ਬੀਜਿੰਗ (ਭਾਸ਼ਾ)-ਮਾਲਦੀਵ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਭਰਾ ਹੈ, ਪਰ ਚੀਨ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਬਾਅਦ ਮਿਲਿਆ ਵਿੱਛੜਿਆ ਚਚੇਰਾ ਭਰਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਚੀਨੀ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਏਗਾ। ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਮਾਲਦੀਵ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤ ਮੁਹੰਮਦ ਫੈਸਲ ਨੇ ਹਾਂਗਕਾਂਗ ਆਧਾਰਿਤ ਅਖਬਾਰ‘ ਸਾਊਥ ਚਾਈਨਾ ਮਾਰਨਿੰਗ ਪੋਸਟ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦੇਸ਼ ਚੀਨੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਗਲੇ ਲਗਾਵੇਗਾ ਪਰ ਚੀਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਟਕਰਾਓ ਵਿੱਚ ਫੱਸਣ ਦੇ ਖਤਰੇ ਦੀ ਉਸਨੂੰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ। ਫੈਸਲ ਨੇ ਕੱਲ ਕਿਹਾ,‘‘ਚੀਨ ਸਾਲਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿੱਛੜਿਆ ਚਚੇਰਾ ਭਰਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਪਾਇਆ ਹੈ, ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿੱਛੜਿਆ ਚਚੇਰਾ ਭਰਾ ਜੋ ਸਾਡੀ ਮਦਦ ਕਰਣ ਦਾ ਇੱਛੁਕ ਹੈ।’ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 45 ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਮਾਲਦੀਵ ਤੋਂ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਹਟਾਉਣ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਬਦੁੱਲਾ ਯਾਮੀਨ ਦੇ ਕਦਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਗੱਲ ਆਖੀ। ਫੈਸਲ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘‘ਭਾਰਤ ਉਸ ਦਾ ਭਰਾ ਹੈ। ਅਸੀ ਇੱਕ ਪਰਵਾਰ ਹਾਂ, ਅਸੀ ਝਗੜਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚ ਵਿਵਾਦ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਬੈਠਾਂਗੇ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਾਂਗੇ।’’ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਮਾਲਦੀਵ ਵਿੱਤੀ ਪੋਸ਼ਣ ਲਈ ਕਈ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਭਾਰਤ ਕੋਲ ਲੈ ਗਿਆ,‘‘ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਵਿੱਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ।’’ ਚੀਨ ਮਾਲਦੀਵ ਨੂੰ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰੀ ਰੇਸ਼ਮ ਮਾਰਗ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭਾਈਵਾਲ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਉੱਥੇ ਭਾਰੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਚੀਨ ਨੇ ਮਾਲਦੀਵ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਬਦੁੱਲਾ ਯਾਮੀਨ ਦਾ ਪੁਰਜ਼ੋਰ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦਬਾਅ ਉੱਤੇ ਢਾਲ ਬਣਿਆ। ਇਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੌਜੂਦਾ ਸੰਕਟ ਦੇ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਬਣੇ ਰਹਿਣ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥਾਵਾਨ ਬਣਾਇਆ। ਫੈਸਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਾਲਦੀਵ ਆਪਣੀ ਜ਼ਮੀਨ ਉੱਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਫੌਜੀ ਤਾਕਤ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੀ ਇਜਾਜਤ ਨਹੀਂ ਦੇਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ,‘‘ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਬਿਲਕੁੱਲ ਸਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਮਾਲਦੀਵ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫੌਜੀ ਤਾਕਤ ਜਾਂ ਫੌਜੀ ਯੰਤਰਾਂ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦੇਵਾਂਗੇ। ਚੀਨ ਨੂੰ ਵੀ ਨਹੀਂ, ਨਾ ਹੀ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ। ਮਾਲਦੀਵ ਉੱਤੇ ਜੋ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਰਜ਼ਾ ਹੈ ਉਸਦਾ 70 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਿੱਸਾ ਚੀਨ ਦਾ ਹੈ। ਫੈਸਲ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਲਦੀਵ ਨੂੰ ਇਸਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਨੇ ਰਿਆਇਤੀ ਦਰ ਉੱਤੇ ਕੁੱਝ ਕਰਜ਼ਾ ਲਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਦਾ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵੱਡਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ,‘‘ਹੁਣ ਸਿਰਫ 7 ਟਾਪੂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਨੇ ਸ਼ੇਅਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੇਰੀ ਸਮਝ ਨਾਲ ਚੀਨ ਵਰਗੇ ਸਮਰੱਥਾਵਾਨ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਇਹ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ। ਇਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।’’
ਅਗਲੇ ਮਹੀਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ ਮੁਸ਼ੱਰਫ
NEXT STORY