ਹੈਲਥ ਡੈਸਕ - ਥਾਇਰਾਇਡ ਗਲੈਂਡ ਸਰੀਰ ’ਚ ਹਾਰਮੋਨਲ ਬੈਲੈਂਸ ਨੂੰ ਕਨਟ੍ਰੋਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਗਲੈਂਡ ਹੈ। ਇਸ ਗਲੈਂਡ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹਾਈਪੋਥਾਇਰਾਇਡਿਜ਼ਮ (ਥਾਇਰਾਇਡ ਹਾਰਮੋਨ ਦੀ ਘਟ) ਜਾਂ ਹਾਈਪਰਥਾਇਰਾਇਡਿਜ਼ਮ (ਥਾਇਰਾਇਡ ਹਾਰਮੋਨ ਦੀ ਵੱਧ ਮਾਤਰਾ) ਜੋ ਕਿ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕੁਝ ਮੁੱਖ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇਹ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਕਸਰ ਔਰਤਾਂ ’ਚ ਮਰਦਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਔਰਤਾਂ ’ਚ ਇਹ ਰੋਗ ਹੋਣ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹਾਰਮੋਨਲ ਤਬਦੀਲੀਆਂ, ਜੈਨੇਟਿਕ ਰੁਝਾਨ ਅਤੇ ਆਟੋਇਮੀਉਨ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ। ਥਾਇਰਾਇਡ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਇਲਾਜ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਹਾਰਮੋਨਲ ਤਬਦੀਲੀਆਂ
- ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ’ਚ ਹਾਰਮੋਨਲ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਬਹੁਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਹਾਵਾਰੀ, ਗਰਭਧਾਰਣ, ਡਿਲਿਵਰੀ, ਮੀਨੋਪੌਜ਼, ਜੋ ਕਿ ਥਾਇਰਾਇਡ ਗਲੈਂਡ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਆਟੋਇਮੀਉਨ ਰੋਗ
- ਔਰਤਾਂ ’ਚ ਆਟੋਇਮੀਉਨ ਥਾਇਰਾਇਡ ਰੋਗ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ Hashimoto's thyroiditis) ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਅਜਿਹੀ ਹਾਲਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ ਦੀ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਥਾਇਰਾਇਡ ਗਲੈਂਡ ’ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਜਨਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਜੈਨੇਟਿਕ ਰੁਝਾਣ
- ਔਰਤਾਂ ’ਚ ਕੁਝ ਹਾਰਮੋਨਲ ਜੈਨੇਟਿਕ (genes) ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਥਾਇਰਾਇਡ ਦੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਵਿਰਾਸਤ ’ਚ ਵੀ ਮਿਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ
- ਔਰਤਾਂ ’ਚ ਤਣਾਅ ਦਾ ਪੱਧਰ (specially emotional stress) ਕਈ ਵਾਰੀ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਐਂਡੋਕ੍ਰਾਈਨ ਗਲੈਂਡਸ, ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਰਕੇ ਥਾਇਰਾਇਡ 'ਤੇ ਅਸਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਗਰਭਾਵਸਥਾ
- ਪ੍ਰੇਗਨੈਂਸੀ ਦੌਰਾਨ ਥਾਇਰਾਇਡ ਗਲੈਂਡ 'ਤੇ ਵੱਧ ਲੋਡ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਈ ਵਾਰੀ ਥਾਇਰਾਇਡ ਸਮੱਸਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਪੁਰਾਣੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵੀ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਔਰਤਾਂ ’ਚ ਥਾਇਰਾਇਡ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ 5 ਤੋਂ 8 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹਾਰਮੋਨਲ ਸਿਹਤ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਥਾਇਰਾਇਡ, ਦਾ ਨਿਯਮਤ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਨੋਟ :- ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਆਮ ਤੱਥਾਂ ’ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ। ‘ਜਗ ਬਾਣੀ’ ਇਸ ਦੀ ਕੋਈ ਵੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ।
ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਪੀਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਪਾਣੀ! ਜਾਣੋ ਕਾਰਨ
NEXT STORY