ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਕੋਰੋਨਾ ਅਤੇ ਇਸ ਸਾਲ ਰਾਸ਼ਟਰ ਪੱਧਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਲਰਟ ਕਾਰਨ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿਵਸ ਸਮਾਰੋਹ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਭਾਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਹੇਠ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ। ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਦੀਆਂ ਹੱਦਾਂ ’ਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਅਹਿਮ ਥਾਵਾਂ ’ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਤੇ ਲਾਲ ਕਿਲੇ ਉੱਪਰ ਅਟੁੱਟ ਸੁਰੱਖਿਆ ਘੇਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ।
ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ’ਚ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ’ਚ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਿੰਸਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਪਿੱਛੋਂ ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਮੌਕਾ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿਵਸ ’ਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵੱਖਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਵਿਰੋਧ ਵਜੋਂ ਬੰਦ ਜਾਂ ਬਲੈਕਆਊਟ ਦਾ ਸੱਦਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ, ਨਾ ਹੀ ਵਾਦੀ ’ਚ ਕਰਫਿਊ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਸਮੁੱਚੀ ਵਾਦੀ ’ਚ ਸਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਦਫਤਰਾਂ, ਹਸਪਤਾਲਾਂ, ਅਦਾਲਤੀ ਕੰਪਲੈਕਸਾਂ ’ਚ ਝੰਡੇ ਲਹਿਰਾਏ ਗਏ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮਾਰੋਹ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸੰਪੰਨ ਹੋਏ। ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ 23,000 ਸਕੂਲਾਂ ’ਚ ਵੀ ਕੌਮੀ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ।
ਵਾਦੀ ’ਚ ਇਸ ਵਾਰ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਉਣ ਪ੍ਰਤੀ ਇੰਨਾ ਉਤਸ਼ਾਹ ਸੀ ਕਿ ਬਾਜ਼ਾਰ ’ਚ ਕੌਮੀ ਝੰਡਿਆਂ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਸਥਿਤ ਭਾਜਪਾ ਦਫਤਰ ਅੱਗੇ ਲੰਬੀ ਕਤਾਰ ਲੱਗ ਗਈ।
8 ਜੁਲਾਈ 2016 ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਫੋਰਸਾਂ ਨਾਲ ਮੁਕਾਬਲੇ ’ਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ‘ਹਿਜ਼ਬੁਲ ਮੁਜਾਹਿਦੀਨ’ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ ਬੁਰਹਾਨ ਵਾਨੀ ਦੇ ਪਿਤਾ ਮੁਜ਼ੱਫਰ ਵਾਨੀ, ਜੋ ਇਕ ਹੈੱਡਮਾਸਟਰ ਹਨ, ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਗੜ੍ਹ ਤ੍ਰਾਲ ’ਚ ਸਥਿਤ ਗੌਰਮਿੰਟ ਗਰਲਜ਼ ਹਾਇਰ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ ’ਚ ਤਿਰੰਗਾ ਲਹਿਰਾਇਆ।
ਆਸਾਮ ’ਚ ਵੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿਵਸ ਸਮਾਰੋਹ ’ਤੇ ‘ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਫਰੰਟ ਆਫ ਆਸਾਮ ਇੰਡੀਪੈਂਡੈਂਟ’ (ਉਲਫਾ-ਆਈ) ਸਮੇਤ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਬੰਦ ਦਾ ਸੱਦਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ। ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਹੇਮੰਤ ਬਿਸਵਾ ਸਰਮਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ‘‘1979 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਜਿਹਾ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ।’’
ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੜ੍ਹ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਮੁੰਗੇਰ ਜ਼ਿਲੇ ’ਚ ਹੇਮਜਾਪੁਰ ਪੰਚਾਇਤ ਖੇਤਰ ’ਚ ਸਥਿਤ ਸਰਕਾਰੀ ਸੁੰਦਰਪੁਰ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਕੰਪਲੈਕਸ ’ਚ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਲੱਕ ਤਕ ਪਾਣੀ ’ਚ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਕੇ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਇਆ।
ਇਸ ਮੌਕੇ ’ਤੇ ਮੁੰਗੇਰ ਵਿਖੇ ਹੀ ਜਮਾਲਪੁਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਤਿਰੰਗਾ ਯਾਤਰਾ ਕੱਢ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਖੀ ਕਰਨ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚੋਂ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਾ-ਬਰਾਬਰੀ ਅਤੇ ਜਾਤ-ਪਾਤ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲਿਆ।
ਇਸੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿਵਸ ’ਤੇ ਕੁਝ ਹਾਸੋਹੀਣੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵੀ ਵਾਪਰੀਆਂ। ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੁਰਾਦਾਬਾਦ ਵਿਖੇ ਆਯੋਜਿਤ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿਵਸ ਦੇ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮਾਰੋਹ ’ਚ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਡਾ. ਐੱਸ. ਪੀ. ਹਸਨ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਉਣ ਪਿਛੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰਗਾਨ ਹੀ ਭੁੱਲ ਗਏ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਪੰਕਤੀ ’ਤੇ ਹੀ ਅਟਕ ਕੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ‘ਜਯ ਹੈ ਜਯ ਹੈ ਜਯ ਹੈ’ ਬੋਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਦੇਖ ਕੇ ਦੂਜੇ ਲੋਕ ਵੀ ਇੰਝ ਹੀ ਕਰਨ ਲੱਗੇ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਭੁੱਲ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਣ ’ਤੇ ਉਹ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਹੋ ਕੇ ਉਥੋਂ ਚਲੇ ਗਏ।
ਬਿਹਾਰ ’ਚ ਕਟਿਹਾਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਕੁਰੇਠਾ ਦੇ ਪੰਚਾਇਤ ਭਵਨ ’ਚ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਏ ਜਾਣ ਪਿੱਛੋਂ ਜਦੋਂ ਹਾਜ਼ਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਲੇਬੀਆਂ ਵੰਡੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ਕਿ ਦੋ ਧਿਰਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਕਿਸੇ ਗੱਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੁੱਟਮਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਇਕ ਧਿਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਗੋਲੀ ਵੀ ਚਲਾ ਦਿੱਤੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸ਼ਾਂਤੀ ਭੰਗ ਹੋਣ ਦਾ ਖਤਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਥੇ ਪੁਲਸ ਨੂੰ ਸੱਦਣਾ ਪਿਆ।
ਇਕ ਹੋਰ ਘਟਨਾ ’ਚ ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਦਰਭੰਗਾ ਵਿਖੇ ਚਿਰਕੁੰਡਾ ਸ਼ਹੀਦ ਚੌਕ ’ਤੇ ਤਿਰੰਗੇ ਨੂੰ ਸਲਾਮੀ ਦਿੰਦੇ ਸਮੇਂ ਕਾਂਗਰਸੀ ਨੇਤਾ ਅਨਵਰ ਹੁਸੈਨ ਅਚਾਨਕ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਕਾਰਨ ਜ਼ਮੀਨ ’ਤੇ ਡਿੱਗ ਗਏ ਅਤੇ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਹ ਹਰ ਸਾਲ ਇਸੇ ਚੌਕ ’ਚ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਇਆ ਕਰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਖਰੀ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਉਣਾ ਸਿੱਧ ਹੋਇਆ।
ਇਕ ਦੁੱਖਦਾਈ ਘਟਨਾ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ’ਚ ਹੋਈ, ਜਿਥੇ ਗਵਾਲੀਅਰ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਦੇ ਤਿੰਨ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਦੀ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਉਣ ਲਈ ਹਾਈਡ੍ਰੋਲਿਕ ਕ੍ਰੇਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਸੰਤੁਲਨ ਵਿਗੜ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਹੇਠਾਂ ਡਿੱਗ ਕੇ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਕ ਹੋਰ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਿਆ।
ਖੈਰ, ਜਿਥੇ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਅਤੇ ਆਸਾਮ ’ਚ ਸਰਗਰਮ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਵਲੋਂ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿਵਸ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ’ਚ ਗੜਬੜ ਨਾ ਕਰਨਾ ਇਕ ਚੰਗਾ ਸੰਕੇਤ ਹੈ, ਉਥੇ ਕੁਝ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਵਲੋਂ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਤਿਰੰਗਾ ਨਾ ਲਹਿਰਾਉਣ ਦੇਣ ਦੀਆਂ ਧਮਕੀਆਂ ਦੇਣ ਤੋਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਤੋਂ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿਵਸ ’ਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸਾਡੀਆਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਫੋਰਸਾਂ ਤਾਂ ਵਧਾਈ ਦੀਆਂ ਪਾਤਰ ਹਨ ਹੀ, ਇਹ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਵੀ ਸੰਕੇਤ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
–ਵਿਜੇ ਕੁਮਾਰ
ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਮਹਾਉਤਸਵ ਦਾ ਇਹ ਮੌਕਾ
NEXT STORY