ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ (ਪਾਲ) : ਮਰੀਜ਼ ਪੀ. ਜੀ. ਆਈ. ਓ. ਪੀ. ਡੀ. ’ਚ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਹਿੱਸੇ ’ਚ ਦਰਦ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਲੈ ਕੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਇਹ ਦਰਦ ਇੰਨਾ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਰੌਲਾ ਪਾਉਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਅਚਾਨਕ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਹਿੱਸੇ ਨੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਅਜਿਹੇ ਵਿਚ ਜਦੋਂ ਪੀ. ਜੀ. ਆਈ. ਵਿਚ ਉਹ ਇਲਾਜ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਡਾਕਟਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਵਾਈਆਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਟੈਸਟ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਨਾਰਮਲ ਹਨ। ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ ਵਿਚ ਰੈਫਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ’ਚ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਵਿਕਾਰ ਦਾ ਪਤਾ ਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਪਤਾ ਚਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਕਲੀਨਿਕਲ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਕ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ’ਚ ਪੀ. ਜੀ. ਆਈ. ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਇਕ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਇਹ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵਿਕਾਰ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਮਰੀਜ਼ ਆਪਣਾ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਉਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਕਿਉਂਕਿ ਅੱਜ ਵੀ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗ ਅਤੇ ਮਨੋਰੋਗ ਵਿਭਾਗ ਵਿਚ ਆਉਣਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿਚ ਇਕ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ। ਪੀ. ਜੀ. ਆਈ. ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ ’ਚ ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋ. ਡਾ. ਅਸੀਮ ਮਹਿਰਾ ਦੀ ਮੰਨੀਏ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ ਰੈਫਰਲ ਵਜੋਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। 160 ਲੋਕਾਂ ’ਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ 39 ਮਰਦ ਅਤੇ 101 ਔਰਤਾਂ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਿਭਾਗਾਂ ਤੋਂ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਰੈਫਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਅੱਧੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੇ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਕੌਂਸਲਿੰਗ ਲੈਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਬੀਮਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਉਹ ਇੱਥੇ ਸਿਰਫ਼ ਇਸ ਲਈ ਆਏ ਸਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੈਫਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦਾ ਤਣਾਅ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਡਾ. ਮਹਿਰਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਿਕ ਕੋਲ ਜਾਣ ਦੀ ਝਿਜਕ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਸਿਹਤਮੰਦ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਰਹਿਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਜੋ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਨਾਲ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਉਦਯੋਗਾਂ ਤੇ ਹਾਊਸਿੰਗ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮਸਲਿਆਂ ਦੇ ਨਿਪਟਾਰੇ ਲਈ ‘ਕੋਰ ਗਰੁੱਪ’ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਗਠਨ : ਅਮਨ ਅਰੋੜਾ
ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੌਂਸਲਿੰਗ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ
ਦੇਸ਼ ਵਿਚ 10.6 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗੀ ਹਨ। ਇੰਨੇ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸੇ ਦਾ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਤੌਰ ’ਤੇ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਹਾਲਤ ਵਿਚ ਪਬਲਿਕ ਮੈਂਟਲ ਹੈਲਥ ਵਰਗੀ ਪਾਪੂਲੇਸ਼ਨ ਅਪ੍ਰੋਚ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਡਾਕਟਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਬੀਮਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਹ ਬੀਮਾਰ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਹਾਲਤ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗਾਂ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਸਬੰਧੀ ਦੱਸਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। 2016-17 ਦੇ ਇਕ ਸਰਵੇਖਣ ਅਨੁਸਾਰ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਬੀਮਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਵਿਚ ਅੰਤਰ 70 ਤੋਂ 90 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਮਾਰੀ ਵਰਗੇ ਸੰਕਟ ਮਾਨਸਿਕ ਅਸੰਤੁਲਨ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਵਧਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਪੀ. ਜੀ. ਆਈ. ’ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਤੋਂ ਇਕ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਲਗਭਗ 10,000 ਮਰੀਜ਼ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਿਕ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਦੇ ਸਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਖੇਤਰ ’ਚ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਤਬਦੀਲੀ ਲਿਆਉਣਾ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਪਹਿਲ : ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ
ਕੌਂਸਲਿੰਗ ’ਤੇ ਫੋਕਸ
ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਕਲੀਨਿਕ ਵਿਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਕੌਂਸਲਿੰਗ ’ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਧਿਆਨ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਕੀ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਹ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਸਕੇ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਸਹਿਯੋਗ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਵਿਚ ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਹਾਂ-ਪੱਖੀ ਸੋਚ, ਕਸਰਤ, ਬਿਹਤਰ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਹੌਸਲਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਮਾਨਸਿਕ ਤਣਾਅ ਸਰੀਰਕ ਲੱਛਣਾਂ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਿਕ ਵਿਕਾਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਘਬਰਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦਾ ਬੀ. ਪੀ. ਘਟ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਣਾਅ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸਦੇ ਸਾਰੇ ਸਰੀਰਕ ਟੈਸਟ ਨਾਰਮਲ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰੋ ਅਤੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਦੀ ਮਦਦ ਲਓ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਗੁਰਸਿਮਰਨ ਮੰਡ ਤੇ ਅਮਿਤ ਅਰੋੜਾ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਰਚਣ ਵਾਲੇ 2 ਵਿਅਕਤੀ ਕਾਬੂ, ਕੀਤੇ ਵੱਡੇ ਖ਼ੁਲਾਸੇ
ਨੋਟ - ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਸੰਬੰਧੀ ਕੀ ਹੈ ਤੁਹਾਡੀ ਰਾਏ, ਕੁਮੈਂਟ ਕਰਕੇ ਦੱਸੋ।
ਅੱਤਿਆਚਾਰ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਦੇਣ ਲਈ 7.65 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਰਾਸ਼ੀ ਜ਼ਾਰੀ : ਡਾ. ਬਲਜੀਤ ਕੌਰ
NEXT STORY