ਗੈਜੇਟ ਡੈਸਕ - ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਲਗਾਤਾਰ ਨਵੇਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲ ਹੀ ’ਚ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਜਬਲਪੁਰ ’ਚ ਇਕ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਘਟਨਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ, ਜਿਸ ’ਚ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਵਟਸਐਪ 'ਤੇ ਇਕ ਅਣਜਾਣ ਨੰਬਰ ਤੋਂ ਭੇਜੀ ਗਈ ਇਕ ਫੋਟੋ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੀ ਸਮੇਂ ’ਚ ਉਸ ਦੇ ਖਾਤੇ ’ਚੋਂ ਲਗਭਗ 2 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਗਾਇਬ ਹੋ ਗਏ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੇ ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਵਿਭਾਗ (DoT) ਨੂੰ ਵੀ ਸੁਚੇਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਨਵੀਂ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਸਬੰਧੀ ਚਿਤਾਵਨੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ, ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ OTP, ਜਾਅਲੀ ਲਿੰਕ ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਵਰਗੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਪਰ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਕ ਹੋਰ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਤਰੀਕਾ ਅਪਣਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਫੋਟੋਆਂ ਜਾਂ ਫਾਈਲਾਂ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਕੇ।
ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਪਹਿਲਾਂ ਵਟਸਐਪ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਮੈਸੇਜਿੰਗ ਐਪ ਰਾਹੀਂ ਇਕ ਫੋਟੋ ਭੇਜਦੇ ਹਨ। ਫਿਰ ਉਹ ਫ਼ੋਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪੁੱਛਦੇ ਹਨ, "ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਫੋਟੋ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਪਛਾਣਦੇ ਹੋ?" ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਫੋਟੋ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਫ਼ੋਨ ਕਰੈਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਫੋਨ 'ਤੇ ਪੂਰਾ ਕੰਟ੍ਰੋਲ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਸਾਈਬਰ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਲੋਕ OTP ਜਾਂ ਨਕਲੀ ਲਿੰਕਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਸੁਚੇਤ ਹੋ ਗਏ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ "ਸਟੇਗਨੋਗ੍ਰਾਫੀ" ਨਾਮਕ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ’ਚ ਫੋਟੋ ’ਚ ਹੀ ਇਕ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਲਿੰਕ ਲੁਕਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਕੀ ਹੈ ਸਟੇਗਨੋਗ੍ਰਾਫੀ?
ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਟੈਗਨੋਗ੍ਰਾਫੀ ਇਕ ਤਕਨੀਕ ਹੈ ਜਿਸ ’ਚ ਕਿਸੇ ਸੁਨੇਹੇ, ਫੋਟੋ, ਵੀਡੀਓ ਜਾਂ ਆਡੀਓ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕੁਝ ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਛੁਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਹੁਣ ਫੋਟੋਆਂ ’ਚ ਖਤਰਨਾਕ ਲਿੰਕਾਂ ਨੂੰ ਲੁਕਾਉਣ ਲਈ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਪਭੋਗਤਾ ਦੇ ਫੋਨ 'ਤੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਐਪਸ ਡਾਊਨਲੋਡ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ OTP ਪੜ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਤੋਂ ਪੈਸੇ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਇੰਝ ਕਰੋ ਬਚਾਅ :-
- ਕਿਸੇ ਅਣਜਾਣ ਨੰਬਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ ਕੋਈ ਵੀ ਫੋਟੋ, ਵੀਡੀਓ ਜਾਂ ਆਡੀਓ ਫਾਈਲ ਡਾਊਨਲੋਡ ਨਾ ਕਰੋ।
- ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਫੋਟੋ ਜਾਂ ਵੀਡੀਓ ਦਾ ਆਕਾਰ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਵੱਡਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚੋ।
- ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ ਕਿ ਆਪਣਾ WhatsApp ਨੰਬਰ ਆਪਣੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਨਾਲ ਨਾ ਜੋੜੋ।
- ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕੀ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਪੋਰਟਲ 'ਤੇ ਇਸਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰੋ ਜਾਂ ਹੈਲਪਲਾਈਨ ਨੰਬਰ 1930 'ਤੇ ਕਾਲ ਕਰੋ।
ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਬਰਾਮਦ 2 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ, ਆਈਫੋਨ ਦਾ ਦਬਦਬਾ
NEXT STORY