ਵੈੱਬ ਡੈਸਕ : ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ (PIA) ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਵਿੱਤੀ ਸੰਕਟ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੀਆਂ ਕਮੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਵਧਦੇ ਤਣਾਅ ਨੇ ਇਸਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੇ ਹਵਾਈ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਨਾਲ PIA ਦੇ ਉਡਾਣ ਸੰਚਾਲਨ 'ਤੇ ਸਿੱਧਾ ਅਸਰ ਪਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਏਅਰਲਾਈਨ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਸੰਚਾਲਨ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਹਵਾਈ ਖੇਤਰ ਵਿਵਾਦ ਦਾ ਪਿਛੋਕੜ
ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਪਹਿਲਗਾਮ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਰੁੱਧ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਜਵਾਬ 'ਚ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਲਈ ਆਪਣਾ ਹਵਾਈ ਖੇਤਰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਉਡਾਣਾਂ ਲਈ ਆਪਣਾ ਹਵਾਈ ਖੇਤਰ ਵੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਰਣਨੀਤਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਇਸਦਾ ਸਿੱਧਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ 'ਤੇ ਪਿਆ ਹੈ।
ਇਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕੈਂਪਸ 'ਚ ਇਕ ਹੋਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵੱਲੋਂ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ! ਪੰਜ ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ ਤੀਜਾ ਮਾਮਲਾ
ਹਵਾਈ ਖੇਤਰ ਬੰਦ ਹੋਣ ਨਾਲ ਵਧੀਆਂ PIA ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ
ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਜਹਾਜ਼ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਉੱਪਰੋਂ ਉੱਡਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਇੱਕ ਫੀਸ ਦੇਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਓਵਰਫਲਾਈਟ ਫੀਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਖੇਤਰ ਬੰਦ ਹੋਣ ਕਾਰਨ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀ ਇਹ ਫੀਸ ਬੰਦ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪੀਆਈਏ ਨੂੰ ਹੁਣ ਇੱਕ ਲੰਮਾ ਰਸਤਾ ਤੈਅ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਸਦੀ ਸੰਚਾਲਨ ਲਾਗਤ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਮਾਹਰ ਮੁਹੰਮਦ ਅਫਸਰ ਮਲਿਕ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ "ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਾਬੰਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਉਡਾਣਾਂ ਨੂੰ ਚੀਨ ਜਾਂ ਹੋਰ ਵਿਕਲਪਕ ਰੂਟਾਂ ਰਾਹੀਂ ਜਾਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਸਮਾਂ ਵੀ ਵਧੇਗਾ ਅਤੇ ਕਈ ਰੂਟ ਘਾਟੇ ਵਾਲਾ ਸੌਦਾ ਬਣ ਜਾਣਗੇ।"
ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਨੁਕਸਾਨ ਝੱਲ ਚੁੱਕਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ
ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਹਵਾਈ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਹੋਵੇ। 2019 'ਚ ਬਾਲਾਕੋਟ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਏਅਰਲਾਈਨਾਂ ਲਈ ਆਪਣਾ ਹਵਾਈ ਖੇਤਰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਗਰੁੱਪ ਕੈਪਟਨ ਡਾ. ਦਿਨੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਪਾਂਡੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, "ਉਸ ਸਮੇਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਲਗਭਗ 45 ਤੋਂ 50 ਕਰੋੜ ਡਾਲਰ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਸੀ।" ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਇਹੀ ਸਥਿਤੀ ਬਣ ਰਹੀ ਹੈ - ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤੀ ਏਅਰਲਾਈਨਾਂ ਦੀਆਂ ਉਡਾਣਾਂ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਪੀਆਈਏ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਰੂਟ ਬਦਲਣੇ ਪਏ ਹਨ।
ਕੰਮਕਾਜ 'ਤੇ ਸਿੱਧਾ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਹਵਾਈ ਖੇਤਰ ਬੰਦ ਹੋਣ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਉਡਾਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਵਧਿਆ ਹੈ ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲਾਗਤ ਵੀ ਵਧੀ ਹੈ। ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਤੋਂ ਬੈਂਕਾਕ ਜਾਂ ਕੁਆਲਾਲੰਪੁਰ ਵਰਗੇ ਰਸਤੇ ਹੁਣ ਘਾਟੇ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ। PIA ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 6 ਤੋਂ 8 ਅਜਿਹੀਆਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਉਡਾਣਾਂ ਚਲਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਰਸਤਾ ਲੰਬਾ ਹੈ, ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਬਾਲਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖਰਚੇ ਵੱਧ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ, ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਪੁਰਾਣਾ ਸੰਕਟ ਹੋਇਆ ਹੋਰ ਡੂੰਘਾ
PIA ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਰਕਾਰੀ ਸਹਾਇਤਾ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਸੀ। ਇਸਦੇ ਜਹਾਜ਼ ਪੁਰਾਣੇ ਹਨ। ਤਕਨੀਕੀ ਉਪਕਰਨਾਂ ਦੀ ਵੀ ਬਹੁਤ ਘਾਟ ਹੈ। ਸਟਾਫ਼ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਲੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ 'ਤੇ ਕਰਜ਼ਾ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। 2023 ਵਿੱਚ, ਪੀਆਈਏ ਦਾ ਇੱਕ ਬੋਇੰਗ 777 ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਜ਼ਬਤ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਟੇਟ ਆਇਲ ਨੇ ਬਾਲਣ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕਈ ਉਡਾਣਾਂ ਰੱਦ ਕਰਨੀਆਂ ਪਈਆਂ।
ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨਲ ਏਅਰਕ੍ਰਾਪਟ ਦੀ ਹਾਲਤ ਖਰਾਬ
ਦਸੰਬਰ 2024 'ਚ, ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਆਈ ਸੀ ਕਿ ਪੀਆਈਏ ਦੇ 34 ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਸਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਪੇਅਰ ਪਾਰਟਸ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਹਿੱਸਿਆਂ ਦੀ ਘਾਟ ਸੀ। ATR ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਫਲੀਟ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ 2 ਹੀ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੁੱਲ ਗਿਣਤੀ 5 ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਏਅਰਲਾਈਨ ਦੀ ਤਕਨੀਕੀ ਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਸਥਿਤੀ ਬਹੁਤ ਮਾੜੀ ਹੈ।
ਸਰਕਾਰੀ ਮਾਡਲ ਦੀਆਂ ਕਮਜ਼ੋਰੀਆਂ
ਮੁਹੰਮਦ ਅਫਸਰ ਮਲਿਕ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ "ਸਰਕਾਰੀ ਏਅਰਲਾਈਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਦੀ ਘਾਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਵਾਬਦੇਹੀ ਦੀ ਘਾਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਟਾਫ ਹੁੰਦਾ ਹੈ"। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਨਿੱਜੀ ਏਅਰਲਾਈਨਾਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ, ਸੇਵਾ ਅਤੇ ਲਾਗਤ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਜਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en
For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8
ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ 'ਚ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਹਾਦਸਾ, ਤਿੰਨ ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ
NEXT STORY 
