ਕਰਨ ਥਾਪਰ
ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਾਲ ਸਮਾਪਤੀ ਵੱਲ ਹੈ। ਇਥੇ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਕੁਝ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਗੱਲ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਸਹਿਮਤ ਵੀ ਹੋਵੋਗੇ। ਸਾਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦਾ ਗੈਰ-ਸਾਧਾਰਨ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸ਼ੁਕਰੀਆ ਅਦਾ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਾਡੀਆਂ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਅਤੇ ਪਛਾਣ ਦਾ ਨੌਜਵਾਨ ਵਰਗ ਸਹੀ ਮਾਇਨਿਆਂ ਵਿਚ ਰੱਖਿਅਕ ਹੈ। ਮੈਂ ਜਾਣਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਗੱਲਾਂ ਇਕ ਬਜ਼ੁਰਗ ਵਿਅਕਤੀ ਵਲੋਂ ਸ਼ੇਖੀ ਮਾਰਨ ਵਰਗੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ ਅਤੇ ਮੈਂ ਇਸ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਮੈਂ ਸਿਖਰ ’ਤੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਢਲਾਨ ਵੱਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਪਰ ਇਹ ਅਸਲੀਅਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਚਮਕ ਦਿੱਲੀ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਬੈਂਗਲੁਰੂ, ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਜਾਂ ਕੋਲਕਾਤਾ, ਗੁਹਾਟੀ ਜਾਂ ਕੋਚੀ ਦੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ਵਿਚ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਕ ਸੁਰ ਵਿਚ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਖੌਫ਼ਨਾਕ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਸੋਧ ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਰਜਿਸਟਰ ਆਫ ਸਿਟੀਜ਼ਨਜ਼ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਵਿਆਪੀ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ।
ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ
ਅਸਲ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਸਾਰੇ ਅੰਦੋਲਨਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਡੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਨੂੰ ਪਲਟਣ ਵਾਲੇ ਜੇ. ਪੀ. ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਜਨਮ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨਵ-ਨਿਰਮਾਣ ਅੰਦੋਲਨ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਹੁਣ ਉਹ ਬਜ਼ੁਰਗ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਪਰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਲਾਲੂ ਯਾਦਵ, ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਅਤੇ ਸ਼ਰਦ ਕੁਮਾਰ ਨਿਸ਼ਠਾਵਾਨ ਨੌਜਵਾਨ ਨੇਤਾ ਸਨ। ਇਹੀ ਗੱਲ 1980 ਵਿਚ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਵਾਪਰੀ। ਯੂਥ ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਐੱਨ. ਐੱਸ. ਯੂ. ਆਈ. ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਗੁਲਾਮ ਨਬੀ ਆਜ਼ਾਦ, ਅਹਿਮਦ ਪਟੇਲ, ਆਨੰਦ ਸ਼ਰਮਾ, ਕਮਲਨਾਥ ਅਤੇ ਦਿਗਵਿਜੇ ਸਿੰਘ ਵਰਗੇ ਨੌਜਵਾਨ ਚਿਹਰਿਆਂ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਦੌਲਤ ਇੰਦਰਾ ਫਿਰ ਤੋਂ ਸੱਤਾ ਵਿਚ ਆਈ ਸੀ।
ਹਰ ਸਮੇਂ ਕਹਾਣੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਇਆ, ਜਦੋਂ-ਜਦੋਂ ਸਾਡੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਵਿਚ ਠੋਸ ਅਤੇ ਰਚਨਾਤਮਕ ਬਦਲਾਅ ਆਇਆ। ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਹੀ ਵੀ. ਪੀ. ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਸੱਤਾ, ਅੰਨਾ ਹਜ਼ਾਰੇ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨੂੰ 2015 ਵਿਚ ਵੱਡੀ ਜਿੱਤ ਦਿਵਾਈ।
ਮੌਜੂਦਾ ਦੌਰ ’ਚ ਨੌਜਵਾਨ ਵਰਗ ਇਕ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਲੜਾਈ ਲੜ ਰਿਹੈ
ਇਸ ਸਮੇਂ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਭੇਦ ਰੱਖਣ ਲਈ ਮੈਂ ਗਲਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹਾਂ। ਮਿਸਾਲ ਦੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੇ ਅੰਦੋਲਨ ਦੌਰਾਨ ਲੋਕਤੰਤਰ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੜਾਈ ਲੜੀ। ਮੌਜੂਦਾ ਦੌਰ ਵਿਚ ਨੌਜਵਾਨ ਵਰਗ ਇਕ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਲੜਾਈ ਲੜ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਲੜਾਈ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਲਈ ਲੜੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਜਾਂ ਫਿਰ ਦੂਜੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿਚ ਕਹੀਏ ਤਾਂ ਇਹ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਲਈ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦੇ ਹਾਂ, ਉਹੋ ਜਿਹੇ ਹੀ ਲੋਕ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਾਡੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਇਹ ਗੱਲ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਇਸ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਨਰਮ ਪਿਆ ਤਾਂ ਸਭ ਕੁਝ ਖਿੱਲਰ ਜਾਵੇਗਾ।
ਸਾਨੂੰ ਧਰਮ ਦੇ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਨਾ ਵੰਡੋ
ਇਹੋ ਕਾਰਣ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹੱਤਤਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤੀ ਹਾਂ, ਸਾਨੂੰ ਧਰਮ ਦੇ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਨਾ ਵੰਡੋ। ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਿਧਾਂਤ ਸਾਡੀ ਪਛਾਣ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਬੈਠਣ ਵਾਲੇ ਨਹੀਂ। ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਦਲ ਕੇ ਰੱਖ ਦੇਵਾਂਗੇ ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੂੰ ਇਹੀ ਸਹੀ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।
ਬਰਾਬਰ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਅਤੇ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਹਿੰਦੂ, ਸਿੱਖ, ਮੁਸਲਿਮ, ਈਸਾਈ, ਬੋਧੀ, ਜੈਨ ਅਤੇ ਨਾਸਤਿਕ ਸਾਰੇ ਸਰਦ ਹਵਾਵਾਂ ਦੇ ਬੁੱਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਇਕਜੁੱਟ ਖੜ੍ਹੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਹਿੰਸਕ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਦਮਨਕਾਰੀ ਨੀਤੀ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਾਲ ਗੁਲਾਬ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਦੋਂ ਨੌਜਵਾਨ ਰਾਸ਼ਟਰਗਾਨ ਗਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਜੇਕਰ ਇਹ ਇਕ ਸਮਝਦਾਰ ਸਰਕਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਕੋਲ ਵਿਵੇਕ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸਭ ਕੁਝ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਕੁਝ ਗਲਤੀਆਂ ਹੋਈਆਂ। ਇਸ ਨੂੰ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਦੇਖਣਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਦੇ ਰੋਣੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗੁੱਸੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਰਕਾਰ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਾਇਦ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਦੇ ਨਾਸਮਝੀ ਵਾਲੇ ਬਿਆਨਾਂ ਨੇ ਰੋਸ ਭੜਕਾਇਆ। ਸ਼ਾਹ ਵੀ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਦੀ ਕਮੀ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਪਰ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੇਵਕ ਅਖਵਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਵਿੱਤਰ ਕਿਤਾਬ ਹੈ ਪਰ ਉਹ ਚੁੱਪ ਕਿਉਂ ਹਨ? ਕੀ ਉਹ ਕੁਝ ਬੋਲਣ ਲਈ ਨਹੀਂ ਸੋਚਦੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਇਹ ਕਹੀਏ ਕਿ ਉਹ ਨਿਸ਼ਚੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦੇ?
ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਇਹ ਯਾਦ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇਕ ਰਾਜਨੀਤਕ ਦਫਤਰ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ, ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀਆਂ, ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨੀਤੀਆਂ ਦੀ ਪਹਿਲ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਲੋਕ ਕਲਿਆਣ ਦੇ ਉਪਾਵਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰ ਅੱਗ ਵਿਚ ਸੜ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਦੋਂ ਅਸੀਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵੱਲ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਉਹ ਕੋਈ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣਗੇ। ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਭਰੋਸਾ ਪ੍ਰਗਟਾਉਂਦੇ ਹਾਂ। ਜ਼ਖ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਭਰਨ ਅਤੇ ਸਭ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ’ਤੇ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿਚ ਮਹਾਨ ਤੋਂ ਮਹਾਨ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਾਂ ਕਮਾਇਆ ਹੈ ਪਰ ਅਫਸੋਸ ਹੈ ਕਿ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਨਹੀਂ। ਰੋ-ਰੋ ਕੇ ਚਿੱਲਾ ਰਹੇ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵੱਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਿੱਠ ਹੀ ਰੱਖੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੰਝੂਆਂ ਨੂੰ ਸੁਕਾਉਣ ਲਈ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਅਵਿਵਸਥਿਤ ਮੇਜ਼ ਅਵਿਵਸਥਿਤ ਬੁੱਧੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਨੇ ਇਕ ਵਾਰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਕੀ ਹੋਵੇ ਜੇਕਰ ਇਕ ਗੰਦਾ ਮੇਜ਼ ਹੋਵੇ। ਮੈਨੂੰ ਡਰ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਵਾਲ ਨੇ ਮੇਰੇ ਮਨ ਵਿਚ ਘਰ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਮੇਰਾ ਤਾਂ ਸਵੱਛ, ਕਾਗਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ, ਸੁੰਦਰਤਾ ਨਾਲ ਸਜਿਆ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਭੈਅਭੀਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਮੇਜ਼ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਆਸ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਗੁਣ, ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ, ਬੁਣਿਆ ਹੋਇਆ ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਉੱਚੀ ਉਦਾਰਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਮੈਂ ਆਸਵੰਦ ਹਾਂ।
ਇਸ ਲਈ ਮੈਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਦਖਲ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਇਕ ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਰਗਾ ਹਾਂ, ਜੋ ਆਪਣੀ ਜਾਇਦਾਦ ਨੂੰ ਸੂਖਮ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਸਾਰੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਨੂੰ ਠੀਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਭ ਨੂੰ ਇਕ ਉਚਿਤ ਕੋਣ ਨਾਲ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਵੀ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਘਰ ਵਿਚ ਕੋਈ ਮਹਿਮਾਨ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮੇਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੂੰ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਇਧਰ-ਓਧਰ ਹਿਲਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਫਿਰ ਮੈਂ ਹਿੰਮਤ ਨਾਲ ਬਿਨਾਂ ਸੋਚੇ ਫਿਰ ਉਸੇ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਰੱਖ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। 25 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਮੇਰੇ ਨੌਕਰਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹਰੇਕ ਕਿਤਾਬ, ਚਿੱਤਰ, ਐਸ਼-ਟ੍ਰੇ, ਮੂਰਤੀ ਜਾਂ ਫਿਰ ਬਾਉਲ, ਸਭ ਕੁਝ ਆਪਣੀ ਥਾਂ ’ਤੇ ਸਜੇ ਹੋਏ ਹਨ।
ਮਿਸਾਲ ਦੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਮੇਰੇ ਬੈੱਡ ਸਾਈਡ ਟੇਬਲ ਉੱਤੇ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਮੈਂ 16 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਇੰਗਲੈਂਡ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਮੈਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੁੱਡਲੱਕ ਆਕਰਸ਼ਣ ਲਈ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਹ ਬੜੇ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਇਕ ਜਗ੍ਹਾ ’ਤੇ ਰੱਖੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਲਕਸ਼ਮੀ ਜੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਗਣੇਸ਼ ਜੀ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਰੱਖੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਰੁਦਰਾਕਸ਼ ਦੀ ਮਾਲਾ ਰੱਖੀ ਹੋਈ ਹੈ।
ਹੁਣ ਮੈਨੂੰ ਦੱਸੋ ਕਿ ਇਹ ਮੇਰੀ ਬੁੱਧੀ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ? ਜਦੋਂ ਮੈਂ 20 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਸਾਂ, ਉਦੋਂ ਮੇਰੀ ਚਚੇਰੀ ਭੈਣ ਮਾਲਾ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਲੱਭਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਇਕ ਹੀ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਦੀ ਸੀ ਕਿ ਕੀ ਮੈਂ ਬੁੱਧੂ ਹਾਂ? ਜਦੋਂ ਕਦੇ ਵੀ ਉਹ ਮੇਰੇ ਕਮਰੇ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੀ ਸੀ, ਉਦੋਂ ਉਹ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਅਸਤ-ਵਿਅਸਤ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਸੀ। ਉਹ ਹੋਰਨਾਂ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਤੋਂ ਪੁੱਛਦੀ ਸੀ ਕਿ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਹੁਣ ਕੀ ਕਰਦਾ ਹੈ? ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਅਸਤ-ਵਿਅਸਤ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਫਿਰ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ’ਤੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਦਾ, ਉਹ ਸਾਰੇ ਮੇਰੇ ’ਤੇ ਹੱਸ ਪੈਂਦੇ।
ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਧੁੰਦਲਾ ਵਿਚਾਰ
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਥੇ ਕੁਝ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਧੁੰਦਲਾ ਜਿਹਾ ਵਿਚਾਰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਕਿੱਥੇ ਰੱਖੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ? ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਇਹ ਕੱਪਬੋਰਡ, ਡਾਈਨਿੰਗ ਟੇਬਲ, ਪੌੜੀਆਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਜਾਂ ਫਿਰ ਕਾਰ ਵਿਚ ਪਈਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਫਰਕ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ। ਅਵਿਵਸਥਾ ਅਤੇ ਉਲਝਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ’ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੀ।
(karanthapar@itvindia.net)
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ’ਚ ਹਿੰਦੂ ਲੜਕੀਆਂ ਦੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ
NEXT STORY