ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ—ਪੈਟਰੋਲ-ਡੀਜ਼ਲ ਦੀਆਂ ਵਧਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਸੁਰਖੀਆਂ ਬਟੋਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਮੰਤਰੀ ਧਰਮਿੰਦਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ-ਡੀਜ਼ਲ ਨੂੰ ਵੀ ਵਸਤੂ ਅਤੇ ਸੇਵਾ ਕਰ ( ਜੀ.ਐੱਸ.ਟੀ) ਦੇ ਅੰਤਰਗਤ ਲਿਆਉਣ ਦਾ ਯਤਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਨੇ ਕੀਮਤਾਂ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਪੈਟਰੋਲ-ਡੀਜ਼ਲ ਨਾਲ ਸੈੱਲਸ ਟੈਕਸ/ਵੈਟ ਦੀਆਂ ਦਰਾਂ 'ਚ ਕਟੌਤੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਦਰਅਸਲ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਐਕਸਾਈਜ਼ ਡਿਊਟੀ ਤਾਂ ਰਾਜ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵੈਟ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਨ ਸੈਸ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਪੈਟਰੋਲ ਡੀਜ਼ਲ ਤੋਂ ਮੋਟੀ ਰਕਮ ਵਸੂਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੈਟਰੋਲ-ਡੀਜ਼ਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਲਾਗਤ ਤੋਂ ਦੁੱਗਣੀਆਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕੂਡ ਤੇਲ ਦੇ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਤੁਹਾਡੇ ਤੱਕ ਪੈਟਰੋਲ-ਡੀਜ਼ਲ ਦੀਆਂ ਦਰਾਂ ਦਾ ਪਾਈ-ਪਾਈ ਦਾ ਹਿਸਾਬ...
ਦਸੰਬਰ ਮਹੀਨੇ 'ਚ ਇੰਡੀਅਨ ਬਾਸਕੇਟ ਦੇ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀ ਕੀਮਤ 62.29 ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਬੈਰਲ ਸੀ। 12 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਇਕ ਡਾਲਰ ਦੀ ਵੈਲਿਊ 64.55 ਰੁਪਏ ਸੀ। ਇਸ ਹਿਸਾਬ ਤੋਂ ਦਸੰਬਰ ਮਹੀਨੇ 'ਚ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀ ਕੀਮਤ 64.55x 62.29=4,021 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਬੈਰਲ ਰਿਹਾ। ਚੂੰਗੀ ਇਕ ਬੈਰਲ 'ਚ 159 ਲੀਟਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀ ਕੀਮਤ 4,021ਜ਼ 159= 25.28 ਰੁਪਏ।
ਵਿਦੇਸਾਂ ਤੋਂ ਆਏ ਕੂਡ ਤੇਲ ਦੀ ਖੇਪ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਿਫਾਇਨਰੀਜ਼ 'ਚ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਅਤੇ ਰਿਫਾਇਨ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਪੈਟਰੋਲ ਪੰਪਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣ 'ਚ ਕੁਝ ਲਾਗਤ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਅੰਕੜਾ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੈ। ਐਂਟਰੀ ਟੈਕਸ, ਰਿਫਾਇਨਰੀ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ, ਲੈਂਡਿੰਗ ਕਾਸਟ ਅਤੇ ਮਾਰਜਿਨ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਕਾਸਟ-ਪੈਟਰੋਲ 'ਤੇ 3.68 ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਡੀਜ਼ਲ 'ਤੇ 6.37 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ। ਯਾਨੀ ਹੁਣ ਪੈਟਰੋਲ ਦੀ ਕੀਮਤ 25.28 ਰੁਪਏ+ 3.31 ਰੁਪਏ = 32.17 ਰੁਪਏ ਜਦਕਿ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਡੀਜ਼ਲ 31.65 ਰੁਪਏ+ 2.55 ਰੁਪਏ =34.20 ਰੁਪਏ ਦਾ ਹੋ ਗਿਆ।
ਹੁਣ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਐਕਸਾਈਜ਼ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਪੈਟਰੋਲ 'ਤੇ 19.48 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਲੀਟਰ ਡੀਜ਼ਲ 'ਤੇ 15.33 ਰੁਪਏ। ਯਾਨੀ ਹੁਣ ਪੈਟਰੋਲ ਦੀ ਕੀਮਤ 32.17 ਰੁਪਏ+19.48 ਰੁਪਏ = 51.65 ਰੁਪਏ ਜਦਕਿ ਡੀਜ਼ਲ ਦੀ ਕੀਮਤ 34.20 ਰੁਪਏ+ 15.33 ਰੁਪਏ = 49.53 ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਈ।
ਹੁਣ ਇਸ 'ਚ ਪੈਟਰੋਲ ਪੰਪ ਡੀਲਰਾਂ ਦੀ ਕਮਿਸ਼ਨ ਜੁੜਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੈਟਰੋਲ ਦੀ ਦਰ 51.65 ਰੁਪਏ +3.59 ਰੁਪਏ =55.24 ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਡੀਜ਼ਲ ਦੀ ਕੀਮਤ 49.53 ਰੁਪਏ+ 2.53 ਰੁਪਏ= 52.06 ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ 'ਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵੱਖ ਵੱਖ ਦਰ 'ਤੇ ਵੈਟ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਨ ਸੈਸ ਵਸੂਲਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਨਾਮ ਹੈ 'ਬਜਟ' ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ
NEXT STORY 
