ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ- ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ (2013-2023) ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਲੇਰੀਆ ਦੇ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ 69 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਕਮੀ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇੰਨੀ ਹੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਮਲੇਰੀਆ ਰਿਪੋਰਟ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ 'ਚ ਦੁਨੀਆ ਭਰ 'ਚ ਮਲੇਰੀਆ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਲੇਰੀਆ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਸਥਾ ਵੱਲੋਂ ਵੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਇੰਨੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਾਬੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਜਿਸ ਦਰ ਨਾਲ ਮਲੇਰੀਆ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਘਟੇ ਹਨ, ਉਸ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਕੇਸ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਹਰ ਸਾਲ ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਕੇਸ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਮਰੀਜਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਵੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਡੇਂਗੂ ਅਤੇ ਮਲੇਰੀਆ ਦੋਵੇਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਮੱਛਰਾਂ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਫਿਰ ਇਸ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾ?
ਸਿਹਤ ਨੀਤੀ ਮਾਹਿਰ ਡਾ: ਅੰਸ਼ੂਮਨ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਡੇਂਗੂ ਅਤੇ ਮਲੇਰੀਆ ਦੋਵੇਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਮੱਛਰਾਂ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਅੰਤਰ ਹੈ | ਡੇਂਗੂ ਇੱਕ ਵਾਇਰਸ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਮਲੇਰੀਆ ਇੱਕ ਪਰਜੀਵੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਦਵਾਈਆਂ ਰਾਹੀਂ ਪਰਜੀਵੀ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਲੇਰੀਆ ਲਈ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਹਨ ਜੋ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਕਾਬੂ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਹ ਐਂਟੀਮਲੇਰੀਅਲ ਦਵਾਈਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਡੇਂਗੂ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਕੋਈ ਇਕੱਲੀ ਨਿਰਧਾਰਤ ਦਵਾਈ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਡੇਂਗੂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੌਕ ਸਿੰਡਰੋਮ ਵਰਗੀ ਸਥਿਤੀ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਉਣੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਮਲੇਰੀਆ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਕੇਸ ਘੱਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਪੜ੍ਹੋ ਇਹ ਅਹਿਮ ਖ਼ਬਰ-ਅਮਰੀਕਾ 'ਚ ਬਰਫ਼ੀਲੇ ਤੂਫਾਨ ਦਾ ਕਹਿਰ, ਸੈਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ ਲਈ ਚਿਤਾਵਨੀ ਜਾਰੀ (ਤਸਵੀਰਾਂ)
ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੱਛਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਫੈਲਦੀਆਂ ਹਨ ਦੋਵੇਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ
ਡਾ: ਅੰਸ਼ੁਮਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਡੇਂਗੂ ਏਡੀਜ਼ ਮੱਛਰ ਦੁਆਰਾ ਫੈਲਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਮਲੇਰੀਆ ਐਨੋਫਿਲਿਸ ਮੱਛਰ ਦੁਆਰਾ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਏਡੀਜ਼ ਮੱਛਰ ਵਧੇਰੇ ਆਮ ਹਨ ਅਤੇ ਸਾਫ਼ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟਦੇ ਹਨ। ਡਾ: ਅੰਸ਼ੁਮਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਡੇਂਗੂ ਦਾ ਵਾਇਰਸ ਮਲੇਰੀਆ ਦੇ ਪੈਰਾਸਾਈਟ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ। ਡੇਂਗੂ ਦੇ ਵਾਇਰਸ ਇੱਕ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਚਾਰ ਕਿਸਮ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਚਾਰ ਤਣਾਅ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਡੇਂਗੂ ਲਈ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਟੀਕਾ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਮਲੇਰੀਆ ਲਈ ਕਈ ਟੀਕੇ ਉਪਲਬਧ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੀ ਬੀਮਾਰੀ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ 'ਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਡੇਂਗੂ ਦਾ ਟੀਕਾ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ?
ਡਾ: ਅੰਸ਼ੁਮਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਡੇਂਗੂ ਦੀ ਵੈਕਸੀਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਜਲਦੀ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ 2018-19 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਵੈਕਸੀਨ ਡੇਂਗੀਆਲ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਦੇ ਕਲੀਨਿਕਲ ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਚੰਗੇ ਨਤੀਜੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਫਿਲਹਾਲ ਇਸ ਦਾ ਟ੍ਰਾਇਲ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਜਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en
For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8
ਨੋਟ- ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਬਾਰੇ ਕੁਮੈਂਟ ਕਰ ਦਿਓ ਰਾਏ।
BSF ਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਚੌਕਸੀ, ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਡਰੋਨ ਕੀਤਾ ਜ਼ਬਤ
NEXT STORY 
