ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਭਾਰਤ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਗਲੇ 5 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਬਦਲਣ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦਾ ਰਾਜਾ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਧਦੇ ਕਦਮ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਮੁਕਾਬਲਾ ਦੇਣਗੇ, ਜੋ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹਾਵੀ ਹਨ।
ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਛੋਟੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਹਿੱਸੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ, ਮੋਬਾਈਲਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਯੰਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਧਦੀ ਮੰਗ ਨਾਲ ਨੌਕਰੀਆਂ ਦੇ ਨਵੇਂ ਮੌਕੇ ਵੀ ਪੈਦਾ ਹੋਣਗੇ।
ਕਿੰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ ਮਾਰਕੀਟ?
ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਅਗਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ $103.4 ਬਿਲੀਅਨ (90 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ) ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਰਕਮ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਬਹੁਤ ਵਧੇਗੀ।
ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇੰਡੀਅਨ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਐਂਡ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (IESA) ਦੀ 'ਇੰਡੀਆ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਮਾਰਕੀਟ ਰਿਪੋਰਟ 2030' ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਵਧਦਾ ਬਾਜ਼ਾਰ 400 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਬਾਜ਼ਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰੇਗਾ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਦੀ ਖਪਤ 2024-25 ਵਿੱਚ $52 ਬਿਲੀਅਨ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਸੀ। ਹੁਣ ਇਹ ਬਾਜ਼ਾਰ 2030 ਤੱਕ 13 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਸਾਲਾਨਾ ਦਰ ਨਾਲ ਵਧਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਸਾਲ ਇਹ ਬਾਜ਼ਾਰ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ 13 ਫੀਸਦੀ ਵਧ ਵਧੇਗਾ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੌਕੇ ਵਧਣਗੇ
ਆਟੋਮੋਬਾਈਲ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਵਰਗੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਹਨ। ਪਰ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ, ਆਈਟੀ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਵਰਤੋਂ ਅਜੇ ਵੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਮਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ ਹਨ। ਲਗਭਗ 70% ਕਮਾਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਤੋਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।
IESA ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਸ਼ੋਕ ਚਾਂਡਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰੀ ਨੀਤੀਆਂ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣਗੀਆਂ। ਫੈਬਸ ਅਤੇ ਓਐਸਏਟੀ ਲਈ ਸਰਕਾਰੀ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ ਯੋਜਨਾਵਾਂ, ਖੋਜ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਹਿਯੋਗ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਸੈਕਟਰ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨਗੇ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ, ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਵਿੱਚ $21 ਬਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ਾਂ
ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਸੁਝਾਅ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੰਡੀਆ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ 10 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਬਜਟ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ DLI ਸਕੀਮ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਬਦਲਾਅ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਨਿਰਮਾਣ ਦਾ ਟੀਚਾ 2025-26 ਤੱਕ PLI ਦੇ ਤਹਿਤ 25 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ 2030 ਤੱਕ 40 ਫੀਸਦੀ ਸਥਾਨਕ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਵਸਤੂਆਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਵੀ ਵਧੇਗਾ। ਇਹ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਸੈਕਟਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
ਚੀਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚਕਾਰ ਕੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ?
ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਹੈ। 2023 ਵਿੱਚ, ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਲਗਭਗ $67 ਬਿਲੀਅਨ ਦਾ ਸੀ। ਸਾਲ 2029 ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ 131 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਾਲ 2023 ਵਿੱਚ, ਚੀਨ ਦਾ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਲਗਭਗ $180 ਬਿਲੀਅਨ ਸੀ। ਇਹ 2029 ਤੱਕ 280 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ।
86 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਬੰਦ ਹਨ 10,152 ਭਾਰਤੀ
NEXT STORY