ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ — ਲੋਕ ਸਭਾ 'ਚ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਸਪੀਕਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਚੋਣ ਹੋਵੇਗੀ, ਜੋ 1976 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਜਿਹਾ ਪਹਿਲਾ ਮੌਕਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਕੋਡੀਕੁਨਿਲ ਸੁਰੇਸ਼ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਮਹੂਰੀ ਗਠਜੋੜ (ਐਨਡੀਏ) ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਓਮ ਬਿਰਲਾ ਵਿਰੁੱਧ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਨੇਤਾ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੂੰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਡਿਪਟੀ ਸਪੀਕਰ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਦੇਣ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਦੇਣ 'ਚ ਨਾਕਾਮ ਰਹੇ ਹਨ। ਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਲਈ 1952, 1967 ਅਤੇ 1976 ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਚੋਣਾਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਸਾਲ 1952 ਵਿੱਚ, ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਜੀ.ਵੀ. ਮਾਵਲੰਕਰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ।
ਮਾਵਲੰਕਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧੀ ਸ਼ਾਂਤਾਰਾਮ ਮੋਰੇ ਦੇ ਖਿਲਾਫ 394 ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ, ਜਦਕਿ ਮੋਰੇ ਸਿਰਫ 55 ਵੋਟਾਂ ਹੀ ਹਾਸਲ ਕਰ ਸਕੇ। ਸਾਲ 1967 ਵਿੱਚ, ਟੀ. ਵਿਸ਼ਵਨਾਥਮ ਨੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸਪੀਕਰ ਦੀ ਚੋਣ ਕਾਂਗਰਸ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨੀਲਮ ਸੰਜੀਵਾ ਰੈੱਡੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜੀ ਸੀ। ਰੈਡੀ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਨਾਥਮ ਦੇ 207 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 278 ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ ਅਤੇ ਉਹ ਪ੍ਰਧਾਨ ਚੁਣੇ ਗਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 1975 ਵਿੱਚ ਪੰਜਵੀਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ, ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੁਆਰਾ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਲਗਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪੰਜਵੇਂ ਸੈਸ਼ਨ ਦੀ ਮਿਆਦ ਇੱਕ ਸਾਲ ਲਈ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਜੀਐਸ ਢਿੱਲੋਂ ਨੇ 1 ਦਸੰਬਰ 1975 ਨੂੰ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਕਾਂਗਰਸੀ ਆਗੂ ਬਲੀਰਾਮ ਭਗਤ 5 ਜਨਵਰੀ 1976 ਨੂੰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਚੁਣੇ ਗਏ।
ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਭਗਤ ਨੂੰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦਾ ਸਪੀਕਰ ਚੁਣਨ ਲਈ ਮਤਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ (ਓ) ਦੇ ਪ੍ਰਸੰਨਾਭਾਈ ਮਹਿਤਾ ਨੇ ਜਨਸੰਘ ਦੇ ਆਗੂ ਜਗਨਨਾਥ ਰਾਓ ਜੋਸ਼ੀ ਨੂੰ ਚੁਣਨ ਲਈ ਮਤਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਜੋਸ਼ੀ ਨੂੰ 58 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਭਗਤ ਨੂੰ 344 ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ। ਸਾਲ 1998 ਵਿੱਚ ਤਤਕਾਲੀ ਕਾਂਗਰਸੀ ਆਗੂ ਸ਼ਰਦ ਪਵਾਰ ਨੇ ਪੀਏ ਸੰਗਮਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਚੁਣਨ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਵਾਰ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਨੂੰ ਠੁਕਰਾਏ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਨੇ ਤੇਲਗੂ ਦੇਸ਼ਮ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਜੀਐਮਸੀ ਬਾਲਯੋਗੀ ਨੂੰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦਾ ਸਪੀਕਰ ਚੁਣਨ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਵਾਜਪਾਈ ਵੱਲੋਂ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ।
ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਿਰਫ ਐਮ ਏ ਅਯੰਗਰ, ਜੀ ਐਸ ਢਿੱਲੋਂ, ਬਲਰਾਮ ਜਾਖੜ ਅਤੇ ਜੀ ਐਮ ਸੀ ਬਲਯੋਗੀ ਨੇ ਬਾਅਦ ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਸਭਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵੱਕਾਰੀ ਅਹੁਦੇ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਜਾਖੜ ਸੱਤਵੀਂ ਅਤੇ ਅੱਠਵੀਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੋ ਪੂਰੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇਕਲੌਤੇ ਪ੍ਰੀਜ਼ਾਈਡਿੰਗ ਅਫਸਰ ਹੋਣ ਦਾ ਮਾਣ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਬਾਲਯੋਗੀ 12ਵੀਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ 19 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦਾ ਸੀ। ਉਹ 13ਵੀਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।
ਤਾਜ਼ਾ ਤੇ ਵੱਡੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਜੁਆਇਨ ਕਰੋ ‘ਜਗ ਬਾਣੀ’ ਦਾ ਵਟਸਐਪ ਚੈਨਲ
👇Join us on Whatsapp channel👇
https://whatsapp.com/channel/0029Va94hsaHAdNVur4L170e
ਨੀਟ ਪੇਪਰ ਲੀਕ ਮਾਮਲਾ : ਸੀ. ਬੀ. ਆਈ. ਨੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਦਾਲਤ ਨੂੰ ਸੌਂਪੀ ਆਪਣੀ ਐੱਫ. ਆਈ. ਆਰ.
NEXT STORY 
