ਵੈੱਬ ਡੈਸਕ- ਦੀਵਾਲੀ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਪੱਧਰ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੱਚਿਆਂ, ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਅਤੇ ਦਮਾ ਜਾਂ ਦਿਲ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਹਾਲਾਂਕਿ “ਗ੍ਰੀਨ ਪਟਾਕਿਆਂ” ਦੇ ਸੀਮਿਤ ਇਸਤੇਮਾਲ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਇੰਨਾ ਵੱਧ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਫੇਫੜਿਆਂ ਲਈ ਖਤਰਾ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪਟਾਕਿਆਂ ਦਾ ਸਿਹਤ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਫੋਰਟਿਸ ਹਸਪਤਾਲ, ਸ਼ਾਲੀਮਾਰ ਬਾਗ ਦੇ ਡਾ. ਵਿਕਾਸ ਮੌਰਿਆ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਟਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀ ਗੈਸ ਅਤੇ ਬਰੀਕ ਧੂੜ (PM 2.5) ਫੇਫੜਿਆਂ 'ਚ ਡੂੰਘਾਈ ਤੱਕ ਦਾਖਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਸਥਮਾ, ਬ੍ਰੌਨਕਾਈਟਿਸ, ਨਿਮੋਨੀਆ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਜਿਹੜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਹ ਲੈਣ ਜਾਂ ਦਿਲ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਉੱਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ‘ਚ ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਚਣ। ਜੇ ਜਾਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ N95 ਮਾਸਕ ਪਹਿਨੋ, ਘਰ ਦੀਆਂ ਖਿੜਕੀਆਂ ਬੰਦ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਏਅਰ ਪਿਉਰੀਫਾਇਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।”
ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨਾਲ ਫੇਫੜਿਆਂ ‘ਤੇ ਭਾਰੀ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਜੀਟੀਬੀ ਹਸਪਤਾਲ ਦੀ ਡਾ. ਅੰਕਿਤਾ ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਟਾਕਿਆਂ ਦਾ ਧੂੰਆਂ ਹਵਾ 'ਚ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਮੌਜੂਦ ਧਾਤੂ ਕਣਾਂ ਅਤੇ ਗੰਧਕ ਯੋਗਿਕਾਂ (sulphur compounds) ਨੂੰ ਹੋਰ ਖਤਰਨਾਕ ਬਣਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਫੇਫੜਿਆਂ 'ਚ ਸੋਜ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਘਟਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, “PM 2.5 ਨਾਮਕ ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਛੋਟੇ ਕਣ ਫੇਫੜਿਆਂ 'ਚ ਫਸ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਾਹ ਲੈਣ 'ਚ ਤਕਲੀਫ਼, ਖੰਘ ਅਤੇ ਅਸਥਮਾ ਦੇ ਦੌਰੇ ਵਧ ਸਕਦੇ ਹਨ।”
ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ
ਸੀਨੀਅਰ ਡਾਕਟਰ ਅਨਿਲ ਮਹਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਭਰਪੂਰ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ (hydration) ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ,“ਜ਼ਹਿਰੀਲੀ ਹਵਾ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸਾਹ ਮਾਰਗ ਨੂੰ ਸੁੱਕਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸੋਜ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਡਿਟੌਕਸ ਕਰਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਸਾਨ ਤਰੀਕਾ ਹੈ।''
ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਹਵਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਖਰਾਬ
ਸਰ ਗੰਗਾ ਰਾਮ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਡਾ. ਉੱਜਵਲ ਪਾਰਖ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਾਹਨਾਂ ਦਾ ਧੂੰਆਂ, ਨਿਰਮਾਣ ਧੂੜ ਅਤੇ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਹਵਾ ਨੂੰ ਖਰਾਬ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਜੇ ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ ਪਟਾਕੇ ਚੱਲਣਗੇ ਤਾਂ AQI (Air Quality Index) ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਲਈ “ਗੰਭੀਰ ਸ਼੍ਰੇਣੀ” 'ਚ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਗ੍ਰੀਨ ਪਟਾਕੇ ਵੀ ਹਵਾ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ”
ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਰਕਰ ਭਾਵਰੀਨ ਕਂਧਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਗ੍ਰੀਨ ਪਟਾਕੇ ਕਹਿਣ ਨਾਲ ਹਵਾ ਘੱਟ ਦੂਸ਼ਿਤ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ।'' ਉਨ੍ਹਾਂ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਇਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਸਰਦੀਆਂ ਦੀ ਸੀਮਾ ਪਰਤ ਡਿੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਕ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਕਰੀਬ ਫਸ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਸੀਮਿਤ ਪਟਾਕਿਆਂ ਦੇ ਉਪਯੋਗ ਨਾਲ ਵੀ ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਹਵਾ ਗੁਣਵੱਤਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।''
ਸਿਹਤਮੰਦ ਆਦਤਾਂ ਅਪਣਾਓ
ਚੰਗੀਆਂ ਸਿਹਤ ਆਦਤਾਂ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ, ਸੰਤੁਲਿਤ ਖੁਰਾਕ ਖਾਣਾ, ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਸਰਤ ਕਰਨਾ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਰੋਧ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਾਹ ਜਾਂ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਦਵਾਈ ਲੈ ਰਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੌਕਸ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਰੁਕਾਵਟ ਦੇ ਤੈਅ ਇਲਾਜ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਲੱਛਣ ਵਿਗੜਣ 'ਤੇ ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰਨ ਦੀ ਸਿਫਾਰਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰੋਕਥਾਮ ਦੇਖਭਾਲ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਨਹੇਲਰ, ਨੈਬੂਲਾਈਜ਼ਰ ਜਾਂ ਸਲਾਈਨ ਸਪਰੇਅ ਦੀ ਵਰਤੋਂ, ਇਸ ਨਾਜ਼ੁਕ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਸਾਹ ਲੈਣ ਨੂੰ ਸੌਖਾ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ 'ਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਜਗਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en
For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8
Dhanteras 'ਤੇ ਕਿਉਂ ਖਰੀਦਿਆ ਜਾਂਦੈ 'ਝਾੜੂ', ਜਾਣੋ ਕੀ ਹੈ ਇਸ ਦਾ ਮਹੱਤਵ
NEXT STORY