Jagbani

helo

Jagbani.in

ਸਾਨੂੰ ਦੁੱਖ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ opt-out ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹੋ।

ਪਰ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਗਲਤੀ ਨਾਲ ''Block'' ਸਿਲੈਕਟ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਾਂ ਫਿਰ ਭਵਿੱਖ 'ਚ ਤੁਸੀਂ ਨੋਟਿਫਿਕੇਸ਼ਨ ਪਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਥੱਲੇ ਦਿੱਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਪਾਲਨ ਕਰੋ।

  • ਇੱਥੇ ਜਾਓ Chrome>Setting>Content Settings
  • ਇੱਥੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ Content Settings> Notification>Manage Exception
  • "https://www.punjabkesri.in:443" ਦੇ ਲਈ Allow ਚੁਣੋ।
  • ਆਪਣੇ ਬ੍ਰਾਉਜ਼ਰ ਦੀ Cookies ਨੂੰ Clear ਕਰੋ।
  • ਪੇਜ ਨੂੰ ਰਿਫ੍ਰੈਸ਼( Refresh) ਕਰੋ।
Got it
  • JagbaniKesari TvJagbani Epaper
  • Top News

    THU, JUL 10, 2025

    7:54:19 AM

  • america s stern warning to green card holders

    ਗ੍ਰੀਨ ਕਾਰਡ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸਖ਼ਤ...

  • school holiday every monday

    ਹਰ ਸੋਮਵਾਰ ਸਕੂਲ 'ਚ ਛੁੱਟੀ! ਆਇਆ ਨਵਾਂ ਹੁਕਮ

  • rain warning

    4 ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ 'ਚ ਮੀਂਹ ਦੀ ਚਿਤਾਵਨੀ, ਸਕੂਲਾਂ 'ਚ...

  • arrest of former south korean president approved

    ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ

browse

  • ਪੰਜਾਬ
  • ਦੇਸ਼
    • ਦਿੱਲੀ
    • ਹਰਿਆਣਾ
    • ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ
    • ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
    • ਹੋਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
  • ਵਿਦੇਸ਼
    • ਕੈਨੇਡਾ
    • ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ
    • ਪਾਕਿਸਤਾਨ
    • ਅਮਰੀਕਾ
    • ਇਟਲੀ
    • ਇੰਗਲੈਂਡ
    • ਹੋਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਖਬਰਾਂ
  • ਦੋਆਬਾ
    • ਜਲੰਧਰ
    • ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ
    • ਕਪੂਰਥਲਾ-ਫਗਵਾੜਾ
    • ਰੂਪਨਗਰ-ਨਵਾਂਸ਼ਹਿਰ
  • ਮਾਝਾ
    • ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ
    • ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ
    • ਤਰਨਤਾਰਨ
  • ਮਾਲਵਾ
    • ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ
    • ਲੁਧਿਆਣਾ-ਖੰਨਾ
    • ਪਟਿਆਲਾ
    • ਮੋਗਾ
    • ਸੰਗਰੂਰ-ਬਰਨਾਲਾ
    • ਬਠਿੰਡਾ-ਮਾਨਸਾ
    • ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ-ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ
    • ਫਰੀਦਕੋਟ-ਮੁਕਤਸਰ
  • ਤੜਕਾ ਪੰਜਾਬੀ
    • ਪਾਰਟੀਜ਼
    • ਪਾਲੀਵੁੱਡ
    • ਬਾਲੀਵੁੱਡ
    • ਪੌਪ ਕੌਨ
    • ਟੀਵੀ
    • ਰੂ-ਬ-ਰੂ
    • ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਯਾਦਾ
    • ਮੂਵੀ ਟਰੇਲਰਜ਼
  • ਖੇਡ
    • ਕ੍ਰਿਕਟ
    • ਫੁੱਟਬਾਲ
    • ਟੈਨਿਸ
    • ਹੋਰ ਖੇਡ ਖਬਰਾਂ
  • ਵਪਾਰ
    • ਨਿਵੇਸ਼
    • ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ
    • ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ
    • ਵਪਾਰ ਗਿਆਨ
  • ਅੱਜ ਦਾ ਹੁਕਮਨਾਮਾ
  • ਗੈਜੇਟ
    • ਆਟੋਮੋਬਾਇਲ
    • ਤਕਨਾਲੋਜੀ
    • ਮੋਬਾਈਲ
    • ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕਸ
    • ਐੱਪਸ
    • ਟੈਲੀਕਾਮ
  • ਦਰਸ਼ਨ ਟੀ.ਵੀ.
  • ਸਿਹਤ
  • ਅਜਬ ਗਜਬ
  • Home
  • ਤੜਕਾ ਪੰਜਾਬੀ
  • ਦੇਸ਼
  • ਵਿਦੇਸ਼
  • ਖੇਡ
  • ਵਪਾਰ
  • ਧਰਮ
  • Google Play Store
  • Apple Store
  • E-Paper
  • Kesari TV
  • Navodaya Times
  • Jagbani Website
  • JB E-Paper

ਪੰਜਾਬ

  • ਦੋਆਬਾ
  • ਮਾਝਾ
  • ਮਾਲਵਾ

ਮਨੋਰੰਜਨ

  • ਬਾਲੀਵੁੱਡ
  • ਪਾਲੀਵੁੱਡ
  • ਟੀਵੀ
  • ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਯਾਦਾ
  • ਪਾਰਟੀਜ਼
  • ਪੌਪ ਕੌਨ
  • ਰੂ-ਬ-ਰੂ
  • ਮੂਵੀ ਟਰੇਲਰਜ਼

Photos

  • Home
  • ਮਨੋਰੰਜਨ
  • ਖੇਡ
  • ਦੇਸ਼

Videos

  • Home
  • Latest News 2023
  • Aaj Ka Mudda
  • 22 Districts 22 News
  • Job Junction
  • Most Viewed Videos
  • Janta Di Sath
  • Siasi-te-Siasat
  • Religious
  • Punjabi Stars Interview
  • Home
  • Blog News
  • ਪਾਕਿਸਤਾਨ ’ਚ ਮੁਹਾਜਰਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਤਰਸਯੋਗ ਕਿਉਂ ਹੈ?

BLOG News Punjabi(ਬਲਾਗ)

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ’ਚ ਮੁਹਾਜਰਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਤਰਸਯੋਗ ਕਿਉਂ ਹੈ?

  • Updated: 22 Nov, 2019 01:57 AM
Blog
why is the situation of migrants in pakistan pathetic
  • Share
    • Facebook
    • Tumblr
    • Linkedin
    • Twitter
  • Comment

ਬਲਬੀਰ ਪੁੰਜ

ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ਜਲਾਵਤਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸਿਆਸੀ ਆਗੂ ਅਲਤਾਫ ਹੁਸੈਨ ਵਲੋਂ ਭਾਰਤ ’ਚ ਪਨਾਹ ਮੰਗਣ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਰੌਸ਼ਨੀ ’ਚ ਆਇਆ। ਅਲਤਾਫ ਦੇ ਕਹਿਣ ਅਨੁਸਾਰ, ‘‘ਜੇਕਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਮੈਨੂੰ ਭਾਰਤ ਆਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਣ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵਾਂਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਮੇਰੇ ਦਾਦਾ ਅਤੇ ਦਾਦੀ ਨੂੰ ਉਥੇ ਦਫਨਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਉਥੇ ਦਫਨਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੈਂ ਭਾਰਤ ’ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਬਰਾਂ ’ਤੇ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ।’’

ਅਲਤਾਫ ਹੁਸੈਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੱਖਾਂ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ 1947 ਦੀ ਲਹੂ ਡੋਲ੍ਹਵੀਂ ਵੰਡ ਦੇ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਛੱਡ ਕੇ ਇਕ ਨਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜਾਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਕੀ ਕਾਰਣ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਇਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਇਸ ਇਸਲਾਮੀ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਨਾ ਕੇਵਲ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਪਰਤਣ ਲਈ ਅਪੀਲ ਵੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਅਸਲ ’ਚ ਉਸ ਤੱਥ ’ਚ ਨਿਹਿਤ ਹੈ ਕਿ ਸਿਰਫ ਮਜ਼੍ਹਬ ਅਾਧਾਰਿਤ ਕੋਈ ਰਾਸ਼ਟਰ ਜ਼ਿੰਦਾ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦਾ। ਇਹੀ ਕਾਰਣ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਆਪਣੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਇਕ ਸਥਿਰ ਅਤੇ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕਿਆ ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਹ ਇਕ ਪਾਸੇ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਨਾਲ ਲੜਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਬਟਵਾਰੇ ਦੇ ਬਾਅਦ ਕੇਵਲ ਖੰਡਿਤ ਭਾਰਤ ’ਚੋਂ ਹੀ ਮੁਸਲਮਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜਾ ਕੇ ਵੱਸੇ, ਕਈ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਪਰਿਵਾਰ ਵੀ ਜੇਹਾਦੀ ਜਨੂੰਨ ਤੋਂ ਬਚਣ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਖੰਡਿਤ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਆ ਕੇ ਵੱਸ ਗਏ। ਇਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਜਾਂ ਜਨਤਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਵਿਗੜੇ ਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੋਧਿਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਅਤੇ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਮੌਕੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ’ਚੋਂ ਕੁਝ ਤਾਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਅਹੁਦਿਆਂ ਤਕ ਵੀ ਪਹੁੰਚੇ। ਅਣਵੰਡੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜੇਹਲਮ (ਮੌਜੂਦਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਜ਼ਿਲਾ) ’ਚ 4 ਦਸੰਬਰ 1919 ਨੂੰ ਜਨਮੇ, ਲਾਹੌਰ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਉਪਾਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਇੰਦਰ ਕੁਮਾਰ ਗੁਜਰਾਲ 1997 ’ਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ 12ਵੇਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਡਾ. ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ 26 ਸਤੰਬਰ 1932 ਨੂੰ ਗਾਹ (ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਇਕ ਪਿੰਡ) ’ਚ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਵੰਡ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਆ ਕੇ ਵੱਸੇ ਅਤੇ ਅੱਗੇ ਚੱਲ ਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ ਦੀ ਬਣਾਈ, ਫਿਰ 2004-14 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵੀ ਰਹੇ। ਇਹੀ ਨਹੀਂ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਆਗੂ ਅਤੇ ਅਯੁੱਧਿਆ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਸੂਤਰਧਾਰ ਲਾਲ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਡਵਾਨੀ ਦਾ ਜਨਮ 8 ਨਵੰਬਰ 1927 ਨੂੰ ਕਰਾਚੀ ’ਚ ਹੋਇਆ, ਉਹ ਵੀ 2002 ’ਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੱਤਵੇਂ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਦਰਜਨਾਂ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਹਨ, ਜੋ ਇਸ ਖਿੱਤੇ ਦੀ ਅਨੰਤਕਾਲੀਨ ਸਨਾਤਨ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਅਤੇ ਬਹੁਲਤਾਵਾਦੀ ਰਵਾਇਤਾਂ ਦੇ ਕਾਰਣ ਸੰਭਵ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਇਸ ਪਿਛੋਕੜ ’ਚ ਵੰਡ ਦੇ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜਾ ਕੇ ਵੱਸੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਕੀ ਹੈ? ਸੰਨ 1947 ’ਚ ਜਦੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਬਣਿਆ, ਉਦੋਂ ਖੰਡਿਤ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਖਾਸ ਕਰ ਕੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਬਿਹਾਰ ਆਦਿ ਇਲਾਕਿਆਂ ’ਚੋਂ ਲੱਖਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ’ਚ ਉਰਦੂ ਭਾਸ਼ੀ ਮੁਸਲਿਮ-ਕਰਾਚੀ, ਸਿੰਧ ਅਤੇ ਢਾਕਾ ਆਦਿ ਇਲਾਕਿਆਂ ’ਚ ਜਾ ਕੇ ਵੱਸ ਗਏ। ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਜੋ ਮੁਸਲਮਾਨ-ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਮੁਸਲਿਮ ਲੀਗ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਫਾਦਾਰ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ’ਚੋਂ ਵਧੇਰਿਆਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ’ਚ ਰਹਿਣਾ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ’ਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨਾਲ ਜੁੜ ਗਏ।

ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀ ‘ਸ਼ੁੱਧ ਭੂਮੀ’ ਮੰਨ ਕੇ ਜਦੋਂ ਲੱਖਾਂ ਉਰਦੂ ਭਾਰਤੀ ਮੁਸਲਮਾਨ ਵੰਡ ਦੇ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਪਹੁੰਚੇ, ਤਾਂ ਬੜੇ ਚਿਰ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਪਛਾਣ ਮਿਲੀ-‘ਮੁਹਾਜਰ’ ਭਾਵ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ। ਪੱਛਮੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ (ਮੌਜੂਦਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ) ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਵਧੇਰੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਨ, ਤਾਂ ਪੂਰਬੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ (ਮੌਜੂਦਾ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼) ਦਾ ਰੁਖ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਧੇਰੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਬਿਹਾਰ ਤੋਂ। 1971 ’ਚ ‘ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਮੁਕਤੀ ਯੁੱਧ’ ਦੇ ਸਮੇਂ ਬਿਹਾਰ ਤੋਂ ਗਏ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 7.5 ਲੱਖ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ’ਚੋਂ ਵਧੇਰੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ’ਚ ਖੜ੍ਹੇ ਰਹੇ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਬਣਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ’ਤੇ ਹਮਲੇ ਵਧ ਗਏ ਅਤੇ 1.5 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੇ ਘਾਟ ਉਤਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਥੇ ਮਰਨ ਅਤੇ ਮਾਰਨ ਵਾਲੇ ਦੋਵੇਂ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਸਨ। ਸਮੇਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇਕ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਅਧੀਨ ਲਗਭਗ 1.7 ਲੱਖ ਉਰਦੂ ਭਾਸ਼ੀ (ਬਿਹਾਰ) ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਹੁਣ ਵਰਤਮਾਨ ਸਮੇਂ ’ਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਕੁਲ ਆਬਾਦੀ ਲਗਭਗ 21 ਕਰੋੜ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ’ਚੋਂ ਮੁਹਾਜਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 8 ਫੀਸਦੀ ਭਾਵ ਲਗਭਗ 1.7 ਕਰੋੜ ਹੈ। ਇਕੱਲੇ ਸਿੰਧ ’ਚ ਮੁਹਾਜਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 80 ਲੱਖ ਹੈ।

ਕਰਾਚੀ ਦਾ ਗੁੱਜਰ ਨਾਲਾ, ਓਰੰਗੀ ਟਾਊਨ, ਅਲੀਗੜ੍ਹ ਕਾਲੋਨੀ, ਬਿਹਾਰ ਕਾਲੋਨੀ ਅਤੇ ਸੁਰਜਾਨੀ ਆਦਿ ਇਲਾਕੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮੁਹਾਜਰਾਂ ਨਾਲ ਭਰੇ ਪਏ ਹਨ। ਇਥੇ ਦਰਿਦਰਤਾ ਅਤੇ ਗੰਦਗੀ ਸਿਖਰ ’ਤੇ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਐਲਾਨੀ ਇਸਲਾਮੀ ਹਕੂਮਤ ਵਲੋਂ ਆਪਣੀ ਅਣਦੇਖੀ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰ ਖੇਤਰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮੁਹਾਜਰਾਂ ਨੇ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ’ਚ ਆਪਣੀ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਵਾਲੇ ਸਿੰਧ ਨੂੰ ਇਕ ਵੱਖਰਾ ਆਜ਼ਾਦ ਰਾਸ਼ਟਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ‘ਮੁਹਾਜਰ ਕੌਮੀ ਮੂਵਮੈਂਟ’ (ਐੱਮ. ਕਿਊ. ਐੱਮ.) ਸੰਗਠਨ ਬਣਾ ਕੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਅਲਤਾਫ ਹੁਸੈਨ 1984 ਤੋਂ ਅਜੇ ਵੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਲਤਾਫ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ, ਅਮਰੀਕਾ, ਨਾਟੋ ਤੋਂ ਵੀ ਮਦਦ ਮੰਗ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ’ਚ ਮੁਹਾਜਰਾਂ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਹੋ ਸਕੇ।

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ’ਚ ਮੁਹਾਜਰਾਂ ’ਤੇ ਵੱਡਾ ਸਿਆਸੀ ਘਾਣ ਉਦੋਂ ਹੋਇਆ, ਜਦੋਂ ਸਾਲ 1992 ’ਚ ਤਤਕਾਲੀਨ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਵਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ ਦੇ ਹੁਕਮ ’ਤੇ ਕਰਾਚੀ ਦੇ ਜਿੱਨਾਹਪੁਰ ’ਚ ਮੁਹਾਜਰਾਂ ਨੂੰ ‘ਗੈਰ ਸਮਾਜਿਕ ਤੱਤ’ ਦੱਸ ਕੇ ਫੌਜੀ ਮੁਹਿੰਮ ‘ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਬਲਿਊ ਫਾਕਸ’ ਚਲਾਈ ਗਈ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਅਲਤਾਫ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਚਲੇ ਗਏ, ਜਿਥੇ ਇਕ ਦਹਾਕੇ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਰਤਾਨਵੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਵੀ ਮਿਲ ਗਈ। ਜਦੋਂ ਬੇਨਜ਼ੀਰ ਭੁੱਟੋ (1993-96) ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ’ਤੇ ਰਹੀ, ਉਦੋਂ ਇਸ ਫੌਜੀ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ’ਚ 2 ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਦਰ 25 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੁਹਾਜਰਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣ-ਚੁਣ ਕੇ ਮੌਤ ਦੇ ਘਾਟ ਉਤਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ’ਚ ਇੰਨੇ ਹੀ ਲੋਕ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ।

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ’ਚ ਮੁਹਾਜਰਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਉਦੋਂ ਵੀ ਬੜੀ ਭੈੜੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਜਦੋਂ 1977-88 ’ਚ ਫੌਜੀ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ ਜ਼ਿਆ-ਉੱਲ-ਹੱਕ ਨੇ ਮਾਰਸ਼ਲ ਲਾਅ ਥੋਪ ਕੇ ਕਾਨੂੰਨ-ਏ-ਇਹਾਨਤੇ-ਰਸੂਲ ਲਾਗੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ’ਚ ਇਸਲਾਮ ’ਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਨਰਮ ਖਿਆਲੀ ਸੋਚ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਉਸੇ ਕਾਲਖੰਡ ’ਚ ਸੰਨ 1986 ਦਾ ਕਰਾਚੀ ਦੇ ਓਰੰਗੀ ਟਾਊਨ ਸਥਿਤ ਸੈਕਟਰ -1 ਡੀ ਅਤੇ ਅਲੀਗੜ੍ਹ ਬਸਤੀ ਦਾ ਕਤਲੇਆਮ, ਅਜੇ ਵੀ ਮੁਹਾਜਰਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ’ਚ ਜ਼ਿੰਦਾ ਹੈ।

ਜ਼ਿਆ ਦੇ ਕੱਟੜ ਇਸਲਾਮੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ-ਸੋਵੀਅਤ ਜੰਗ ਦੇ ਪਿਛੋਕੜ ’ਚ ਕਰਾਚੀ ਅਤੇ ਸਿੰਧ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ 40 ਲੱਖ ਅਫਗਾਨ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਵਸਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਛੱਡ ਕੇ ਆਏ ਮੁਸਲਮਾਨ ਆਪਣਾ ਘਰ ਮੰਨ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਉਥੋਂ ਦੀਆਂ ਪੁਲਸ ਭਰਤੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰੋਜ਼ਗਾਰਾਂ ’ਤੇ ਵੀ ਦਿਸਣ ਲੱਗਾ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਇਸ ਆਬਾਦੀ ਪੱਖੋਂ ਤਬਦੀਲੀ ਨਾਲ ਹਿੰਸਕ ਝੜਪਾਂ ਅਤੇ ਦੰਗੇ ਆਮ ਹੋ ਗਏ। ਫੌਜ ਦੀ ਭਾਰੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ 14 ਦਸੰਬਰ 1986 ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ’ਚ ਪਸ਼ਤੂਨ, ਮੁਹਾਜਰ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਓਰੰਗੀ ਟਾਊਨ ਸੈਕਟਰ-1 ਡੀ ਅਤੇ ਅਲੀਗੜ੍ਹ ਬਸਤੀ ’ਚ ਪਹੁੰਚੇ, ਉਦੋਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਰੋਕ-ਟੋਕ ਅੰਦਰ ਜਾਣ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਿਰਫ ਦੋ ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਸ਼ਤੂਨਾਂ ਨੇ 400 ਮੁਹਾਜਰਾਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੇ ਘਾਟ ਉਤਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਕਤਲੇਆਮ ’ਚ ਜ਼ਿੰਦਾ ਬਚੇ ਇਕ ਪੀੜਤ ਅਨੁਸਾਰ, ‘‘ਹਮਲਾਵਰ ਗੋਲੀਆਂ ਵਰ੍ਹਾਉਂਦੇ ਅਤੇ ਚਾਕੂਆਂ ਨਾਲ ਗਲਾ ਕੱਟਦੇ ਸਮੇਂ ਅੱਲ੍ਹਾ-ਹੂ ਅਕਬਰ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਇੰਝ ਲਗਾ ਰਹੇ ਸਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਾਫਿਰ ਹੋਈਏ।’’ ਹੋਰ ਪੀੜਤ ਨੇ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਦੋਂ ਮੌਲਵੀ ਮਸਜਿਦਾਂ ’ਚੋਂ ਸਾਨੂੰ ਮਾਰਨ ਲਈ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ, ‘‘ਮੁਹਾਜਰਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ’ਤੇ ਜੰਨਤ ਨਸੀਬ ਹੋਵੇਗੀ।’’ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ’ਚ ਵੀ ਮ੍ਰਿਤਕ ਅਤੇ ਹੱਤਿਆਰੇ ਦੋਵੇਂ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਸਨ।

ਇਹ ਸਹੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ’ਚ ਜਨਮੇ ਲੱਖਾਂ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੇ ਵੰਡ ਦੇ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਮੁਲਕ ਮੰਨਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ’ਚੋਂ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ’ਤੇ ਉਥੋਂ ਦੇ ਕਈ ਉੱਚ ਅਹੁਦਿਆਂ ’ਤੇ ਵੀ ਬਿਰਾਜਮਾਨ ਹੋਏ। ਮੁਹੰਮਦ ਅਲੀ ਜਿੱਨਾਹ, ਲਿਆਕਤ ਅਲੀ, ਜ਼ਿਆ-ਉਲ-ਹੱਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰਵੇਜ਼ ਮੁਸ਼ਰਫ ਆਦਿ ਇਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਤੱਖ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਸਬੂਤ ਹਨ। ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਸੰਭਵ ਹੋਇਆ, ਕਿਉਂਕਿ ਲਹੂ ਡੋਲ੍ਹਵੀਂ ਵੰਡ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਰਗੇ ਸਾਰੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੇ ਨਾ ਕੇਵਲ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਦਾ ਤਿਆਗ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸਗੋਂ ਭਾਰਤੀ ਉਪ ਮਹਾਦੀਪ ’ਤੇ ਜੇਹਾਦ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇਸਲਾਮੀ ਹਮਲਾਵਰਾਂ -ਗੌਰੀ, ਗਜ਼ਨਬੀ ਅਤੇ ਬਾਬਰ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਾਇਕ ਮੰਨਦੇ ਹੋਏ ‘ਕਾਫਿਰ’ ਭਾਰਤ (ਹਿੰਦੂ) ਵਿਰੋਧੀ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਰੂਪ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਨਿਰੰਤਰ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਖੰਡਿਤ ਭਾਰਤ ਨਾਲੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਮੂਲ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਗਤ ਜੜ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟ ਕੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵੱਖਰੀ ਪਛਾਣ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਅਰਬ ਅਤੇ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆਈ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ’ਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਵੀ ਨਿਭਾਈ। ਉਰਦੂ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਐਲਾਨਣ ਵਾਲੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੀਤ ਦਾ ਫਾਰਸੀ ਭਾਸ਼ਾ ’ਚ ਲਿਖਿਆ ਹੋਣਾ ਇਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਾਕਾਰ ਰੂਪ ਹੈ।

ਜੇਕਰ ਮਜ਼੍ਹਬ ਦੇ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਸੰਭਵ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਕਿਉਂ ਤੁਰਕੀ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼, ਈਰਾਨ, ਇਰਾਕ, ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਵਰਗੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਐਲਾਨੇ 45 ਇਸਲਾਮੀ ਦੇਸ਼ ਮਜ਼੍ਹਬ ਦੇ ਨਾਂ ’ਤੇ ਇਕ ਨਹੀਂ ਹੋਏ? ਕਿਉਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਈਰਾਨ ’ਚ ਅਕਸਰ ਤਣਾਅ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ? ਇਹੀ ਮਾਪਦੰਡ ਹੋਰ ਸਮਾਜ ’ਤੇ ਵੀ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ, ਨੇਪਾਲ ਅਤੇ ਮਾਰੀਸ਼ਸ ਵਰਗੇ ਹਿੰਦੂ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਦੇਸ਼- ਤੇ ਜਾਪਾਨ, ਥਾਈਲੈਂਡ, ਭੂਟਾਨ, ਮੰਗੋਲੀਆ, ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ, ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਰਗੇ ਬੋਧੀ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰ ਇਕ ਦੇਸ਼ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਬਣੇ?

ਸੱਚ ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ 72 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਜੇਕਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ’ਤੇ ਬਣਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਕਾਰਣ ਇਸ ਇਸਲਾਮੀ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਉਹ ਵਿਚਾਰਕ ਰਵੱਈਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਾਫਿਰ-ਕੁਫਰ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਚਿੰਤਨ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਣਵਾਯੂ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ– ਜਿਸ ’ਚ ਇਸਲਾਮ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਸੱਭਿਅਤਾ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਕੇਵਲ ਨਫਰਤ ਦਾ ਭਾਵ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ‘ਦੋ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸਿਧਾਂਤ’ ਨਾ ਕੇਵਲ ਢਕਵੰਜ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ‘ਕਾਫਿਰ-ਕੁਫਰ’ ਧਾਰਨਾ ’ਤੇ ਬੜਬੋਲੀ ਚਰਚਾ ਨੂੰ ਦਿਸ਼ਾਹੀਣ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਸਾਨ ਮਾਧਿਅਮ ਵੀ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।

  • ਪਾਕਿਸਤਾਨ
  • ਤਰਸਯੋਗ
  • situation
  • migrants

ਮੋਇਆਂ ਨੂੰ ਪੂਜੇ ਇਹ ਦੁਨੀਆ, ਜਿਊਂਦੇ ਦੀ ਹਕੀਕਤ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ

NEXT STORY

Stories You May Like

  • improvement of roads in delhi
    PM ਮੋਦੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ 'ਚ ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਸੜਕਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ 'ਚ ਸੁਧਾਰ
  • sawan mehndi lord shiva
    ਜਾਣੋ ਸਾਵਣ 'ਚ ਕਿਉਂ ਲਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਮਹਿੰਦੀ?
  • pm modi 8 countries visit in 5 days
    8 ਦਿਨਾਂ 'ਚ 5 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ, ਜਾਣੋ ਕਿਉਂ ਇਤਿਹਾਸਕ ਹੈ PM ਮੋਦੀ ਦਾ ਇਹ ਦੌਰਾ
  • big beautiful bill passed in both houses
    Trump ਦੀ ਵੱਡੀ ਜਿੱਤ, ਦੋਵੇਂ ਸਦਨਾਂ 'ਚ 'ਬਿਗ ਬਿਊਟੀਫੁੱਲ ਬਿੱਲ' ਪਾਸ, ਜਾਣੋ ਕਿਉਂ ਹੈ ਖ਼ਾਸ
  • high blood pressure disease doctor
    ਨੌਜਵਾਨਾਂ 'ਚ ਕਿਉਂ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ High BP ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ? ਜਾਣੋ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਬਚਾਅ
  • why is magnesium important for the body
    Magnesium ਸਰੀਰ ਲਈ ਕਿਉਂ ਹੈ ਜ਼ਰੂਰੀ? ਜਾਣੋ ਕਾਰਨ
  • punjab on high alert due to heavy rains in the mountains
    ਪਹਾੜਾਂ ’ਚ ਪਏ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਕਾਰਨ ਪੰਜਾਬ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੌਕਸ, ਡੈਮਾਂ ਤੇ ਦਰਿਆਵਾਂ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਜਾਣੋ ਕੀ ਹੈ ਸਥਿਤੀ
  • why is mahatma gandhi  s picture on indian notes  rbi
    ਭਾਰਤੀ ਨੋਟਾਂ 'ਤੇ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਕਿਉਂ ਹੈ? RBI ਨੇ ਕੀਤਾ ਵੱਡਾ ਖੁਲਾਸਾ
  • cp jalandhar holds special meeting with vdc members
    ਸੀਪੀ ਜਲੰਧਰ ਵੱਲੋਂ ਵੀਡੀਸੀ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮੀਟਿੰਗ, ਨਸ਼ਿਆਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ...
  • alert issued for 14 districts of punjab
    ਪੰਜਾਬ ਦੇ 14 ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਲਈ Alert ਜਾਰੀ! ਮੌਸਮ ਦੀ ਹੋਈ ਵੱਡੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ, 2...
  • decision on regular bail of raman arora on 11th
    ਰਮਨ ਅਰੋੜਾ, ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ ਦੀ ਰੈਗੁਲਰ ਜ਼ਮਾਨਤ ਤੇ ਰਾਜ ਕੁਮਾਰ ਮਦਾਨ ਦੀ ਪੇਸ਼ਗੀ...
  • flood occurred in this area of punjab
    ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇਸ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਆਇਆ ਹੜ੍ਹ! ਫ਼ੌਜ ਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਸਾਂਭਿਆ ਮੋਰਚਾ, DC ਨੇ...
  • connecting flights to amsterdam and manchester started from adampur airport
    ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਲਈ Good News, ਹੁਣ ਆਦਮਪੁਰ ਏਅਰਪੋਰਟ ਤੋਂ ਹੋਰ ਫਲਾਈਟਾਂ ਹੋਈਆਂ ਸ਼ੁਰੂ
  • heart breaking incident in phillaur
    ਫਿਲੌਰ 'ਚ ਰੂਹ ਕੰਬਾਊ ਘਟਨਾ! ਔਰਤ ਤੇ ਮਰਦ ਨੂੰ ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨਾਂ 'ਤੇ ਇਸ ਹਾਲ 'ਚ...
  • 111 drug smugglers arrested on 129th day under war against drugs campaign
    ਯੁੱਧ ਨਸ਼ਿਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਮੁਹਿੰਮ ਤਹਿਤ 129ਵੇਂ ਦਿਨ 111 ਨਸ਼ਾ ਸਮੱਗਲਰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ
  • city sealing operation in jalandhar
    ਵਾਹਨ ਚਾਲਕ ਦੇਣ ਧਿਆਨ! ਜਲੰਧਰ 'ਚ ਲੱਗੇ 80 ਹਾਈ-ਟੈੱਕ ਨਾਕੇ, ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਜ਼ਬਤ...
Trending
Ek Nazar
alert issued for 14 districts of punjab

ਪੰਜਾਬ ਦੇ 14 ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਲਈ Alert ਜਾਰੀ! ਮੌਸਮ ਦੀ ਹੋਈ ਵੱਡੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ, 2...

sgpc president harjinder singh dhami s big statement

SGPC ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਧਾਮੀ ਦਾ ਵੱਡਾ ਬਿਆਨ, ਬੇਅਦਬੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਹੋਣੀ...

flood occurred in this area of punjab

ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇਸ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਆਇਆ ਹੜ੍ਹ! ਫ਼ੌਜ ਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਸਾਂਭਿਆ ਮੋਰਚਾ, DC ਨੇ...

connecting flights to amsterdam and manchester started from adampur airport

ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਲਈ Good News, ਹੁਣ ਆਦਮਪੁਰ ਏਅਰਪੋਰਟ ਤੋਂ ਹੋਰ ਫਲਾਈਟਾਂ ਹੋਈਆਂ ਸ਼ੁਰੂ

strict orders in force in punjab till january 8 2026

ਪੰਜਾਬ 'ਚ 8 ਜਨਵਰੀ ਤੱਕ ਲਾਗੂ ਹੋਏ ਸਖ਼ਤ ਹੁਕਮ, ਸਵੇਰੇ 7 ਵਜੇ ਤੋਂ ਰਾਤ 9 ਵਜੇ...

pm modi receives warm welcome in namibia  talks with president

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਦਾ ਨਾਮੀਬੀਆ 'ਚ ਨਿੱਘਾ ਸਵਾਗਤ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੰਦੀ-ਨਡੈਤਵ...

israeli air strikes in gaza strip

ਗਾਜ਼ਾ ਪੱਟੀ 'ਚ ਇਜ਼ਰਾਇਲੀ ਹਮਲੇ, ਮਾਰੇ ਗਏ 40 ਫਲਸਤੀਨੀ

forest fire in france

ਫਰਾਂਸ 'ਚ ਜੰਗਲ ਦੀ ਅੱਗ ਹੋਈ ਤੇਜ਼, ਹਵਾਈ ਆਵਾਜਾਈ ਠੱਪ

what makes a good ai prompt  here are 4 expert tips

AI ਨਾਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਕਮਾਲ! ਪੱਲੇ ਬੰਨ੍ਹ ਲਓ ਇਹ 4 ਗੱਲਾਂ

australian pm to visit china

ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆਈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਕਰਨਗੇ ਚੀਨ ਦਾ ਦੌਰਾ

russia attack with drone and missiles on ukraine

ਰੂਸ ਨੇ ਯੂਕ੍ਰੇਨ 'ਤੇ ਮੁੜ ਦਾਗੇ 728 ਡਰੋਨ ਅਤੇ 13 ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ

pakistan government  pia

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ PIA ਨੂੰ ਵੇਚਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਤੇਜ਼!

grandson grandmother police arrested

ਸ਼ਰਮਨਾਕ! ਪੋਤੇ ਨੇ 65 ਸਾਲਾ ਦਾਦੀ ਨੂੰ ਬਣਾਇਆ ਹਵਸ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ

heart breaking incident in phillaur

ਫਿਲੌਰ 'ਚ ਰੂਹ ਕੰਬਾਊ ਘਟਨਾ! ਔਰਤ ਤੇ ਮਰਦ ਨੂੰ ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨਾਂ 'ਤੇ ਇਸ ਹਾਲ 'ਚ...

famous indian origin news anchor resigns in canada

Canada 'ਚ ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਨਿਊਜ਼ ਐਂਕਰ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਅਸਤੀਫ਼ਾ

meteorological department warns these districts

ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਸਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ, ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ...

cannabis and opium crops destroyed

ਪੁਲਸ ਦੀ ਵੱਡੀ ਕਾਰਵਾਈ, ਭੰਗ ਅਤੇ ਅਫੀਮ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਤਬਾਹ

hottest day in 117 years

117 ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਗਰਮ ਦਿਨ ਰਿਕਾਰਡ!

Daily Horoscope
    Previous Next
    • ਬਹੁਤ-ਚਰਚਿਤ ਖ਼ਬਰਾਂ
    • australia study permit apply
      ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਨੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਖੋਲ੍ਹੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ, ਸਿੱਧਾ ਮਿਲੇਗਾ ਸਟੱਡੀ ਪਰਮਿਟ
    • aap announces new in charges
      'ਆਪ' ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਦੋ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕਿਆਂ ਲਈ ਨਵੇਂ ਇੰਚਾਰਜਾਂ ਦਾ ਕੀਤਾ ਐਲਾਨ
    • big relief for old vehicle owners
      ਪੁਰਾਣੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਰਾਹਤ, 1 ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ ਨਵਾਂ ਨਿਯਮ ਆਵੇਗਾ
    • who is nimisha priya
      ਕੌਣ ਹੈ ਨਿਮਿਸ਼ਾ ਪ੍ਰਿਆ? ਯਮਨ 'ਚ 16 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਫਾਂਸੀ
    • corona
      ਕੋਰੋਨਾ ਨਾਲ ’ਚ 48 ਘੰਟਿਆਂ ’ਚ 3 ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਮੌਤ
    • numerology
      ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਪੈਸੇ ਨਾਲ ਖੇਡਦੇ ਹਨ ਇਨ੍ਹਾਂ 4 ਤਾਰੀਖਾਂ ਨੂੰ ਜੰਮੇ ਲੋਕ
    • good news for seven crore members
      7 ਕਰੋੜ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਖੁਸ਼ਖਬਰੀ, PF ਖਾਤੇ 'ਚ ਆ ਗਿਆ ਵਿਆਜ ਦਾ ਪੈਸਾ, ਇੰਝ ਕਰੋ ਚੈੱਕ
    • indian government blocked 2335 accounts
      X ਦਾ ਦਾਅਵਾ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 2335 ਖਾਤੇ ਕਰਵਾਏ ਬਲੌਕ
    • big news about property tax
      ਪ੍ਰਾਪਰਟੀ ਟੈਕਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੱਡੀ ਖ਼ਬਰ: ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜਲਦ ਕਰ ਲਓ...
    • pm modi honored with brazil  s highest honor
      PM ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਬ੍ਰਾਜ਼ੀਲ ਦਾ ਸਰਵਉੱਚ ਸਨਮਾਨ, 'ਨੈਸ਼ਨਲ ਆਰਡਰ ਆਫ ਸਾਊਦਰਨ ਕਰਾਸ'...
    • rss sets stage for next bjp president
      RSS ਨੇ ਅਗਲੇ ਭਾਜਪਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਲਈ ਮੰਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ
    • ਬਲਾਗ ਦੀਆਂ ਖਬਰਾਂ
    • ai truck drivers
      ਟਰੱਕ ਡਰਾਈਵਰਾਂ ਨੂੰ ਜਗਾਈ ਰੱਖ ਸਕਦੀ ਹੈ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ
    • increasing cases of robbery and murder by domestic servants
      ‘ਘਰੇਲੂ ਨੌਕਰਾਂ ਵਲੋਂ’ ਲੁੱਟ-ਖੋਹ ਅਤੇ ਹੱਤਿਆ ਦੇ ਵਧਦੇ ਮਾਮਲੇ!
    • all languages   of india are national languages
      ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਸਭ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਹਨ, ਸਭ ਦਾ ਬਰਾਬਰ ਸਤਿਕਾਰ ਹੋਵੇ
    • in memory of the late mrs  swadesh chopra
      ਸਵਰਗੀ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਸਵਦੇਸ਼ ਚੋਪੜਾ ਦੀ ਯਾਦ ’ਚ
    • bhopal gas tragedy
      ਭੋਪਾਲ ਗੈਸ ਤ੍ਰਾਸਦੀ : ਚਾਰ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ‘ਟਿਕਿੰਗ ਟਾਈਮ ਬੰਬ’ ਬਣਿਆ ਰਿਹਾ...
    • karnataka congress political crisis
      ਕਰਨਾਟਕ ਕਾਂਗਰਸ ’ਚ ਵਧ ਰਿਹਾ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਿਆਸੀ ਸੰਕਟ
    • china  s obstruction over the dalai lama  s next successor
      ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਦੇ ਅਗਲੇ ਜਾਨਸ਼ੀਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚੀਨ ਦੀ ਅੜਿੱਕੇਬਾਜ਼ੀ
    • congress karnataka corruption
      ਅੰਦਰੂਨੀ ਕਲੇਸ਼ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਕਾਂਗਰਸ ਲਈ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ
    • kangana ranaut
      ਦਰਦ ਵੰਡਣ ਲਈ ਕੀ ਕੰਗਨਾ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਸਲਾਹ ਚਾਹੀਦੀ?
    • secular socialist words bjp
      ‘ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖ’ ਅਤੇ ‘ਸਮਾਜਵਾਦੀ’ ਸ਼ਬਦਾਂ ’ਤੇ ਵਿਵਾਦ ਕਿਉਂ?
    • google play
    • apple store

    Main Menu

    • ਪੰਜਾਬ
    • ਦੇਸ਼
    • ਵਿਦੇਸ਼
    • ਦੋਆਬਾ
    • ਮਾਝਾ
    • ਮਾਲਵਾ
    • ਤੜਕਾ ਪੰਜਾਬੀ
    • ਖੇਡ
    • ਵਪਾਰ
    • ਅੱਜ ਦਾ ਹੁਕਮਨਾਮਾ
    • ਗੈਜੇਟ

    For Advertisement Query

    Email ID

    advt@punjabkesari.in


    TOLL FREE

    1800 137 6200
    Punjab Kesari Head Office

    Jalandhar

    Address : Civil Lines, Pucca Bagh Jalandhar Punjab

    Ph. : 0181-5067200, 2280104-107

    Email : support@punjabkesari.in

    • Navodaya Times
    • Nari
    • Yum
    • Jugaad
    • Health+
    • Bollywood Tadka
    • Punjab Kesari
    • Hind Samachar
    Offices :
    • New Delhi
    • Chandigarh
    • Ludhiana
    • Bombay
    • Amritsar
    • Jalandhar
    • Contact Us
    • Feedback
    • Advertisement Rate
    • Mobile Website
    • Sitemap
    • Privacy Policy

    Copyright @ 2023 PUNJABKESARI.IN All Rights Reserved.

    SUBSCRIBE NOW!
    • Google Play Store
    • Apple Store

    Subscribe Now!

    • Facebook
    • twitter
    • google +