ਵੈੱਬ ਡੈਸਕ- ਆਰਬੀਆਈ ਦੀ ਇੱਕ ਖੋਜ ਟੀਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਊਰਜਾ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਵਿੱਚ 2000 ਅਤੇ 2023 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ 1.9 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦਾ ਸੁਧਾਰ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਔਸਤ 1.4 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੂਜੇ ਬ੍ਰਿਕਸ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਅੱਗੇ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਔਸਤ 1.62 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਊਰਜਾ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਜਰਮਨੀ ਵਰਗੇ ਵਿਕਸਤ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ 2 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਵਾਧਾ ਦਰ ਦੇਖੀ ਗਈ।
2012-22 ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਊਰਜਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ CO2 ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਵਿੱਚ 706 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ। ਇਸਦਾ ਮੁੱਖ ਯੋਗਦਾਨ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਬਾਲਣ ਮਿਸ਼ਰਣ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦਾ ਘੱਟ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਨਵਿਆਉਣਯੋਗ ਊਰਜਾ ਦੀ ਵਧਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਾਰਨ ਊਰਜਾ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ, ਢਾਂਚਾਗਤ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਨਿਕਾਸੀ ਤੀਬਰਤਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਨੇ ਲਗਭਗ 450 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਦੇ ਨਿਕਾਸ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ।
ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਖੋਜਕਰਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ "ਅੱਗੇ ਵਧਦੇ ਹੋਏ ਨਿਕਾਸ ਕਾਰਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਨਵਿਆਉਣਯੋਗ ਊਰਜਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਜੈਵਿਕ ਇੰਧਨ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਵਿੱਚ ਹਰੇ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਧਦੀ ਹੈ,"। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਨਵਿਆਉਣਯੋਗ ਊਰਜਾ ਦਾ ਨਿਕਾਸ ਘਟਾਉਣ 'ਤੇ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਪਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਆ ਹੈ, 2022-23 ਵਿੱਚ ਸੂਰਜੀ ਅਤੇ ਪੌਣ ਊਰਜਾ ਕੁੱਲ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਊਰਜਾ ਦਾ 2.1 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ। ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਵਿਕਾਸ ਤੋਂ ਨਿਕਾਸ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਜ਼ੀਰੋ ਟੀਚੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਹੋਰ ਬਦਲਾਅ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਧਿਆਨ ਨਵਿਆਉਣਯੋਗ ਊਰਜਾ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ ਮਾਸਿਕ ਬੁਲੇਟਿਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸੂਰਜੀ ਅਤੇ ਪੌਣ ਊਰਜਾ ਦੀਆਂ ਦਰਾਂ ਹੁਣ ਨਵੇਂ ਕੋਲਾ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟਾਂ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਨਵਿਆਉਣਯੋਗ ਊਰਜਾ ਦੀ ਉੱਚ ਕੀਮਤ ਬਾਰੇ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਦੂਰ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ 2012 ਤੋਂ 2022 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦੇ CO2 ਨਿਕਾਸ ਵਾਧੇ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕਾਰਕਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਲੋਗਾਰਿਥਮਿਕ ਮੀਨ ਡਿਵੀਸੀਆ ਇੰਡੈਕਸ (LMDI) ਡਿਕੰਪੋਜ਼ਿਸ਼ਨ ਵਿਧੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਕੁੱਲ ਨਿਕਾਸ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਾਰਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ GDP ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ, ਊਰਜਾ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ, ਆਰਥਿਕ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ, ਈਂਧਨ ਦੀ ਰਚਨਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਨਵਿਆਉਣਯੋਗ ਊਰਜਾ ਦਾ ਵਧਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਜੋ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਕਾਰਬਨ ਤੀਬਰਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਲਗਾਤਾਰ ਚੌਥੇ ਦਿਨ ਝੂਮਿਆ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ, ਸੈਂਸੈਕਸ 899 ਅੰਕਾਂ ਦੀ ਛਾਲ ਮਾਰ ਕੇ 76,348 'ਤੇ ਬੰਦ
NEXT STORY 
