ਮਨੁੱਖ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਉਸ ਪਾਖੰਡੀ ਤੋਂ ਕਿੱਧਰੇ ਵਧੀਆ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਭੋਲੀ-ਭਾਲੀ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਠੱਗਣ ਲਈ ਵਿਖਾਵੇ ਦੀ ਅਧਿਆਤਮਿਕਤਾ ਦਾ ਜਾਮਾ ਧਾਰਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਲਈ ਧਿਆਨ ਲਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਠੱਗ ਧਿਆਨੀ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਸੜਕ 'ਤੇ ਝਾੜੂ ਲਗਾਉਣ ਵਾਲਾ ਨਿਸ਼ਠਾਵਾਨ ਮਨੁੱਖ ਵਧੇਰੇ ਚੰਗਾ ਹੈ।
ਸ੍ਰੀ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਨੀਂਹ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਰੱਖੀ ਸੀ
NEXT STORY