ਮਈ ਦੇ ਦੂਜੇ-ਤੀਜੇ ਹਫ਼ਤੇ ਆਯੋਜਿਤ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਾਨਸ ਫਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਾ ਇਕ ਚੰਗਾ ਤਜਰਬਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਫਿਲਮਾਂ ਰਾਹੀਂ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਜੀਵਨ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਫਿਲਮਾਂ ਦਾ ਮਹਾਕੁੰਭ : ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੀਸ ਤੱਕ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਥਕਾ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਸੀ, ਵਿਚਕਾਰ ਸਾਨੂੰ ਰੋਮ ਤੋਂ ਇਟਾ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਦੀ ਉਡਾਣ ਬਦਲਣੀ ਪਈ। ਅਸੀਂ ਨੀਸ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ’ਤੇ ਉਤਰੇ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਬਾਹਰ ਆਏ, ਤਾਂ ਠੰਢੀ ਹਵਾ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਤਾਜ਼ਗੀ ਦਿੱਤੀ। ਉੱਥੋਂ ਸਾਨੂੰ ਕਾਨਸ ਦੇ ਨੇੜੇ ਆਪਣੇ ਹੋਟਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਬੱਸ ਰਾਹੀਂ ਜਾਣਾ ਪਿਆ।
ਬੱਸ ਵਿਚ ਬੈਠਦਿਆਂ ਹੀ ਮੈਂ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਰੇਵਾੜੀ ਦੀ ਇਕ ਨੌਜਵਾਨ ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਉਮਾ ਕੁਮਾਰੀ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ, ਜਿਸਦੀ ਫਿਲਮ ਇਸ ਫੈਸਟੀਵਲ ਲਈ ਚੁਣੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਹ ਸੱਤਿਆਜੀਤ ਰੇਅ ਫਿਲਮ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਵਿਚ ਪੜ੍ਹ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਉਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਫਿਲਮ ਸੀ ਜੋ ਇੰਨੇ ਵੱਡੇ ਵਿਸ਼ਵ ਮੰਚ ’ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਜਾਣੀ ਸੀ।
ਫਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਜਿੰਨਾ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕਿਆ, ਆਪਣੀ ਸਮਝ ਅਤੇ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰੇ ਦੇ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਮੈਂ ਸਬੰਧਤ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਅਤੇ ਫਿਲਮਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਇੱਥੇ ਦਰਜਨਾਂ ਛੋਟੇ-ਵੱਡੇ ਆਡੀਟੋਰੀਅਮ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਦਿਖਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ।
ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਕ ਵਿਚ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੂਜੇ ਵਿਚ ਜਾਓ। ਕੁਝ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਟਿਕਟਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸੀ ਪਰ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਉੱਥੇ ਆਖਰੀ ਮਿੰਟ ਦੀ ਕਤਾਰ ਵਿਚ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੀ ਵਾਰੀ ਅਕਸਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।
ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿਚ ਬਣੀਆਂ ਪਰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਉਪ ਸਿਰਲੇਖਾਂ ਵਾਲੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਫਿਲਮਾਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਯੋਗ ਬਣਾਇਆ। ਫਿਲਮਾਂ ਦੇ ਪਲਾਟ ਉਸ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ, ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਸਨ। ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਲਗਭਗ ਇਕੋ ਜਿਹੀਆਂ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਅਪਵਾਦ ਹਨ ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿਚ ਨਸਲੀ ਵਿਤਕਰਾ, ਆਰਥਿਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ, ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ, ਅਮੀਰੀ ਅਤੇ ਗਰੀਬੀ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇੰਝ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਬਣੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਇਕੋ ਜਿਹੀਆਂ ਹਨ, ਜੇਕਰ ਕੁਝ ਵੱਖਰਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਤਕਨੀਕ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਲਾਤਮਕਤਾ ਹੈ। ਯੂਰਪੀਅਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਬਣੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਏਸ਼ੀਆਈ ਸਿਨੇਮਾ ਤੋਂ ਵੱਖਰੀਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੱਖਰੀ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ, ਕੁਦਰਤੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਦੇ ਅਦਭੁਤ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਅਤੇ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਾਉਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤੀ ਸਿਨੇਮੇ ਦੀ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਹੈ ਅਤੇ ਖੇਤਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ, ਖਾਸ ਕਰ ਕੇ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤੀ ਫਿਲਮਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਮਲਿਆਲਮ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਫਿਲਮਾਂ ਨੂੰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਸਨ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਦਾ ਬਦਲਾ ਅਤੇ ਇਨਸਾਫ਼, ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ, ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਮੁੱਦੇ, ਗੁਪਤ ਏਜੰਟ, ਪ੍ਰੇਮ ਸਬੰਧ, ਨੈਤਿਕ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਵਿਚ ਗਿਰਾਵਟ ਅਤੇ ਫਿਲਮਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸਾਡੇ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਗਲਤ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ, ਕਲਾ ਰਾਹੀਂ ਪਰਿਵਾਰਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੇ ਯਤਨ, ਕੁੜੀਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ, ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਦੇ ਮਿਆਰ, ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਦਾ ਵਿਕਾਸ, ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਦਾ ਅੰਤ। ਸੰਵਾਦ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਕਿਸੇ ਵੀ ਫਿਲਮ ਦਾ ਪਿਛੋਕੜ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰਯੋਗ ਦੇਖੇ ਗਏ।
ਫਿਲਮ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੀਆਂ ਬੇਅੰਤ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ : ਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਫਿਲਮ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦਾ ਸਵਾਲ ਹੈ, ਹਰ ਦੇਸ਼ ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਸਹੂਲਤਾਂ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵਿਚ ਛੋਟਾਂ ਅਤੇ ਸਬਸਿਡੀਆਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਛੋਟੇ-ਵੱਡੇ ਸਟਾਲ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਬੈਠੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਫਿਲਮੀ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੇ ਪਾਏ ਗਏ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਇਕ ਸਟਾਲ ਵੀ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿਚ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਬਹੁਤ ਦਿਲਚਸਪੀ ਲੈ ਰਹੇ ਸਨ। ਹੁਣ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਹੀ ਪਤਾ ਲੱਗੇਗੀ ਪਰ ਧੂਮ-ਧਾਮ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਪੂਰਾ ਸੀ।
ਇੱਥੇ ਸੀ. ਆਈ. ਆਈ., ਐੱਨ. ਐੱਫ. ਡੀ. ਸੀ., ਫਿਕੀ ਅਤੇ ਇੰਪਾ ਦੇ ਸਟਾਲ ਸਨ ਅਤੇ ਸੁਦੀਪਤੋ ਸੇਨ ਵਰਗੇ ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵੱਖਰੇ ਸਟਾਲ ਲਗਾਏ ਸਨ। ਇਕ ਗੱਲ ਤਾਂ ਪੱਕੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਫੈਸਟੀਵਲ ਰਾਹੀਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿਨੇਮਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰਨ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੌਕੇ ਹਨ। ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਫਿਲਮਾਂ ਦੀ ਡਬਿੰਗ ਇਕ ਵੱਖਰਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਹੈ।
ਭਾਰਤੀ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਵਪਾਰਕ ਸਹੂਲਤਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਫਿਲਮਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਲਾਗਤ ਦੀ ਵਸੂਲੀ ਜਲਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਫਿਲਮ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਚੰਗਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨਾ ਕਰੇ ਜਾਂ ਘੱਟ ਕਮਾਈ ਕਰੇ, ਸਾਰੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਚੰਗੀ ਕਮਾਈ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇਸ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ, ਨਿਰਦੇਸ਼ਕਾਂ ਅਤੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦਾ ਇਕ ਵੱਖਰਾ ਅੰਦਾਜ਼ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ। ਸ਼ੇਖਰ ਕਪੂਰ, ਅਨੁਪਮ ਖੇਰ, ਕਰਨ ਜੌਹਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਅਭਿਨੇਤਰੀਆਂ ਨੇ ਪ੍ਰੈੱਸ ਕਾਨਫਰੰਸਾਂ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਸਟਾਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ।
ਭਾਵੇਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਭਾਰਤੀ ਫਿਲਮ ਨੇ ਕੋਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਹੀਂ ਜਿੱਤਿਆ ਪਰ ਸਾਡੇ ਲਈ ਮਾਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤ, ਪਾਇਲ ਕਪਾਡੀਆ, ਜਿਊਰੀ ਵਿਚ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਫੀਚਰ ਫਿਲਮਾਂ ਜਾਂ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਫਿਲਮਾਂ ਦਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਹੈ।
ਫਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ ਇਕ ਪਾਸੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀਆਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਜੁੜਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਚੀਨੀ ਜਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨਹੀਂ ਸਮਝ ਸਕਦੇ, ਸਗੋਂ ਅਜਿਹਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਇਕੋ ਜਿਹੇ ਹਾਂ।
-ਪੂਰਨ ਚੰਦ ਸਰੀਨ
ਗੂੰਗੇ-ਬੋਲ਼ਿਆਂ ਲਈ ਵਰਦਾਨ ਸਿੱਧ ਹੋਵੇਗੀ ‘ਵ੍ਹਟਸਐਪ ਹੈਲਪਲਾਈਨ’
NEXT STORY