ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ: ਈਰਾਨ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਭੂਗੋਲਿਕ ਸਥਿਤੀ ਅਜਿਹੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਅਰਬਾਂ ਦਾ ਹਮਲਾ ਹੋਵੇ, ਮੰਗੋਲਾਂ ਦਾ ਵਿਨਾਸ਼ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਟਕਰਾਅ ਹੋਵੇ। ਈਰਾਨ ਲਗਾਤਾਰ ਯੁੱਧ ਦੇ ਪਰਛਾਵੇਂ ਹੇਠ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਮੇਂ 'ਚ ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਪਰਸ਼ੀਆ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਖੇਤਰ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੀ। ਸਗੋਂ ਰਣਨੀਤਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਵੀ। ਪਰਸ਼ੀਆ ਇੰਨਾ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਸੀ ਕਿ ਕਈ ਵਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਾਮਰਾਜ ਇਸਦੀ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਲਈ ਆਏ। ਨਤੀਜਾ? ਯੁੱਧ, ਸ਼ਕਤੀ ਤਬਦੀਲੀ ਅਤੇ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ। 7ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ, ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਸਾਸਾਨੀ ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਸੀ। ਪਰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਅਰਬਾਂ ਨੇ ਇਸ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਕਈ ਯੁੱਧਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ਾਸਨੀ ਰਾਜ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਤੇ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ। ਇਹ ਉਹ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਫ਼ਾਰਸੀ ਸਮਾਜ 'ਚ ਸ਼ੀਆ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਰਵਾਇਤੀ ਫ਼ਾਰਸੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨਾਲ ਇਸਲਾਮੀ ਸੋਚ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਤੁਰਕਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਤੇ ਸੱਤਾ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ
11ਵੀਂ ਤੇ 12ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ, ਤੁਰਕਾਂ ਨੇ ਈਰਾਨ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਮਲਿਆਂ ਕਾਰਨ ਫਾਰਸੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਝਟਕਾ ਲੱਗਾ। ਤੁਰਕਾਂ ਨੇ ਕਈ ਯੁੱਧ ਲੜੇ ਤੇ ਇੱਥੇ ਸੱਤਾ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਇਸ ਨਾਲ ਈਰਾਨ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਢਾਂਚੇ 'ਤੇ ਵੀ ਅਸਰ ਪਿਆ ਪਰ ਫਾਰਸੀ ਪਛਾਣ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਿਟ ਨਹੀਂ ਸਕੀ।
ਚੰਗੀਜ਼ ਖਾਨ ਦਾ ਵਿਨਾਸ਼: ਸ਼ਹਿਰ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਏ
13ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਮੰਗੋਲ ਨੇਤਾ ਚੰਗੀਜ਼ ਖਾਨ ਈਰਾਨ ਵੱਲ ਮੁੜੇ। 1219 ਅਤੇ 1260 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕਤਲੇਆਮ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਈਰਾਨ ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਿਆ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਚੰਗੀਜ਼ ਦੀ ਅਗਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੇ ਇਸਲਾਮ ਅਪਣਾਇਆ, ਪਰ ਫਾਰਸੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਅਪਣਾਇਆ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਾ ਰੱਖਿਆ।
ਇਸਲਾਮੀ ਇਨਕਲਾਬ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਜੰਗ ਨਹੀਂ ਰੁਕੀ
1979 ਵਿੱਚ, ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇਸਲਾਮੀ ਇਨਕਲਾਬ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਇਨਕਲਾਬ ਵਿੱਚ, ਪੱਛਮ-ਪੱਖੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਨੇਤਾ ਅਯਾਤੁੱਲਾ ਖੋਮੇਨੀ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਏ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਸੀ ਕਿ ਹੁਣ ਸਥਿਰਤਾ ਆਵੇਗੀ ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਖ਼ਤਰੇ ਵਜੋਂ ਦੇਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਲਗਾਤਾਰ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਟਕਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਉਲਝਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਸਭ ਤੋਂ ਮਾੜੇ
ਇਸਲਾਮੀ ਇਨਕਲਾਬ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨਾਲ ਈਰਾਨ ਦੇ ਸਬੰਧ ਤਣਾਅਪੂਰਨ ਹੋ ਗਏ। ਕਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਅਤੇ ਕਦੇ ਡਰੋਨ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਬਹਾਨੇ, ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਵੀ 2025 ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਇਕੱਠੇ ਈਰਾਨ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਦੁਹਰਾਓ ਵਾਂਗ ਜਾਪਦਾ ਹੈ।
ਤਾਜ਼ਾ ਤੇ ਵੱਡੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਜੁਆਇਨ ਕਰੋ ‘ਜਗ ਬਾਣੀ’ ਦਾ ਵਟਸਐਪ ਚੈਨਲ
👇Join us on Whatsapp channel👇
https://whatsapp.com/channel/0029Va94hsaHAdNVur4L170e
ਇਕ ਪਾਸੇ ਟਰੰਪ ‘Thank You' ਦੇ ਲੱਗੇ ਹੋਰਡਿੰਗ, ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਭਾਰੀ ਵਿਰੋਧ
NEXT STORY 
