ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ‘ਕੰਮਕਾਜੀ ਲੋਕਾਂ’ ਲਈ ਖੜ੍ਹੀ ਹੈ ਪਰ ਜੁਲਾਈ ਵਿਚ ਸੱਤਾ ਵਿਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦਾ ਨੌਕਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਗੜ ਗਿਆ ਹੈ। ਨਿਯੁਕਤੀਆਂ ਵਿਚ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ, ਤਨਖਾਹ ਪੈਕੇਜ ਛੋਟੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸ਼ਾਇਦ ਬੁਰਾ ਸਮਾਂ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਕੇ ਨੌਕਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅੰਕੜਾ ਦਫਤਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਲੇਬਰ ਮਾਰਕੀਟ ਡੇਟਾ ਅਜੇ ਵੀ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਕਈ ਵਿਕਲਪਿਕ ਸੂਚਕ ਪਿਛਲੀ ਗਰਮੀ ਤੋਂ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਵਿਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਗਿਰਾਵਟ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਐੱਚ. ਐੱਮ. ਆਰ.ਸੀ.ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੁਲਾਈ 2024 ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਤਨਖਾਹ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ 1,50,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ। ਥਿੰਕ-ਟੈਂਕ ‘ਰੈਜ਼ੋਲਿਊਸ਼ਨ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ’ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ 16 ਤੋਂ 64 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਕੁੱਲ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਜਿਸ ਵਿਚ ਸਵੈ-ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ 2,00,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਜੁਲਾਈ ਵਿਚ ਐੱਸ ਐਂਡ ਪੀ ਗਲੋਬਲ ਦੇ ਪਰਚੇਜ਼ਿੰਗ ਮੈਨੇਜਰਜ਼ ਇੰਡੈਕਸ ਦੀ ਇਕ ਸਰਵੇਖਣ ਅਪਡੇਟ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿਚ ਨੌਕਰੀਆਂ ਵਿਚ ਕਟੌਤੀ ਅਜਿਹੀ ਦਰ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਜੋ ‘‘2008-9 ਦੇ ਗਲੋਬਲ ਵਿੱਤੀ ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮਹਾਮਾਰੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ’’ ਨਹੀਂ ਵੇਖੀ ਗਈ ਸੀ।
ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਿਵਾਂ ਤੋਂ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿਚ ਮਿਲੀ ਆਰਥਿਕ ਵਿਰਾਸਤ ਮਾੜੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਗਲੋਬਲ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀਆਂ ਅਸਥਿਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉੱਨਤ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਵਿਚ ਲੇਬਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (ਏ.ਆਈ) ਨੇ ਕੁਝ ਸ਼ੁਰਆਤੀ ਪੱਧਰ ਦੀਆਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਵੀ ਲੈਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।
ਪਰ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਜੋ ਹਾਲਾਤ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਲਈ ਲੇਬਰ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਨੀਤੀਗਤ ਫੈਸਲਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ 2024 ਦੇ ਚੋਣ ਮੈਨੀਫੈਸਟੋ ਵਿਚ ਲੇਬਰ ਨੇ ‘ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ’ ’ਤੇ ਟੈਕਸ ਨਾ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਹ ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ, ਕਰਮਚਾਰੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬੀਮਾ ਯੋਗਦਾਨ ਜਾਂ ਮੁੱਲ-ਵਰਧਿਤ ਟੈਕਸ (ਵੈਟ) ਦੀ ਦਰ ਨਾ ਵਧਾ ਕੇ ਆਪਣੇ ਵਾਅਦੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਾਲਾਨਾ ਮਾਲੀਏ ਦੇ 45 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਨ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਾਅਦੇ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੈਸਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਦੇ ਹੋਰ ਤਰੀਕੇ ਲੱਭਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਪਰ ਇਹ ਤਿੰਨ ਟੈਕਸ ਸਰਕਾਰੀ ਮਾਲੀਏ ਦੇ 45 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਨ। ਜਨਤਕ ਵਿੱਤੀ ਦਬਾਅ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਹੋਰ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਪੈਸਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਉਜਰਤ ਵਧਾਉਣਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਲਾਗਤਾਂ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕਾਮਿਆਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਦੀਆਂ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਸੰਗਠਨਾਂ ਲਈ ਆਪਣੇ ਭਰਤੀ ਚੱਕਰਾਂ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਬਣਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਬਜਟ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਬਹੀ ਖਾਤਿਆਂ ’ਚ ਹੋਰ ਟੈਕਸ ਵਾਧੇ ਦੀਆਂ ਅਫਵਾਹਾਂ (ਜੋ ਬੈਂਕਾਂ, ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਅਤੇ ਅਮੀਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣਗੀਆਂ) ਵੀ ਬੋਰਡਰੂਮ ਦੇ ਫੈਸਲਿਆਂ ’ਤੇ ਛਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਡੇਲੋਇਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸਾ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਨਿਯੁਕਤੀਆਂ ਵਿਚ ਗਿਰਾਵਟ ਨੂੰ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਗਲਤੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਨਤੀਜੇ ਦੇਖਣ ਵਿਚ ਅਸਫਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਵੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੋਵੇ, ਇਕ ਵਿਆਪਕ ਆਰਥਿਕ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਉਤਪਾਦ ਵਜੋਂ ਜੋ ਕਾਰੋਬਾਰ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਨੌਕਰੀਆਂ ਅਤੇ ਤਨਖਾਹਾਂ ਖਾਲੀ ਥਾਂ ’ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਉਹ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਵਿਸਥਾਰ, ਉੱਦਮੀਆਂ ਦੇ ਜੋਖਮ ਲੈਣ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇਸ ਨਾਜ਼ੁਕ ਸੰਤੁਲਨ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਨ ਨਾਲ ਕਾਰੋਬਾਰ ਜੋਖਮ ਲੈਣਾ ਔਖਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਸਰਦ-ਰੁੱਤ ਲਈ ਆਪਣੇ ਬਜਟ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਸੋਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦਾ ਅਸਲ ਵਿਚ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ।
ਅਮਰੀਕਾ, ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਨਾ ਗੁਆਓ
NEXT STORY