ਅਖੀਰ 9 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਸਿਆਸੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਨਾਜ਼ੁਕ ਰਾਮ ਜਨਮਭੂਮੀ-ਬਾਬਰੀ ਮਸਜਿਦ ਵਿਵਾਦ ’ਤੇ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਸਰਬਸੰਮਤੀ ਨਾਲ ‘ਰਾਮ ਲੱਲਾ ਬਿਰਾਜਮਾਨ’ ਦੇ ਪੱਖ ’ਚ ਸ਼ਰਤਾਂ ਸਮੇਤ ਫੈਸਲਾ ਸੁਣਾਉਂਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਯੁੱਧਿਆ ’ਚ ਵਿਵਾਦਿਤ ਜ਼ਮੀਨ ’ਤੇ ਹੀ ਰਾਮ ਮੰਦਿਰ ਬਣੇਗਾ।
ਇਸ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਨਾ ਸਿਰਫ ਹਿੰਦੂਆਂ ਸਗੋਂ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰਨਾਂ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵੀ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸ਼ੀਆ ਸੈਂਟਰਲ ਵਕਫ ਬੋਰਡ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵਸੀਮ ਰਿਜ਼ਵੀ ਨੇ ਵੱਡਾ ਬਿਆਨ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ, ‘‘ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਇਮਾਮ-ਏ-ਹਿੰਦ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੇ ਪੂਰਵਜ ਹਨ।’’ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਮ ਮੰਦਿਰ ਦੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਉਸਾਰੀ ਲਈ 51 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਦਾ ਚੈੱਕ ਵੀ ਦਿੱਤਾ।
ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਆਦਰ ਭਾਵ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਨੇ ਇਕ ਵਾਰ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ, ‘‘ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਅਨੇਕ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਸਲਾਮ ਧਰਮ ਅਪਣਾ ਲਿਆ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਨੂੰ ਵਿਸਾਰਿਆ ਨਹੀਂ। ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ, ‘‘ਰਾਮ ਨਾਲ ਸਾਡਾ ਸਬੰਧ ਬਹੁਤ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਸੀ।’’
ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਮੁਸਲਮਾਨ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਆਦਰ ਭਾਵ ਦਾ ਪਤਾ ‘ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਸਲਿਮ ਮੰਚ’ ਦੇ ਸੂਬਾ ਕਨਵੀਨਰ ਸ਼੍ਰੀ ਕੇ. ਡੀ. ਹਿਮਾਚਲੀ ਦੇ ਬਿਲਾਸਪੁਰ ’ਚ ਦਿੱਤੇ ਇਸ ਬਿਆਨ ਤੋਂ ਵੀ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ, ‘‘ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਭਾਰਤ ਦੇ 99 ਫੀਸਦੀ ਮੁਸਲਮਾਨ ਸਮਰਥਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਰਾਮ ਮੰਦਿਰ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਦਾ ਕਾਰਜ ਆਰੰਭ ਹੋਣ ’ਤੇ ਹਿਮਾਚਲ ਦੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਜਥਿਆਂ ’ਚ ਕਾਰ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਲਈ ਅਯੁੱਧਿਆ ਜਾਣਗੇ।’’
ਰਾਮ ਜਨਮਭੂਮੀ-ਬਾਬਰੀ ਮਸਜਿਦ ਵਿਵਾਦ ’ਚ ਮੁੱਖ ਧਿਰ ਇਕਬਾਲ ਅਨਸਾਰੀ ਨੇ ਵੀ ਫੈਸਲੇ ਨਾਲ ਮੁਕੰਮਲ ਸਹਿਮਤੀ ਪ੍ਰਗਟਾਉਂਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕੋਈ ਰੀਵਿਊ ਪਟੀਸ਼ਨ ਦਾਖਲ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਿਵਾਦ ਤਾਂ ਇਕ ਸਾਧਾਰਨ ਜਿਹਾ ਜ਼ਮੀਨੀ ਵਿਵਾਦ ਸੀ ਪਰ ਬਾਹਰ ਦੇ ਲੋਕ ਹੀ ਹਨ ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭੜਕਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਗੰਦੀ ਸਿਆਸਤ ਖੇਡਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਇਕ ਤ੍ਰਾਸਦੀ ਹੀ ਹੈ ਕਿ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਠਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਰਾਮ ਮੰਦਿਰ ਨਿਰਮਾਣ ਟਰੱਸਟ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਾਧੂ-ਸੰਤਾਂ ’ਚ ਫੁੱਟ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਿਥੇ ਰਾਮ ਮੰਦਿਰ ਉਸਾਰੀ ਲਈ ਭੁੱਖ ਹੜਤਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸੰਤ ਪਰਮਹੰਸ ਦਾਸ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਜਨਮਭੂਮੀ ਟਰੱਸਟ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਮੈਂਬਰ ਡਾ. ਰਾਮ ਵਿਲਾਸ ਦਾਸ ਵੇਦਾਂਤੀ ਵਿਚਾਲੇ ਵਿਵਾਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਉਥੇ ਰਾਮ ਜਨਮਭੂਮੀ ਟਰੱਸਟ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮਹੰਤ ਨ੍ਰਿਤਿਆ ਗੋਪਾਲ ਦਾਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਟਰੱਸਟ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਨਵਾਂ ਟਰੱਸਟ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ’ਚ ਕੁਝ ਨਵੇਂ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰ ਕੇ ਮੰਦਿਰ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਦੂਸਰੇ ਪਾਸੇ ਦਿਗੰਬਰ ਅਖਾੜਾ ਦੇ ਮਹੰਤ ਸੁਰੇਸ਼ ਦਾਸ ਨੇ ਮਹੰਤ ਨ੍ਰਿਤਿਆ ਗੋਪਾਲ ਦਾਸ ਦੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਨੂੰ ਖਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸਵਾਮੀ ਅਵਿਮੁਕਤੇਸ਼ਵਰ ਨੰਦ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਸੁਰ ਤੇਜ਼ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਮਾਲਯ ਟਰੱਸਟ ਨੂੰ ਰਾਮ ਮੰਦਿਰ ਨਿਰਮਾਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਦਾ ਗਠਨ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਪੀ. ਵੀ. ਨਰਸਿਮ੍ਹਾ ਰਾਓ ਦੇ ਸਮੇਂ ’ਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜਾਨਕੀ ਘਾਟ ਦੇ ਮਹੰਤ ਦੀ ਵੀ ਆਪਣੀ ਹੀ ਮੰਗ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਮ ਜਨਮਭੂਮੀ ਨਿਰਮਾਣ ਟਰੱਸਟ ’ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸਥਾਨ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਸਮੇਂ ਜਦਕਿ ਕਰੋੜਾਂ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦੀ ਆਸਥਾ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਮਰਿਆਦਾ ਪੁਰਸ਼ੋਤਮ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮੰਦਿਰ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਦਾ ਰਾਹ ਪੱਧਰਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਤੀਰਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ੋਭਾ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ। ਲਿਹਾਜ਼ਾ, ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੂੰਹ ’ਚੋਂ ਗੱਲ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੋਚ-ਵਿਚਾਰ ਦੇ ਬਾਅਦ ਹੀ ਕੱਢਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
–ਵਿਜੇ ਕੁਮਾਰ
ਸੰਘ ਮੁਖੀ ਸ਼੍ਰੀ ਮੋਹਨ ਭਾਗਵਤ ਦੀ ਭਾਜਪਾ-ਸ਼ਿਵ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਨਸੀਹਤ ‘ਆਪਸ ’ਚ ਲੜਨ ਨਾਲ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਹਾਨੀ ਹੋਵੇਗੀ’
NEXT STORY 
